Από την Αργυρώ Μποζώνη
Προχθές έφτασε στο ίνμποξ μου αυτή η φωτογραφία με τη λεζάντα: «Τα κατάφερα, έβγαλα σαιζόν, είμαι Θεσσαλονίκη». Αποστολέας ο Πρόδρομος Τσινικόρης.
Με τον Πρόδρομο Τσινικόρη και τον Ανέστη Αζά, ηθοποιούς σκηνοθέτες και δραματουργούς, οι οποίοι δουλεύουν μαζί πολύ συχνά, συναντηθήκαμε για πρώτη φορά στη Στέγη λίγο πριν τις παραστάσεις τους «Τηλέμαχος, should I stay or should I go". «Θα ζήσουμε σαν νομάδες τα επόμενα χρόνια» μου είχε πει τότε ο Ανέστης.
Και οι δυο είχαν ξενοικιάσει ήδη τα σπίτια τους. Η οδύσσεια δυο Ελλήνων καλλιτεχνών στην θεατρική Ευρώπη ξεκίνησε στις 11 Σεπτεμβρίου του 2012, από το πρώτο ταξίδι τους, οδικώς προς Βερολίνο. Κάποιες φορές ήταν μαζί, κάποιες χώρισαν επαγγελματικά. Ο Πρόδρομος έκανε 25.000 χιλιόμετρα κυρίως στη Γερμανία, την Ελλάδα, τη Γαλλία και την Ελβετία. Επικοινωνούσαμε κατά καιρούς με τον Πρόδρομο, όταν έγραφα για το θέατρο και μου έφερνε από κάθε επίσκεψη στο Βερολίνο προγράμματα και Flyers των θεάτρων. Του ζήτησα να μου εμπιστευθεί το ημερολόγιο αυτής της διαδρομής ενός Έλληνα καλλιτέχνη, ενός ελληνικού σχήματος στην Ευρώπη. Μου έστειλε το ημερολόγιο της φετινής χρονιάς με τίτλο «MY OWN PRIVATE ODYSSEY". Ο Πρόδρομος επέστρεψε. Ο Ανέστης είναι ακόμα στο Βερολίνο.
Τον Ιούνιο του 2012 ξενοίκιασα το διαμέρισμα μου στα Άνω Πετράλωνα. Το ίδιο έκανε και ο συνεργάτης μου Ανέστης Αζάς, προκειμένου να προετοιμάσουμε στην Επίδαυρο την παράσταση μας «Επίδαυρος – ένα ντοκιμαντέρ». Από τότε δεν ξαναέπιασα διαμέρισμα. Όταν έρχομαι για μικρά χρονικά διαστήματα στην Ελλάδα με φιλοξενούν φίλοι. όταν είμαι στο εξωτερικό μένω σε ξενοδοχεία και διαμερίσματα θεάτρων. Λόγω της οικονομικής κατάστασης στην Ελλάδα, την κατάργηση των επιχορηγήσεων και των διαφόρων δυσκολιών που ενέχει το είδος του θεατρικού ντοκιμαντέρ με το οποίο αποφασίσαμε να ασχοληθούμε μετά από την καθοριστική συνεργασία με τους Rimini Protokoll στον «Προμηθέα στην Αθήνα», επιλέξαμε να μένουμε και να δουλεύουμε μεταξύ Ελλάδος και Γερμανίας. Φέτος η σεζόν θα κλείσει με 31 διαφορετικές στάσεις και 25.000χιλίομετρα που διανύθηκαν.
Σεπτέμβριος 2013. Στη Γερμανία υπάρχουν πάνω από 150, από μικρά ως μεγάλα κρατικά θέατρα. Επιπλέον, το κράτος – τα διάφορα κρατίδια – οι πόλεις χρηματοδούν, μετά από ανάλυση όλων των προτάσεων, πρότζεκτ της ελεύθερης σκηνής. Ενδεικτικά για το Βερολίνο αναφέρω το HAU, τα Sophiensäle, το Heimathafen. Οι επιχορηγήσεις των 2 εκατομμυρίων που περιέκοψε το ελληνικό κράτος, εν μέσω κρίσης, από την αντίστοιχη ελληνική θεατρική σκηνή, φαντάζουν λοιπόν απίστευτα γελοίες μπροστά στα χρήματα που δαπανώνται στη Γερμανία. Με τον Ανέστη αποφασίζουμε να ταξιδέψουμε οδικώς στο Βερολίνο και να γράψουμε τη δεύτερη αίτησή μας για το Ballhaus Naunynstrasse. Σε 10 -15 σελίδες πρέπει να παρουσιαστούν το σκεπτικό, η ανάλυση και το καλλιτεχνικό στοίχημα της παράστασης, το χρονοδιάγραμμα, το μπάτζετ, μαζί με τα βιογραφικά των συντελεστών.
