Λίγα λόγια για τη Μάγια Ανγκέλου

 Λίγα λόγια για τη Μάγια Ανγκέλου Facebook Twitter
0

 [Από την Αργυρώ Μποζώνη]

 Λίγα λόγια για τη Μάγια Ανγκέλου Facebook Twitter

 

“Οι άνθρωποι μπορεί να μη θυμούνται τι έκανες ή τι τους είπες, αλλά πάντα θα θυμούνται πώς τους έκανες να αισθανθούν”.

 

 Ίσως αυτή είναι η πιο γνωστή φράση της Μάργκεριτ Αν Τζόνσον, της αφροαμερικανής ποιήτριας και πεζογράφου Μάγια Ανγκέλου, που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 86 ετών. Η Ανγκέλου υιοθέτησε το επώνυμό της το 1951 μετά τον γάμο της με τον με τον 'Ελληνα Anastasios (Tosh) Angelos, πρώην ναυτικό με καλλιτεχνικές ανησυχίες. Έκαναν μαζί εμφανίσεις ως το χορευτικό ντουέτο "Al and Rita". Χώρισαν το 1954 και η Ανγκέλου συνέχισε τις εμφανίσεις της στα κλαμπ τραγουδώντας και χορεύοντας  μουσική Calypso.

 

Αυτή ήταν μια παρένθεση της πλούσιας δραστηριότητας που ανέπτυξε εν ζωή. Η Μάγια Ανγκέλου είναι μια από τις σημαντικότερες μεγαλύτερες μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Το πιο γνωστό έργο της είναι η επτάτομη αυτοβιογραφία της και ειδικά το πρώτο μέρος του «Ξέρω γιατί Κελαηδάει  το Πουλί στο Κλουβί».  

 


"On the Pulse of Morning". Το ποίημα που απαγγέλει η Μάγια Ανγκέλου στην τελετή ορκωμοσίας του Προέδρου Κλίντον, το 1993.

 

Η Ανγκέλου γεννήθηκε στις 4 Απριλίου του 1928 στο Σεντ Λούις του Μιζούρι και μεγάλωσε στη γενέτειρά της και το Στάμπς του Άρκανσο σε μια εποχή μεγάλων φυλετικών διακρίσεων.


Σε ηλικία μόλις επτά ετών βιάστηκε από τον σύντροφο της μητέρας της και αυτή ήταν η αρχή μιας παιδικής ηλικίας  που σημαδεύτηκε από τραυματικές εμπειρίες. Η υπόθεση του βιασμού της έφτασε στα δικαστήρια και ο βιαστής της ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου από το οργισμένο πλήθος. Η Μάγια Ανγκέλου έχασε για έξι χρόνια τη φωνή της και έπαψε να μιλά.

Η δυνατή λογοτεχνική φωνή της στη συνέχεια την κατατάσσουν στην πρώτη σειρά των γυναικών συγγραφέων που αγωνίστηκαν κατά των φυλετικών διακρίσεων.  Πρόκειται για μια από τις πιο σπουδαίες πολιτικές ακτιβίστριες, φίλη και συνοδοιπόρος στους αγώνες των μαύρων με τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.

Συνολικά έχει γράψει περισσότερα από 30 βιβλία – μεταξύ αυτών δοκίμια, ποιήματα, αλλά και μια σειρά από θεατρικά έργα, σενάρια και τηλεοπτικές σειρές σε διάστημα περισσότερων από 50 ετών. Το 2000 τιμήθηκε με το Εθνικό Μετάλλιο Τεχνών του αμερικανικού National Endowment for the Arts και τo 2011 ο πρόεδρος Ομπάμα της απένειμε το Presidential Medal of Freedom. Γνωστότερα βιβλία της, αυτοβιογραφικού χαρακτήρα, είναι: "I Know Why the Caged Bird Sings", 1969 , "Gather Together in My Name", 1974, "Singin' and Swingin' and Gettin' Merry Like Christmas", 1976, "The Heart of a Woman", 1981, "All God's Children Need Traveling Shoes", 1986 και "A Song Flung Up to Heaven", 2002. Στα ελληνικά έχουν κυκλοφορήσει τα «Τα δυνατά πουλιά της επαγγελίας και Ξέρω γιατί κελαηδάει το πουλί στο κλουβί από τις Εκδόσεις Πατάκη.

 


 Παρόλο που είχε ένα γιό αφιερώνει αυτό το βιβλίο στην κόρη που δεν έχει.

 

Μερικά από τα πιο δημοφιλή της αποφθέγματα είναι: 

H προκατάληψη είναι ένα βαρύ φορτίο που θολώνει το παρελθόν, απειλεί το μέλλον και κάνει το παρόν απρόσιτο.

Η ζωή είναι πόρνη. Πρέπει να βγεις έξω και να τους αλλάξεις τα φώτα.

Αν δεν σου αρέσει κάτι, άλλαξέ το. Αν δεν μπορείς να το αλλάξεις, άλλαξε τον τρόπο που το αντιμετωπίζεις. Μην παραπονιέσαι.

