Το σκηνοθετικό τρικ με τα μάτια του «Ιησού από τη Ναζαρέτ»

Το σκηνοθετικό τρικ με τα μάτια του «Ιησού από τη Ναζαρέτ» Facebook Twitter
Πίσω από το υποβλητικό, διεισδυτικό βλέμμα του Χριστού στην τηλεοπτική επιτυχία του "Ιησού από τη Ναζαρέτ" υπήρχε concept ... Φωτ.: Evening Standard/Getty Images
4

Στις οθόνες μας, από το 1977 φτάνει με αυτό το επουράνιο παρουσιαστικό, με αυτά τα τεράστια, γεμάτα αγνότητα μάτια και όχι άδικα έχει χαρακτηριστεί ως ο πιο επιτυχημένος «Ιησούς» από καταβολής τηλεόρασης (και κινηματογράφου). Και όντως, ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ, κατά κόσμον Ρόμπερτ Πάουελ αποδείχθηκε ο μεγάλος άσος στο μανίκι του φιλόδοξου σκηνοθέτη Φράνκο Τζεφιρέλι, ο οποίος για χρόνια αναζητούσε μέσα από castings τον καταλληλότερο για τον ρόλο του Ιησού, τον πιο πειστικό στην απόδοση του Θείου Πάθους. 

Βέβαια, ο Τζεφιρέλι είχε υψηλό στόχο και μέθοδο πριν ακόμη ξεκινήσει τα μαραθώνια castings για την τηλεσειρά που έμελλε να γίνει "σημαία" των τηλεοράσεων σε όλον τον χριστιανικό κόσμο, κάθε χρόνο με την έναρξη της Μεγάλης Εβδομάδας. Και ιδού ποιο ήταν το πλάνο, η μέθοδος του σκηνοθέτη και η οδηγία που είχαν πάρει όσοι ηθοποιοί είχαν περάσει από δοκιμαστικό για τον πρωταγωνιστικό ρόλο της εν λόγω εμβληματικής τηλεταινίας.

Χρειάστηκαν πολλά κοντινά πλάνα, μεγάλη προσπάθεια από την πλευρά του ηθοποιού ώστε να φέρει εις πέρας μεγάλης διάρκειας δοκιμαστικά, χωρίς να ανοιγοκλείσει ούτε μία φορά τα μάτια του..!

Η οδηγία έλεγε ότι ο υποψήφιος για τον ρόλο του Ιησού δεν έπρεπε με τίποτα να ανοιγοκλείνει τα μάτια του σαν κανονικός άνθρωπος. Ήταν ένα σκηνοθετικό τρικ, προκειμένου με κάποιον τρόπο, φυσικό και χωρίς εφέ, να υποδηλώνεται η θεία καταγωγή του Ιησού. Ομοίως, ο σκηνοθέτης έψαχνε το ιδανικό βλέμμα μεταξύ ηθοποιών με μεγάλα, κατά προτίμηση ανοιχτόχρωμα γαλανά ή πράσινα μάτια, με ήρεμο πρόσωπο και γλυκά, αλλά όχι και απολύτως αγαθά χαρακτηριστικά.

Το σκηνοθετικό τρικ με τα μάτια του «Ιησού από τη Ναζαρέτ» Facebook Twitter
Πίσω από το υποβλητικό, διεισδυτικό βλέμμα του Χριστού στην τηλεοπτική επιτυχία του "Ιησού από τη Ναζαρέτ" υπήρχε concept

Όταν ο Τζεφιρέλι συνάντησε τον Πάουελ δεν ήταν ακριβώς σίγουρος ότι είχε απέναντι του αυτό που πραγματικά έψαχνε. Την ιδέα να περάσει από casting ο συγκεκριμένος πασίγνωστος πλέον ηθοποιός είχε ο ιμπρεσάριος Lew Grade ή για την ακρίβεια η σύζυγος του Kathie Moody, η οποία είχε παρακολουθήσει την παράσταση "Jude the Obscure" του 1971. Χαρακτηριστικά είχε αναφέρει τότε ότι είχε μείνει εκστατική από τα τεράστια μπλε μάτια του πρωταγωνιστή.

