TO BLOG ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΣΤΑΒΕΡΗ
Facebook Twitter

Ένα οδοιπορικό στον Αώο της άλλης πλευράς

Ένα οδοιπορικό στον Αώο της άλλης πλευράς

Με αφορμή το πρόγραμμα "Saving Europe's last free flowing wild river Vjosa-Aoos", η Πίνδος Περιβαλλοντική πραγματοποίησε ένα οδοιπορικό στο Αλβανικό τμήμα του ποταμού Αώου, καταγράφοντας τους ήχους και τις εικόνες ενός διακρατικού ποταμού μέχρι τις εκβολές του στην Αλβανία.

Φωτορεπορτάζ: Πηνελόπη Θωμαΐδη/Hans Lucas

Ένα οδοιπορικό στον Αώο της άλλης πλευράς Facebook Twitter
Η ιδιοκτήτρια του Αlbtourist Eco Camping, Dona Tabacu, μας λέει: "Υπάρχει μια πιο πρόσφατη και πιο μεγάλη απειλή από τα φράγματα: oι έρευνες υδρογονανθράκων κοντά στο ποτάμι. Οι άνθρωποι πρέπει να έρθουν εδώ, να επισκεφτούν το ποτάμι, να καταλάβουν τι ακριβώς προστατεύουν! Έχουμε το τελευταίο ελεύθερο ποτάμι". © Πηνελόπη Θωμαΐδη/Hans Lucas

ΤΗΝ ΩΡΑ που η νέα Στρατηγική για τη Βιοποικιλότητα της Ε.Ε. με ορίζοντα το 2030 κάνει λόγο για την αποκατάσταση 25.000 χιλιομέτρων ευρωπαϊκών ποταμών προκειμένου να ανακτήσουν την ταυτότητά τους ως ποταμοί ελεύθερης ροής, υπάρχει ένας ποταμός που είναι ήδη "ελεύθερος".

Ο ποταμός Αώος/Vjosa αποτελεί έναν από τους τελευταίους ποταμούς ελεύθερης ροής της Ευρώπης. Ωστόσο, η απειλή κατασκευής φραγμάτων είναι πάντα παρούσα. Περιβαλλοντικές οργανώσεις και πολίτες δεν έχουν σταματήσει να δίνουν τη μάχη τους για την αποτροπή σχεδίων φραγματοποίησης.

Ο Αώος/Vjosa (Βιόσα, όπως είναι η ονομασία του στα αλβανικά), μήκους 260 χλμ., κυλά στη διασυνοριακή περιοχή μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας. Πηγάζει από τη Βόρεια Πίνδο και, αφού διανύσει μια διαδρομή 70 χλμ., εισέρχεται στην Αλβανία και εκβάλλει στην Αδριατική Θάλασσα. Το μοναδικό φράγμα που υπάρχει στον Αώο, εδώ και δεκαετίες, βρίσκεται στις πηγές του, κοντά στο Μέτσοβο.

Στην Αλβανία, τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί ένα δυναμικό περιβαλλοντικό κίνημα για την αποτροπή των σχεδίων κατασκευής μεγάλων υδρολεκτρικών έργων στον ποταμό Vjosa, και συγκεκριμένα στις περιοχές Pocem και Kalivac. Προς το παρόν οι σχεδιασμοί έχουν «παγώσει», με την αλβανική κυβέρνηση να έχει υποσχεθεί τη δημιουργία ενός εθνικού φυσικού πάρκου. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις τόσο στην Αλβανία όσο και στην Ελλάδα δεν παύουν ωστόσο να βρίσκονται σε εγρήγορση.

Ο ποταμός Αώος αποτελεί ένα ανεκτίμητο περιβαλλοντικό απόθεμα, ένα ζωντανό δυναμικό οικοσύστημα, ένα καταφύγιο για πολλά είδη χλωρίδας και πανίδας, ένα πολιτιστικό τοπόσημο που δεν έχει πάψει να συνδιαλέγεται με τον άνθρωπο. Ένα "ελεύθερο" ποτάμι που πρέπει να παραμείνει "ελεύθερο".

