Η χρονιά του Κούτρα, η βραδιά των συνελλήνων

Η χρονιά του Κούτρα, η βραδιά των συνελλήνων Facebook Twitter
Έχω περάσει φριχτά σε παρόμοιες απονομές στην Ελλάδα. Η χθεσινή, στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, ήταν η πιο σφιχτοδεμένη, άρτια, εξαιρετικά παρουσιασμένη από τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο, δίκαιη και με αυτό το ωραιότατο φινάλε... Εικονογράφηση: Ατελιέ/ LIFO
1

Συγκινήθηκα και το ευχαριστήθηκα: Τέσσερα νέα παιδιά, γόνοι μεταναστών στην Ελλάδα, επελέγησαν ως απονεμητές του βραβείου μεγάλου μήκους ταινίας μυθοπλασίας. «Πάω κι εγώ σινεμά, σαν τους φίλους μου...» είπε ο λιγότερο ντροπαλός, και μοναδικός άνδρας της παρέας, για να εισπράξει θερμό, φιλόξενο χειροκρότημα. Δεν το περίμενα. Έχω περάσει φριχτά σε παρόμοιες απονομές στην Ελλάδα. Η χθεσινή, στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, ήταν η πιο σφιχτοδεμένη, άρτια, εξαιρετικά παρουσιασμένη από τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο, δίκαιη και με αυτό το ωραιότατο φινάλε. Και το απρόσμενο που με ταράζει περισσότερο είναι εκείνο που ξεπηδά, με έναν περίεργο τρόπο, από το σινεμά.

Ο Πάνος Κούτρας δεν δέχτηκε να κρατήσει τα τρία προσωπικά βραβεία του, επιστρέφοντάς τα στην Ακαδημία μέχρι να ψηφιστεί ο νόμος περί ιθαγένειας, κάτι που διαφαίνεται θετικό μέσα στους επόμενους μήνες από τη νέα κυβέρνηση. Ξέρω πως ακούγεται ως κίνηση εντυπωσιασμού για κάποιον που δεν έχει δει την ταινία ή δεν ήταν εκεί χθες, αλλά δεν υπήρχε ίχνος φάλτσου.


Πριν από μερικά χρόνια, σε μια βαρετή τελετή BAFTA, τη μοναδική που έχει τύχει να παρακολουθήσω, εκεί που νόμιζα πως θα αφήσω τα κόκαλά μου στην πολυτελή καρέκλα από την ανία, ανέβηκε για να παραλάβει το βραβείο προσφοράς του στην αγγλική βιομηχανία του κινηματογράφου ο παραγωγός των Δρόμων της Φωτιάς, Ντέιβιντ Πάτναμ, οπότε σιγουρεύτηκα για το τέλος μου. Γελάστηκα, με δάκρυ πικρό. Μετά τις ευχαριστίες και τις τυπικούρες, ο Βρετανότατος κύριος Πάτναμ μίλησε για την περιπέτεια της ζωής του και την περιπέτεια που λέγεται σινεμά, επιθυμώντας να μοιραστεί με το επιλεγμένο κοινό του θεάτρου Odeon μια σκηνή από μία από τις αγαπημένες του ταινίες. Και επέλεξε την Έκτη Αίσθηση! Οπ, αναπήδησα στο κάθισμα και έγειρα να τον ακούσω. Περίεργη επιλογή. «Έχει γούστο να μιλήσει για τη σκηνή που με σπάει στα δύο όποτε κι αν τη δω» μονολόγησα φωναχτά –στα ελληνικά, αφού δεν με καταλάβαινε κανείς από τους διπλανούς μου–, αυτή που ο γιος και η μάνα τα λένε στο αυτοκίνητο, μια νεκρή ποδηλάτισσα περνάει από δίπλα τους, ο μικρός τη βλέπει, βρίσκει τον μπελά του, μιλάει στη μαμά για τη γιαγιά που έχει πεθάνει, η μάνα τον μαλώνει, εκείνος της λέει ένα μυστικό που δεν το ξέρει κανείς άλλος παρά μόνο η μάνα με τη μάνα της, εκείνη σοκάρεται, κλαίει γοερά, τον σφίγγει στην αγκαλιά της, τον εμπιστεύεται πλέον. Ε, δεν την άντεξα την περιγραφή του ουσιαστικά για μια σκηνή από το πουθενά, από μια ταινία που δεν βρίσκεται σε αφιερώματα και λίστες, παρά την αγάπη του κόσμου και την εκτίμηση των κριτικών, σε μια απονομή που δεν προδίκαζε τέτοιο φινάλε, από έναν άνθρωπο που δεν έχει λάβει τιμές για την ευαισθησία του. Έκρυψα τα πνιγμένα μάτια μου, χωρίς να καταλάβω αν πρόκειται για ξέσπασμα μετά από ένα ανέκφραστο τρίωρο ή αυθεντική αντίδραση. Με επανέφερε ένας πνιχτός ήχος από δίπλα. Κατεβάζω τα χέρια και όλη η πτέρυγά μου είχε αναλυθεί σε λυγμούς, σαν να έβλεπαν την κηδεία της Ντέμπρα Γουίνγκερ από τη Σχέση Στοργής (αν το περιέγραφε κι αυτό ο Πάτναμ, θα μας έπαιρναν σηκωτούς).