3. Οκτώβριος 2013. Επιστρέφουμε στην Αθήνα για να παρουσιάσουμε τη δουλειά μας στο πλαίσιο της διεθνούς συνάντησης ΙΕΤΜ. Curator από όλον τον κόσμο έρχονται στην Αθήνα για να γνωρίσουν τη δουλειά Ελλήνων δημιουργών και να συζητήσουν πιθανές συνεργασίες.
Οκτώβριος 2013. Στη συνέχεια ανεβαίνουμε στη Θεσσαλονίκη για να πραγματοποιήσουμε το κάστινγκ από ελληνικής πλευράς της παράστασης «UTOPIA IN PROGRESS», μιας συμπαραγωγής του Theater Konstanz και του ΚΘΒΕ. Είναι η πρώτη φορά που κάνουμε οντισιόν για μια από τις παραστάσεις μας. Συνήθως συναντάμε τους πιθανούς πρωταγωνιστές μας στο χώρο εργασίας τους, το σπίτι τους ή σε κάποιο καφέ. Στο κάλεσμα μας ανταποκρίνοται πάνω από 80 άτομα μεταξύ 18 – 23 ετών. Ηθοποιοί, σπουδαστές δραματικών σχολών, ερασιτέχνες, νέοι που δεν έχουν ασχοληθεί ποτέ με το θέατρο. Μετά από ένα έντονο εργαστήριο διάρκειας 5 ημερών, καταλήγουμε στους 10 που θα δουλέψουν μαζί μας πάνω στους «Όρνιθες» του Αριστοφάνη και την αναζήτηση μιας ιδανικής πολιτείας.
Νοέμβριος 2013. Ταξιδεύουμε στην Κωνσταντία για να βρούμε το γερμανικό γκρουπ που θα συναντήσει επί σκηνής τους Έλληνες. Στόχος μας είναι να φτιάξουμε έναν ανομοιογενή θίασο, ο οποίος θα φωτίσει από διαφορετικές οπτικές γωνίες τα ζητήματα που απασχολούν τους νέους της Ευρώπης σήμερα.
Νοέμβριος 2013. Το «ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ - should I stay or should I go?» προσκεκλημένο σε θεατρικό φεστιβάλ της Στουτγκάρδης. Η παράσταση, συμπαραγωγή του βερολινέζικου Ballhaus Naunynstrasse και της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, είναι μια επί σκηνής συνάντηση δυο γενεών Ελλήνων μεταναστών. Των «γκάσταρμπαϊτερ» που πήγαν τις δεκαετίες του 1960 και '70 στη Γερμανία (στους οποίους ανήκουν και οι δικοί μου γονείς) και στους νέους που εγκαταλείπουν την Ελλάδα σήμερα λόγω της οικονομικής κρίσης. Πρόκειται για την τελευταία συμμετοχή της Σοφίας Αναστασιάδου στο θίασο μας. Ειρωνεία της τύχης: η Στουτγκάρδη ήταν η πρώτη πόλη που επισκέφτηκε, όταν κατά τη διάρκεια της χούντας αναγκάστηκε για πολιτικούς λόγους να φύγει από την Ελλάδα.