Η αστική μη κερδοσκοπική εταιρία «Πίνδος Περιβαλλοντική» πραγματοποίησε στις αρχές του φθινοπώρου ένα οδοιπορικό στη Νότια Αλβανία, σε μια προσπάθεια γνωριμίας με τον ποταμό στην άλλη πλευρά των συνόρων. Μια προσπάθεια που εντάσσεται σε πρόγραμμα που υλοποιεί η «Πίνδος Περιβαλλοντική» σε συνεργασία με τους διεθνείς εταίρους Ecoalbania, EuroNatur, RiverWatch, IUCNECARO, ΜedINA και Tour du Valat για έναν Αώο/Vjosa ελεύθερο από φράγματα και για τη δημιουργία του πρώτου διασυνοριακού πάρκου που θα προστατεύει και θα αναδεικνύει τη σημασία αυτού του ιδιαίτερου οικοσυστήματος.

Με το οδοιπορικό αυτό, επιχειρείται η ανάδειξη της βιοποικιλότητας του Vjosa, η συνύπαρξη της Φύσης με τον Άνθρωπο, η αλληλεπίδραση του ποταμού με τις ζωές των ανθρώπων και του πολιτισμού τους, η κατανόηση των στοιχείων που δένουν τις περιοχές από όπου περνάει ο Αώος/Vjosa.  

Κατά μήκος του ποταμού, αλλά και σε παραποτάμους, αναπτύσσονται πολλές δραστηριότητες με επίκεντρο τον Vjosa. Από κτηνοτροφία, γεωργία και ψάρεμα μέχρι εναλλακτικές μορφές τουρισμού, όπως κάμπινγκ και ράφτινγκ. Στο οδοιπορικό, η Πηνελόπη Θωμαΐδη συνάντησe ανθρώπους που της μίλησαν για τους φόβους που έχουν, για το πώς θα αλλάξει η ζωή τους, για το πώς ο τόπος τους δεν θα είναι πια ο τόπος τους, αν ο ποταμός Vjosa δεν προστατευτεί.

Γιάννης Βραζιτούλης

Πρόεδρος της "Πίνδος Περιβαλλοντική"

Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τη συντονίστρια των προγραμμάτων της "Πίνδος Περιβαλλοντική", Τόνια Γαλάνη (τηλ. 6974394339).

H "Πίνδος Περιβαλλοντική" (https://pindosperivallontiki.org/) είναι μια αστική, μη κερδοσκοπική εταιρεία με έδρα τα Ιωάννινα που δραστηριοποιείται στην ευρύτερη περιοχή της Πίνδου για τη μελέτη, διαχείριση και προστασία του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος.

