ΑΠΟ ΤΗ ΓΛΥΚΑ ΣΤΟΪΟΥ
To ταξίδι με τους «Δον Κιχώτες» ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2013 με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κρήτης. Ο Δον Κιχώτης του Θερβάντες που κυνηγάει το όνειρο είναι αγαπημένος μου ήρωας από παιδί. Ετοίμασα λοιπόν τη διασκευή του Δον Κιχώτη, τη σκηνοθέτησα και παρέα την πρώτη χρονιά με τη Στέλλα Σκορδαρά και τη δεύτερη χρονιά με την Αγγελική Καρακαξίδου, κυνηγήσαμε την περιπέτεια σε θέατρα και σχολεία της Κρήτης, μετά πήγαμε στο 2ο Ευρωπαϊκό Σχολείο του Λουξεμβούργου, συνεχίσαμε στην Αθήνα και σε όλη την Ελλάδα, για να καταλήξω τον Ιούνιο του 2015 στη μακρινή Αλάσκα.
Από τις 14 ως τις 20 Ιουνίου βρέθηκα στο Βαλντίζ της Αλάσκας στις Η.Π.Α. για το 23ο Last Frontier Theatre Conference που διοργανώνει κάθε χρόνο το Prince William Sound Community College, Τμήμα του Πανεπιστημίου της Αλάσκας. Last frontier σημαίνει «τελευταίο σύνορο» και είναι το «χαϊδευτικό όνομα» της μαγευτικής αυτής και απομακρυσμένης περιοχής της Αμερικής που ανήκε στη Ρωσία μέχρι το 1867, για να πουληθεί από τον τσάρο Αλέξανδρο Β' έναντι του ποσού των 7,2 εκατομμυρίων δολαρίων και να γίνει το 1959 η μεγαλύτερη σε έκταση πολιτεία των Η.Π.Α.
Από τις 9 το πρωί ως τις 12 τα μεσάνυχτα θέατρο, αναγνώσεις, πρόβες, παραστάσεις, φεστιβάλ, εργαστήρια, διαλέξεις, συζητήσεις, ένα πολύβουο θεατρικό μελίσσι σε ένα ειδυλλιακό περιβάλλον με βουνά, καταρράκτες, κουνέλια παντού, αρκούδες, αετούς, σολομούς, φώκιες, φάλαινες, παγόβουνα. Πρόκειται για ένα συνέδριο που επικεντρώνεται στους συγγραφείς και τα έργα τους.
Πώς βρέθηκα όμως στην Αλάσκα με 225 Αμερικανούς καλλιτέχνες, μόνη Ελληνίδα, εν μέσω της οικονομικής λαίλαπας και λίγο πριν έρθουν τα capital controls στην πολύπαθη Ελλάδα; Τον περασμένο χρόνο αναζητούσα καλλιτεχνικές διεξόδους και οικονομικούς πόρους εκτός των συνόρων για να μπορέσω να επιβιώσω στη χώρα μου. Είχα τη μετάφραση της διασκευής μου στα αγγλικά από το Σπύρο Πηλό της Θεατρικής Εταιρίας του Λουξεμβούργου, έκανα κάποιες αναπροσαρμογές και ανάμεσα σε άλλες κινήσεις, δήλωσα συμμετοχή και σε αυτό το συνέδριο που ένας φίλος του εξωτερικού με ενημέρωσε ότι είναι ένα από τα καλύτερα της Αμερικής. Και μετά, το ξέχασα... Και μετά, ήρθε το mail από τον Dawson Moore, την ψυχή του συνεδρίου, με την ανακοίνωση ότι το έργο μου έγινε δεκτό στο συνέδριο, ότι μπορούν να μου παρέχουν φιλοξενία και φαγητό, αλλά τον τρόπο για να πάω εκεί, θα πρέπει να τον βρω μόνη μου.
Πέταξα από τη χαρά μου, αλλά αμέσως με έζωσαν τα φίδια. Ένα ταξίδι στην Αλάσκα σημαίνει περίπου 2.000€ μόνο για τα εισιτήρια, αν τα κλείσεις κάμποσους μήνες νωρίτερα. Με την ανασφάλεια της δουλειάς, το μηδενικό λογαριασμό τραπέζης και τους λοιπούς λογαριασμούς της καθημερινότητας να τρέχουν, πώς να αποτολμήσω ένα τέτοιο ταξίδι; Από την άλλη, ήταν μια ευκαιρία ζωής: να δω ένα μέρος που δε χωρούσε στη φαντασία μου ότι θα επισκεφτώ ποτέ, να δω το έργο μου να παρουσιάζεται από Αμερικανούς καλλιτέχνες, να γνωρίσω συγγραφείς, ηθοποιούς και σκηνοθέτες από την άλλη μεριά του κόσμου, να πάρω μέρος σε μια πολιτιστική ανταλλαγή ιδεών, να αναζητήσω κι εκεί το ελληνικό στοιχείο-που υπάρχει ακμαίο, να ζήσω μια ακόμα περιπέτεια. Η βοήθεια ήρθε ανέλπιστα και πάλι από το εξωτερικό. Ένας καλός φίλος που εκτιμάει τη δουλειά μου και διαμένει εκτός Ελλάδας, προθυμοποιήθηκε να χρηματοδοτήσει το ταξίδι μου με άτοκο δάνειο. Τον ευχαριστώ μέσα από τα βάθη της καρδιάς μου, γιατί χάρη στη βοήθειά του, έζησα μια από τις πιο μαγευτικές εμπειρίες της ζωής μου.
