Η Άλις Μανρό και το υστερόγραφο μιας σχέσης

Η Άλις Μανρό και το υστερόγραφο μιας σχέσης Facebook Twitter
Η νομπελίστρια Άλις Μανρό
0

ΗΤΑΝ ΠΟΛΥ ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ η νομπελίστρια Άλις Μανρό, η οποία τα τελευταία χρόνια έπασχε από Αλτσχάιμερ, κατάσταση στην οποία περιήλθε μερικά χρόνια μετά από την κυκλοφορία μιας αριστουργηματικής ταινίας που βασίστηκε σ’ ένα διήγημά της όπου η πρωταγωνίστρια επίσης έχει αρχίσει να χάνεται στα ύπουλα σκοτάδια της άνοιας.

Η ταινία ήταν το Away from Her («Το υστερόγραφο μιας σχέσης» ήταν ο όχι κακός εν προκειμένω ελληνικός τίτλος) του 2007 σε σκηνοθεσία της Σάρα Πόλεϊ, και τη Φιόνα, τη γυναίκα η οποία, όπως η ίδια λέει στην ταινία (και στο διήγημα) «μοιάζω να εξαφανίζομαι σιγά-σιγά», την υποδύεται η Τζούλι Κρίστι.

Το διήγημα έχει τίτλο The Bear Came Over the Mountain, πρωτοδημοσιεύτηκε το 1999 στο New Yorker όπου μπορεί ακόμα να το διαβάσει κανείς, ενώ στα ελληνικά υπάρχει (με τον τίτλο «Πέρασε η αρκούδα το βουνό») στη συλλογή διηγημάτων της Μανρό «Μ’ αγαπάει δεν μ’ αγαπάει» (Μεταίχμιο).    

«Ένας λόγος που παντρευόμαστε είναι επειδή χρειαζόμαστε έναν αυτόπτη μάρτυρα στη ζωή μας… Με τον θάνατο κάθε ανθρώπου που γνωρίσαμε, οι κοινές μας αναμνήσεις γίνονται μόνο προσωπικές, και όταν πεθάνουμε, πεθαίνουν μαζί κι οι αναμνήσεις».

Η Φιόνα και ο Γκραντ είναι ένα ευτυχισμένο (σε γενικές γραμμές πάντα) ζευγάρι που κοντεύουν μισό αιώνα μαζί, όταν εκείνη αρχίζει να εμφανίζει τα χνάρια της άνοιας, στην αρχή όχι πολύ σοβαρά (βάζει το τηγάνι στο ψυγείο, ξεχνάει την λέξη «κρασί»), σταδιακά όμως οδηγούνται στην από κοινού απόφαση να μεταφερθεί σε μια (ακριβή) δομή φροντίδας ηλικιωμένων κοντά στο σπίτι τους.

Η «πρόοδος» της ασθένειας, ευφημισμό του οποίου τη σκληρή ειρωνεία εκτιμά ως φιλόλογος ο Γκραντ, είναι ραγδαία. Αφού εγκατασταθεί εκεί όμως, ο Γκραντ πληροφορείται ότι σύμφωνα με τους κανόνες της δομής, δεν θα μπορεί να την επισκεφτεί για τριάντα μέρες, έτσι ώστε εκείνη να μπορέσει να προσαρμοστεί στο νέο της περιβάλλον. Όταν ξαναπηγαίνει, η Φιόνα όχι μόνο δείχνει να μην τον θυμάται, αλλά φαίνεται να έχει στρέψει την προσοχή και τη στοργή της σ’ έναν μουγκό συγκάτοικό της στη μονάδα (είναι αυτό αποτέλεσμα της άνοιας ή το κάνει επίτηδες για να πικάρει τον Γκραντ που κάποτε την είχε απατήσει με μια φοιτήτριά του;), ο οποίος όμως λίγο καιρό αργότερα υποχρεώνεται να αποχωρήσει, οδηγώντας έτσι τη Φιόνα σε βαριά κατάθλιψη. 

Η Άλις Μανρό και το υστερόγραφο μιας σχέσης Facebook Twitter
Η ταινία Away from Her («Το υστερόγραφο μιας σχέσης» ήταν ο ελληνικός τίτλος) του 2007 σε σκηνοθεσία της Σάρα Πόλεϊ, με την Τζούλι Κρίστι.

Η συνέχεια επί της οθόνης σε μια ταινία που αξίζει πραγματικά να δει κανείς –ειδικά αν του/της έχει τύχει οικείο πρόσωπο με άνοια– και που, παρά το δυσβάσταχτο θέμα της (το λυκόφως μιας σχέσης και μιας ζωής), είναι πιο φωτεινή, πιο τρυφερή, πιο αληθινή και πιο ελπιδοφόρα απ’ ό,τι θα περίμενε ίσως κανείς.

