Σύμφωνα με τον αρθρογράφο της εφημερίδας «Αυγή» οι «παπατζήδες» επέστρεψαν από το βάθος του χρόνου. Όμως το «εδώ παπάς, εκεί παπάς» ,δεν είναι ένα τόσο εύκολο όσο φαίνεται. Δεν αρκεί ένα τραπεζάκι στην Αθηνάς. Χρειάζεται εξειδικευμένη γνώση και οργάνωση.
Το «παπατζιλίκι» γράφει ο Άγγελος Μανταδάκης «δομείται σε τρία επίπεδα: το κεντρικό που αποτελείται από το βασικό πρόσωπο που πρέπει να κατέχει άριστα την τέχνη. Εκπαιδευμένος από τα «μικράτα» του, με ταχυδακτυλουργικές ικανότητες, δεινός στο να χειρίζεται τραπουλόχαρτα, αποτελεσματικός στο να ξεγελάει τον αδαή που κάνει την αποκοτιά να παίξει τα λεφτά του. Αυτός είναι ο κλασικός παπατζής που με μία πολύ συγκεκριμένη, μαστόρικη κίνηση κοντά στο τέλος του παιγνιδιού παραπλανά τους πάντες. Ποια είναι η κίνηση - κλειδί; Αφού ο παπατζής ανακατέψει τα τρία χαρτιά κάμποσες φορές , κάποια στιγμή κρατά στο ένα χέρι το ένα λευκό χαρτί, ενώ στο άλλο χέρι τα υπόλοιπα δύο χαρτιά. Το λευκό πάνω και εκείνο με τον παπά κάτω. Με μια κίνηση - αστραπή αφήνει στο τραπέζι το λευκό χαρτί που κρατά μόνο του. Δίπλα του αφήνει το ένα από τα δύο χαρτιά του άλλου χεριού, έτσι ώστε να φαίνεται ότι είναι το από κάτω (δηλαδή ο παπάς) ενώ είναι το από πάνω. Δίπλα αφήνει το άλλο χαρτί, αυτό που έχει από κάτω. Έτσι ο παίκτης έχει την αυταπάτη ότι ο παπάς είναι π.χ στο μεσαίο φύλλο από αυτά που είναι απλωμένα στο τραπέζι, ενώ είναι στο ακριανό».
«Στο δεύτερο επίπεδο έχουμε τους αβανταδόρους. Ο ρόλος τους είναι τριπλός(!). Πρώτο να δείξουν με το προσωπικό τους παράδειγμα ότι ο παπατζής είναι ολίγον άσχετος με την τέχνη του ..επαγγέλματος, άρα όποιος τον παίξει έξυπνα τον κερδίζει. Έτσι οι αβανταδόροι μετατρέπονται σε παίκτες που σε συνεννόηση με τον παπατζή κερδίζουν.Δεύτερο παρακινούν τους αδαείς να μπουν στο .. χρυσοφόρο παιγνίδι».
«Στο τρίτο επίπεδο βρίσκονται οι τσιλιαδόροι, κάτι σαν τις ομάδες περιφρούρησης. Ακροβολισμένοι σε επίκαιρα σημεία καιροφυλακτούν ώστε με τα ειδικά τους συνθήματα να ειδοποιήσουν ότι υπάρχει κίνδυνος (π.χ. όταν πλησιάζει αστυνομική περίπολος ή εμφανιστεί το «εκατό»). Τότε ακούγονται διάφορα ακαταλαβίστικα για τον πολύ κόσμο όπως η λέξη «βασιλικά» παλιότερα που σήμαινε αστυνομία».
« Το «παπατζιλίκι» επομένως ακολουθεί σε γενικές γραμμές το τρίπτυχο: να ξεγελάς τις αισθήσεις του άλλου, να τον κάνεις να πιστέψει με τα παπαγαλάκια σου τα πιο απίθανα πράγματα και να περιφρουρείσαι από τις κακοτοπιές.Η δομή του δεν έχει μεγάλες διαφορές από την εξουσία. Όταν ο κοινός τους στόχος είναι η παραπλάνηση και η προτροπή στο κέρδος, το αβέβαιο , οι μέθοδοι έχουν κοινή βάση.Στον ρόλο του κεντρικού παπατζή η πολιτική εξουσία με τα μέσα που διαθέτει να παγιδεύει την σκέψη, στον ρόλο του αβανταδόρου η χειραγώγηση μέσω των μίντια και στον ρόλο του τσιλιαδόρου η ασφάλεια του συστήματος.Ο παπατζής βέβαια της οδού Αθηνάς πάει να σου φάει τα λεφτά και τίποτε άλλο. Αλλά ο παπατζής της εξουσίας θέλει βέβαια τα λεφτά σου, αλλά θέλει και τη συνείδησή σου. Ο παπατζής παίζει τον παπά. Η εξουσία το «πάρτα όλα».
Σύγχρονοι «παπατζήδες»:
Κάπου στο κέντρο
Στο Μοναστηράκι
Με αυτό τον τρόπο αναλύει ο αρθρογράφος της «Αυγής» ,το «επάγγελμα» του «παπατζή» που ενέσκηψε και πάλι στο κέντρο της Αθήνας. Όμως ο «παπατζής» δεν επανεμφανίστηκε μόνο στον ελλαδικό χώρο. Στην εμφάνιση των «παπατζήδων» και στην Κύπρο αναφέρεται σε σημερινό δημοσίευμα της η εφημερίδα «Σημερινή»,που γράφει ότι δεκάδες περαστικοί σταματάνε και στοιχηματίζουν ακόμα και όλα τους τα λεφτά στους τρείς-τέσσερις παπατζήδες που βρίσκονται στον πεζόδρομο της Λήδρας. Και την Κύπρο το «φαινόμενο» είναι κάτι καινούργιο για αυτό και έχει πέραση. «Προχθές ένας Ελδυκάριος έχασε εκατόν ευρώ παίζοντας εδώ, τον λυπήθηκα, γιατί έφαγε όλα του τα λεφτά»,δήλωσε στην εφημερίδα καταστηματάρχης της περιοχής.
Ένα απόσπασμα από την ταινία «Οι παπατζήδες» του 1957 με πρωταγωνιστές το Νίκο Σταυρίδη και τον Πέτρο Γιαννακό.
Και το Πεντάγραμμο έχει τιμήσει με το παραπάνω το «επάγγελμα»:
«Εδώ παπάς, εκεί παπάς».Ελένη Ροδά.
Για τους «παπατζήδες» τραγουδά και ο μεγάλος Γρηγόρης Μπιθικώτσης
«Ο βλάχος και οι παπατζήδες».Επαρχιώτης βάζει τα "γυαλιά" στους "παπατζήδες".
«Ο παπατζής», τραγούδι του 1934 του Βαγγέλη Παπάζογλου
σχόλια