Αποκλειστική Δημοσίευση στην Ελλάδα: LIFO.gr
Η Ella Watson-Stryker από τις ΗΠΑ, εργάζεται αυτή τη στιγμή ως μέλος της ομάδας επείγουσας παρέμβασης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα (Médecins Sans Frontière/MSF) για τον ιό Έμπολα, με αντικείμενο την αγωγή Υγείας στο Kailahun της Σιέρα Λεόνε. Μας αφηγείται με συγκλονιστικό τρόπο την ιστορία ενός μικρού κοριτσιού, ενός από τα πολλά θύματα της θανατηφόρας επιδημίας που μαίνεται στη Δυτική Αφρική:
Την πρώτη φορά που είδα την Tewa* ήταν στη σκηνή όπου γίνεται η πρώτη ιατρική εξέταση και διαλογή των ασθενών. Είχε έρθει στο νοσοκομείο των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για τον Έμπολα με τη μητέρα, την αδελφή και άλλα μέλη της ευρύτερης οικογένειάς της. Καθόταν σκυφτή σε μια πλαστική καρέκλα, με τα πόδια της να μην μπορούν να φθάσουν καν στο έδαφος. Μοίρασα σε όλους ένα σνακ καθώς περίμεναν. Εκείνη μου χαμογέλασε δειλά. Της κάναμε εισαγωγή καθώς είχε πυρετό και ο πατέρας της είχε πεθάνει από τον Έμπολα. Ευτυχώς, η εξέταση αίματος βγήκε αρνητική. Η μικρή έκανε μπάνιο και βγήκε χαμογελαστή έξω. Της δώσαμε θεραπεία για την ελονοσία. Πήρα μια βαθιά ανάσα ανακούφισης και έπειτα πήρα την Tewa και συζήτησα για λίγο μαζί της στο δωμάτιο που πραγματοποιούμε συνεδρίες συμβουλευτικής υποστήριξης. Η Tewa με περηφάνια εξασκούσε τα αγγλικά που μαθαίνει στο σχολείο. Πήρε εξιτήριο με τη θεία και την αδελφή της. Η μητέρα της, ενώ βγήκε θετική στον ιό ανέκαμψε γρήγορα και τους ακολούθησε στο σπίτι λίγες μέρες αργότερα. Είδα ξανά την Tewa στο χωριό της όταν επέστρεψα στο σπίτι τους μαζί με δύο μέλη της οικογένειάς της, επιζώντες και αυτοί του Έμπολα. Μου χαμογέλασε ζεστά, ενώ συνέχισε να παίζει με τα άλλα παιδιά.
Μία εβδομάδα αργότερα η καρδιά μου σχεδόν σταμάτησε όταν είδα το μητρώο ασθενών. Το όνομα της Tewa ήταν γραμμένο. Δίπλα με κόκκινα κεφαλαία γράμματα η λέξη «ΕΠΑΝΕΙΣΑΓΩΓΗ». Όλη μέρα τη σκεφτόμουν με την ελπίδα ότι θα έβγαινε και πάλι αρνητική. Το μυαλό μου δεν μπορούσε να ξεκολλήσει από την αναμονή των εργαστηριακών αποτελεσμάτων. Αυτή την φορά όμως, η Tewa δεν ήταν τόσο τυχερή. Το σύμβολο (+) ήταν γραμμένο δίπλα στον αριθμό ασθενούς. Ο αδυσώπητος αγώνας για επιβίωση μόλις είχε ξεκινήσει για εκείνη. Με το βλέμμα μου καρφωμένο στον μικρό μαγνήτη πάνω στον ιατρικό πίνακα που συμβολίζει την Tewa, προσπάθησα να μην κάνω πολλές ερωτήσεις στο ιατρικό μας προσωπικό. Η νεαρή θεία της Tewa είχε εισαχθεί κι εκείνη στον θάλαμο απομόνωσης. Πάνω από τον φράχτη κάθε μέρα την ρωτούσα για την Tewa, κάνοντας προσπάθεια να δείχνω ελπιδοφόρα αλλά όχι υπερβολικά αισιόδοξη. «Οι περισσότεροι από τους ασθενείς μας θα πεθάνουν», υπενθύμιζα στον εαυτό μου, σε μια προσπάθεια να διατηρήσω μια αυτοπροστατευτική συναισθηματική απόσταση από όσα εκτυλίσσονταν μπροστά στα μάτια μου.
Μετά από κάποιες μέρες, μία από εκείνες τις σπάνιες ευτυχισμένες μέρες που έχω ζήσει εδώ –συνόδευσα τη θεία της Tewa θεραπευμένη πλέον στο σπίτι της. Εκεί είδα τη μητέρα της μικρής. Ενστικτωδώς αναζήτησα το πρόσωπο της Tewa ανάμεσα στα ενθουσιασμένα παιδιά που με είχαν περιτριγυρίσει, παρόλο που ήξερα ότι η Tewa δεν ήταν εκεί. «Πώς είναι;», με ρώτησε η μητέρα της. «Χθες μπόρεσε να κάνει μπάνιο», της είπα.
Στο θεραπευτικό κέντρο την επόμενη μέρα, όταν ρώτησα για την Tewa, ο θεράπων γιατρός της κούνησε το κεφάλι. «Δεν είναι καλά. Άρχισε να αιμορραγεί», μου είπε. «Και έχει εκείνο το βλέμμα». Το γνώριζα εκείνο το βλέμμα. Το έχω δει πάρα πολλές φορές τους τελευταίους πέντε μήνες. «Εντάξει», είπα, δαγκώνοντας τα χείλη μου και προσπαθώντας να μην βουρκώσω. «Λυπάμαι», μου είπε ο γιατρός.