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αγωνία από το να έχεις μέσα σου μια ιστορία ανείπωτη.

 


 H Μάγια Ανγκέλου στην Όπρα

Μάγια Αγγέλου, Το άγγιγμα ενός αγγέλου
 
Εμείς, ασυνήθιστοι στο θάρρος
εξόριστοι της απόλαυσης
ζούμε μαζεμένοι σε καβούκια μοναξιάς
μέχρι ν’αφήσει η αγάπη τον ιερό ναό της
και να εμφανιστεί μπροστά μας
να μας λυτρώσει, να μας βγάλει στη ζωή.
Η αγάπη φτάνει
και πίσω της ακολουθεί η έκσταση
παλιές αναμνήσεις ευχαρίστησης
αρχαίες ιστορίες πόνου.
Όμως, αν είμαστε τολμηροί,
η αγάπη σπάει τα δεσμά του φόβου
απ’τις ψυχές μας.
Αποκοβόμαστε απ’την αιδώ μας
Κάτω απ’τη λάμψη του φωτός της αγάπης
τολμούμε να φανούμε γενναίοι
Και ξαφνικά βλέπουμε
ότι η αγάπη κοστίζει όσο όλο μας το είναι
και όλο μας το μέλλον.
Όμως μονάχα η αγάπη
μας απελευθερώνει.
(μετάφραση: Λητώ Σεϊζάνη)
 
Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το βιβλιοπωλείο Κάουφμαν και η ανεκτίμητη προσφορά του στην πνευματική ζωή της Αθήνας

Βιβλίο / Το βιβλιοπωλείο Κάουφμαν και η ανεκτίμητη προσφορά του στην πνευματική ζωή της Αθήνας

Μέσα από αφηγήσεις, φωτογραφίες και ντοκουμέντα μιας νέας έκδοσης ζωντανεύει το βιβλιοπωλείο που συνδέθηκε με τις μνήμες χιλιάδων Αθηναίων και έπαιξε ρόλο στην πολιτιστική διαμόρφωση και καλλιέργεια πολλών γενεών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Κάποια στιγμή έμαθα να βάζω στον λόγο μου ένα "ίσως", ένα "ενδεχομένως"»

Οι Αθηναίοι / «Κάποια στιγμή έμαθα να βάζω στον λόγο μου ένα "ίσως", ένα "ενδεχομένως"»

Στην Α’ Δημοτικού τη μάγεψε η φράση «Η Ντόρα έφερε μπαμπακιές». Διαμορφώθηκε με Προυστ, Βιρτζίνια Γουλφ, Γιώργο Ιωάννου και Κοσμά Πολίτη. Ως συγγραφέα την κινεί η περιέργεια για τις ανθρώπινες σχέσεις. Η Αγγέλα Καστρινάκη είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπρους Τσάτουιν: Ένας αεικίνητος ταξιδιώτης

Πέθανε Σαν Σήμερα / Μπρους Τσάτουιν: Ένας αεικίνητος ταξιδιώτης

Ο αιώνιος ταξιδευτής, μυθιστοριογράφος και ταξιδιωτικός συγγραφέας περιπλανήθηκε στα πιο άβατα σημεία του κόσμου αναζητώντας το DNA των νομάδων και έζησε μια μυθιστορηματική ζωή που υπερβαίνει αυτήν που κατέγραψε στα βιβλία του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
10 σημαντικά βιβλία που θα κυκλοφορήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2025

Βιβλίο / Δέκα σημαντικά βιβλία που θα κυκλοφορήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2025

Το πιο πρόσφατο Booker, επανεκδόσεις μυθιστορημάτων με θέμα τον Εμφύλιο, το τελευταίο βιβλίο του Μάριο Βάργκας Λιόσα, η νέα Αμάντα Μιχαλοπούλου και μια συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του Αργύρη Χιόνη είναι μερικές μόνο από τις πολυαναμενόμενες προσεχέις εκδόσεις.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Ο Διονύσης Σαββόπουλος: σύζυγος, πατέρας, τραγουδοποιός

Βιβλίο / Ο Διονύσης Σαββόπουλος: σύζυγος, πατέρας, τραγουδοποιός

Στην πιο de profundis στιγμή της ζωής του ο συνθέτης γράφει το αυτοβιογραφικό «Γιατί τα χρόνια τρέχουν χύμα», αποκαλύπτοντας σαν σε προσευχή τις πιο προσωπικές, τρωτές στιγμές του, ζητώντας συγγνώμη από τους οικείους του και ομολογώντας ότι η έμπνευση συμπορεύεται με τη θνητότητα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Μαριάννα Κορομηλά «Η Μαρία των Μογγόλων»

