Αυτοσχέδια μπλόκα έχουν στηθεί σε δρόμους σε όλο το Κίεβο, για να καθυστερήσουν τις μετακινήσεις των ρωσικών στρατευμάτων που κινούνται προς την πρωτεύουσα της Ουκρανίας, με ένα τεράστιο κονβόι που απέχει περίπου 24 χιλιόμετρα.
Σε κάποιους στρατηγικούς αυτοκινητοδρόμους, οι Ουκρανοί έχουν παρκάρει τραμ και λεωφορεία, για να εμποδίσουν την πρόσβαση. «Έχουμε πολλά δώρα για τους Ρώσους», λέει ο δήμαρχος του Κιέβου, Βιτάλι Κλίτσκο. «Δεν είναι γλυκά. Θα είναι πολύ επώδυνο», συμπληρώνει.
Αυτή η τεράστια παρέλαση ρωσικών τεθωρακισμένων οχημάτων, τανκς και του δυνάμεων του πυροβολικού, που κατευθύνεται από τα βόρεια προς το Κίεβο, έχει ανησυχήσει αλλά και μπερδέψει τους παρατηρητές του πολέμου στην Ουκρανία. Ο λόγος δεν είναι μόνο το μέγεθος του κονβόι, που φτάνει τα περίπου 60 χιλιόμετρα, αλλά και το γεγονός ότι για ημέρες δεν φαίνεται να προχωρά αισθητά, επισημαίνει η Washington Post.
Αμερικανοί αξιωματούχοι το αποδίδουν αυτό εν μέρει σε υλικοτεχνικές αποτυχίες της ρωσικής πλευράς- μεταξύ άλλων ελλείψεις τροφίμων και καυσίμων- που έχουν επιβραδύνει την προέλαση της Μόσχας σε διάφορα σημεία της Ουκρανίας. Επίσης, θεωρούν ότι ρόλο έχουν παίξει οι ουκρανικές επιθέσεις σε στοχευμένα τμήματα του κονβόι. Όμως, προειδοποιούν ότι οι Ρώσοι θα μπορούσαν να ανασυνταχθούν από στιγμή σε στιγμή και να συνεχίσουν να προχωρούν.
Στο Κίεβο, το κονβόι που πλησιάζει έχει προκαλέσει μεγαλύτερη έμπνευση παρά φόβο, δίνοντας κίνητρο στους κατοίκους να απαιτούν εκδίκηση για τη ρωσική εισβολή, με όποιο τρόπο μπορούν. «Δεν αποτελεί μυστικό ο στόχος στην Ουκρανία, είναι η πρωτεύουσα», λέει ο Κλίτσκο. Η μετακίνηση των ρωσικών στρατευμάτων από τον βορρά αποτελεί κίνδυνο, παραδέχεται. «Και προετοιμαζόμαστε για να δώσουμε την απάντηση», προσθέτει.
Στο βόρειο Κίεβο, στρατιώτες και εθελοντές έχουν σκάψει χαρακώματα και έχουν στήσει εξοπλισμό- μεταξύ άλλων ένα αντιαεροπορικό όπλο- για να προετοιμαστούν για την πιθανή άφιξη των ρωσικών δυνάμεων στην πρωτεύουσα. Σχεδόν κάθε επιχείρηση στην πόλη- με εξαίρεση συγκεκριμένα σούπερ μάρκετ, βενζινάδικα και φαρμακεία- έχει κλείσει.
Αν και στόχος του κονβόι είναι ο ανεφοδιασμός και αναπλήρωση των ρωσικών δυνάμεων, Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι είναι πιθανό συγκεκριμένα τμήματά του να πρόκειται να βοηθήσουν στην επίθεση. «Η αξιολόγησή μας είναι πως σε μεγάλο βαθμό έχει στόχο τον ανεφοδιασμό. Αλλά δεν μπορώ να αποκλείσω ότι υπάρχουν άρματα μάχης. Δεν μπορούμε καν να πούμε ότι είναι ένα κονβόι και όχι αρκετά», δήλωσε χθες ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου, Τζον Κίρμπι.
