Για την ''λούμπεν'' Ρόζα Εσκενάζυ και την ''αναρχικιά'' Κίτσα Κορίνα

Για την ''λούμπεν'' Ρόζα Εσκενάζυ και την ''αναρχικιά'' Κίτσα Κορίνα Facebook Twitter
6

Το τραγούδι αυτό έχει ιδιαίτερη ιστορική αξία, ασχέτως αν η Χάρις Αλεξίου και οι εγκέφαλοι της τότε εταιρείας της το εξευγένισαν - λόγω λογοκρισίας, υποθέτω, που καλά κρατούσε ακόμη - για τον μεγάλο δίσκο της με τίτλο 24 τραγούδια (1977).

 

Έτσι, η πρέζα έγινε ούζο, το πιο δημοφιλές και τουριστικό ελληνικό αλκοολούχο ποτέ (ούτε καν...κράσος δηλαδή), εξαφανίζοντας κάθε υπόνοια παραβατικής διάθεσης. Πολύ φοβάμαι, όμως, πώς έτσι, μαζί με την παραβατική συμπεριφορά που περιλαμβάνει η χρήση της πρέζας, χάθηκαν και οι πολιτικές νύξεις της αρχικής ηχογράφησης με την αξεπέραστη Ρόζα Εσκενάζυ, τη γλυκόλαλη τραγουδίστρια που δεν αποχωριζόταν ποτέ τα ανατολίτικα σαλβάρια της.

 

Η Εσκενάζυ τραγούδησε Είμαι πρεζάκιας (άλλος τίτλος, Πρέζα όταν πιείς, δάνειος από το ρεφρέν του τραγουδιού), εν έτει 1935, σε εποχές πολύ δύσκολες για τον τόπο.

 

 


 

 

Ως δημιουργοί του τραγουδιού φέρονται ο Σμυρνιός συνθέτης Σώσος Ιωαννίδης και ο στιχουργός Αιμίλιος Σαββίδης. Το παράδοξο είναι πως ο Σαββίδης, γνωστός με ένα σωρό άλλα καλλιτεχνικά ψευδώνυμα της εποχής, υπήρξε φανατικός πολέμιος του ρεμπέτικου, διώκτης των χασικλήδικων ασμάτων και ένθερμος υποστηρικτής της λογοκρισίας του Μεταξά. Ταυτισμένος με το ελαφρό ρεπερτόριο, ο Σαββίδης έμελλε να συνεργαστεί με συνθέτες σαν τον Μιχάλη Σουγιούλ, τον Κώστα Γιαννίδη κ.α., αφήνοντας ορισμένα πολύ όμορφα, αν και τελείως ανώδυνα, τραγούδια του είδους αυτού. Τώρα τι τού 'ρθε να γράψει για πρεζάκηδες και όλο το λουμπεναριό, ο θεός κι η ψυχή του!

 

Πόσο μάλλον όταν την ίδια ακριβώς χρονιά το τραγούδι ηχογράφησε και η Κίτσα Κορίνα, πάλι σε στίχους του Σαββίδη, με τίτλο Μάγκισσα - Ματσαράγγισσα και με το λούμπεν στοιχείο αυτή τη φορά ν' αγγίζει τον εξτρεμισμό!

 

Ένα μικρό στιχουργικό απόσπασμα από την, κατά Κίτσα Κορίνα, εκδοχή του τραγουδιού είναι το εξής: Τρανό περίστροφο κρατώ/ στο Γκάζι όταν περπατώ/ κι έχω τους πόλιτσμαν λαχνό/ για να τους ρίχνω στο ψαχνό...

 

 

 

Φοβερή η Κίτσα! Τύφλα νά'χουν οι Sex Pistols όταν έβγαζαν το ''Anarchy in the UK'' 40 χρόνια μετά απ' αυτήν που τόλμησε να τραγουδήσει πρώτη Στη μπαρμπουτιέρα ξενυχτάω εγώ/ ρίχνω εξάρες πιάνω ζάρι/ κι αν με τους πόλιτσμαν τρακαριστώ/ στέκω σαν σαλιγκάρι...

 

Ωστόσο, μια παρεμφερή αναλαμπή στην καριέρα του είχε και ο συνεργάτης του Σαββίδη, ο σοβαρός συνθέτης Κώστας Γιαννίδης, όταν έγραψε στίχους και μουσική στο τραγούδι Τα νέα της Αλεξάνδρας, από τα πιο τολμηρά ρεμπέτικα ή, σωστότερα, αρχοντορεμπέτικα άσματα (αυτό που ο τύπος έπιασε στα πράσα την Αλεξάνδρα να πίνει τα σκονάκια της μαζί με τον μπακάλη κλπ). Ίσως πάλι η επιθεωρησιακή στιχουργική - αλλά και ερμηνευτική, λόγω Εσκενάζυ - δομή του Είμαι πρεζάκιας, να ενέπνευσε τον Σαββίδη, προτού καν γίνει η ηχογράφηση.

