ΔΕΝ ΜΑΣ ΕΦΤΑΝΕ Η ΠΛΗΜΜΥΡΑ, τώρα έχουμε πόλεμο. Για τον Βλοχό λέω, το χωριό της Καρδίτσας που «πνίγηκε» τον περασμένο Σεπτέμβρη. Σαν έπεσε η στάθμη και φάνηκε το μέγεθος της καταστροφής, προτάθηκε από την πολιτεία η λύση της μετεγκατάστασης για τα χωριά Βλοχός και Μεταμόρφωση του δήμου Παλαμά. Γι’ αυτόν τον σκοπό ο απελθών δήμαρχος προθυμοποιήθηκε να παραχωρήσει ένα βοσκοτόπι έξω από την κωμόπολη του Παλαμά. Εξίσου υποστηρικτικός προς αυτή την κατεύθυνση είναι και ο νυν δήμαρχος.
«Μα δεν είναι ακραία η λύση της μετεγκατάστασης;» μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος. «Κι άλλα χωριά πλημμύρισαν». Ναι, όλος ο κάμπος πλημμύρισε, το νερό ήταν πολύ, τα αντιπλημμυρικά έργα ανεπαρκέστατα, τα δύο αυτά χωριά όμως πάντα ζούσαν με τον φόβο της πλημμύρας. Ο Βλοχός μπορεί να είχε εβδομήντα χρόνια να πλημμυρίσει, εικοσιεννιά η Μεταμόρφωση, μα ο κίνδυνος της πλημμύρας καιροφυλακτούσε πάντα. Απ’ τον Βλοχό είμαι και ξέρω.
Ενώ, λοιπόν, οι κάτοικοι της Μεταμόρφωσης αποφάσισαν ήδη τη μετεγκατάστασή τους στην υποδεικνυόμενη τοποθεσία, για τον Βλοχό τα πράγματα δεν είναι τόσο εύκολα ούτε τόσο ξεκάθαρα. Η πλειοψηφία των κατοίκων επιθυμεί μεν διακαώς τη μετεγκατάσταση, αλλά υπάρχει μια μειοψηφία που, εκπροσωπούμενη από μια άτυπη τριμελή επιτροπή, αντιδρά σθεναρά και με συνεχή παρουσία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στα μέσα ενημέρωσης προσπαθεί να επιβάλει τη γνώμη της.
Το ρεπορτάζ συνεχίζεται και με άλλες αγωνίες: «Θα μπουν μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες και με κάποιον ύπουλο τρόπο θα κριθεί όλη η περιοχή πλημμυρική ζώνη και με αυτόν τον τρόπο θα τους αρπάξουν τις περιουσίες τους, τα σπίτια και τα χωράφια, με σκοπό να τοποθετήσουν φωτοβολταϊκά και να δημιουργήσουν ενεργειακά πάρκα».
Έτσι, και στο φύλλο του Σαββάτου στις 17/2 της «Εφημερίδας των Συντακτών» φωτογραφίζονται και μιλάνε τα μέλη της άτυπης αυτής τριμελούς επιτροπής. Ας διαβάσουμε προσεκτικά τα επιχειρήματά τους:
α) «Μας έστειλαν υπεύθυνες δηλώσεις να υπογράψουμε που έλεγαν ότι συμφωνούμε να εγκαταλείψουμε τις περιουσίες μας, χωρίς να λέμε αν θα τις κρατήσουμε, και με αντάλλαγμα να μας δώσουν διαμερίσματα στον Παλαμά ή και αλλού, χωρίς να διευκρινίζουν τοποθεσίες, σε εργατικές κατοικίες που θα φτιάξουν σε μια χρονική απόσταση από δύο μέχρι τέσσερα χρόνια από τώρα».
Η υπεύθυνη δήλωση που κλήθηκαν να υπογράψουν από τον πρόεδρο και το τοπικό συμβούλιο της κοινότητας οι κάτοικοι αναφέρει τα ακόλουθα: «Επιθυμώ τη μετεγκατάστασή μου εντός των ορίων του Δήμου Παλαμά και συγκεκριμένα ανάμεσα στην περιοχή Παλαμά - Καλυβάκια, σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις της υπ’ αριθμ. 6/17-12-2023 απόφασης του Τοπικού Συμβουλίου Κοινότητας Βλοχού». Ανατρέχοντας στην εν λόγω απόφαση, διαβάζουμε τους όρους και τις προϋποθέσεις: να μη γίνει απαλλοτρίωση των οικιών και των οικοπέδων και γενικότερα της ακίνητης περιουσίας των κατοικιών του Βλοχού, αλλά αυτές να χαρακτηριστούν δεύτερες κατοικίες και να συνεχίσουν να έχουν όλες τις απολαβές που είχαν και προ Daniel (ρεύμα, νερό, τηλέφωνο κ.λπ.). Επομένως, άκυρη η κινδυνολογία.
