Η Αδριανού είναι από αυτούς τους δρόμους που σε κάνουν να νιώθεις τουρίστας στην ίδια σου την πόλη. Οι μεγάλες πέτρινες ανισόπεδες πλάκες στο έδαφος, τα μικρά και μεγάλα κοσμηματοπωλεία, τα καταστήματα με τα τσολιαδάκια και τα ταγάρια «I love Greece», η υπέροχα τουριστικά κιτς ατμόσφαιρα είναι την ίδια στιγμή ανυπόφορη και γοητευτική. Όλες οι παλιές πόλεις έχουν μια τέτοια περιοχή, έναν τέτοιο δρόμο κοντά στο κέντρο τους ή κοντά στο πιο προβεβλημένο αξιοθέατό τους. Και πάντα έχει ενδιαφέρον να κάνεις μια βόλτα σε αυτές τις γειτονιές για να δεις πώς μεταφράζει η κάθε πόλη την ιστορίας της με σύγχρονους εμπορικούς όρους. Ας πούμε, στο Λονδίνο, στα αντίστοιχα μαγαζιά, δίπλα στα μαγνητάκια ψυγείου με το σήμα του λονδρέζικου underground, θα βρεις ποτήρια-σφηνάκια με τη φάτσα της Νταϊάνα ή στη Νέα Υόρκη, δίπλα σε μπλουζάκια με τον Θείο Σαμ και τη φράση «I want you for U.S. Αrmy», θα βρεις κασκόλ των New York Knicks και καπέλα των Ramones. Για μένα, ο πυρήνας της Πλάκας είναι σαν μια πόλη μέσα στην πόλη. Σπάνια θα την επισκεφθώ γιατί δεν έχει κάτι που να με ενδιαφέρει άμεσα, αλλά ταυτόχρονα έχει κάτι εξαιρετικά γοητευτικό, κυρίως γιατί η ανθρωπογεωγραφία της, τόσο όσον αφορά τους επισκέπτες της όσο και όσους δραστηριοποιούνται κι εργάζονται εκεί, δεν έχει καμία σχέση με τις υπόλοιπες περιοχές του κέντρου της Αθήνας. Τα σκέφτομαι όλα αυτά ενώ διασχίζω την Αδριανού ένα ζεστό βράδυ Παρασκευής, κατευθυνόμενος προς ένα σημαντικό μνημείο του κέντρου που έχουμε «φροντίσει» να το υποβαθμίσουμε και να το αγνοούμε σε μεγάλο βαθμό: το τζαμί Τζισδαράκη ή τζαμί του «Κάτω Σιντριβανιού», όπως ονομαζόταν παλιότερα από το σιντριβάνι που βρισκόταν εκεί κοντά. 
Το τζαμί που χτίστηκε το 1759 από τον τότε Βοεβόδα (διοικητή) των Αθηνών Τζισδαράκη φιλοξενεί σήμερα το Μουσείο Παραδοσιακής Κεραμικής και τη συλλογή κεραμικής που έκανε δωρεά ο καθηγητής Βασίλης Κυριαζόπουλος. Είμαι μεγάλος φαν των μουσείων λαογραφίας, έχω επισκεφθεί δεκάδες από αυτά στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (της Στοκχόλμης, ας πούμε, είναι συγκλονιστικό) και δεν έχω να προσάψω τίποτα στην αξιόλογη συλλογή του Κυριαζόπουλου (εκτός ίσως από την ελλιπή περιγραφή των αντικειμένων), αλλά σε ένα τέτοιο κτίριο θα άρμοζε κάτι πιο σχετικό με την ιστορία του: ίσως ένα μουσείο ισλαμικής τέχνης (όπως αυτό που βρίσκεται στην Ασωμάτων) ή κάποια έκθεση που να αφορά την αρχιτεκτονική του Ισλάμ κατά την παρουσία του στην Ελλάδα. Βέβαια, εδώ σε ολόκληρη μητρόπολη με τόσους χιλιάδες μουσουλμάνους δεν έχουμε ακόμα ένα κανονικό τζαμί και οι άνθρωποι στοιβάζονται σε διαμερίσματα πολυκατοικιών για να προσευχηθούν…
Επίσης, τα τζαμιά παγκοσμίως έχουν συνδυαστεί στο μυαλό των μουσουλμάνων αλλά και όσων τυχαίνει να βρεθούν σε κοντινή απόσταση με κάποιο από αυτά με μια ηχητική εμπειρία, την απόκοσμη μακρόσυρτη φωνή του μουεζίνη που καλεί τους πιστούς να προσευχηθούν. Το τζαμί του Μοναστηρακίου είναι φυσικά σιωπηλό εδώ και πολλά χρόνια και αυτό το γεγονός έδωσε την έμπνευση στην ομάδα locus athens (δηλαδή στις Μαρία-Θάλεια Καρρά και Σοφία Τουρνικιώτη) να διοργανώσουν εδώ μια έκθεση τέχνης, καλώντας τέσσερις καλλιτέχνες, οι οποίοι, χρησιμοποιώντας το μέσο του ήχου στο έργο τους, θα παρουσίαζαν μια περφόρμανς, μια ομιλία ή ένα δρώμενο μέσα ή στον περίγυρο του τζαμιού. Την προηγούμενη Παρασκευή ήταν η σειρά του σπουδαίου Λιβανέζου μουσικού Tarek Atoui, ενός από τους πρωτοπόρους μιας νέας γενιάς Αράβων καλλιτεχνών που πειραματίζονται στους τομείς της ηλεκτρονικής μουσικής και των ψηφιακών τεχνών, γνωστού για το ότι δημιουργεί νέο λογισμικό για κάθε καινούργιο έργο του. 