Από τις 9 το πρωί ως τις 12 τα μεσάνυχτα θέατρο, αναγνώσεις, πρόβες, παραστάσεις, φεστιβάλ, εργαστήρια, διαλέξεις, συζητήσεις, ένα πολύβουο θεατρικό μελίσσι σε ένα ειδυλλιακό περιβάλλον με βουνά, καταρράκτες, κουνέλια παντού, αρκούδες, αετούς, σολομούς, φώκιες, φάλαινες, παγόβουνα. Πρόκειται για ένα συνέδριο που επικεντρώνεται στους συγγραφείς και τα έργα τους. Φέτος, παρουσιάστηκαν 55 νέα έργα κατά κύριο λόγο από Αμερικανούς συγγραφείς, μία Ελληνίδα (οι «Δον Κιχώτες» μου), έναν Αυστραλό και δύο Βρετανούς, υπό μορφή αναλογίου στο Play Lab που αποτελεί το βασικό κορμό του συνεδρίου. 140 Αμερικανοί ηθοποιοί (ανάμεσά τους μια Αυστραλή, μια Σουηδέζα κι εγώ – σαν ανέκδοτο) έδωσαν πνοή στους ήρωες των έργων - για πρώτη φορά στις περισσότερες περιπτώσεις. Προσωπικά, είχα τη χαρά να κάνω την Coyote Katie από το έργο της Alison Crane «Coyote Katie's Return» και να με σκηνοθετήσει ο μαθητής του Ανδρέα Μανωλικάκη από το Actor's Studio, Bradley Campbell, συμμαθητής του Bradley Cooper. Στο έργο αυτό έβγαζα ήχους κογιότ και οι Αμερικανοί με πείραζαν αργότερα: «Ήρθες από την Ελλάδα στην Αλάσκα για να φέρεις τον ήλιο (είχε καύσωνα τις μέρες που πήγα) και να κάνεις το κογιότ»!
22 Αμερικανοί γνωστοί καλλιτέχνες, ανάμεσά τους ο συγγραφέας του Broadway και του Off-Broadway Eric Coble και ο βραβευμένος με Πούλιτζερ συγγραφέας David Auburn για το έργο του Proof που παρουσιάστηκε και στην Ελλάδα στο θέατρο Μουσούρη τη σεζόν 2002-2003 σε σκηνοθεσία Κων/νου Αρβανιτάκη, παρακολουθούσαν τις αναγνώσεις των έργων και ασκούσαν κριτική για αλλαγές, βελτιώσεις, μετατροπές. Οι αναγνώσεις ήταν ανοιχτές και στο κοινό, το οποίο μπορούσε να εκφράσει τη γνώμη του στο τέλος ή να συνομιλήσει αργότερα με το συγγραφέα. Κάθε έργο είχε τρεις «πανελίστες». Ο κεντρικός πανελίστας πραγματοποιούσε μια κατ' ιδίαν συνάντηση με το/τη συγγραφέα για μια εκ βαθέων συζήτηση επί του έργου. Η δική μου κεντρική πανελίστρια ήταν η Danielle Dresden, μια σπουδαία καλλιτέχνης, που παρέδωσε τους «Δον Κιχώτες» μου με παράπλευρες γραπτές σημειώσεις που μου έδιναν συμβουλές για το τι θέλει το αμερικανικό κοινό.
Δεκάδες μονόλογοι από τους συγγραφείς και τους ηθοποιούς του συνεδρίου στο Monologue Workshop σε σκηνοθεσία Laura Gardner (είχε συνεργαστεί στο παρελθόν με το Σπύρο Ευαγγελάτο) και Frank Collison. Είδα ένα δικό μου μονόλογο να ενσαρκώνεται από μια 60χρονη λυρική τραγουδίστρια που μένει μόνιμα στο Άνκορατζ και με τη σειρά μου ενσάρκωσα έναν μονόλογο από μία Χολιγουντιανή στάρλετ με ωραία πένα, την Daniels Calvin. Δεκάδες έργα του δεκάλεπτου, που έχουν μεγάλη πέραση στον καλλιτεχνικό κόσμο και το θεατρόφιλο κοινό της Αμερικής, στο Ten-Minute Play Slam σε σκηνοθεσία Carrie Yanagawa και στο Fringe Festival κάθε βράδυ που γινόταν στο μπαρ με το ιδιότυπο όνομα The Fat Mermaid (Η Παχουλή Γοργόνα) με δεκάδες λίτρα έξοχης Αλασκανής μπύρας (συμμετείχα κι εγώ με την ελληνική προφορά μου). Είπα «βράδυ»; Στην Αλάσκα το καλοκαίρι δε νυχτώνει ποτέ!
Δεν ξέρω αν έγινα κουραστική με τόσες πληροφορίες. Αρνούμαι να μπω και σε διαδικασία σύγκρισης με τα ελληνικά δεδομένα. Τουλάχιστον, για την ώρα... