To αφήγημα του καλού cis στρέιτ άντρα
Πρόχειρος οδηγός για νεαρούς φεμινιστές και συμμάχους κάθε λογής.
Έχουν γεμίσει την πόλη μας, σαν κάποιου είδους ακίνδυνη, αλλά ταυτόχρονα πολύ ενοχλητική επιδημία. Είναι καλλιτέχνες, εικαστικοί, σκηνοθέτες, το αγόρι της κολλητής σου, το παιδί που κάθεται δίπλα σου στο αεροπλάνο κ.ο.κ. Είναι συνήθως νέοι, προνομιούχοι και γεμάτοι φιλοδοξίες. Θέλουν να καβαλήσουν τη μόδα, να είναι μέσα στα πράγματα. Και είναι οι νέοι ιππότες, οι σωτήρες κάθε ταλαιπωρημένης ψυχής, ο πρίγκιπας που περιμένει, θεωρητικά, κάθε σύγχρονη πριγκίπισσα.
Μοιάζει να τα κάνουν όλα σωστά. Η ασημένια πανοπλία τους δεν είναι βέβαια ακόμα η μυϊκή δύναμη ούτε αυτό που ο Preciado θα ονόμαζε «θανατοπολιτική», δηλαδή η ικανότητά τους να προκαλούν θάνατο, αλλά τα βιβλία της φεμινιστικής θεωρίας, τα ονόματα της bell hooks και της Judith Butler, το να δακρύσουν μπροστά στη δυσκολία της πατριαρχικής ζωής –μια δυσκολία που δεν αφορά βέβαια αυτούς αλλά όλους τους κακόμοιρους άλλους– ή ακόμη και το να αναδημοσιεύσουν όποιo post για την τρανς ορατότητα, το κουίρ βίωμα και τον σεξισμό βρεθεί μπροστά τους.
Αν διαβάζεις όσα γράφω εδώ και κυρίως όσα λένε εδώ και χρόνια οι δεκάδες χιλιάδες φεμινιστικές φωνές ανά τον κόσμο ως γκρίνια και αχαριστία ή ακόμη και νεύρωση, αν αυτό το κείμενο σε εξαγριώνει γιατί νιώθεις ότι εσύ, έστω, είσαι ένας από τους «καλούς», αν νιώθεις οργή να κατακλύζει το σώμα σου κάθε φορά που το προνόμιό σου απειλείται ή κινδυνεύει, τότε αυτό εδώ είναι για σένα.
Φύσει καχύποπτος, τείνω να κάνω μια λιγάκι διαφορετική ανάγνωση πάνω στην όλη ιστορία με όλους αυτούς τους «καλούς» straight άντρες, τους διαφορετικούς, τους «όχι όπως όλοι oι υπόλοιποι». Αυτούς που δεν ξεχνάνε να μας υπενθυμίζουν το allyship τους με κάθε τρόπο και σε κάθε περίσταση. Δεν θέλω να φανεί πως λέω ότι δεν υπάρχουν cis στρέιτ αγόρια που είναι καλά και αγνά και που βρίσκονται όντως εκεί με τρόπο ουσιαστικό για τις θηλυκότητες και τον κουίρ κόσμο γύρω τους. Λέω απλώς ότι ακόμη και μερικοί εξ αυτών δεν είναι όσο αθώοι φαίνονται. Λέω να κοιτάξουμε καλά την παγίδα πριν πλησιάσουμε το χέρι μας στο τυρί. Λέω «να ’σαι καλά αδερφέ, αλλά κάνε λίγο λιγότερο θόρυβο».
Γιατί, ναι, not all men, αλλά πόσο συχνά στο τέλος της σχέσης της μια φίλη δεν παραδέχεται πόσο τοξικός, χειριστικός και σεξιστής ήταν ο τέλειος γκόμενός της, αυτός που είχε εξηγήσει σε όλους μας πως δεν είναι σαν τους άλλους, γιατί πήγαινε σε συνελεύσεις, γιατί δήλωνε φεμινιστής, γιατί κατέβαινε σε πορείες· πόσο κακοποιητικός και σάπιος ήταν. Γιατί πόσο συχνά κάτω από όλα αυτά τα φιλικά προσωπεία δεν βρίσκουμε να κοχλάζει ο μάτσο άντρας που πολλοί από αυτούς μεγάλωσαν για να γίνουν το αγόρι που ο κόσμος τού χρωστά τα πάντα. Ο βιαστής, ο παραβιαστής, ο τοξικός.
Και τι λένε ή και κάνουν αλήθεια όλοι αυτοί οι σύγχρονοι «Ζορό» όταν τα φώτα σβήνουν, όταν η παρέα μαζεύεται γύρω από την τηλεόραση και οι μπίρες περνάνε από το ένα χέρι στο άλλο;
Και τι λέμε κι εμείς όταν πια γίνεται ξεκάθαρο ότι η προοδευτικότητα πολλών σύγχρονων συμμάχων δεν είναι παρά ένα τρικ επιβίωσης, μια τακτική, ένας ελιγμός, ο ρόλος που ενσαρκώνουν ώστε να μπορούν να συνεχίσουν να επωφελούνται από ένα πατριαρχικό σύστημα που παραδοσιακά και σταθερά τους θρέφει; Όταν βλέπουμε ότι ο φεμινισμός τους έρχεται χωρίς κόστος ή μάλλον πως φοριέται ως στολή αποκλειστικά στα περιβάλλοντα όπου δεν θα έχει κόστος; Γιατί κάπου διαβάζω πως η πατριαρχία δεν αποκλείει από το μοίρασμα των κερδών της τους άντρες με καλές προθέσεις.