Ωστόσο, χρειάστηκαν πολλά κοντινά πλάνα, μεγάλη προσπάθεια από την πλευρά του ηθοποιού ώστε να φέρει εις πέρας μεγάλης διάρκειας δοκιμαστικά, χωρίς να ανοιγοκλείσει ούτε μία φορά τα μάτια του..!

Προφανώς, ο Πάουελ κάτι έκανε σωστά, γιατί ως "Ιησούς" καθ' όλη τη διάρκεια της ταινίας ανοιγοκλείνει τα μάτια του μία και μοναδική φορά. Ομοίως, και το παιδάκι που υποδύεται τον Ιησού σε νεαρή ηλικία -ο 12χρονος τότε Λορέντζο Μονέ- ανοιγοκλείνει τα μάτια του όλες κι όλες δύο φορές. 

Το σκηνοθετικό τρικ με τα μάτια του «Ιησού από τη Ναζαρέτ» Facebook Twitter
Ο 12χρονος τότε ηθοποιός Λορέντζο Μονέ που υποδύεται τον Ιησού σε πολύ μικρή ηλικία

Βέβαια, το επουράνιο βλέμμα είχε και μια μικρή βοήθεια από τους make up artists της παραγωγής, καθώς ο Τζεφιρέλι ήθελε ένταση και αγιοσύνη στο βλέμμα, τεράστια μάτια και μια αίσθηση απόκοσμου, χωρίς υπερβολές, σε κάθε κοντινό πλάνο στο πρόσωπο του ηθοποιού - και υπήρξαν πολλά τέτοια. Για τον λόγο αυτό, πριν από κάθε γύρισμα, ο φαινομενικά απλός και ταπεινός χαρακτήρας υποβάλλετο στην εξής διαδικασία: μία λεπτή γραμμή σκούρου μπλε eyeliner στα άνω βλέφαρα και μία εξίσου λεπτή γραμμή λευκού eyeliner στα κάτω και μέσα στα μάτια. Αυτό το εφέ τόνιζε διακριτικά -ωστόσο, απολύτως έντονα- το μπλε χρώμα των ματιών του ηθοποιού, δίνοντας του αυτό το διεισδυτικό βλέμμα που θεωρούσε ζητούμενο ο Τζεφιρέλι.

Το σκηνοθετικό τρικ με τα μάτια του «Ιησού από τη Ναζαρέτ» Facebook Twitter
Ο Ρόμπερτ Πάουελ

Με την απουσία ανοιγοκλεισίματος των ματιών, ο ίδιος θεωρούσε ότι προκύπτει ένα αποτέλεσμα σχεδόν μεταφυσικό που θα κατάφερνε να αιχμαλωτίσει τους τηλεθεατές στον χαρακτήρα. Και προφανώς είχε δίκιο: από το 1977 έως σήμερα η τηλεταινία των 2 μερών (τόσα είναι πραγματικά τα επεισόδια που την απαρτίζουν) θεωρείται η εμπορικότερη και η πιο επιτυχημένη όλων των εποχών. Μόνο τις φορές που έχει προβληθεί στην Ελλάδα -κάθε χρόνο, δηλαδή, από την έναρξη λειτουργίας της ιδιωτικής τηλεόρασης- γίνεται αντιληπτό το μέγεθος της επιτυχίας.

Οθόνες
4

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Κλιντ Ίστγουντ έγινε 94 χρονών: Όλες οι ταινίες του μία προς μία

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Ο Κλιντ Ίστγουντ έγινε 94 χρονών: Όλες οι ταινίες του μία προς μία

Ένας από τους μεγαλύτερους Αμερικανούς σκηνοθέτες, πιθανότατα το τελευταίο ευρέως αναγνωρίσιμο κινηματογραφικό είδωλο μιας άλλης εποχής, ο Κλιντ Ίστγουντ κλείνει σήμερα τα 94.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Ιστορίες Καλοσύνης»: Θριαμβευτική επιστροφή ή ανυπόφορο πισωγύρισμα για τον Λάνθιμο;