Νοέμβριος 2013. Μαζί με τον Ανέστη συμμετέχουμε σε μια σειρά παρουσίασης νέων γερμανικών έργων στο Maxim Gorki του Βερολίνου. Υπό τη νέα διεύθυνση της Shermin Langhoff και Jens Hillje, το συγκεκριμένο θέατρο χάρη στον πολυπολιτισμικό του θίασο, τον πολιτικό του προβληματισμό και τις συνεχείς του δράσεις αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση και ένα από τους πιο ενδιαφέροντες καλλιτεχνικούς χώρους αυτή τη στιγμή στη Γερμανία. Όποιος συνεχίζει να πιστεύει πως σε ένα μεγάλο κρατικό θέατρο οι θέσεις εργασίας είναι πιο σημαντικές από το αισθητικό στοίχημα και πως αυτά τα δυο δεν συνδυάζονται, ας περάσει μια βόλτα.
Νοέμβριος 2013. Το «ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ – should I stay or should I go?» παρουσίαζεται αυτή τη φορά ως lecture performance στο Μόναχο, στο πλαίσιο του Festival «Spielart» και του πολιτικού τμήματος WAKE UP. Άλλοι καλεσμένοι που μιλούν για τη σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα: Μαργαρίτα Τσόμου, Κώστας Ντουζίνας, Δέσποινα Γραμματικοπούλου, Μάρθα Μπουζιούρη, Ηλίας Τσολακίδης, Γκίγκι Αργυροπούλου, Υπατία Βουρλούμη, Κώστας Καλλέργης.
9. Δεκέμβριος 2013. Χριστούγεννα στο Στρασβούργο.
Ιανουάριος 2014. Ως δραματουργός συνεργάζομαι με τους Κορίνα Βασιλειάδου και Χάρη Πεχλιβανίδη στο «Ορυχείο Ίψεν – ένας εχθρός του λαού συναντάει τον λαό». Η παράσταση που παρουσίαζεται στο δημοτικό συμβούλιο της Θεσσαλονίκης σε συμπαραγωγή του ΚΘΒΕ συνδυάζει το έργο του Νορβηγού συγγραφέα Ίψεν με τα ορυχεία στην περιοχή των Σκουριών στη Χαλκιδική. Από ένα σημείο και μετά (3η πράξη) αποφασίζουμε να διακόψουμε την παράσταση και να δώσουμε τον λόγο στους θεατές. Να επιχειρηματολογήσουν, να συμφωνήσουν ή να διαφωνήσουν σχετικά με την εξόρυξη χρυσού στην περιοχή. Ο χώρος από θεατρική σκηνή μετατρέπεται πάλι σε πολιτική αρένα και αποκαλύπτει / εκθέτει τον τρόπο με τον οποίο σήμερα στη χώρα γίνεται ο δημόσιος διάλογος. Στο τέλος ένα ζαρκάδι από το δάσος των Σκουριών παίρνει τον λόγο...
Φεβρούαριος 2014. Το «ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ – should I stay or should I go?» ξαναπαρουσιάζεται μετά από μήνες στη σκηνή του Ballhaus Naunynstrasse για τέσσερα βράδια. Την Σοφία Αναστασιάδου αντικαταστά με τη δική της ιστορία η Χρύσα Κυριακίδου: κατά τη διάρκεια της δικτατορίας έκρυβε με την οικογένειά της έναν πολύ γνωστό κομμουνιστή στο σπίτι τους στο Χαλάνδρι και ένα βράδυ τους επισκέφτηκε η ασφάλεια... (SPOILER FREE) Όποιος θέλει να μάθει ποιόν κρύβανε και τι έγινε στη συνέχεια: το φθινόπωρο ο «ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ» θα επαναληφθεί στη γερμανική πρωτεύουσα. ΥΓ: Επειδή παθαίνω ταχυπαλμίες κόβω τον καφέ.
12. Φεβρουάριος 2014. Μετά από ξεχωριστές πρόβες στις δυο πόλεις κατά τη διάρκεια του χειμώνα, οι δυο ομάδες του «UTOPIA IN PROGRESS» συναντιούνται για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη. Έλληνες και Γερμανοί δουλεύουμε μαζί για 10 μέρες στα αγγλικά, απαντώντας σε ερωτήσεις που ο ένας θέτει στον άλλο.
Μάρτιος 2014. Ως performer συνεργάζομαι με τους Σέρβους δημιουργούς Ana Vujanović και Saša Asentić στο «ON TRIAL TOGETHER» που παρουσιάζεται στο Βαλκανικό Φεστιβάλ που διοργανώνει η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.
