Όταν είδα για πρώτη φορά δουλειές του Alec Dawson είχα την αίσθηση ότι τα πρόσωπα των φωτογραφιών του είναι βαθιά πληγωμένα όπως και ο ίδιος. Στην συνέντευξη που παραχώρησε στο LIFO.gr μιλά χωρίς φόβο για την κατάθλιψη του, τους προσωπικούς του δαίμονες και τον αγώνα του να συνυπάρξει μαζί τους φωτογραφίζοντας τους. Αυτό που εξακολουθεί να μου κάνει εντύπωση είναι ότι μια πληγή είναι η πιο έντονη ανάμνηση από την παιδική του ηλικία, μια περίοδος της ζωής του την οποία βάζει δίπλα στην λέξη «ευτυχία».
Γιατί έγινες φωτογράφος;
Για κάποιο λόγο αυτή η ερώτηση είναι (και πάντα ήταν) πολύ ενοχλητική για εμένα. Η ερώτηση προϋποθέτει ότι το πρόσωπο που έγινε φωτογράφος το κατέλαβε μια πνευματική αφύπνιση, έτσι ώστε να αποκτήσει τη φωτογραφική μηχανή για να μετατρέψει συνηθισμένους ανθρώπους σε αξιοσημείωτους. Η αλήθεια είναι, ότι όταν πήρα την κάμερα, βαριόμουν πάρα πολύ. Δεν είχα ιδέα για τις τέχνες αλλά ούτε και για το πώς θα χρησιμοποιούσα αυτό το εργαλείο σαν εφαλτήριο για κάτι ποιο ουσιαστικό για εμένα τον ίδιο.
Δεν έγινα στην πραγματικότητα «φωτογράφος» μέχρι τι στιγμή που βρέθηκα στο δρόμο για να κατανοήσω το νόημα αυτών των οποίων έκανα. Είναι μια αργή μεταμόρφωση και το αποτέλεσμα της δεν μπορώ να το κατανοήσω εκ των προτέρων. Πολλές φορές αναρωτιέμαι εάν η κάμπια γνωρίζει ότι πρόκειται να γίνει πεταλούδα. Έτσι το «γιατί» διασχίζω αυτό το μονοπάτι δεν είναι πλήρως κατανοητό για εμένα αυτή την στιγμή. Εκ των υστέρων, μπορώ να δω ότι αυτό το επάγγελμα ταιριάζει με την προσωπικότητα μου και τα συναισθηματικά μου κενά. Ελπίζω να συνεχίσω μια γόνιμη δημιουργική πορεία κάνοντας δυνατές δουλειές.
Η καλύτερη ερώτηση είναι: «Γιατί συνεχίζεις να κάνεις τον φωτογράφο;»
Και μια επιπόλαιη απάντηση: «Ελπίζοντας ότι κάποια στιγμή θα κάνω μια πρωτοποριακή δουλειά»
Ποια είναι η πιο ζωηρή ανάμνηση που έχεις από την παιδική σου ηλικία;
Παλεύω να θυμηθώ γεγονότα από την παιδική μου ηλικία. Στην πραγματικότητα, αυτή η ερώτηση με απασχολούσε εδώ και μερικές εβδομάδες, παλεύοντας να θυμηθώ ο,τιδήποτε από την παιδική μου ηλικία που θα με ταρακουνούσε. Αυτές οι μνήμες μοιάζουν με ψίχουλα στο πάτο μιας σακούλας με ψωμί. Σε μεγάλο βαθμό έχουν αλλοιωθεί. Θυμάμαι να κάθομαι κοντά στην πισίνα του σπιτιού της παιδικής μου ηλικίας, θυμάμαι για παράδειγμα να πετάω την γάτα μας στην κρύα πισίνα (είναι ένα από τα πράγματα που τα μικρά αγόρια συνηθίζουν να κάνουν). Καθώς η γάτα άφηνε το σώμα μου εκτελώντας μια παραβολική τροχιά, άπλωνε ένα από τα νύχια της κόβοντας και σχίζοντας ένα μικρό κομμάτι από το δέρμα του στήθους μου. Και καθώς η γάτα βυθιζόταν στην πισίνα αυτό που μου αποσπούσε την προσοχή ήταν η μεγάλη πληγή που μου είχε κάνει. Δεν θα το ξεχάσω ποτέ αυτό.