 

Τι ήθελε να πει άραγε ο ποιητής με τη χρήση της λέξης πρέζα που τον κάνει βασιλιά, δικτάκτορα, θεό και κοσμοκράτορα; Μήπως το έναυσμα που οδήγησε τελικά στο πατατράκ της εκστρατείας στη Μικρά Ασία; Τουλάχιστον υπήρξε πολύ πιο σαφής, αναφερόμενος στα δεινά της Ελλάδας τα χρόνια εκείνα: Δική μου είναι η Ελλάς/ και στην κατάντια της γελάς/ της λείπει τό 'να της ποδάρι/ ρε και το παίξανε στο ζάρι...

 

Το Είμαι πρεζάκιας των Σώσου Ιωαννίδη - Αιμίλιου Σαββίδη με τη Ρόζα Εσκενάζυ δεν είχε καμία σχέση με τον τραγικό και αυτοβιογραφικό Πόνο του πρεζάκια του Ανέστου Δεληά. Επρόκειτο σαφώς για ένα κατ' εξοχήν πολιτικό τραγούδι με την εξαθλίωση που δημιουργεί η πρέζα να υπαινίσσεται την άλλη εξαθλίωση μιας ολόκληρης κοινωνίας. Όσο για τη δεύτερη και λιγότερο γνωστή εκδοχή του τραγουδιού με την Κίτσα Κορίνα, πάντα θα τη θεωρώ σαν ένα από τα πρώτα αναρχικά κομμάτια που γράφτηκαν ποτέ!

 

Για την ''λούμπεν'' Ρόζα Εσκενάζυ και την ''αναρχικιά'' Κίτσα Κορίνα Facebook Twitter
Η Ρόζα Εσκενάζυ με τον Δημήτρη Σέμση (ή Σαλονικιό) στο βιολί και τον Αγάπιο Τομπούλη στο ούτι.

6

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

elton john

Μουσική / Το ντοκιμαντέρ που αποκάλυπτε τον πραγματικό Έλτον Τζον

Ένα νέο ντοκιμαντέρ στο Disney+ ακολουθεί τον διάσημο μουσικό στην πρόσφατη περιοδεία του και κάνει μια αναδρομή στην 55χρονη καριέρα του. Πριν από τρεις δεκαετίες όμως, μια άλλη ταινία τον έδειχνε σε όλο το αφιλτράριστο μεγαλείο του.
THE LIFO TEAM
Κοντσέρτο του Αρανχουέθ: Ποιος μπορεί να μείνει ασυγκίνητος από αυτό το κοντσέρτο;

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Ποιος μπορεί να μείνει ασυγκίνητος από το Κοντσέρτο του Αρανχουέθ;

Σχεδόν έναν αιώνα μετά τη δημιουργία του το «Κοντσέρτο του Αρανχουέθ» του Χοακίν Ροντρίγκο παραμένει η μουσική στην οποία όλοι με κάποιο τρόπο παραδινόμαστε. Η Ματούλα Κουστένη αποκρυπτογραφεί τη μελαγχολία, τη σπαρακτική μελωδία, τη δύναμη της κιθάρας και τη μοναδική του ενέργεια.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Μας αφορά σήμερα η Lady Gaga;

The Review / Μας αφορά σήμερα η Lady Gaga;

Ο Αλέξανδρος Διακοσάββας και ο δημοσιογράφος Γιάννης Τσιούλης aka Cartoon Dandy συζητούν για την πορεία και τα τελευταία βήματα στη μουσική και κινηματογραφική βιομηχανία μιας από τις μεγαλύτερες ποπ σταρ της τελευταίας 15ετίας και για το πόσο relevant είναι σήμερα.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
10 χρόνια μετά, ακόμη μας στοιχειώνει το «Ταπεινοί Και Πεινασμένοι»

Μουσική / Το «Ταπεινοί Και Πεινασμένοι» του ΛΕΞ ακόμη μας στοιχειώνει

Πέρασαν 10 χρόνια από την κυκλοφορία του πρώτου προσωπικού δίσκου του «Τ.Κ.Π.», που δεν ήταν απλώς ένα σημείο τομής για την εγχώρια ραπ σκηνή. Ήταν κάτι που σε άρπαζε και σε προσγείωνε με το ζόρι στην καθημερινότητα.
ΚΩΣΤΑΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ
Η Bipolia δεν φοβάται να παίζει μουσική στον δρόμο

