Τα χαρακτικά του Φώτη Βάρθη τα συνάντησα για πρώτη φορά στην έκθεση με τις πτυχιακές των αποφοίτων της Σχολής Καλών Τεχνών το 2105, ίσως τα πιο εντυπωσιακά ανάμεσα σε μια σειρά έργα νέων χαρακτών, που την τελευταία τριετία είναι υπεύθυνοι για την αναγέννηση της χαρακτικής στην Ελλάδα: Βυζαντινές φιγούρες, με περισσότερο ανθρώπινη υπόσταση από των θρησκευτικών εικόνων, άγγελοι, καβαλάρηδες, ασκητές, μοντέρνοι άγιοι χωρίς φωτοστέφανα, ελάφια και σκυλιά που δημιουργούσαν ολόκληρους κόσμους σμιλεμένους σε ξύλο και τυπωμένους σε χαρτί. Από τότε η πορεία του Φώτη Βάρθη είναι ανοδική, έχει συμμετάσχει με τα έργα του σε πολλές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει καταφέρει να ζει από την τέχνη του. Πριν από μερικούς μήνες το βιβλίο που δημιούργησε δουλεύοντας για δυο χρόνια στο Α' Εργαστήριο Χαρακτικής της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, η Ρομφαία της Αυγής, κυκλοφόρησε σε μία εξαιρετική έκδοση από τις εκδόσεις Αντίποδες. Είναι ένα παραμύθι σε δεκατέσσερις ξυλογραφίες, μία σύγχρονη αναβίωση των ελληνικών παραδοσιακών παραμυθιών: «Ένας βασιλιάς βρίσκει ένα παιδί εγκαταλελειμμένο στο δάσος και αποφασίζει να το υιοθετήσει και να το μεγαλώσει σαν δικό του, μαζί με τους άλλους δύο γιους του. Τα χρόνια περνούν, ο βασιλιάς γερνάει και αρρωσταίνει, και στο κάστρο φτάνουν νέα για έναν αντίπαλο στρατό που είναι έτοιμος να επιτεθεί στο κάστρο του Βασιλιά. Τα τρία παιδιά καλούνται να βρουν τον τρόπο για να υπερασπιστούν το κάστρο και τον πατέρα τους».
«Τα αγαπάω πολύ όλων των ειδών τα παραμύθια», λέει ο Φώτης, μια ψηλή, λεπτή φιγούρα με ασκητικό μούσι, που μοιάζει με τους ήρωες του παραμυθιού του. «Kαι Γκριμ, Άντερσεν, αλλά ιδίως τα πιο ανατολικά, τα δικά μας, τα λίγο πιο φολκ. Αυτά μ’ αρέσουν περισσότερο γιατί έχουν και ένα σκοτάδι, έχουν μία ατμόσφαιρα πολύ διαφορετική απ’ ό,τι έχουν τα δυτικά, και με ιντριγκάρουν πάντα. Μου αρέσει να τα ψάχνω και λίγο περισσότερο, να βλέπω συσχετισμούς που έχουν με μύθους ή με θρησκευτικά στοιχεία, πώς τα έχουν επηρεάσει, την σκοπιμότητά τους, και συνεχίζω πάντα να ανακαλύπτω νέα παραμύθια. Η Ρομφαία της Αυγής είχε ξεκινήσει από το κείμενο. Υπήρχε η κεντρική ιδέα στο μυαλό μου και έψαχνα να βρω τον τρόπο να την υλοποιήσω. Είχα διαβάσει εκείνη την εποχή ένα βιβλίο που λέγεται Οι περιπέτειες ενός προσκυνητή και μία φράση από το βιβλίο ξεκλείδωσε ουσιαστικά αυτή την σκέψη μου. Έτσι άρχισα να ξεδιπλώνω τον πυρήνα της ιδέας που είχα με τη μορφή ενός κειμένου. Κι ενώ είχα αρχίσει να γράφω την αρχή της ιστορίας, είχα αλλάξει τον τομέα στην σχολή, και από ζωγραφική είχα πάει στην χαρακτική, κι έτσι κούμπωσαν αυτά τα δύο μαζί και άρχισα να φτιάχνω ένα ολοκληρωμένο έργο. Τα χαρακτικά και το κείμενο στην πορεία έγιναν συνδυαστικά».
Mπορώ να σε αφήσω να περιπλανηθείς μέσα στο έργο μου, αλλά πάλι θα πάρεις αυτό που εγώ θέλω. Είναι ένα statement, ένας τρόπος αντίληψης, ότι αυτό που θα σου παρουσιάσω θα είναι αυτό και τέλος.
Τον ρωτάω πώς αποφάσισε να ασχοληθεί με την χαρακτική, μια μορφή τέχνης που δεν είναι και από τις πιο δημοφιλείς στην Ελλάδα. «Δεν την σκεφτόμουν καθόλου στην αρχή», λέει. «Η χαρακτική, δυστυχώς, δεν είναι πολύ hot σαν ειδικότητα. Όντως, η δικιά μας φουρνιά ήταν που την ξανάφερε στην επιφάνεια, και δεν το λέω με έπαρση, ή εγωκεντρικά. Ήταν όλες οι συγκυρίες που βοήθησαν να γίνει αυτό. Υπήρχε μία φουρνιά μέσα σε δύο τρία έτη της σχολής, το ένα πίσω απ’ το άλλο, με παιδιά που είχαν εκδηλώσει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για το κομμάτι της χαρακτικής, επειδή βοήθησαν οι καθηγητές εκείνη την περίοδο, μεταφέρθηκε και από το Πολυτεχνείο που ήταν πριν το τυπογραφείο και όλος ο εξοπλισμός στο εργαστήριο της χαρακτικής στην ΑΣΚΤ, οπότε υπήρξε μια ενοποίηση, έτσι κάποιος που ήθελε να δουλέψει σε πολλά ξεχωριστά κομμάτια που αφορούν όλο το σύνολο της χαρακτικής είχε πλέον την άνεση μέσα στο εργαστήρι να τα έχει όλα δίπλα του. Μπορούσε να αξιοποιήσει όλα τα εργαλεία για να δουλέψει. Τα χρόνια πριν από μας δεν το σκεφτόσουν, και υπήρχε και μία άγνοια για τι ακριβώς γινόταν στην χαρακτική. Δεν έβγαινε προς τα έξω και στις περισσότερες περιπτώσεις όλοι επέλεγαν είτε ζωγραφική είτε γλυπτική σαν κεντρικό εργαστήριο. Κάποιοι που έπαιρναν σαν μάθημα επιλογής το εργαστήριο της χαρακτικής, άρχιζαν να έχουν ένα κέντρισμα και στη συνέχεια, όταν τη γνώριζες από μέσα, την ερωτευόσουν λίγο-λίγο με το καιρό. Δεν υπήρχαν άνθρωποι που την είχαν προαποφασίσει πριν πάνε στην σχολή. Μακάρι να υπάρξει αναγέννηση, γιατί ήταν και είναι όνειρο όλων μας. Η χαρακτική έχει μια επαφή με την τέχνη σε διάφορα επίπεδα, όχι απλώς με την αγιογραφία. Υπάρχει ένα πνευματικό κομμάτι, αλλά υπάρχει και η χειρωναξία, η οποία σε πηγαίνει αναγκαστικά λίγο πιο πίσω σαν μέθοδος, στο πώς θα εκφραστείς πάνω στο υλικό».
Πριν ασχοληθεί με τη χαρακτική ο Φώτης ήταν ζωγράφος. Ακόμα είναι και ζωγράφος. «Τα τελευταία χρόνια δεν ζωγραφίζω, δεν έχω πιάσει πινέλο, αλλά δεν είναι κάτι το οποίο μέσα μου το έχω αφήσει», λέει. «Αυτή τη στιγμή νιώθω ότι είμαι σε ένα στάδιο στο κομμάτι της δουλειάς μου, της χαρακτικής, που μου γεννιούνται συνεχώς ιδέες και θεματικές, οι οποίες εκφράζονται πιο άμεσα μέσα από το κομμάτι της χαρακτικής. Επίσης, επειδή μου αρέσει πάρα πολύ το ξύλο, η ξυλογραφία, από όλες τις υπόλοιπες τεχνικές της χαρακτικής, νιώθω ότι σιγά-σιγά αρχίζω και ξεκλειδώνω πράγματα σε αυτή την τεχνική, δηλαδή μου γεννιούνται ιδέες να δοκιμάσω κάτι πάνω στο υλικό να με πάει λίγο παρακάτω. Κι ακόμα με πηγαίνει από μόνο του, δεν έχω κολλήσει ή δεν έχω κουραστεί από αυτό, κάποια στιγμή σίγουρα θα έχω την ανάγκη να πιάσω λίγο το λάδι». Πριν από κάνα δυο χρόνια δημιούργησε μια σειρά από πίνακες, το “The Byzantine Project” ζωγραφίζοντας σε μορφή βυζαντινών αγιογραφιών δημοφιλείς ήρωες της σύγχρονης ποπ κουλτούρας: ήρωες του Τόλκιν, των Star Wars, του Game of Thrones, ακόμα και του Breaking Bad! Οι πίνακες έγιναν ένα αναπάντεχο viral με αναφορές σε διάφορα διεθνή design sites και προκάλεσαν και πολλά σχόλια, κάθε είδους. «Τα συγκεκριμένα έργα με ήταν λίγο δίκοπο μαχαίρι» λέει. «Όταν ξεκίνησα να τα φτιάχνω δεν είχα τίποτα στο μυαλό μου, όποτε ήμουν σπίτι και δεν είχα με τι να ασχοληθώ καθόμουν και τα έφτιαχνα, ήταν η ασχολία στον ελεύθερο χρόνο μου. Μετά κατάλαβα ότι αυτή η ώσμωση με το βυζαντινό ήταν αρκετά ιντριγκαδόρικη, είναι κάτι που είναι παγιωμένο στο μυαλό των περισσότερων ως κάτι θρησκευτικό, οπότε αυτή η σύγκρουση με την ποπ κουλτούρα κέντρισε πάρα πολλούς, είτε θετικά είτε αρνητικά. Μετά τα πρώτα μηνύματα ξαφνιάστηκα πολύ, επειδή δεν ήμουν συνηθισμένος σε κάτι τέτοιο. Είχα στεναχωρηθεί πάρα πολύ, γιατί μου έστελναν άσχετοι άνθρωποι μηνύματα και με έκραζαν φουλ, “δίνανε πόνο”. Το θεωρούσαν ιεροσυλία. Το περίεργο, όμως, ήταν το εξής: από τη μία πλευρά υπήρχαν αυτοί που είχαν στο μυαλό τους ότι τους έθιγα το θρησκευτικό συναίσθημα ή οτιδήποτε, οπότε κράζανε, κι υπήρχαν κι οι άλλοι οι οποίοι γουστάρανε αλλά για τον ίδιο λόγο, πίστευαν ότι είμαι ένας τύπος που κοροϊδεύει τα θεία. Λίγοι κατάλαβαν ότι δεν υπήρχε καμία νύξη, δεν υπήρχε πουθενά φωτοστέφανο, δεν έλεγα πουθενά “ο Άγιος Τσουμπάκα”, δεν έκανα κάτι τέτοιο, ήταν απλώς ένα σχέδιο που είχε το βυζαντινό στυλ, και τέλος».
«Λογικό, γιατί οτιδήποτε βυζαντινό το συνδέεις μόνο με την αγιογραφία». «Δυστυχώς. Και στην αρχή έμπαινα λίγο στη διαδικασία να απαντάω σε φόρουμ και blog, όπου ήταν κάπου μαζικό, κι έλεγα “παιδιά, ακόμα και την περίοδο του Βυζαντίου, η ζωγραφική αυτή δεν αποτελούσε μόνο μέρος θρησκευτικής έκφρασης, αλλά και κοσμική ζωγραφική”. Αυτός ήταν ο τρόπος καλλιτεχνικής έκφρασης. Έχει παγιωθεί ότι είναι μόνο για θρησκευτική χρήση και δεν την συνδέουν με τίποτα άλλο, οτιδήποτε αγγίξεις το οποίο πάει λίγο παραπέρα, οδηγεί στην πυρά. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος».