Η πλατεία ήταν γεμάτη. Κάποιοι που είχαν έρθει ειδικά για το event, οι παραδοσιακοί θαμώνες της πλατείας, περαστικοί, τουρίστες με σουβλάκια από τον «Θανάση» στο χέρι, παρέες που μεταφέρουν τη συνήθεια του ισπανικού botellon (aka μπίρες από το περίπτερο και άραγμα σε πλατείες), κάποιοι ανεγκέφαλοι πιτσιρικάδες που θεωρούν ότι η Χρυσή Αυγή είναι μαγκιά (που φώναζαν ρατσιστικά συνθήματα ενόσω έπαιζε ο Atoui), ορκισμένοι ravers (που του φώναζαν να παίξει trance), αδέσποτοι σκύλοι, πορτοφολάδες, περίεργοι, όλη η κλασική κοινωνική διαστρωμάτωση της εν λόγω πλατείας (που, ειρήσθω εν παρόδω, αποτελεί πρότυπο ανάπλασης) ήταν παρούσα. 
Ο Atoui έκανε δύο καταπληκτικά σετ, το ένα διάρκειας 50 λεπτών και το άλλο 25, χτίζοντας έναν abstract avant garde ηλεκτρονικό ήχο στο μπαλκόνι του τζαμιού, που ακουγόταν μέχρι την Ακρόπολη. Η πανύψηλη μαυροφορεμένη φιγούρα του έμοιαζε από κάτω σαν ένα φάντασμα που επισκέφθηκε το τζαμί παρέα με ένα mac και δημιουργούσε beats για να ξορκίσει το κακό πάνω από την πόλη και την ηλιθιότητα όσων τον έκραζαν από το κοινό. Την ίδια στιγμή, στον Μπαϊρακτάρη, μια κομπανία έπαιζε παράφωνα ένα παλιό ρεμπέτικο και οι κράχτες προσπαθούσαν ν’ αρπάξουν κανέναν τουρίστα για να του πουλήσουν «παραδοσιακό» κεμπάπ.
Την Κυριακή το βράδυ, κατεβαίνοντας την Καλλιδρομίου, λίγο πριν από τη συμβολή με τη Σπύρου Τρικούπη, έπεσα πάνω σε πολύ κόσμο που άραζε στα σκαλάκια των γύρω πολυκατοικιών. Πάνκηδες, μαύρα δερμάτινα, μοϊκάνες, μεταφέρθηκα μερικές δεκαετίες πίσω. Από ένα υπόγειο ακουγόταν hardcore punk. Κατέβηκα τα σκαλάκια. Ένα υπόγειο πολυκατοικίας, «ακατέργαστο» διακοσμητικά, με μεγάλες εικόνες του γάτου Felix πάνω από το μπαρ και μια βιβλιοθήκη με βιβλία σε μια σκοτεινή άκρη. Οι Ολλανδοί Citizens Patrol στη σκηνή, αφηνιασμένος κόσμος να κάνει crowd surfing χωρίς αύριο και μια ατμόσφαιρα παλιάς, χαμένης, underground Αθήνας που χαίρομαι τόσο πολύ όταν ανακαλύπτω ότι είναι ακόμα έστω και λίγο ζωντανή. Πρόκειται για τη «Λέσχη Υπογείως» στην Καλλιδρομίου 94, «έναν αυτοδιαχειριζόμενο χώρο που σκοπό του έχει να προωθήσει την πολιτική και κοινωνική έκφραση σε συλλογικό, δημιουργικό επίπεδο, έχοντας έναν ανατρεπτικό και πραγματικά ανεξάρτητο χαρακτήρα από τους κανόνες του κέρδους και του ατομισμού» όπως γράφουν στο μπλογκ τους τα παιδιά που τον «τρέχουν» εδώ και μερικά χρόνια (και μπράβο τους για το κουράγιο να τον κρατάνε ζωντανό σε εποχές που ο Δένδιας κλείνει το indymedia και η αυτόνομη έκφραση δεν περνάει και την καλύτερή της φάση).
Λίγο πιο δίπλα, και μετά το κλειστό πια ψητοπωλείο Ερύμανθος, στο καφενείο Moka, στις 2 το βράδυ, μια ανοιχτή τηλεόραση παίζει ένα ντοκιμαντέρ του Σκάι, μια παρέα παίζει δηλωτή και τα καραφάκια με το κρασί και τη ρακή είναι ακόμα γεμάτα. Ακριβώς στη γωνία είχε γυριστεί η σκηνή από τη Στέλλα, όπου ο Φούντας είπε στη Μερκούρη: «Στέλλα, φύγε, κρατάω μαχαίρι».
σχόλια