Μουσική / Η Bipolia δεν φοβάται να παίζει μουσική στον δρόμο

«Είναι σίγουρα πιο χαλαρά στην Κυψέλη, πιο γειτονιά σε σχέση με την Ερμού»: Η νεαρή μουσικός φέρνει αναζωογονητική αύρα στα ελληνικά ροκ και ποπ δεδομένα με το ντεμπούτο άλμπουμ της και τις εμφανίσεις της στους δρόμους της Αθήνας.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
«Βλάσφημο, σατανιστικό, πορνογραφικό»: Η ιστορία του θρυλικού ‘666’, του άλμπουμ που σήμανε το τέλος των Aphrodite’s Child

Μουσική / «Βλάσφημο, σατανιστικό, πορνογραφικό»: Η ιστορία του θρυλικού «666», του άλμπουμ που σήμανε το τέλος των Aphrodite’s Child

Οι εξωφρενικές ιδέες του Νταλί, τα λάγνα φωνητικά της Ειρήνης Παπά και οι διαμάχες του Βαγγέλη Παπαθανασίου με τη δισκογραφική εταιρεία ήταν μόνο μερικά από τα επεισόδια της δημιουργίας ενός μνημειώδους άλμπουμ που επανακυκλοφορεί αυτές τις μέρες σε deluxe έκδοση.
THE LIFO TEAM
«Μόλις νιώσεις σιγουριά ως γυναίκα, θα προσπαθήσουν να σε σπρώξουν προς τα κάτω»

Μουσική / «Μόλις νιώσεις σιγουριά ως γυναίκα, θα προσπαθήσουν να σε σπρώξουν προς τα κάτω»

Aφήνοντας πίσω της την προηγούμενη ζωή της ως νοσοκόμα, μετά από παρότρυνση των ασθενών της να κυνηγήσει τα όνειρά της, η παραγωγός και καλλιτέχνιδα Kelly Lee Owens μιλά για την τελευταία της δουλειά, τις σημαντικές συνεργασίες της και τη μουσική που διαμορφώνει συνειδήσεις και επηρεάζει συναισθήματα.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Η σπουδαία επανεκκίνηση της Καμεράτα ως Ορχήστρα του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών

Μουσική / Η συγκινητική επανεκκίνηση της Καμεράτας

Τέσσερα χρόνια, δύο νομοθετικές παρεμβάσεις, τρεις υπουργικές αποφάσεις και μία εκκαθάριση χρειάστηκαν ώστε να μπορέσει η Καμεράτα-Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής να κάνει restart και να επανέλθει ως Ορχήστρα του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Beyoncé εναντίον Beatles: Τα βραβεία Grammy ξεπέρασαν κάθε όριο φαιδρότητας

Μουσική / Beyoncé εναντίον Beatles: Τα βραβεία Grammy ξεπέρασαν κάθε όριο φαιδρότητας

Η υποψηφιότητα ενός ξεχασμένου και μάλλον αδιάφορου κομματιού του Τζον Λένον για το βραβείο του δίσκου της χρονιάς φαίνεται να συμπυκνώνει όλη την σύγχυση και την έλλειψη σοβαρότητας που διακρίνει τον κουρασμένο μηχανισμό κύρους των Grammy.
THE LIFO TEAM
Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος αφηγείται τη ζωή του στη LIFO

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος αφηγείται τη ζωή του στη LIFO

Δημοσιογράφος, στιχουργός. Θα ήταν ευχαριστημένος αν, απ’ όλα τα τραγούδια του, έμενε στην ιστορία το τετράστιχο: «Το απομεσήμερο έμοιαζε να στέκει, σαν αμάξι γέρικο, στην ανηφοριά».
ΣΤΑΥΡΟΣ ΔΙΟΣΚΟΥΡΙΔΗΣ

σχόλια

3 σχόλια
Αυτό σκέφτηκα και γω αμέσως μόλις είδα το λάθος μου...Καμιά φορά η θέληση να ισχύει κάτι(όπως η σημειολογική φλασιά μου) οδηγει σε βιαστικές αλλά ωραίες πάλι ιδέες...
Ίσως και να "αναφέρεται" στην εθνικιστική "παραμύθα" της Μεγάλης Ιδέας που οδήγησε και στο '22(το ποδάρι που παίξανε στο ζάρι;), απόσταγμα της οποίας ήταν και ο Μεταξάς, που επέβαλε δικτατορία(δική μου είναι η Ελλάς;) το 1935, όταν και γράφτηκε το τραγούδι.Ίσως.Ανατριχιαστικά καλό τραγούδι πάντως.