Διάβασα για την δουλειά σου «Nocturna» και για το μεγάλο χρονικό διάστημα που πέρασες μέσα στην κατάθλιψη. Πως είναι τα πράγματα σήμερα;
Τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα. Είμαι πάλι μαζί με την σύζυγο μου και είμαι εκστασιασμένος με αυτό. Καταλαβαίνουμε καλύτερα ο ένας τον άλλον και η σχέση μας είναι λιγότερο δυσλειτουργική. Ο χωρισμός ήταν κάτι αναγκαίο για εμάς ώστε να μας δώσει την προοπτική για να δούμε τι θα κάναμε με την σχέση μας. Εξακολουθώ να μη επιστρατεύω το θάρρος για να αναζητήσω εργασία. Αποφεύγω να κοιτάζω για δουλειά απλά επειδή κατά ένα ποσοστό αισθάνομαι ότι θα με απορρίψουν. Η πραγματικότητα είναι ότι πρέπει να το αφήσω αυτό πίσω μου και να αναζητήσω εργασία. Ελπίζω να βρω μια εργασία με περισσότερο νόημα.
Η αλήθεια είναι ότι θα υποφέρω από κατάθλιψη για το υπόλοιπο της ζωής μου. Πρέπει να το αποδεχτώ ότι αυτή είναι η κανονική βιο-χημική μου κατάσταση. (Τελευταία έχω ξεκολλήσει από τα αντικαταθλιπτικά χάπια μετά από μερικούς μήνες στο Μεξικό. Υπάρχει κάτι στα μεξικάνικα tacos που θεραπεύει την θλίψη). Ελπίζω με το χρόνο τα πράγματα να γίνουν ευκολότερα για εμένα.
Διάβασα για την έμπνευση σου πίσω από την δουλειά σου με τον τίτλο “Nobody Claps Anymore” και τους καρκίνους του συναισθήματος. Πως η φωτογραφία σε βοήθησε να παλέψεις με τους καρκίνους του συναισθήματος;
Ο Ansel Adams έχει πει: «Υπάρχουν δύο άνθρωποι σε κάθε εικόνα: Ο φωτογράφος και ο θεατής».
Η φωτογραφία αντανακλά τις σκέψεις μου τις οποίες δεν είμαι ικανός να εκφράσω με σαφήνεια. Οι ιδέες έρχονται από τις κρυφές περιοχές του υποσυνείδητου του εγκεφάλου μου και αναδύονται προσωποποιημένες στην φωτογραφία. Κάποιες στιγμές έχω την αίσθηση ότι η δουλειά την οποία κάνω είναι μια συζήτηση με τον εαυτό μου. Η φωτογραφία με βοηθά να αποσαφηνίσω θέματα που έχω με τον εαυτό μου. Είμαι ένα πρόσωπο που επεξεργάζεται όλα αυτά τα πράγματα και την ίδια στιγμή παλεύω με τους καρκίνους του συναισθήματος. Με έχει βοηθήσει όλο αυτό.
Κοιτάζοντας τις φωτογραφίες από τη σειρά «Nobody Claps Anymore» έχω την αίσθηση ότι πίσω από τις κλειστές πόρτες των σπιτιών παίζεται ένα καθημερινό δράμα. Υπάρχουν αυτοβιογραφικά στοιχεία στις φωτογραφίες σου;
Άμεσα, υπάρχουν δυο παραδείγματα αυτοπροσωπογραφιών στην φωτογραφική σειρά. Αν και αυτές οι φωτογραφίες δεν αντιπροσωπεύουν το ποιος είμαι στο σύνολο μου, αποφάσισα να με φωτογραφήσω σε δυο καταστάσεις στις οποίες είμαι ελάχιστα περήφανος για εμένα. Στην πρώτη, στο γραφείο μου, μπροστά από τον υπολογιστή, με πορνογραφία στην οθόνη, η καρέκλα μου καταρρέει κάτω από το υπερβολικό βάρος των συλλογικών αμαρτιών μου. Στην δεύτερη, σε ένα δωμάτιο ενός φτηνού ξενοδοχείου, κάτι γκροτέσκο, κάνω σεξ με μια πόρνη.
Έμμεσα, όλες οι φωτογραφίες είναι αυτοβιογραφικές. Οι άμεσες αφηγήσεις στις άλλες φωτογραφίες δεν έχουν να κάνουν με εμένα, ωστόσο, υπάρχει ένας συμβολικός χαρακτήρας στις φωτογραφίες αυτές και μια πληθώρα συναισθημάτων. Δεν θα μπορούσα να δημιουργήσω αυτές τις φωτογραφίες χωρίς να με ρουφήξουν οι προσωπικοί μου δαίμονες. Βλέπω αυτούς τους δαίμονες στις ζωές των άλλων και τους φωτογραφίζω.