Όλοι λυπούμαστε.
Λυπούμαστε που δεν υπάρχει ακόμα ασφαλές και αποτελεσματικό φάρμακο να σκοτώσει τον ιό του Έμπολα.
Λυπούμαστε που δεν έχουμε ένα εμβόλιο. Λυπούμαστε που έχουμε αποτύχει να σταματήσουμε την επιδημία. Γνωρίζουμε ότι θα έπρεπε να κάνουμε πολύ περισσότερα. Δεν έχουμε όμως τους πόρους, τη δυνατότητα, ούτε το προσωπικό. Κάποιες μέρες αισθανόμαστε τη μάταια εκείνη αίσθηση ότι δεν έχει σημασία πόσο σκληρά εργαζόμαστε, επειδή δεν είμαστε αρκετοί. Παλεύουμε να σβήσουμε τη φωτιά στο δάσος με σπρέι. Το ντόπιο υγειονομικό προσωπικό προσπαθεί να φροντίσει τους ασθενείς Έμπολα χωρίς την απαιτούμενη εκπαίδευση, χωρίς τον απαραίτητο εξοπλισμό με αποτέλεσμα να αρρωσταίνουν, μολύνοντας τις ίδιες τους τις οικογένειες πριν πεθάνουν. Με αυτό τον τρόπο, ο ιός Έμπολα ξεκίνησε και στην οικογένεια της Tewa. Παιδιά φεύγουν από το νοσοκομείο αρνητικά στον ιό, πηγαίνουν πίσω στα μολυσμένα με Έμπολα σπίτια τους, καθώς δεν υπάρχει κανείς για να τα απολυμάνει.
Η προσοχή των ΜΜΕ είναι πλέον διαρκής, αλλά στραμμένη στο αν ο ιός θα σκοτώσει Ευρωπαίους ή Αμερικάνους. Έρχονται καθημερινά δημοσιογράφοι να τραβήξουν πλάνα με τις «εξωτικές», ειδικές κίτρινες στολές, να φωτογραφίσουν μαυρισμένους από τον ήλιο, εξαντλημένους εθελοντές ανθρωπιστικών οργανώσεων. Κατόπιν πηγαίνουν πίσω στη Δύση και λένε την ιστορία των φτωχών Αφρικανών και των γενναίων ξένων που πήγαν για να τους σώσουν. Εστιάζουν στο ρομαντισμό των χωματόδρομων του θανατηφόρου ιού. Αυτό όμως που αγνοούν ή προτιμούν να μην βλέπουν είναι η οργή και η απόγνωση που βιώνουμε κάθε μέρα. Γινόμαστε μάρτυρες ολόκληρων χωριών που αφανίζονται. Ακολουθούμε τον μπερδεμένο ιστό των εκτεταμένων οικογενειών καθώς, ένας-ένας αρρωσταίνει και πεθαίνει. Ζούμε σε έναν κόσμο όπου οι συζητήσεις περιστρέφονται διαρκώς γύρω από το πού θα βάλουμε όλα εκείνα τα πτώματα, που κανένας δεν έχει να θάψει. Διαχωρίζουμε άρρωστους γονείς από τα υγιή παιδιά τους. Ή το αντίθετο. Ακούμε τους σπαρακτικούς θρήνους μιας γυναίκας που μόλις έχει χάσει και το τελευταίο από τα δέκα παιδιά της και μια εβδομάδα αργότερα, την ξαναβλέπουμε με τον μικρό εγγονό της να πεθαίνουν μαζί.
Κανείς δεν ρωτάει για το πού βρίσκεται. Δεν ρωτούν καν το γιατί, μετά από συζητήσεις πέντε μηνών και περισσότερους από 1.500 καταγεγραμμένους θανάτους, η επιδημία ακόμα μαίνεται. Δεν ρωτούν πού είναι τα χρήματα των δωρητών αλλά που βρίσκονται όλοι εκείνοι που θα τους βοηθήσουν.
Παιδιά όπως η Tewa δεν είναι σπάνιο φαινόμενο για εμάς. Σήμερα είδα άλλο ένα κοριτσάκι στην αίθουσα αναμονής για δεύτερη φορά. Αύριο θα ψάξω για το όνομά της στο μητρώο ασθενών με την ελπίδα και πάλι ότι όταν βγουν τα εργαστηριακά αποτελέσματα θα είναι αρνητική στον ιό και θα τη συνοδεύσω στο σπίτι της για μία ακόμα φορά. Αλλά ακόμα και αν γυρίσει στο σπίτι, θα επιστρέψει σε ένα χωριό όπου όλοι πεθαίνουν. Θα επιστρέψει σε ένα σπίτι το οποίο δεν έχει απολυμανθεί. Θα πάει σπίτι της, αλλά δεν θα είναι ασφαλής.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ξεκίνησαν την παρέμβαση για τον Έμπολα στη Δυτική Αφρική τον Μάρτιο 2014 και αυτή την στιγμή έχουν προγράμματα στη Γουινέα, τη Λιβερία, τη Νιγηρία και τη Σιέρα Λεόνε. Από τον Μάρτιο, έχουν δεχθεί 2.077 άτομα, εκ των οποίων 1.038 ήταν θετικοί στον ιό Έμπολα και 241 κατάφεραν να επιζήσουν.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα αγωνίζονται να σώσουν ανθρώπινες ζωές στις μεγαλύτερες κρίσεις του κόσμου. Δώσε τους τα μέσα να συνεχίσουν. Κάνε μια δωρεά στο support.msf.gr
*Το όνομα έχει αλλάξει
σχόλια