Ένα οδοιπορικό στον Αώο της άλλης πλευράς Facebook Twitter
Βράδυ στο Albtourist Eco Camping. Το κάμπινγκ είναι μέρος διαμονής και συνάντησης ανθρώπων από διαφορετικά μέρη του κόσμου. Συναντάμε τη Liese Herdewyn, νεαρή ανθρωπολόγο από το Βέλγιο. Μερικά χρόνια πριν ακολούθησε με ωτοστόπ ένα νεαρό ζευγάρι Γερμανών που μιλούσαν με θαυμασμό για τον ελεύθερο ποταμό Vjosa τον οποίο ήθελαν να διασχίσουν με τα καγιάκ τους. Από τότε επιστρέφει κάθε χρόνο σ’ αυτό το "παραδεισένιο οικοσύστημα", το οποίο αποτέλεσε εντέλει θέμα της διατριβής της. © Πηνελόπη Θωμαΐδη/Hans Lucas
Ένα οδοιπορικό στον Αώο της άλλης πλευράς Facebook Twitter
Rafting στον Vjosa στην περιοχή της Πρεμετής. Η περιοχή προσφέρεται για δραστηριότητες στη φύση όπως rafting, kayaking, trekking, cannyoning. © Πηνελόπη Θωμαΐδη/Hans Lucas
Ένα οδοιπορικό στον Αώο της άλλης πλευράς Facebook Twitter
H πόλη Permet, 10.000 κατοίκων, είναι χτισμένη στην όχθη του Vjosa. Ο Δήμος της Πρεμετής μαζί με τους Δήμους Kelcyre, Memaliaj, Tepelene και Selenice έστειλαν ανοιχτή επιστολή στην κυβέρνηση για τη σημασία διατήρησης του ποταμού. © Πηνελόπη Θωμαΐδη/Hans Lucas
Ένα οδοιπορικό στον Αώο της άλλης πλευράς Facebook Twitter
O ποταμός Drino ενώνεται με τον Vjosa κοντά στο Tepelene. © Πηνελόπη Θωμαΐδη/Hans Lucas
Ένα οδοιπορικό στον Αώο της άλλης πλευράς Facebook Twitter
Ο Demir Murataj είναι κάτοικος του χωριού Kute, τα χωράφια του οποίου θα πλημμύριζαν αν κατασκευαζόταν το φράγμα του Pocem. “Θα ήταν ωραία να γίνει εθνικό πάρκο, θα σήμαινε ανάπτυξη για το χωριό μας με κέντρο το περιβάλλον” μας λέει, έχοντας λάβει μέρος και ο ίδιος στις διαμαρτυρίες των κατοίκων ενάντια στην κατασκευή του συγκεκιμένου φράγματος. © Πηνελόπη Θωμαΐδη/Hans Lucas
Ένα οδοιπορικό στον Αώο της άλλης πλευράς Facebook Twitter
Ψάρεμα με bilanche, σταθερά δίχτυα που κατεβαίνουν στο νερό με τη βοήθεια τροχαλίας, κοντά στο δέλτα του Vjosa. © Πηνελόπη Θωμαΐδη/Hans Lucas
Ένα οδοιπορικό στον Αώο της άλλης πλευράς Facebook Twitter
Περνώντας τα αλβανικά σύνορα το τοπίο αλλάζει χαρακτηριστικά. Στο δρόμο προς Πρεμετή, στα αριστερά μας το ποτάμι και οι ψηλές κορυφές της Νεμέρτσικας. © Πηνελόπη Θωμαΐδη/Hans Lucas
Ένα οδοιπορικό στον Αώο της άλλης πλευράς Facebook Twitter
"Τρεις μήνες έχει να βρέξει, το ποτάμι ξεραίνεται. Το ποτάμι είναι πολύ σημαντικό για τα ζώα κι αν γίνουν φράγματα θα στερέψει. Θα είναι καταστροφή και για τους ντόπιους και για τα ζώα και για τους τουρίστες που έρχονται", μας λέει ο Shazan Laskaj, κτηνοτρόφος από το χωριό Çarshove. Τα 220 αιγοπρόβατά του ποτίζονται καθημερινά στον Vjosa. © Πηνελόπη Θωμαΐδη/Hans Lucas
Ένα οδοιπορικό στον Αώο της άλλης πλευράς Facebook Twitter
Δίπλα από το πέτρινο γεφύρι του ποταμού Langarice, τα φυσικά θερμά λουτρά αποτελούν δημοφιλή προορισμό. © Πηνελόπη Θωμαΐδη/Hans Lucas
Ένα οδοιπορικό στον Αώο της άλλης πλευράς Facebook Twitter
Ο Langarice είναι παραπόταμος του Vjosa και έχει ήδη τρία μικρής κλίμακας υδροηλεκτρικά έργα στη διαδρομή του, με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί η ροή του. © Πηνελόπη Θωμαΐδη/Hans Lucas
Ένα οδοιπορικό στον Αώο της άλλης πλευράς Facebook Twitter
Το εργοτάξιο του σταματημένου έργου του φράγματος του Kalivac. Τα έργα που ξεκίνησαν το 2007 έχουν ολοκληρωθεί κατά 30%. © Πηνελόπη Θωμαΐδη/Hans Lucas
Ένα οδοιπορικό στον Αώο της άλλης πλευράς Facebook Twitter
Η γέφυρα του Pocem, που ενώνει τις περιοχές Gjirokastre και Vlore, είναι το σημείο όπου ήταν προγραμματισμένη η κατασκευή ενός φράγματος του Pocem, η οποία έχει προς το παρόν ανασταλλεί μετά από δικαστική απόφαση του 2017. © Πηνελόπη Θωμαΐδη/Hans Lucas
Ένα οδοιπορικό στον Αώο της άλλης πλευράς Facebook Twitter
Ο ποταμός Bence, παραπόταμος του Vjosa, στην τοποθεσία του υδραγωγείου του Αλή Πασά, κοντά στο Tepelene, όπου προβλέπεται η δημιουργία ενός από τα 5 υδροηλεκτρικά έργα που σχεδιαζονται για το συγκεκριμένο ποτάμι. © Πηνελόπη Θωμαΐδη/Hans Lucas
Ένα οδοιπορικό στον Αώο της άλλης πλευράς Facebook Twitter
Κατά μήκος του ποταμού Vjosa συναντάει κανείς δεκάδες κρεμαστές γέφυρες όπως αυτή στο χωριό Petran, στην περιοχή Πρεμετής. © Πηνελόπη Θωμαΐδη/Hans Lucas
Αλμανάκ

ΘΕΜΑΤΑ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

THE GOOD LIFO ΔΗΜΟΦΙΛΗ