Θυμάμαι πόσο είχα συγκινηθεί όταν την είχα δει (πολύ περισσότερο από το αντίστοιχης θεματολογίας Amour του Χάνεκε, λίγα χρόνια μετά, που με είχε αφήσει στεγνό και κρύο), αλλά και πόσο συγκινητική ήταν και η κριτική του αείμνηστου Ρότζερ Έμπερτ για την ταινία, την οποία αναζήτησα σήμερα, και όπου μεταξύ άλλων έγραφε, παρασυρμένος προφανώς από προσωπικά του βιώματα: 

«Ένας λόγος που παντρευόμαστε είναι επειδή χρειαζόμαστε έναν αυτόπτη μάρτυρα στη ζωή μας… Με τον θάνατο κάθε ανθρώπου που γνωρίσαμε, οι κοινές μας αναμνήσεις γίνονται μόνο προσωπικές, και όταν πεθάνουμε, πεθαίνουν μαζί κι οι αναμνήσεις. Υπό μία έννοια όλα αυτά τα γεγονότα που θυμόμαστε δεν συνέβησαν ποτέ. Ο θάνατος σβήνει τα πάντα μονομιάς, γεγονός λυτρωτικό σχεδόν σε σύγκριση με τη λάμψη που σβήνει σιγά σιγά στα μάτια των αγαπημένων μας προσώπων που πάσχουν από Αλτσχάιμερ. Θυμάσαι την πρώτη φορά που κάναμε έρωτα; Όχι; Ποιοι "εμείς"; Ποιος "έρωτας";». 

«Η αυταπάτη μοιάζει με μεγάλο λάθος, με κάτι που πρέπει να μάθουμε να μην κάνουμε», έλεγε η ίδια η Άλις Μανρό το 1987 σε μια συνέντευξή της στους New York Times. «Δεν είμαι όμως σίγουρη αν μπορούμε. Ο καθένας μας δημιουργεί τη νουβέλα της δικής του ζωής. Η νουβέλα αλλάζει – στην αρχή έχουμε ένα ρομαντικό μυθιστόρημα απλής τεχνοτροπίας, στη συνέχεια όμως μεγαλώνουμε και καταλήγουμε σε ένα ασυνεχές, ασύμβατο, σύγχρονο είδος νουβέλας. Νομίζω ότι αυτό που συμβαίνει σε πολλούς από εμάς στη μέση ηλικία είναι ότι δεν μπορούμε να κρατηθούμε πια από τη μυθοπλασία μας». 

Away From Her

Daily
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντος μας

Daily / Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντός μας

«Μετά από 50 χρόνια στον δρόμο, είναι πολύ αργά για να σταματήσουμε τώρα», δηλώνει μ’ ένα διακριτικό μειδίαμα ο 75χρονος ροκ σταρ σ’ ένα νέο ντοκιμαντέρ που παρακολουθεί από απόσταση αναπνοής την πρόσφατη περιοδεία του Μπρους Σπρίνγκστιν και της θρυλικής μπάντας του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ελληνικές σειρές των 90s: comfort zone ή ζώνη του λυκόφωτος;

Daily / Ελληνικές σειρές των '90s: Comfort zone ή ζώνη του λυκόφωτος;

Οι τηλεοπτικές σειρές της πρώτης δεκαετίας των ιδιωτικών καναλιών φαίνονται να έχουν υποκαταστήσει σ’ ένα μεγάλο κοινό τον ρόλο που έπαιζαν για μισό αιώνα σχεδόν οι ελληνικές ταινίες της ακμής του βιομηχανικού σινεμά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Στο μεταξύ, η Γάζα πεθαίνει 

Daily / Στο μεταξύ, η Γάζα πεθαίνει 

«Το Ισραήλ πάνω απ' όλα», έγραψε με εθνικοσοσιαλιστικό ρίγος, αν και ιστορικός του Ολοκαυτώματος, ο Αριέλ Λεκαδίτης αμέσως μετά (και παρά) την ανακοίνωση του εκδοτικού του οίκου ότι διακόπτει τη συνεργασία τους εξαιτίας «των χυδαίων αναρτήσεών του».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η παλιά παραλιακή και η σύγχρονη «Αθηναϊκή Ριβιέρα»

Daily / Η παλιά παραλιακή και η σύγχρονη «Αθηναϊκή Ριβιέρα»

