Το νανόκοσμο, το μαγικό κόσμο του απειροελάχιστου, εξερευνούν και «κατακτούν» μαθητές δημοτικών σχολείων στη Φλώρινα με συνοδοιπόρους τους ερευνητές της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Δυτικής Μακεδονίας, τους δασκάλους τους αλλά και σχολικούς συμβούλους της περιοχής.
Παρά το γεγονός ότι βρίσκονται στα πρώτα σκαλοπάτια της εκπαιδευτικής πυραμίδας, διδάσκονται μέσω πειραμάτων, απλές έννοιες της νανοτεχνολογίας - το μέγιστο που προσφέρει στη ζωή μας το ελάχιστο - και μάλιστα, διακρίνονται.
«Η νανοντεχνολογία είναι η νέα βιομηχανική επανάσταση του 21ου αιώνα. Δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας στην ΕΕ που θα πρέπει να καλυφθούν είτε από επιστήμονες , είτε από απλό εργατικό δυναμικό. Θα χρειαστούν κυρίως εγγράμματοι πολίτες στον τομέα της νανοτεχνολογίας , γι' αυτό τα επιστημονικά άρθρα μιλούν για νανογραμματισμό» υπογραμμίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Άννα Σπύρτου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας.
Για το λόγο αυτό, όπως εξηγεί «χρειάζεται να καλλιεργήσουμε τον νανογραμματισμό στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Μέχρι σήμερα, οι προσπάθειες επικεντρώνονταν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όμως, εμείς στη Φλώρινα, στην Παιδαγωγική Σχολή αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε από το νηπιαγωγείο και το δημοτικό. Απλοποιούμε το περιεχόμενο των φυσικών επιστημών και δημιουργούμε εκπαιδευτικό υλικό νανοτεχνολογίας για την υποχρεωτική εκπαίδευση. Αυτό είναι κάτι ξεχωριστό, και όχι μόνο για την Ελλάδα».
Έχουν δημιουργήσει τη Florinano , μια κοινότητα μάθησης, με μαθητές, δασκάλους, σχολικούς συμβούλους, φοιτητές, ερευνητές, που έχει ως έργο την ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού για τη διδασκαλία της νανοτεχνολογίας στην υποχρεωτική εκπαίδευση και της οποίας επιστημονικά υπεύθυνη είναι η κ. Σπύρτου. Η ομάδα αυτή κέρδισε την πρώτη θέση σε ευρωπαϊκό διαγωνισμό με θέμα «Let's talk about nano». Ο διαγωνισμός, στον οποίο συμμετείχαν και άλλα σχολεία από την Ελλάδα, τα οποία διακρίθηκαν, συνδιοργανώθηκε από το NanoDiode Ευρωπαϊκό Έργο (project) και την Ευρωπαϊκή Ένωση Δημοσιογράφων Επιστήμης (ο Ελληνικός Εταίρος είναι η ScienceView).
Συμμετείχαν στο διαγωνισμό με το φιλμ «Florinano»–φέρει το όνομά της κοινότητας - στο οποίο περιγράφουν ένα πολύ γνωστό φυσικό φαινόμενο που σχετίζεται με την υπερ-υδροφοβικότητα των φύλλων του λωτού: το «φαινόμενο του λωτού». Η κοινότητα Florinano μελετά κι άλλα υπερ-υδροφοβικά φυτά, όπως το κουνουπίδι, το λάχανο και το μπρόκολο. Στο φιλμ παρουσιάζονται εφαρμογές της νανοτεχνολογίας, όπως είναι τα υπερ-υδροφοβικά ξύλα και υφάσματα.
Στο διαγωνισμό συμμετείχαν συνολικά 18 μαθητές από την Ε' και την Στ' τάξη των δημοτικών σχολείων Αμμοχωρίου, ενός χωριού κοντά στην πόλη της Φλώρινας , και Βαρικού, που είναι από τα πιο απομακρυσμένα χωριά του νομού. Οι μαθητές μαζί με τους δασκάλους τους και τους ερευνητές της διδακτικής φυσικών επιστημών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, δημιούργησαν μέσα σε δέκα ημέρες αυτό το φιλμ. Σημαντική βοήθεια είχαν από τη Σχολή Καλών Τεχνών της Φλώρινας, το δημοσιογράφο-φωτογράφο Πάνο Κεφαλά, ενώ το φιλμ έντυσε μουσικά ο συνθέτης Γιώργος Σταυριανός. «Υπάρχει κι άλλη Ελλάδα, μικρή και συνεργαζόμαστε. Έχουμε ανθρώπινες σχέσεις και όλοι δουλεύουμε με μεράκι» σημειώνει με πάθος η κ Σπύρτου.