«Με την αγιογραφία πώς ασχολήθηκες;». «Είχα ξεκινήσει σχεδόν τυχαία, όταν ήμουν 11 χρονών. Έκανε μια φίλη της μητέρας μου μαθήματα σε ένα πολιτιστικό κέντρο, το είχε προτείνει στη μάνα μου, κι έτσι πήγα και ξεκίνησα την αγιογραφία. Και έμεινα περίπου πέντε χρόνια. Ήμουν αρκετά μικρός για να καταλάβω ακριβώς τι γίνεται, αλλά από την άλλη, όταν είσαι μικρός, σε ποτίζουν πολύ πιο εύκολα κάποια πράγματα και μαθαίνεις πολύ γρηγορότερα, οπότε σου μένει πιο πολύ και η τεχνική του σχεδίου. Όταν ξεκίνησα να κάνω σχέδιο στο φροντιστήριο για να μπω στη σχολή, δυσκολεύτηκα να μπω σε αυτή τη φάση, γιατί ό,τι και να έπιανα να σχεδιάσω ήταν στη λογική της αγιογραφίας -που πήγαινε από έναν άλλο δρόμο τελείως. Δυσκολεύτηκα να ξεκολλήσω. Σαν μια εικαστική γλώσσα η βυζαντινή ζωγραφική έχει τεράστιο πλούτο, πέρα από τη θρησκευτικότητα που την έχουμε συνδυάσει. Κάποια στιγμή απαξιώθηκε γιατί μπήκαμε στη φάση της δύσης, του εξευρωπαϊσμού, και είπαμε ότι οτιδήποτε βυζαντινό ανήκει κάπου πιο πίσω, είναι πιο μεσαιωνικό, οπότε υπήρξε μία πολύ μεγάλη περίοδος που στη συνείδηση του κόσμου παγιώθηκε αυτό το πράγμα ως κάτι τέτοιο, και χρειάστηκε να έρθει κάποια στιγμή ο Κόντογλου με λίγο πιο ακραίο τρόπο για να επαναφέρει τη βυζαντινή ζωγραφική στη σύγχρονη εποχή. Αλλά ακόμα δεν έχουμε προχωρήσει και πολύ προς αυτή την κατεύθυνση, δηλαδή ο κόσμος να βλέπει τα έργα και πέρα από το θρησκευτικό κομμάτι τους, να τα αντιμετωπίσει και σαν μία μορφή τέχνης.
Η βυζαντινή ζωγραφική έχει ιδιαίτερες χρωματικές κλίμακες, ξεχωριστό σχέδιο, συγκεκριμένο τρόπο που οργανώνεται μια εικόνα και λόγο που οργανώνεται έτσι, γιατί επίσης υπήρχε μία λογική ότι η ανάποδη προοπτική και ο τρόπος που σχεδιάζονται τα πράγματα γίνονταν λόγω άγνοιας. Σιγά-σιγά καταλαβαίνουμε ότι δεν ήταν άγνοια, ίσα-ίσα, χρησιμοποιούσαν επί τούτου αυτή τη γλώσσα για να καταφέρουν να περάσουν το συναίσθημα και τη λογική που ήθελαν να περάσουν στον κόσμο. Κάποιοι άλλοι το κατάλαβαν πιο εύκολα, επειδή ο κυβισμός έχει πάρει πολλά στοιχεία από το βυζαντινό σχέδιο και με το ανατρεπτικό της προοπτικής -αν σταθείς, δηλαδή, σε μία θέση μπορείς να δεις ένα αντικείμενο από παραπάνω από μία πλευρά του- σπάει το καλούπι του χρόνου και μπορείς να μεταφερθείς μέσα στο έργο σαν να το κοιτάς περιμετρικά την ίδια στιγμή. Αυτό πρώτη φορά εμφανίζεται στη βυζαντινή ζωγραφική. Υπάρχουν κάποιες παραστάσεις, κυρίως κτίρια, που βλέπεις τη μία πλευρά και ταυτόχρονα βλέπεις την ταράτσα, το πάνω μέρος, βλέπεις μέσα, ενώ στη ρεαλιστική ζωγραφική δεν θα υπήρχε αυτό. Οπότε, ξαφνικά σε βάζει μέσα σε έναν χώρο ο οποίος δεν είναι φυσικός, είσαι μέσα και βλέπεις την ολότητα από την παράσταση. Βλέπεις παντού. Μία από τις λογικές για αυτό είναι ότι δεν προσπαθεί να σου κρύψει τίποτα η βυζαντινή ζωγραφική. Η ιδιαιτερότητα αυτή εξυπηρετεί, φυσικά, και θρησκευτικούς λόγους, γιατί σε πάει ακριβώς στη λογική ότι δεν υπάρχει τίποτα κρυμμένο, το βλέπεις όλο, είναι η αλήθεια».