Μια ονομασία που μοιάζει συγχρόνως νεοπλουτίστικη και φτωχομπινέδικη, ειδικά σε όσους από εμάς μεγαλώσαμε στα Νότια και δεν νιώσαμε ποτέ ότι υπήρχε ανάγκη ούτε για τόσο ισοπεδωτική «ανάπλαση» ούτε και για τέτοιους τουριστικούς ευφημισμούς.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Όλα είναι λαϊκισμός

Daily / Όλα είναι λαϊκισμός

Δεν επιτρέπεται να συμβαίνουν αντικυβερνητικά γεγονότα. Δεν είναι σωστό. Είναι αχαριστία, είναι cringe, είναι λαϊκισμός. Η αμφισβήτηση είναι λαϊκισμός. Η διαμαρτυρία είναι λαϊκισμός. Η επίκληση του θυμικού είναι λαϊκισμός. Τα μνημόσυνα είναι λαϊκισμός.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Eno: Ένα μοναδικό ντοκιμαντέρ για έναν μέγα οραματιστή και δημιουργό

Daily / Eno: Ένα μοναδικό ντοκιμαντέρ για έναν μέγα οραματιστή και δημιουργό

Η εκδοχή του ντοκιμαντέρ για τον Brian Eno που είδαμε στις Νύχτες Πρεμιέρας ήταν μοναδική και αποκλειστική για τη συγκεκριμένη προβολή, αυτό που μένει όμως σε κάθε περίπτωση είναι η μαγνητικά χαρισματική και πάντα προσηνής προσωπικότητά του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Τι είδους άτομο υποστηρίζει το Ισραήλ του Νετανιάχου;

Daily / Τι είδους άτομο υποστηρίζει το Ισραήλ του Νετανιάχου;

Με αφορμή της επέτειο της 7ης Οκτωβρίου, οι εγχώριοι αυτόκλητοι θεματοφύλακες των «δυτικών αξιών» διατράνωσαν για μια ακόμη φορά τη θερμή στήριξή τους στην «ιερή αποστολή» του Ισραήλ, σύμφωνα με την ορολογία του πρωθυπουργού του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Will & Harper: Μαθήματα αποδοχής, συμπερίληψης και βαθιάς φιλίας

Daily / Will & Harper: Μαθήματα αποδοχής, συμπερίληψης και βαθιάς φιλίας

Όταν η παλιά του φιλική επαφή από το Saturday Night Live αποκάλυψε στον έκπληκτο Γουίλ Φέρελ ότι έχει ξεκινήσει διαδικασία φυλομετάβασης, ο διάσημος κωμικός είχε την ιδέα να κάνουν μαζί ένα ταξίδι στην αμερικανική ενδοχώρα και να καταγράψουν την εμπειρία τους σ’ αυτή την ταινία.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Εφηβική βία: Σαν να μην πέρασε μια μέρα από τα «Τσακάλια» του Δαλιανίδη

Daily / Εφηβική βία: Σαν να μην πέρασε μια μέρα από τα «Τσακάλια» του Δαλιανίδη

Ένας συρφετός υστερίας, ηθικού πανικού, κοινωνικού κανιβαλισμού, αμφίβολων μαρτυριών και βαρυσήμαντων αναλύσεων από «ειδικούς» της συμφοράς. Κάπως έτσι αντιμετωπίζεται το ζήτημα της έξαρσης της εφηβικής βίας από τα τηλεοπτικά μέσα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Το συναξάρι του Κρις Κριστόφερσον

Daily / Το συναξάρι του Κρις Κριστόφερσον

Πάνω απ’ όλα ίσως, ο σπουδαίος τραγουδοποιός και σταρ του σινεμά υπήρξε η επιτομή του «είναι και φαίνεται». Η μορφή του πιστοποιούσε την αυθεντικότητα της εμπειρίας και λειτουργούσε καθησυχαστικά, ακόμα κι όταν τα λόγια των τραγουδιών σε κάνουν να θέλεις να κατεβάσεις απνευστί μισό μπουκάλι ουίσκι.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Νότιο Σουδάν: Η ιστορία της έφηβης Athiak Dau Riak που δημοπρατήθηκε σε γάμο, υπενθυμίζει τι συμβαίνει στην Αφρική

Διεθνή / Παιδοφιλία, δουλεμπόριο ή παράδοση στο Νότιο Σουδάν: Η ιστορία της 14χρονης Athiak Dau Riak που παντρεύτηκε με δημοπρασία

Η μητέρα της λέει ότι είναι 14 ετών, ενώ ο πατέρας της υποστηρίζει πως είναι 19 ετών και επέβαλε τον γάμο της με έναν 40άρη έναντι αμοιβής 123 βοοειδών, ενός οικοπέδου και 120 εκατ. λιρών
LIFO NEWSROOM