Τι θέλω να πω: εκτός αν είσαι τελειωμένος βετεράνος των τελετών, ή γαϊδούρι γενικώς, υπάρχουν στιγμές και σοβαρές πιθανότητες να σε πιάσει από την καρδιά μια κίνηση, μια λέξη, ένα γνήσιο ευχαριστώ, ένα μικρό κρακ, που λόγω επισημότητας και σιγουριάς πως τίποτε πραγματικά ενδιαφέρον δεν θα συμβεί σε μια οργανωμένη βραδιά με καλοντυμένους σουλατσαδόρους των δημοσίων σχέσεων (που τους είδα κι αυτούς, αλλά τι να κάνεις...) έχεις αποκλείσει από την ατζέντα. Το χθεσινό έκτακτο, αλλά τόσο καίριο, περιστατικό στα Ελληνικά Βραβεία της Ακαδημίας Κινηματογράφου ήταν η υπενθύμιση μιας απαράδεκτης και προσβλητικής εκκρεμότητας που αφορά τα παιδιά που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Ελλάδα, αλλά δεν θεωρούνται Έλληνες από το κράτος, αλλά κάτι μεσοβέζικο και μειωτικό που δεν γνωρίζουν κι εκείνοι πώς να το πουν, αφού ούτε την καταγωγή τους δεν έχουμε καταχωρίσει καλά-καλά στη λαλιά ή τα λεξικά μας – έχετε ακούσει ποτέ για Αφρικέλληνα ή Ελληνασιάτη, εκτός από τους παλιούς καλούς μετανάστες μας, τα ελληνο-αμερικανάκια και τα ελληνο-αυστραλάκια;


Το 2010 ο Πάνος Κούτρας έπεσε πάνω στον Γιώργο Λάνθιμο και στον Κυνόδοντα κι έτσι η Στρέλλα του έπρεπε να περιμένει την επίγονό της, το Xenia, μιας και όλα στο σινεμά του Κούτρα δείχνουν την οικογένεια, και ως οικογένεια πορεύονται να βρουν τον δρόμο τους. Το ειρωνικό είναι πως το Xenia, που επικράτησε κατακτώντας συνολικά 6 βραβεία, ανάμεσά τους αυτά της ταινίας, της σκηνοθεσίας και του σεναρίου, αναιρεί μεν τα σύνορα και την ηθική εγκυρότητα της πατρίδας αλλά σκύβει με αμέριστη συμπάθεια προς τα δύο αδέλφια που ψάχνουν τον πατέρα τους, την Ελλάδα μέσα τους, το επίσημο χρίσμα της καταγωγής που τους διαφεύγει, σε ένα κράτος που τους αποφεύγει όπως ο διάολος το λιβάνι. Ο Πάνος Κούτρας δεν δέχτηκε να κρατήσει τα τρία προσωπικά βραβεία του, επιστρέφοντάς τα στην Ακαδημία μέχρι να ψηφιστεί ο νόμος περί ιθαγένειας, κάτι που διαφαίνεται θετικό μέσα στους επόμενους μήνες από τη νέα κυβέρνηση. Ξέρω πως ακούγεται ως κίνηση εντυπωσιασμού για κάποιον που δεν έχει δει την ταινία ή δεν ήταν εκεί χθες, αλλά δεν υπήρχε ίχνος φάλτσου.


Όπως ο Πάτναμ ένωσε συναισθηματικά δεκάδες εν ανία αδελφούς με μια απλή αφήγηση μιας «ανύποπτης» μελό σκηνής που περίμενε να μας ξαναμιλήσει έξω από τη φρίκη της ταινίας που τη συμπεριέλαβε, έτσι και ο Πάνος Χ. Κούτρας με τους συνέλληνες μοιράστηκαν μια στιγμή από τις σπάνιες, όταν το σινεμά εμπνέει. Και συγκινεί.