β) Παρά τον όρο που θέτει το τοπικό συμβούλιο να χαρακτηριστούν οι παλιές κατοικίες ως δεύτερες, το ρεπορτάζ της «ΕφΣυν» καταγράφει άλλη μία αγωνία της άτυπης τριμελούς επιτροπής. «Εάν τελικά, όπως μας λένε, τα σπίτια χαρακτηριστούν ως αγροικίες, σημαίνει ότι από δω και στο εξής η διαμονή τους στα σπίτια θα γίνεται με δική τους ευθύνη, διότι αγροικία σημαίνει χώρος αποθήκευσης ή χειμαδιό».
Μα πάντα με δική μας ευθύνη ζούσαμε στο χωριό! Και απ’ την καταστροφή του Daniel μόνοι μας σωθήκαμε – για την ακρίβεια, μόνοι μας, με την αλληλεγγύη μας. Η πολιτεία, πιστή στο δόγμα της ατομικής ευθύνης, το μόνο που έκανε ήταν να στείλει τα ελικόπτερα για να παραλάβουν τους αποκλεισμένους κατοίκους. Το ίδιο που θα έκανε δηλαδή ακόμα και αν οι κατοικίες μας ήταν χαρακτηρισμένες ως αγροικίες ή στάβλοι ή κοτέτσια.
γ) Το ρεπορτάζ συνεχίζεται και με άλλες αγωνίες: «Θα μπουν μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες και με κάποιον ύπουλο τρόπο θα κριθεί όλη η περιοχή πλημμυρική ζώνη και με αυτόν τον τρόπο θα τους αρπάξουν τις περιουσίες τους, τα σπίτια και τα χωράφια, με σκοπό να τοποθετήσουν φωτοβολταϊκά και να δημιουργήσουν ενεργειακά πάρκα».
Όντως, εμφυλιοπολεμικό κλίμα και εμφυλιοπολεμική φρασεολογία. Παλιά θα μας άρπαζαν τις περιουσίες οι κομμουνιστές, τώρα κάποιες πολυεθνικές εταιρείες, με ύπουλο τρόπο. Έστω ότι αυτές οι εταιρείες έχουν βρει αυτόν τον ύπουλο τρόπο να αρπάζουν χωράφια, χωρίς συμβόλαια αγοραπωλησίας. Μα το ίδιο δεν θα συμβεί και στην περίπτωση που το χωριό δεν μετεγκατασταθεί; Κι αν όντως η περιοχή χαρακτηριστεί ως πλημμυρική ζώνη, δηλαδή ως περιοχή που θα κατακλύζεται από τα πλημμυρικά νερά για συγκεκριμένη κάθε φορά περίοδο επαναφοράς, πόσο ασφαλές θα είναι το ενεργειακό πάρκο που θα εγκατασταθεί εκεί; Οι εταιρείες αυτές, εκτός από ύπουλες, είναι και χαζές;
Εκτός από τις παραπάνω ανακρίβειες και ασυναρτησίες, τα μέλη της άτυπης αυτής τριμελούς επιτροπής φτάνουν στο σημείο να δίνουν και κατάφωρα ψευδείς πληροφορίες, ότι δήθεν στο δημοτικό σχολείο φοιτούσαν 120 παιδιά, ενώ ο αριθμός τους πέρυσι ανερχόταν μόλις στα 23, ή ακόμα και ότι τάχα οι κάτοικοι δέχονταν πίεση από τηλεφωνικές εταιρείες που καθημερινά προσπαθούσαν να τους πείσουν να εγκαταλείψουν το χωριό!