Αλλά πόσο συχνά βλέπουμε θηλυκότητες γύρω μας να αντιμετωπίζουν τους άντρες της ζωής τους σαν μικρά ανώριμα και πλαδαρά αγοράκια, σαν αγαθά και λιγάκι άβουλα όντα που δεν ξέρουν ή δεν μπορούν καλύτερα, και να τα επικροτούν κάθε φορά που κάνουν το απολύτως ελάχιστο; Σαν η κοινωνία μας να βρίσκεται σε μια συλλογική παράκρουση και χειροκροτάμε ενήλικους ανθρώπους επειδή μόλις τώρα μαθαίνουν να μπουσουλάνε. Τι θα συμβεί, αλήθεια, αν αρχίσουμε να ζητάμε από εκείνους ακριβώς όσα περιμένουμε και το ένα από το άλλο;
Αν διαβάζεις όσα γράφω εδώ και κυρίως όσα λένε εδώ και χρόνια οι δεκάδες χιλιάδες φεμινιστικές φωνές ανά τον κόσμο ως γκρίνια και αχαριστία ή ακόμη και νεύρωση, αν αυτό το κείμενο σε εξαγριώνει γιατί νιώθεις ότι εσύ, έστω, είσαι ένας από τους «καλούς», αν νιώθεις οργή να κατακλύζει το σώμα σου κάθε φορά που το προνόμιό σου απειλείται ή κινδυνεύει, τότε αυτό εδώ είναι για σένα.
Μήπως αναγνωρίζεις ανάλογα στοιχεία και πάνω σου;
Θεωρείς ότι ίσως πάσχεις κι εσύ από το σύνδρομο του κούφια καλού cis στρέιτ άνδρα; Υπάρχει λύση: κάνε ησυχία, πάρε λίγο χρόνο να διαβάσεις για σένα τον ίδιο, όχι για να κάνεις show off φεμινιστικής βιβλιογραφίας, όχι για να εξαργυρώσεις με αυτόν τον τρόπο την είσοδό σου στη σκηνή. Και κάνε λίγο στην άκρη, γιατί όσο σοκαριστικό κι αν μοιάζει, αυτό που βασικά σου μαθαίνουν όλα αυτά τα αναγνώσματα είναι πώς να ακούς ενεργά και πώς να κάνεις χώρο.
Ανέβασε λιγότερο, σκέψου και άκου περισσότερο, όχι για να το μετατρέψεις μετά σε ταινία, κείμενο, έργο ή δακρύβρεχτο ποστ, όχι για να βρέξεις την τσέπη σου με τα κέρδη από τα κροκοδείλια δάκρυά σου αλλά γιατί ο φεμινισμός είναι έργο ζωής· είναι η πίστη σε έναν άλλο τρόπο για να ζούμε· είναι η παραδοχή τού ότι κι εσύ αποτελείς μέρος του προβλήματος, μια παραδοχή που οφείλει να συνδυάζεται με την ειλικρινή σου διάθεση να κάνεις κάτι γι' αυτό. Με τη διάθεσή σου να χάσεις κάτι γι' αυτό, γιατί, όπως έγραψε η Audre Lorde, «ποιος είπε πως θα είναι εύκολο;».
Γιατί όταν κάνεις το ακριβώς αντίθετο από τη διδακτέα ύλη, κάτι δεν έχεις εμπεδώσει καλά. Πάρε, λοιπόν, άλλη μια φορά το βιβλίο από την αρχή. Το πιστεύουμε όλοι πως σε μεγάλο βαθμό μια καλή πρώτη πρόθεση βρίσκεται εκεί, πως το να κάνεις repost ένα χρήσιμο κείμενο για τις γυναικοκτονίες είναι ένα καλό πρώτο βήμα και πως το πράγμα στραβώνει συχνά για λόγους που σε ξεπερνούν. Γιατί το θηρίο που λέγεται cis straight male προνόμιο είναι ζωντανό και εδώ. Αλλά ας μην το αφήνουμε να κινείται στις σκιές, ας μην του επιτρέπουμε να κρύβεται πίσω από μάσκες και από φασάντ προόδου. Ας μην επιβραβεύουμε τις ποικίλες μεταμφιέσεις του. Γιατί σε κάθε περίπτωση το να ακουστούν αυτήν τη στιγμή η οργή και ο φόβος των θηλυκοτήτων σχετικά με την ασύλληπτη τρομοκρατία και τη βία που ασκείται εις βάρος τους μου μοιάζει πολύ πιο σημαντικό από το να μας υπενθυμίσεις εσύ πως είσαι σύμμαχος. Γιατί το να είσαι είναι κάτι που εξασκείς καθημερινά, όχι μονάχα στα social, αλλά εκεί έξω, και, το κυριότερο, δίχως χειροκρότημα.
Kι αν κάποιος διαβάζοντας όλα αυτά, απορεί αν είναι τώρα η ώρα να απαιτούμε καλλιγραφίες από έναν κόσμο που ακόμη μαθαίνει γράμματα, η απάντησή μου είναι πως δεν μπορούμε να μην προχωράμε εμείς γιατί περιμένουμε τους υπόλοιπους να ανοίξουν το βήμα τους. Ο καθένας, λοιπόν, με τον ρυθμό του, κι εμείς με τον δικό μας. Επιστρέφοντας στα λόγια της Sara Ahmed: «My killjoy shoulder is next to yours and we are a crowd!».