Μάρτιος 2014. Μαζί με την υπόλοιπη καλλιτεχνική ομάδα (Dagmar Donners και Sarit Streicher) δουλεύουμε σε ένα γραφείο στα Εξάρχεια την δραματουργία για το «UTOPIA IN PROGRESS». ΥΓ 2: Ανακαλύπτω και εκτιμώ τον ντεκαφεϊνέ.
Μάρτιος – Απρίλιος 2014. Αυτή τη φορά το ελληνικό γκρουπ ταξιδεύει στη Γερμανία για τις τελικές πρόβες και τις 7 παραστάσεις του «UTOPIA IN PROGRESS». Επί σκηνής οι τελικά 17 πρωταγωνιστές μας (λόγω αποχωρήσεων και τραυματισμών) μιλούν για τα όνειρα και τους φόβους τους, ανταλλάσσουν τις απόψεις τους και διαφωνούν σχετικά με την εθνική υπερηφάνεια, το δικαίωμα των gay στο γάμο και την υιοθεσία παιδιών, την κρίση του καπιταλισμού και το ιδανικό πολίτευμα. Στα τέλη Οκτωβρίου η παράσταση θα παρουσιαστεί στην Ε.Μ.Σ. του ΚΘΒΕ στη Θεσσαλονίκη.
Μάϊος 2014. Το «ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ – should I stay or should I go?» παρουσιάζεται για δύο βράδια στο πλαίσιο του «AUA WIR LEBEN» - Φεστιβάλ στη Βέρνη της Ελβετίας.
Μάϊος 2014. Καλεσμένος του «THEATERTREFFEN» στο Βερολίνο για μια σύντομη διάλεξη σχετικά με το μέλλον του θεάτρου. Κάθε χρόνο οι 10 πιο αξιοσημείωτες παραστάσεις του γερμανόφωνου χώρου προσκαλούνται να παρουσιαστούν μπροστά στο κοινό της γερμανικής πρωτεύουσας. Φέτος δείχνουν τη δουλειά τους μεταξύ άλλων οι Herbert Fritsch, Frank Castorf, Alain Platel, Rimini Protokoll ("Situation Rooms"), Susanne Kennedy. Στον Dimiter Gotscheff , που απεβίωσε τον περασμένο Οκτώβριο, γίνεται ένα ειδικό αφιέρωμα . Στον πάνω όροφο του Berliner Festspiele ανακαλύπτω τους «Πέρσες» που είχε σκηνοθετήσει για το Εθνικό Θέατρο το καλοκαίρι του 2009 στην Επίδαυρο.
18. Μάϊος 2014. Το «ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ – should I stay or should I go?» κλείνει στο Φεστιβάλ «Perspectives» στο Ζααρμπρύκεν τις 45 παραστάσεις. Πράγμα σπάνιο για παράσταση που ανήκει στο είδος του θεατρικού ντοκιμαντέρ. Η ιδέα για τον «ΤΗΛΕΜΑΧΟ» γεννήθηκε τον Αύγουστο του 2011, όταν μαζί με τον Ανέστη καθόμασταν στην Πλατεία Μερκούρη και αναρωτιόμασταν τι θα μπορούσαμε να προτείνουμε στην τότε διευθύντρια του Ballhaus Naunynstrasse Shermin Langhoff. Το ερώτημα του υπότιτλου μας βασανίζει, όπως και τότε, ακόμα.
Μάϊος + Ιούνιος 2014. Καλεσμένοι στο μεγαλύτερο διεθνές φεστιβάλ της Γερμανίας «THEATER DER WELT» από τον διευθυντή Matthias Lilienthal και την ομάδα του. «X FIRMEN» ονομάζεται το πρότζεκτ. Πρόκειται για 3 διαδρομές - επισκέψεις σε χώρους εργασίας μέσα στην πόλη του Μάνχαϊμ. Κάθε διαδρομή αποτελείται από 7 στάσεις: εργοστάσια παπλωμάτων, καταστήματα νυφικών και πολυτελών επίπλων, ραφεία κ.ά., τις οποίες οι θεατές επισκέπτονται σε γκρουπ των τεσσάρων κάθε 10 λεπτά.