Ας πω λίγα λόγια εδώ για τον Βλοχό. Είναι ένα χωριό χτισμένο στη γούρνα, ανάμεσα σε δύο λόφους, το Στρογγυλοβούνι (Αστέριον) και το Μακρυβούνι. Ανάμεσά τους κυλάει ο Ενιπέας, παραπόταμος του Πηνειού, που χωρίζει το χωριό στον κάτω και στον πάνω μαχαλά. Λόγω της γεωγραφικής του θέσης, το χωριό κινδυνεύει σχεδόν κάθε χρόνο να πλημμυρίσει, όταν λιώνουν τα χιόνια στα βουνά και φουσκώνουν τα ποτάμια. Είναι φανερό, λοιπόν, ότι ο Βλοχός είναι χτισμένος σε λάθος σημείο και είναι ιστορική ευκαιρία να ληφθεί τώρα η γενναία απόφαση για τη μετεγκατάστασή του. Αξίζει, πάντως, εδώ να παραθέσω ένα χαριτωμένο απόσπασμα από άρθρο που υπογράφει η άτυπη τριμελής επιτροπή στην τοπική εφημερίδα της Καρδίτσας «Νέος Αγών», στο φύλλο της 24ης/12/23, όπου προβάλλεται ένα ακόμα επιχείρημα κατά της μετεγκατάστασης: «Στην περιοχή Πάτωμα υπάρχει αρχαιολογικός χώρος εθνικής σημασίας και θα τον περιφρουρήσουμε με κάθε νόμιμο μέσο». Οι αρχαίοι ημών πρόγονοι, λοιπόν, σαφώς πιο έξυπνοι από μας, δεν κατοικούσαν μέσα στη γούρνα αλλά στο υψομετρικά ανώτερο Πάτωμα, πίσω απ’ το Στογγυλοβούνι! Πάντως, εγώ, το περασμένο Πάσχα που περιηγήθηκα καμιά ώρα στον αρχαιολογικό χώρο, δεν αντιλήφθηκα κάποια περιπολία συγχωριανών μου.
Ας μιλήσω τώρα για τους κατοίκους του χωριού και για τον διχασμό που ανέκυψε. Απ’ τη μια είναι οι κάτοικοι του πάνω μαχαλά, που δεν έπαθαν καμία ζημιά από τον Daniel, αυτοί που δεν κατοικούν μόνιμα στον Βλοχό αλλά τον επισκέπτονται γιορτές και καλοκαίρια («τουρίστες» τους αποκάλεσα σε άρθρο μου στον «Νέο Αγώνα» και το φέρουν ακόμα βαρέως), αυτοί που έχουν κι άλλο σπίτι, στις εργατικές κατοικίες του Παλαμά, κάποιοι που έχουν ψηλά, διώροφα σπίτια, που δεν έπαθαν μεγάλες ζημιές, και οι ελάχιστοι που έχουν κατάστημα στο χωριό ή εκμισθώνουν τα ακίνητα όπου λειτουργούν αυτές οι επιχειρήσεις, ενώ οι ίδιοι δεν κατοικούν μόνιμα εκεί. Αυτοί είναι που τάσσονται κατά της μετεγκατάστασης. Υπέρ αυτής τάσσεται η μεγάλη πλειοψηφία των μ ό ν ι μ ω ν κατοίκων που έχασαν ό,τι είχαν και δεν είχαν και έμειναν άστεγοι. Το ξαναγράφω: άστεγοι.
Της μειοψηφίας που περιέγραψα παραπάνω ηγείται η άτυπη τριμελής επιτροπή που πολεμάει την προοπτική της μετεγκατάστασης. Εκτός από άτυπη, αφού δεν έχει εκλεγεί από κάποιο συλλογικό όργανο, είναι και παράτυπη, αφού, εντελώς αντιδημοκρατικά και αντιθεσμικά, παρακάμπτοντας τον πρόεδρο και το τοπικό συμβούλιο, επιδιώκει συναντήσεις με τον αρμόδιο υφυπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, προσπαθώντας να τον επηρεάσει υπέρ της, ώστε να αγνοήσει τη βούληση της πλειοψηφίας και να ναυαγήσει έτσι το σχέδιο της μετεγκατάστασης.
Το διπλανό χωριό, η Μεταμόρφωση, δεν έχει τέτοια. Άραγε εκεί δεν τρέμουν ότι θα τους πάρουν τα σπίτια και τα χωράφια; Δεν φοβούνται τις ύπουλες εταιρείες που θα πάνε να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά; Από το κομμάτι του ρεπορτάζ της ΕφΣυν που αναφέρεται στη Μεταμόρφωση δεν συνάγεται κάτι τέτοιο. Γι’ αυτό, παρότι το ρεπορτάζ εκ πρώτης όψεως φαίνεται ελλιπές, αφού ακούγεται μόνο το ένα από τα δύο «στρατόπεδα» του Βλοχού, καταλήγει εξαιρετικά αποκαλυπτικό: όποιος το διάβασε προσεκτικά, θα κατάλαβε τον ρόλο της άτυπης και παράτυπης τριμελούς επιτροπής που (προσπαθεί να) κάνει κουμάντο στο χωριό.