Σε μια ήσυχη γειτονιά της Θεσσαλονίκης, στην οδό Αποστόλου Παύλου, κάποιες κλούβες της αστυνομίας, παραταγμένα ΜΑΤ και τα αυστηρά μέτρα ασφαλείας στην είσοδο διαταράσσουν την ηρεμία που επικρατεί και σε προϊδεάζουν ότι έχεις φτάσει στο Τουρκικό Προξενείο.
Ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ γεννήθηκε το 1881 στο σπίτι της οδού Απόστολου Παύλου που βρίσκεται πίσω ακριβώς από το Προξενείο. Το 1935 το δημοτικό συμβούλιο της Θεσσαλονίκης αποφάσισε να παραχωρήσει την οικία στην Τουρκία και πλέον έχει μετατραπεί σε μουσείο αφιερωμένο στη ζωή του ιδρυτή του σύγχρονου τουρκικού κοσμικού κράτους αλλά και στα επιτεύγματα του.
Το κτίριο, εκτός από την ιστορική του αξία, διακρίνεται και για την αρχιτεκτονική του αισθητική ως ένα αυθεντικό σωζόμενο οθωμανικό μνημείο. Ήταν μια εποχή που στην πόλη της Θεσσαλονίκης επικρατούσε το συγκεκριμένο αρχιτεκτονικό ύφος.
Η οικία του Κεμάλ, μίας από τις πιο αξιοσημείωτες προσωπικότητες του 20ού αιώνα, κατασκευάστηκε με την τεχνική της επικόλλησης ξύλου στον βασικό οικοδομικό σκελετό σε όλους τους ορόφους και διαθέτει ορθογώνιο σχήμα.
Μετά το 2012 ξεκίνησαν οι εργασίες ανακαίνισής με μια μοντέρνα αντίληψη της μουσειολογίας: αφαιρέθηκαν οι οικοδομικές προσθήκες που είχε κάνει η ελληνική οικογένεια που είχε μετακομίσει σε αυτό καθώς και τα μη αυθεντικά έπιπλα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι από το Τουρκικό Προξενείο μάς ανακοίνωσαν ότι στον συγκεκριμένο χώρο, εκτός από τις χιλιάδες επισκέψεις, τελούνται περίπου 50 γάμοι ετησίως, ενώ γειτονικά καταστήματα διαθέτουν τουρκικούς καταλόγους.
Αναμφίβολα, πρόκειται για έναν ιστορικό χώρο στο κέντρο της πόλης που ταυτόχρονα έχει εξελιχθεί σε τουριστικό προορισμό. Συγκαταλέγεται στα κτίρια όπου περίπου 120.000 Τούρκοι το επισκέπτονται για να το δουν από κοντά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι από το Τουρκικό Προξενείο μάς ανακοίνωσαν ότι στον συγκεκριμένο χώρο, εκτός από τις χιλιάδες επισκέψεις, τελούνται περίπου 50 γάμοι ετησίως, ενώ γειτονικά καταστήματα διαθέτουν τουρκικούς καταλόγους.
Μπαίνοντας στο σπίτι, αντιλαμβάνομαι ότι διατηρείται σε εξαιρετική κατάσταση και ότι αποτελείται από τρία πατώματα και μία αυλή. Στους τοίχους μπορείς να δεις πολλές φωτογραφίες από διάφορες σημαντικές περιόδους της ζωής του Ατατούρκ.
Στον πρώτο όροφο βρίσκεται το σαλόνι για τους ξένους, το δωμάτιο της μητέρας του Κεμάλ, το καθιστικό και η κουζίνα.
Ο δεύτερος όροφος περιλαμβάνει το δωμάτιο στο οποίο γεννήθηκε, ενώ υπάρχουν πολυάριθμα προσωπικά αντικείμενα, έγγραφα και, φυσικά, φωτογραφικά καρέ από συναντήσεις με ηγέτες σε όλο τον κόσμο αλλά και στιγμές της ζωής του. Βέβαια, τα βλέμματα και τις περισσότερες φωτογραφίσεις προσελκύει το κέρινο ομοίωμα του Κεμάλ.
Επίσης, έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον κάποια αποσπάσματα από συνεντεύξεις και κείμενα του Κεμάλ, η σχέση που είχε με τα παιδιά και η μεγάλη βαρύτητα που έδινε στην παιδεία.
Υποστήριζε ότι η ανατροφή των παιδιών πρέπει να βασίζεται στην αρχή της ελεύθερης σκέψης και της ελεύθερης συνείδησης.
Στη συνέχεια διαβάζω τα λόγια του ίδιου: «Οι περισσότερες οικογένειες έχουν από παλιά μια πολύ κακή συνήθεια. Δεν αφήνουν τα παιδιά τους να μιλήσουν και δεν τα ακούν. Πόσο εσφαλμένη, θα έλεγα, και επιβλαβής ενέργεια.
Θα έπρεπε να παροτρύνουν τα παιδιά να μιλούν ελεύθερα και να εκφράζουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα τους.
Πρέπει να αναθρέψουμε τα παιδιά μας ώστε να εκφράζονται ανοιχτά και χωρίς δισταγμούς, να υπερασπίζονται αυθόρμητα τα πιστεύω τους και αντίστοιχα να σέβονται τις ειλικρινείς απόψεις των άλλων».
Λίγο πριν από την έξοδο στέκομαι σε μια επιγραφή που διαβάζουν οι περισσότεροι όση ώρα βρίσκομαι εκεί, στην οποία αναγράφεται:
«Αυτό το σπίτι, παρόλο που δεν συμπεριλαμβάνεται εντός των συνόρων, βρίσκεται εντός της εδαφικής έκτασης του Γενικού Προξενείου της Τουρκίας που μας ανήκει, θεωρείται εδαφικό τμήμα ανήκον στο Κράτος της Δημοκρατίας της Τουρκίας, διατηρεί μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά του κάθε Τούρκου.
Είναι το πρώτο μέρος που επισκέπτεται ο κάθε Τούρκος που πηγαίνει στη Θεσσαλονίκη και για την Τουρκία είναι ένας χώρος επιφορτισμένος με άκρως υψηλή πνευματική αξία».