Παρόλα αυτά, η πρόοδος του κονβόι- ή η έλλειψή της- συνεχίζει να προκαλεί μεγάλο ενδιαφέρον, χάρη στη συνεχή ροή δορυφορικών φωτογραφιών και βίντεο που καταγράφονται από την Maxar Technologies. Αυτές οι εικόνες έχουν φέρει στη δημόσια σφαίρα τη δουλειά της παρακολούθησης των ρωσικών γραμμών εφοδιασμού- κάτι που συνήθως αποτελεί αντικείμενο μυστικοπαθών κυβερνητικών υπηρεσιών. Η τεράστια συγκέντρωση στρατιωτικών οχημάτων, προκαλεί δέος, αλλά και φόβο.
Αν και τα οχήματα μεταφοράς καυσίμων και πυρομαχικών συνήθως ξεχωρίζουν, μπορεί να καμουφλαριστούν, δηλώνει ο Μάικλ Κόφμαν, ειδικός για ζητήματα που αφορούν στον ρωσικό στρατό. Το βρετανικό υπουργείο Άμυνας υποστηρίζει την αξιολόγηση των Αμερικανών, πως η Ρωσία προσπαθεί να διορθώσει τα πράγματα και να ξεπεράσει υλικοτεχνικά προβλήματα, αλλά η μετακίνηση αυτή επίσης δίνει στους Ουκρανούς περισσότερους πιθανούς στοχους
.
Τα οχήματα μεταφοράς καυσίμων είναι το είδος των «εύκολων στόχων» που οι Ουκρανοί θα έπρεπε να «σημαδέυουν» για επιθέσεις, προσπαθώντας να υπονομεύσουν τις δυνατότητες του πολύ μεγαλύτερου και ισχυρότερου ρωσικού στρατού, επισημαίνει ο Τζέισον Κρόου, Αμερικανός βουλευτής και βετεράνος που είχε πολεμήσει στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, ενώ επισκέφθηκε την Ουκρανία τις τελευταίες εβδομάδες.
«Δεν χτυπάς τις μονάδες μάχης. Δεν χτυπάς τα τανκς. Χτυπάς τα φορτηγά καυσίμων και πυρομαχικών», τονίζει. «Αποκόβεις τις προμήθειές τους και επίσης προσπαθείς να βάλεις τον τρόμο στο μυαλό του εχθρού», συμπληρώνει.
Το θέαμα του ρωσικού κονβόι φαίνεται να βοηθά να ενισχυθεί η άποψη της κοινής γνώμης υπέρ της παροχής μεγαλύτερης στρατιωτικής βοήθεια στην Ουκρανία. Αμερικανοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι, που ήταν απρόθυμοι να κλιμακώσουν την εμπλοκή στη σύγκρουση, τώρα συζητούν για την παροχή αεροσκαφών και επιπλέον πυρομαχικών για να βοηθήσουν την Ουκρανία να αντισταθεί στην εισβολή των Ρώσων.
«Το κονβόι των 60 χιλιομέτρων είναι ο μεγαλύτερος στόχος στην Ουκρανία», λέει ο Τζέιμς Σταυρίδης, πρώην διοικητής των νατοϊκών δυνάμεων στην Ευρώπη. «Δώστε στους Ουκρανούς συγκεκριμένα μαχητικά αεροσκάφη και δείτε το να ανατινάσσεται», συμπληρώνει μιλώντας στο MSNBC.
Το ερώτημα για το αν θα εξοπλιστεί η Ουκρανία με εναέριες δυνάμεις απασχολεί τα μέλη του ΝΑΤΟ την τελευταία εβδομάδα. Ένα αρχικό πλάνο να στείλουν ευρωπαϊκές χώρες μαχητικά αεροσκάφη φάνηκε να καταρρέει, μετά τις ρωσικές απειλές περί συνεπειών. Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έκανε έκκληση για αεροπλάνα και drones. Τώρα, είναι υπό συζήτηση σχεδια με τα οποία οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να διευκολύνουν την Πολωνία να στείλει MiG-29 στην Ουκρανία, αναπληρώνοντας τον πολωνικό στόλο.