Στη στάση που σκηνοθετούμε, δουλεύουμε με μακροχρόνια ανέργους που έχουν κάποιο πρόβλημα εθισμού (αλκοόλ, ναρκωτικά, χάπια) και οι οποίοι, προκειμένου να ενταχθούν πάλι στην «πραγματική» αγορά εργασίας, απασχολούνται με διάφορες δουλειές στον οργανισμό «Internationaler Bund»: επισκευάζουν ποδήλατα, φτιάχνουν ξύλινα αντικείμενα, μαγειρεύουν, μαθαίνουν τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών. Φτάνοντας στο σημείο εκκίνησης, οι θεατές διαλέγουν ένα αντικείμενο που αντιπροσωπεύει έναν εργασιακό χώρο και επισκέπτονται εκεί, μόνοι τους, τον εκάστοτε πρωταγωνιστή μας.
Αφού μιλήσει για τον εαυτό του, ο πρωταγωνιστής μετατοπίζει το κέντρο βάρους της συζήτησης και καλεί τον θεατή να απαντήσει σε ερωτήσεις που του θέτει: «Εργάζεσαι;», «Είσαι ευτυχισμένος με την δουλειά σου;», «Τί ήθελες να γίνεις όταν ήσουν παιδί; Γιατί δεν τα κατάφερες;», «Έχεις στόχους στη ζωή;», «Τί είναι πιο εύκολο; Να βρείς μια καλή δουλειά ή να ερωτευτείς;». Στόχος της παράστασης είναι ο θεατής μέσα από το ερέθισμα που του δίνει ο άνεργος να σκεφτεί και να προβληματιστεί σχετικά με τη δική του επαγγελματική πορεία.
Ιούνιος 2014. Τελευταία στάση της σεζόν το Μπράουνσβαϊγκ και το διεθνές φεστιβάλ «THEATERFORMEN». Μαζί με συναδέλφους από το Ιράν, την Αίγυπτο, την Αργεντινή, το Ισραήλ, την Παλαιστίνη, την Βραζιλία, τη Νιγηρία, μου δίνεται η ευκαιρία να παρακολουθήσω παραστάσεις των Brett Bailley, Lola Arias, andcompanyco. κ.ά.
______________________________________
Οι δουλειές του Πρόδρομου Τσινικόρη σε αυτό το διάστημα: δραματουργία στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος στο «Ορυχείο τεχνών», δραματουργία στη Στέγη στο "No man's land, συμμετοχή ως ηθοποιός στο Θέατρο Μaxim Gorki, συμμετοχή ως περφόρμερ στο βαλκανικό φεστιβάλ της Στέγης στο "on trial together". Ήταν καλεσμένος στο φεστιβάλ THEATERTREFFEN στο Βερολίνο και THEATERFORMEN στο Braunschweig.
Μαζί με τον Ανέστη Αζά: Ένα αναλόγιο στο Maxim Gorki, την αντικατάσταση και νέα δραματουργία στο Τηλέμαχο, το "UTOPIA IN PROGRESS" στην Κωνσταντία και που θα παιχτεί τον Οκτώβριο στη Θεσσαλονίκη και μια στάση στο "X FIRMEN" του φεστιβάλ THEATER DER WELT.
Τόσο ο Ανέστης Αζάς όσο και ο Πρόδρομος Τσινικόρης έχουν στενή σχέση με τη Γερμανία. Ο πρώτος σπούδασε σκηνοθεσία στην Ανώτατη Δραματική Σχολή Ernst Busch του Βερολίνου και ο δεύτερος γεννήθηκε στο Βούπερταλ, από γονείς μετανάστες στη Γερμανία.
Οι δύο Έλληνες δημιουργοί έχουν επηρεαστεί από τις αρχές και τη μέθοδο εργασίας της πρωτοποριακής θεατρικής ομάδας Rimini Protokoll για ένα «θέατρο της πραγματικότητας». Έχουν, εξάλλου, και οι δύο συνεργαστεί με τη γερμανική ομάδα, ως βοηθοί σκηνοθέτη και ερευνητές, στην παράσταση Ο Προμηθέας στην Αθήνα, η οποία παρουσιάστηκε στο Ηρώδειο, στο πλαίσιο του Ελληνικού Φεστιβάλ 2010.
σχόλια