Πρόκειται για μια οργανωμένη προσπάθεια που ξεκίνησε η κ Σπύρτου πριν από περίπου τέσσερα χρόνια, αρχικά από τη Φλώρινα με την ομάδα Florinano αλλά τώρα, η προσπάθεια αυτή διευρύνεται συνεχώς, με τη συμμετοχή δημοτικών σχολείων της Κοζάνης και της Έδεσσας. Την Άνοιξη,εξάλλου, θα ξεκινήσει ο σχεδιασμός και η οργάνωση αυτής της προσπάθειας σε δημοτικά σχολεία της Θεσσαλονίκης, καθώς ήδη οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας έχουν ήδη επιμορφώσει 40 εκπαιδευτικούς. Το ίδιο χρονικό διάστημα και στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών της κ Σπύρτου, πραγματοποιείται στη Φλώρινα ετήσιο φεστιβάλ Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας.
«Παράγουμε εκπαιδευτικό υλικό, κάνουμε πειραματάκια, οι ερευνητές, οι φοιτητές, οι μεταπτυχιακοί, οι δάσκαλοι, συζητούμε με τους σχολικούς συμβούλους, ο ένας επιμορφώνει τον άλλο και προχωρούμε όλοι μαζί. Οι μαθητές δείχνουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Τους αρέσει πολύ. Όταν δίνεις στα παιδιά κάτι διαφορετικό μέσα στη ρουτίνα του σχολείου και τα βάζεις να ερευνήσουν τον κόσμο, ενθουσιάζονται , λατρεύουν τις φυσικές επιστήμες. Μπορεί το περιεχόμενο των φυσικών επιστημών να είναι δύσκολο αλλά η δουλειά μας είναι να το μετασχηματίσουμε κατάλληλα για τους μαθητές για να τους προκαλέσουμε το ενδιαφέρον. Και εμείς εδώ στη Φλώρινα, πάμε καλά», λέει χαρακτηριστικά.
Στην ερώτηση, πώς είναι δυνατόν να ασχολείται κάποιος με τη νανοτεχνολογία σε καιρό κρίσης και να δημιουργεί, η κ Σπύρτου απαντά: «Εμείς, ως πανεπιστήμιο, καλύπτουμε τις ανάγκες μας από ευρωπαϊκά προγράμματα. Από την άλλη πλευρά, ο εξοπλισμός που χρειάζεται για να διδαχθούν οι φυσικές επιστήμες στο δημοτικό δεν κοστίζει, με απλά μέσα και υλικά καθημερινή χρήσης, όπως λαχανικά, κομμάτια ξύλου, μελετάς της φύση. Το πιο ακριβό όργανο είναι το μικροσκόπιο. Γενικά, όμως, δεν έχουμε πρόβλημα υλικοτεχνικής υποδομής στη Φλώρινα γιατί τους "καλούς" καιρούς κάναμε επενδύσεις».
Ζητώντας τη δική της συμβολή στο νέο εθνικό διάλογο για την Παιδεία, η κ Σπύρτου σημειώνει: «Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό» και επικαλείται συζήτηση που είχε κάνει με τον επικεφαλής του Προγράμματος Σπουδών των Φυσικών Επιστημών της Φινλανδίας, ο οποίος της είχε πει: «δημιουργήστε ένα εκπαιδευτικό σύστημα το οποίο να ταιριάζει με τις ανάγκες της χώρας σας και να είναι θεωρητικά τεκμηριωμένο στα πορίσματα της εκπαιδευτικής έρευνας». «Χρειάζεται εμπιστοσύνη στον εκπαιδευτικό, επένδυση σε ουσιαστικά επιμορφωτικά προγράμματα στους εκπαιδευτικούς. Είναι καλύτερο να ξοδεύεις για να τους επιμορφώνεις αντί να τους αξιολογείς. Επίσης, χρειάζεται να βάλεις ένα όραμα σε βάθος δεκαετίας και ξεκινάς από τη βάση, από την προσχολική εκπαίδευση» συμπληρώνει χαρακτηριστικά η κ Σπύρτου.
Της Κωνσταντίνας Μίχα για το ΑΠΕ/ΜΠΕ
σχόλια