Από την άλλη, η Δύση αντιστέκεται στο αίτημα του Κιέβου για τη δημιουργία μιας ζώνης απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία, καθώς κάτι τέτοιο θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα απαιτούσε απευθείας εμπλοκή με τα ρωσικά αεροπλάνα. Επίσης, Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν αγνοήσει τις εκκλήσεις βουλευτών για απευθείας αποστολή αεροπλάνων στην Ουκρανία, για παράδειγμα A-10 Warthogs, εν μέρει επειδή οι περισσότεροι Ουκρανοί πιλότοι δεν είναι εκπαιδευμένοι να τα πετούν.
Η πολεμική αεροπορία της χώρας είναι πιο εξοικειωμένη με τον χειρισμό και τη συντήρηση των σοβιετικών MiG, που θα μπορούσε να τους προσφέρει η Πολωνία, προκειμένου να τους βοηθήσει στη μάχη για τον έλεγχο του εναέριου χώρου πάνω από σημεία κλειδιά, όπως το κονβόι.
«Το πιο πιθανό είναι πως οι ρωσικές δυνάμεις έχουν υπεροχή στον αέρα, οπότε ειναι αμφίβολο ότι οι ουκρανικές δυνάμεις θα έχουν μια καλή ευκαιρία για να χτυπήσουν», λέει ο Κόφμαν. Δεδομένης αυτής της ανισορροπίας, η καλύτερη ελπίδα των Ουκρανών για να καταστρέψουν το κονβόι, σε αυτη τη φάση, είναι με drones, συμπληρώνει.
Η Ουκρανία είχε κάποια επιτυχία χτυπώντας ρωσικούς στόχους με τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη Bayraktar TB2, τα οποία απέκτησε από την Τουρκία. Την προηγούμενη εβδομάδα ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας ανέφερε σε ανάρτηση στο Facebook ότι περισσότερα τέτοια drone έφτασαν στη χώρα, αλλά δεν είναι ξεκάθαρο πόσα έχει αγοράσει το Κίεβο.
Οι ουκρανικές επιθέσεις στο κονβόι έχουν αντίκτυπο στο ηθικό των Ρώσων στρατιωτών, εκτιμά ο Τόνι Ράντακιν, επικεφαλής των βρετανικών ενόπλων δυνάμεων. Κάποιοι από αυτούς κατασκηνώνουν στο κοντινό δάσος, φοβούμενοι να μείνουν σε οχήματα του κονβόι που μπορεί να πληγούν, συμπληρώνει μιλώντας στο BBC.
Απομένει να φανεί αν η Ουκρανία θα καταφέρει να προκαλέσει αρκετή ζημιά στο κονβόι και άλλες ρωσικές γραμμές εφοδιασμού, για να συγκρατήσει την προέλαση των εχθρικών στρατευμάτων. Όπως επίσης θα φανεί αν οι προσπάθειές τους θα είναι αρκετά γρήγορες προκειμένου να αλλάξουν την πορεία των μαχών.
Την ώρα που η ρωσική προέλαση βρίσκει εμπόδια, φαίνεται πως εντατικοποιούνται οι βομβαρδισμοί πόλεων. Τις τελευταίες ημέρες η Ρωσία έχει αυξήσει τη χρήση όπλων μεγάλου βεληνεκούς για να αντισταθμίσει την έλλειψη μετακίνησης, επισημαίνει υψηλόβαθμος Αμερικανός αξιωματούχος. Άμαχοι πλήττονται ενώ προσπαθούν να διαφύγουν, συμπληρώνει.
Παρά το κουράγιο και το κίνητρο για μάχη με το εισερχόμενο Κονβόι, οι κάτοικοι του Κιέβου παρακολουθούν με απόγνωση τον βομβαρδισμό και τον αποκλεισμό διαδρομών διαφυγής από άλλες πόλεις. Αν και η πρωτεύουσα προετοιμάζεται, το βράδυ της Δευτέρας ο κεντρικός σιδηροδρομικός σταθμός της πρωτεύουσας, ήταν γεμάτος οικογένειες που εγκαταλείπουν την πρωτεύουσα, με κατεύθυνση προς τη δύση.