Το Πίσω Ράφι / Για όλες τις Μαρίες που «δωρίστηκαν» σε βαρβάρους και άξεστους

Ψάχνοντας και γράφοντας για τη Μαρία των Μογγόλων, η Μαριάννα Κορομηλά ήρθε αντιμέτωπη με όλες εκείνες τις παραγνωρισμένες γυναικείες μορφές της Ιστορίας. Το αποτέλεσμα ήταν ένα ανένταχτο και φεμινιστικό βιβλίο που συζητήθηκε έντονα μόλις κυκλοφόρησε.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«O Γιάννης Χρήστου δεν είναι ο "αναρχικός" που νόμιζαν κάποιοι κάποτε»

Βιβλίο / «O Γιάννης Χρήστου δεν είναι ο "αναρχικός" που νόμιζαν κάποιοι κάποτε»

Ο ιδιοφυής μουσικός έφυγε αναπάντεχα στα 44 του, αφήνοντας πίσω του ανεκπλήρωτα σχέδια. Ο Αλέξανδρος Αδαμόπουλος, ο οποίος ουσιαστικά δεν τον γνώρισε ποτέ, αλλά η ζωή τα έφερε έτσι ώστε να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διάσωση του έργου του, υπογράφει σήμερα το πιο ενημερωμένο βιβλίο για εκείνον.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η Ιωάννα Μπουραζοπούλου γράφει έργα του φανταστικού για τους ακραία ρεαλιστικούς καιρούς μας

Portraits 2025 / Η Ιωάννα Μπουραζοπούλου γράφει έργα του φανταστικού για τους ακραία ρεαλιστικούς καιρούς μας

Η ολοκλήρωση της περίφημης «Τριλογίας του Δράκου της Πρέσπας» αποδεικνύει ότι πρόκειται για μια από τις πιο απρόβλεπτες, ουσιαστικές και συνεπείς συγγραφείς μας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
CHECK GIA 3/1 εκδόσεις δωμα

Portraits 2025 / Εκδόσεις Δώμα: «Θέλαμε να δούμε αν το κοινό μας θα ανταποκριθεί σε πιο βαριά πράγματα ή αν θα μας γυρίσει την πλάτη»

Μετά από εφτά χρόνια λειτουργίας και εξήντα προσεκτικά επιλεγμένους τίτλους, η Μαριλένα Καραμολέγκου και ο Θάνος Σαμαρτζής εξακολουθούν να πειραματίζονται, σαν να προτείνουν βιβλία σε φίλους.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Claude Pujade-Renaud

Το Πίσω Ράφι / «Οι γυναίκες του λαθροθήρα»: Μια εντελώς διαφορετική οπτική σε ένα θρυλικό ερωτικό τρίγωνο

Η Claude Pujade-Renaud ανατέμνει την ιστορία της σχέσης του Τεντ Χιουζ με τη Σίλβια Πλαθ και την Άσια Ουέβιλ δημιουργώντας ένα ερεθιστικό ψηφιδωτό από δεκάδες διαφορετικές αφηγήσεις.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Τζον Ρ. Ρ. Τόλκιν: Ο άρχοντας του δευτερεύοντος κόσμου

Βιβλίο / Τζον Ρ. Ρ. Τόλκιν: Ο άρχοντας του δευτερεύοντος κόσμου

Κι αν η Μέση Γη εξυψώθηκε στη φαντασμαγορία που όλοι γνωρίζουμε μέσα απ’ τις ταινίες του Πίτερ Τζάκσον, δεν ξεχνάμε ποτέ εκείνη τη στιγμή της πρώτης βραδινής ανάγνωσης, των απρόσμενων αράδων που σχημάτισαν αμέσως ένα σύμπαν αυτονόητο.
ΜΑΚΗΣ ΜΑΛΑΦΕΚΑΣ
Ο Ερρίκος Σοφράς μιλά για τα «Σονέτα» του Σαίξπηρ: «Θεωρώ το ποίημα έναν οργανισμό ζωντανό, αιμάτινο»

Βιβλίο / Ο Ερρίκος Σοφράς μιλά για τα «Σονέτα» του Σαίξπηρ: «Θεωρώ το ποίημα έναν οργανισμό ζωντανό, αιμάτινο»

Η νέα, εμπλουτισμένη και αναθεωρημένη έκδοση των «Σονέτων» από τους Αντίποδες, σε μετάφραση Ερρίκου Σοφρά, αναδεικνύει τη διαρκή ανάγκη του ποιητή για ελευθερία και καινοτομία, που φτάνει να καταργεί ακόμα και τις ποιητικές και κοινωνικές συμβάσεις.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Οι 10 συν 2 ξένοι τίτλοι της χρονιάς

Βιβλίο / 12 μεταφρασμένα βιβλία που ξεχώρισαν το 2024

Mια millennial συγραφέας και το μεταφεμινιστικό της μυθιστόρημα, η μεταφορά ενός κλασικού βιβλίου σε graphic novel, αυτοβιογραφίες, η επανασύνδεση της ανθρώπινης και της φυσικής ιστορίας σε 900 σελίδες: αυτοί είναι οι ξένοι τίτλοι που ξεχωρίσαμε τη χρονιά που πέρασε.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