The Review / «Ιστορίες Καλοσύνης»: Θριαμβευτική επιστροφή ή ανυπόφορο πισωγύρισμα για τον Λάνθιμο;

O Γιάννης Βασιλείου και ο Λουκάς Κατσίκας είδαν τις «Ιστορίες Καλοσύνης» του Γιώργου Λάνθιμου και του Ευθύμη Φιλίππου και αναλύουν τα επιτεύγματα, αλλά και τις αστοχίες της ταινίας. Με καλοσύνη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Λάνθιμος, Furiosa και Γιάννης Σπανός στους κινηματογράφους από αύριο

Πολιτισμός / Λάνθιμος, Furiosa και Γιάννης Σπανός στους κινηματογράφους από αύριο

Η προκλητική ανθολογία του Γιώργου Λάνθιμου, η νέα συμφωνία δράσης του Τζορτζ Μίλερ, μια έκπληξη από τη Γαλλία και ένα ωραιότατο ντοκιμαντέρ για τον Γιάννη Σπανό στο κινηματογραφικό πρόγραμμα αυτής της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Λώξη»: Μια ιστορία συμπερίληψης

Ζούμε, ρε! / «Λώξη»: Μια ιστορία συμπερίληψης

Η Χρυσέλλα Λαγαρία και ο Θοδωρής Τσάτσος συζητούν με τους Δημήτρη Ζάχο και Θανάση Καφετζη, τους δύο δημιουργούς του ντοκιμαντέρ «Λώξη» ενώ ο συγγραφέας Θανάσης Τριαρίδης μοιράζεται την εμπειρία του από τη θεατρική ομάδα «Εν δυνάμει», μέλος της οποίας είναι και η Λωξάνδρα.
THE LIFO TEAM
Marcello Mio

Ανταπόκριση / Marcello mio: Η πιο meta ταινία του φετινού Φεστιβάλ Καννών

Διανύοντας τη δική της πορεία κάτω από τη σκιά της μητέρας της, Κατρίν Ντενέβ, και το φάντασμα του εξίσου διάσημου πατέρα της, η Κιάρα αποφασίζει να υποδυθεί τον Μαστρογιάνι και να βγει μόνη της στη σέντρα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
L'Amour Ouf

Ανταπόκριση / L'amour Ouf: Μία από τις χειρότερες ταινίες που έχουμε δει ποτέ στο διαγωνιστικό των Καννών

Αν την ταινία την είχε σκηνοθετήσει οποιοσδήποτε Αμερικανός και όχι ο Γάλλος Ζιλ Λελούς, όχι μόνο στις Κάννες δεν θα είχε ταξιδέψει αλλά δεν θα την είχε δει κανείς μας πουθενά.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Parthenope

Ανταπόκριση / Parthenope: Η υπερβολή δεν είναι ποτέ αρκετή για τον Σορεντίνο

Στο πρόσωπο της grande bellezza που ανακάλυψε, της αποθεωτικά φωτογενούς 27χρονης Τσελέστε Ντάλα Πόρτα, ο Ιταλός δημιουργός συγκεντρώνει τα αντιφατικά του αισθήματα για τη γειτονιά της μνήμης του, τη Νάπολη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Τζία Ζάνγκε, ο εθνολόγος της κινεζικής συνείδησης

Ανταπόκριση / Τζία Ζάνγκε, ο Κινέζος εθνολόγος του σινεμά

Με το «Caught by the Tides», ο κορυφαίος σκηνοθέτης της Κίνας καταγράφει τις συντριπτικές αλλαγές στη χώρα μέσα από τον ποιητικό φακό του. Ο Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος τον συνάντησε στις Κάννες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Γιατί δεν μου άρεσε το «Megalopolis» του Κόπολα»

The Review / «Γιατί δεν μου άρεσε το Megalopolis του Κόπολα»

Πόσα λεπτά χειροκροτούσαν όρθιοι οι θεατές και γιατί δεν έχει απολύτως καμία σημασία; Ο Γιάννης Βασιλείου και ο Τάσος Μελεμενίδης συζητούν για τη φιλόδοξη νέα ταινία του Φράνσις Φορντ Κόπολα που έκανε την πρεμιέρα της στις Κάννες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