«Όπως τα σπίτια των Προτεσταντών, που δεν έχουν παράθυρα ούτε κουρτίνες». «Ακριβώς, είναι διαφάνεια για να βλέπεις μέσα, σου λένε δεν έχω τίποτα κρυφό. Εξυπηρετεί όμως και θρησκευτικούς σκοπούς. Αν το αναγνωρίσεις είναι ένα εργαλείο το οποίο μετά μπορείς να το μεταχειριστείς σαν εικαστικό στοιχείο, ένα ιδίωμα, το οποίο μπορείς να χρησιμοποιήσεις στο έργο σου για να υποδηλώσεις κάποια πράγματα. Το χρησιμοποίησαν και ο και ο Erscher και οι Ασιάτες καλλιτέχνες. Είναι παρόμοια η προοπτική, υπάρχει κοινή ιδέα για το πώς παρουσιάζεται ο κόσμος, το πώς αντιμετωπίζουν το σύνολο, την ολότητα του κόσμου. Και το κάθε αντικείμενο περιγράφεται ακριβώς, δεν υπάρχει ποτέ περίπτωση να μπερδέψεις κάτι με κάτι άλλο. Ένα πήλινο δοχείο είναι ένα πήλινο δοχείο και είναι ξεκομμένο από το υπόλοιπο περιβάλλον του, δεν θα συγχιστεί ποτέ με το φόντο, δεν χάνεται ποτέ μια σκιά μέσα σε κάτι άλλο, είναι τα πάντα ξεκάθαρα. Τα βλέπεις όλα στη μορφή και στην ουσία τους, τι είναι το καθένα. Έχει μια λογική πολύ βαθιά και πολύ στοχευμένη σε αυτό που θέλει συγκεκριμένα να πετύχει. Όλη η τέχνη το χρησιμοποιεί αυτό».
«Όλη η τέχνη μπορεί να είναι προπαγάνδα;». «Όχι για κάποια πολιτική ή θρησκευτική ιδέα ντε και καλά, αλλά όταν εγώ θέλω να εκφράσω μια δική μου σκέψη, αν το κάνω καλά, θα το εισπράξεις με τον τρόπο που θέλω εγώ να το εισπράξεις. Μπορώ να σε αφήσω να περιπλανηθείς μέσα στο έργο μου, αλλά πάλι θα πάρεις αυτό που εγώ θέλω. Είναι ένα statement, ένας τρόπος αντίληψης, ότι αυτό που θα σου παρουσιάσω θα είναι αυτό και τέλος. Όταν μιλάμε για τον χριστιανισμό, συγκεκριμένα, είναι ένα δόγμα, κάτι πολύ στεγανό, όπου αναγκαστικά και η τέχνη που έχει επιλέξει να το εκφράσει πρέπει ακριβώς να τηρείται με την ίδια λογική: ότι αυτό είναι αυτό, δεν έχει κάτι κρυμμένο, δεν υπάρχει κάτι άλλο από πίσω που θα το φανταστείς εσύ.
«Ποια είναι η σχέση σου με την πίστη;». «Έχω περάσει ένα αρκετά μεγάλο μέρος της παιδικής μου ηλικίας και μέχρι την εφηβεία περίπου με κατηχητικά, οπότε έχω περάσει αρκετά μέσα σε αυτόν τον χώρο. Αν με ρωτούσες αρκετά χρόνια παλιότερα, θα σου έδινα μία ξεκάθαρη απάντηση “ναι, πιστεύω”, και θα το λήγαμε κατά κάποιον τρόπο εκεί. Μετά από το κατηχητικό μπήκα σε μία διαδικασία να ψάξω και λίγο περισσότερο έξω από αυτό, δεν είχα ποτέ κάτι παγιωμένο, δεν ήμουν ποτέ άνθρωπος που είχα κάτι στο μυαλό μου και οτιδήποτε άλλο το πολεμάω. Έχω βρει πάρα πολλά στοιχεία και σε φιλοσοφίες και σε άλλες θρησκείες τα οποία έχουν φοβερό ενδιαφέρον, με αγγίζουν, παίρνω πράγματα από παντού και κάνω έναν κόμπο από όλα αυτά και ψάχνω να βρω μια ισορροπία».