Τι είναι αυτό που ασκεί την μεγαλύτερη επιρροή στην δουλειά σου;
Σχετικά με την καλλιτεχνική αντίληψη, πιστεύω ότι προέρχεται από τον εκκεντρικό μεξικάνικο χαρακτήρα μου που είναι η κινητήριος δύναμη στην δουλειά μου. Δεν βοηθά, αλλά πιστεύω ότι ο χαρακτήρας μου έχει την βάση του στη προσωπικότητα της μητέρας μου που έχω κληρονομήσει γενετικά(ταραξίας, νευρωτική και ακραία καλλιτεχνική και ευφυής γυναίκα). Υπάρχει κάτι σχετικά με την Μεξικανική τέχνη η οποία τείνει να είναι αρκετά πολεμική. Αν κάποιος δει τα πολιτισμικά-πολιτικά murals των Rivera και Orozco θα καταλάβει τι εννοώ.
Οι φωτογραφικές δουλειές οι οποίες επηρέασαν την δουλειά μου είναι οι δουλειές του Gregory Grewdson (e.g. BeneaththeRoses, et al). Η βασική επιρροή από τις δουλειές του Grewdson είναι ότι οι σκηνές των φωτογραφιών μου είναι πραγματικές και όχι κατασκευασμένες. Μια μέρα, θα ήθελα να κάνω δουλειές επηρεασμένες από τους Sally Mann & Joel Peter Witkin. Λατρεύω το τεράστιο format της δουλειάς τους με τις υγρές πλάκες κολλοδίου. Θα μου δανείσει κάποιος την κάμερα τους και μερικά πτώματα;
Ένα top5 με τους αγαπημένους σου ζωγράφους και ένα σύντομο σχόλιο για τον καθένα;
Gregory Crewdson: Θαυμάζω την ικανότητα του να φέρνει το δράμα και την ομορφιά σε μια μεγάλη κοσμική σύνθεση. Έμαθα να εκτιμώ το δράμα της βουβής μας απόγνωσης.
JoelPeter Witkin: Ο Witkin είναι μια ιδιοφυία η οποία χρησιμοποιεί γκροτέσκο συμβολικά στοιχεία ως αντανακλώντας την γκροτέσκο φύση μιας φυσιολογικής διαστροφής, την οποία βιώνουμε στην καθημερινή μας ζωή (Διαφήμιση, πολιτική, κ.τ.λ)
Wang Qingsong: Ο Oingsong είναι μια αυθεντία στο να δημιουργεί μεγάλους και σύνθετους πίνακες με διακριτικά ανατρεπτικά στοιχεία(έτσι ώστε να μην προσελκύει τον θυμό των καταπιεστών)
Sally Mann: Η Mann είναι μια επιδέξια ποιήτρια και η φωτογραφική της μηχανή είναι η πένα της. Καταφέρνει να ανακαλύψει την ποίηση και την ομορφιά στην καθημερινή ζωή. Πράγματα που για εμάς τους υπόλοιπους είναι αόρατα, εκείνη τα καλλιεργεί με θανατηφόρες δόσεις ρομαντισμού
Duane Michals: Ο Michals είναι ένας λαμπρός μεταφυσικός φωτογράφος. Η φωτογραφία του χρησιμοποιεί τη τέταρτη διάσταση(χρόνος) εξερευνώντας τα εγκόσμια, το σύμπαν και την πρακτική άσκηση της φωτογραφίας.
Πως διαλέγεις μοντέλα για τις φωτογραφήσεις σου;
Το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς μου έχει να κάνει με γυμνά γυναικών. Τα κριτήρια για να δουλέψει ένα μοντέλο μαζί μου είναι γενικά απλά. Αν είναι γυναίκες και θα ήθελαν να δουλέψουν μαζί μου επειδή τους ενδιαφέρει η συνεργασία και το αποτέλεσμα της δουλειάς, τότε θα δουλέψουν μαζί μου. Δεν υπάρχει περιορισμός στην ηλικία, τον τύπο, το μέγεθος, την φυλή ή το θρήσκευμα για να συνεργαστώ με κάποια γυναίκα.
Ποια ήταν η πιο άβολη κατάσταση στην οποία έχεις βρεθεί κατά την διάρκεια των φωτογραφήσεων;
Φωτογραφίζοντας τον εαυτό μου στο γραφείο πάνω στην σπασμένη καρέκλα. Έπρεπε να βρεθώ αντιμέτωπος με τον εαυτό μου. Έπρεπε να πιέσω αρκετά τον εαυτό μου και να τον φέρω σε εκείνη την κατάσταση που ανάγκαζα τους άλλους να βρεθούν κατά την διάρκεια των φωτογραφήσεων. Η κατάσταση είναι κωμική για τους άλλους αλλά είναι εξαιρετικά γελοία και υποτιμητική για εμένα. Είναι γεγονός, ότι τη φωτογραφία την έδωσα στην δημοσιότητα μετά από μια ιδιωτική παρουσίαση σε λίγους ανθρώπους και δυο χρόνια μετά αφότου την είχα τραβήξει.