1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ματ Ντίλον: Outsider για πάντα

Οθόνες / Ματ Ντίλον: Outsider για πάντα

Ξεκίνησε ως εφηβικό είδωλο στα ’80s, πρωταγωνίστησε σε δύο εμβληματικές ταινίες του Κόπολα και έχτισε την καριέρα του επιλέγοντας ταινίες με γνώμονα τα ενδιαφέροντά του. Στα 60 του έχει συνδεθεί με μερικές από τις πιο αγαπημένες καλτ ταινίες διεθνώς, δηλώνει ζωγράφος και διατηρεί σημαντική συλλογή τέχνης. Έρχεται στη Θεσσαλονίκη για να παραλάβει έναν τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τζέιμς Φράνκο και Σεθ Ρόγκεν: Το πικρό τέλος ενός μεγάλου bromance

Οθόνες / Τζέιμς Φράνκο και Σεθ Ρόγκεν: Το πικρό τέλος ενός μεγάλου bromance

Οι κατηγορίες εναντίον του Φράνκο για σεξουαλική κακοποίηση έβαλαν στον γύψο όχι μόνο την καριέρα του στο Χόλιγουντ αλλά και τη στενή φιλία του με τον επί εικοσαετίας κολλητό και συνεργάτη του.
THE LIFO TEAM
15 highlights του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Οθόνες / 15 highlights του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Πάμελα Άντερσον, Αριάν Λαμπέντ, Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη, σινεφίλ τέρατα και όλη η νέα ελληνική κινηματογραφική παραγωγή της χρονιάς στην 65η διοργάνωση που για δέκα μέρες (31/10-10/11) θα μεταμορφώσει τη Θεσσαλονίκη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Teri Garr (1944-2024): Το χιούμορ τής έσωσε τη ζωή

Απώλειες / Teri Garr (1944-2024): Το χιούμορ τής έσωσε τη ζωή

Αστεία και ανθρώπινη, η αξιαγάπητη, υπερταλαντούχα Τέρι Γκαρ, που απολαύσαμε στο «Young Frankenstein» και το «Τούτσι» και αγαπήσαμε από τις εμφανίσεις της στο βραδινό talk show του Ντέιβιντ Λέτερμαν, ήταν μια από τις πιο λαμπερές σουμπρέτες του αμερικανικού σινεμά.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντος μας

Daily / Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντός μας

«Μετά από 50 χρόνια στον δρόμο, είναι πολύ αργά για να σταματήσουμε τώρα», δηλώνει μ’ ένα διακριτικό μειδίαμα ο 75χρονος ροκ σταρ σ’ ένα νέο ντοκιμαντέρ που παρακολουθεί από απόσταση αναπνοής την πρόσφατη περιοδεία του Μπρους Σπρίνγκστιν και της θρυλικής μπάντας του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Paul Morrissey (1938-2024)

Απώλειες / Ο Paul Morrissey (1938-2024) έδωσε φωνή στα «ανθρώπινα σκουπίδια»

Ο εμβληματικός σκηνοθέτης της cult τριλογίας «Flesh» - «Trash» - «Heat» ταυτίστηκε με τον Άντι Γουόρχολ και το νεοϋορκέζικο αβανγκάρντ των ’60s, ως ο πιο ανεξάρτητος από τους ανεξάρτητους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
10 κινηματογραφικά διαμάντια που μπορείτε να δείτε τώρα στο Ertflix

Οθόνες / 10 κινηματογραφικά διαμάντια που μπορείτε να δείτε τώρα στο Ertflix

Δέκα ταινίες που εξασφαλίζουν δέκα ξεχωριστές προβολές, απαραίτητες για κάθε σινεφίλ, από συγκινητικά δράματα και γαλλικά policier μέχρι καλαίσθητα ντοκιμαντέρ και ατμοσφαιρικά θρίλερ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Παντελής Βούλγαρης: «Δεν έγινα ποτέ κατεστημένο ούτε κατά παραγγελία σκηνοθέτης»

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Παντελής Βούλγαρης: «Δεν έγινα ποτέ κατεστημένο ούτε κατά παραγγελία σκηνοθέτης»

Ένας από τους μεγαλύτερους εν ζωή σκηνοθέτες μας σε μια χορταστική συνέντευξη για τη ζωή, το έργο και τις εμπειρίες που έχει αποκομίσει εδώ και έξι δεκαετίες πίσω από την κάμερα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όταν ο Τζον Λένον πίστεψε ότι είναι ο Τσε Γκεβάρα

Οθόνες / Όταν ο Τζον Λένον πίστεψε ότι είναι ο Τσε Γκεβάρα

Ένα νέο ντοκιμαντέρ ρίχνει για πρώτη φορά φως στους 18 μήνες που ο πρώην Beatle και η Γιόκο Όνο εγκαταστάθηκαν σ΄ ένα ταπεινό διαμέρισμα στη Νέα Υόρκη, στο οποίο συνέβαιναν καθημερινά έντονες ριζοσπαστικές ζυμώσεις.
THE LIFO TEAM
«Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Βιβλίο / «Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Ο 84χρονος ηθοποιός κοιτάζει προς τα πίσω και βλέπει τα δύσκολα παιδικά χρόνια, την καταθλιπτική μητέρα του, τον Τσέχoφ, τις σχέσεις που δεν έφτασαν ποτέ στον γάμο, τις έντονες αναταράξεις μιας πολυκύμαντης διαδρομής.
THE LIFO TEAM

σχόλια

1 σχόλια