«Πρέπει να πιστεύεις για να είσαι καλός αγιογράφος;». «Κάποιοι λένε πως ναι, αλλά επειδή εγώ δεν είμαι αγιογράφος, δεν είμαι σίγουρος και δεν μπορώ να σου δώσω μια απόλυτη απάντηση για αυτό. Αν είσαι αγιογράφος κατά κάποιον τρόπο μεταφέρεις το μήνυμα της πίστης, οπότε, ναι, χρειάζεται να έχεις πίστη. Δεν ξέρω πώς τα διαχωρίζεις αυτά. Ο Καραβάτζιο έπαιρνε έπαιρνε άμεσα παραγγελίες από μοναστήρια και ναούς, και τα έργα του είχαν μία λατρευτική υπόσταση, χρησιμοποιούνταν για αυτόν τον σκοπό. Ο Καραβάτζιο, όμως, έβρισκε έναν τύπο -σε ένα μπαρ, π.χ.- που του έκανε σαν μορφή και τον ζωγράφιζε ως Ιούδα, και όλο το στήσιμό του, η σύνθεσή του, ο φωτισμός του, ήταν εντελώς θεατρικά. Είναι στήσιμο σκηνοθέτη θεάτρου. Δηλαδή υπάρχει ένα επιβλητικό σκοτεινό φόντο, τα φώτα έρχονται πάνω στις μορφές, είναι σαν να προβάλλουν μέσα από το σκοτάδι, δημιουργεί αυτή την αίσθηση ενός σκηνοθετημένου απομονωμένου γεγονότος. Στη βυζαντινή ζωγραφική, λόγω του ότι δεν υπάρχει αυτό το ρεαλιστικό στοιχείο, είναι όλα κατά σύμβαση, δηλαδή μια μύτη αν την απομονώσεις δεν είναι ρεαλιστική, αλλά όταν μπει σε αυτό το σχήμα καταλαβαίνεις ότι είναι ξεκάθαρα μία μύτη, το ίδιο και ένα αυτί, ένα μάτι. Στην περίπτωση του Καραβάτζιο έχεις ένα ηθοποιό, ο οποίος ουσιαστικά υποδύεται τον Χριστό και εσύ έρχεσαι απέναντι σε μία τέτοια παράσταση, οπότε μεσολαβεί ένα επίπεδο, πρέπει από τον ηθοποιό να μεταβείς στο πρόσωπο του Χριστού. Ενώ στην βυζαντινή ζωγραφική, βλέπεις ένα πρόσωπο το οποίο δεν είναι φυσικό, άρα προσπερνάς την θεατρικότητα και πηγαίνεις πιο άμεσα στο πνευματικό, γιατί αυτό που βλέπεις δεν είναι κάτι φυσικό. Η σύμβασή του είναι ότι αυτός είναι ο Χριστός, οπότε πας εκεί χωρίς να μεσολαβήσει τίποτα άλλο. Αυτό ουσιαστικά είναι εικαστικό τρικ, το οποίο σε πάει πιο άμεσα εκεί που στοχεύει. Σε πάει κατευθείαν στο πρόσωπο ή στην ουσία αυτού που θέλεις να απευθυνθείς. Η βυζαντινή ζωγραφική έχει τόσα πολλά to the point πράγματα με τα οποία έχει συντάξει την εικαστική της γλώσσα που είναι από τις πιο ολοκληρωμένες. Για αυτό που θέλουν να πετύχουν, έστω».
«Οι δικές σου φιγούρες είναι λίγο πιο ανθρώπινες, δεν έχουν και φωτοστέφανα». «Μα δεν κάνω αγιογραφία, χρησιμοποιώ τα στοιχεία του βυζαντινού σχεδίου για να παράγω κάποιες καινούργιες συνθέσεις, κάποια καινούργια ιστορία, κάτι άλλο».
Τι άλλο σου αρέσει να κάνεις εκτός από την τέχνη σου»; «Μου αρέσει να διαβάζω. Διαβάζω πάρα πολύ, σχεδόν οτιδήποτε. Έχω περάσει από διάφορες φάσεις, έχω περάσει από το fantasy, ανακάλυψα ξανά την ελληνική λογοτεχνία και Έλληνες συγγραφείς τώρα έχω περάσει σε ένα στάδιο να ανακαλύπτω καινούργιους Έλληνες συγγραφείς. Μου αρέσει να κάνω ποδήλατο, έχω μεγάλο κόλλημα με αυτό, κάνω μεγάλες βόλτες, το έχω σαν μέσο μετακίνησης αλλά και ως μέσο εκτόνωσης. Πηγαίνω σε εκθέσεις, σε μουσεία, ακούω μουσική. Νιώθω τυχερός που μου έχουν συμβεί σε αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα όλα αυτά τα καλά πράγματα που έχουν γίνει μέχρι τώρα. Και χαίρομαι που βιοπορίζομαι από την τέχνη μου».
Ιnfo:
Η παρουσίαση της "Ρομφαίας της Αυγής" του Φώτη Βάρθη γίνεται απόψε, Παρασκευή, 28 Απριλίου, (19.00) στο βιβλιοπωλείο Μωβ Σκίουρος στην πλατεία Καρύτση. Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι Δημοσθένης Παπαμάρκος (συγγραφέας), Μίλτος Πεταλάς (χαράκτης), Πανταζής Τσέλιος (χαράκτης). H "Ρομφαία της Αυγής" κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αντίποδες.