Το να φωτογραφίζεις τους άλλους είναι πάντα μια πρόκληση. Εκτός από αυτούς που είναι ψυχροί, κουρασμένοι, υγροί ή βρώμικοι δεν υπάρχει γενικά κανένα πρόβλημα το να δουλεύεις με άλλους ανθρώπους. Από τις εκατοντάδες φωτογραφήσεις που έχω κάνει, έχει τύχει τρείς φορές να έχω ανθρώπους που κατέρρεαν και έκλαιγαν. Την πρώτη φορά συμπεριέλαβα ένα μωρό στην σκηνή και κατά τύχη έβαλε τα κλάματα. Την δεύτερη φορά μια γυναίκα έβαλε τα κλάματα επειδή το σκηνικό μια φωτογραφίας αντανακλούσε για εκείνη έναν έρωτα που είχε χαθεί. Την τρίτη φορά μια γυμνή γυναίκα έβαλε τα κλάματα επειδή δεν ήθελε να φωτογραφηθεί με σαν χαρακτήρας των Simpsons (Ned Flanders) επειδή δεν ήθελε να δει τον εαυτό της με αυτόν τον τρόπο
Τι θα έλεγες σε κάποιον που θα ισχυριζόταν ότι οι φωτογραφίες σου είναι προσβλητικές για τις γυναίκες;
Πρώτα απ’ όλα σέβομαι το δικαίωμα τους να έχουν άποψη. Δεν θα αφαιρέσω αυτό το δικαίωμα. Σέβομαι την ελευθερία του λόγου σε όλες τις λεπτές του αποχρώσεις.
Θα έπρεπε να έχω έναν έντιμο και ιδιωτικό διάλογο μαζί τους. Θα τους έλεγα ότι το γελοίο και προσβλητικό πράγμα το οποίο βλέπουν στις φωτογραφίες είναι πράγματα για τον εαυτό τους τα οποία δεν τους αρέσουν.
Η αλήθεια είναι ότι οι γυναίκες εκτιμούν την δουλειά μου όσο και οι άντρες. Ποτέ δεν έχω δεχτεί αποδοκιμασίες από συγγενείς ανθρώπων με τους οποίους δουλεύω. Οι μητέρες που έχουν επικοινωνήσει μαζί μου εκτιμούν τις φωτογραφίες τις οποίες έχω τραβήξει στις κόρες τους, με ευχαριστούν λέγοντας ότι βγάζω όμορφες και ενδιαφέρουσες φωτογραφίες. Και είναι γεγονός, ότι κάποιες από τις μητέρες έχουν κρεμάσει τις γυμνές φωτογραφίες που έβγαλαν οι κόρες τους στον τοίχο του σπιτιού τους!
Ποια είναι η πρώτη λέξη που σου έρχεται στο μυαλό όταν ακούς:
Μεξικό-Τροφή
Αμερική-Ελευθερία
Αυστραλία-Πρακτική
Ευτυχία-Ανέφικτο
Οικογένεια-Απώλεια
Πόνος-Ανιαρός
Καταφύγιο- Βροχή
Φόβος-Αρχέγονο
Χριστούγεννα-Μοναξιά
Παιδί-Ευτυχία
Σκέψου τον εαυτό σου σαν ταξιδιώτη μέσα στο χρόνο. Τι θα έλεγες στον 16χρονο εαυτό σου;
Ένα: Κάνε μια λίστα με αυτά που σου είπε ο πατέρας σου. Δυο: Επικεντρώσου στο να αναπτύξεις την συναισθηματική σου πλευρά. Κατανόησε την φύση των ανησυχιών σου και των αγωνιών σου. Μην προσπαθείς να κρυφτείς από αυτά. Τρία: Μάθε να κατανοείς τους ανθρώπους και να είσαι μαζί τους. Τέσσερα: Διάλεξε ένα επάγγελμα που να είναι περισσότερο κοντά στις θεμελιώδεις αρχές της προσωπικότητας σου. Πέντε: Σήκωσε την φωτογραφική μηχανή
Ποιο είναι για εσένα το νόημα της ζωής;
Δεν γνωρίζω ποιος είναι ο σκοπός της ζωής στην κρίσιμη υπαρξιακή κατάσταση την οποία βρίσκομαι. Δεν γνωρίζω αν ποτέ θα καταφέρω να απαντήσω αυτή την ερώτηση με έναν άμεσο τρόπο. Όταν πεθάνω, και αν ποτέ το ανακαλύψω, θα σας ενημερώσω
Θα μπορούσες να μας στείλεις μια φωτογραφία με κάτι αγαπημένο σου;
________________
Περισσότερα για τον Alec Dawson και τις δουλειές του στο site του
σχόλια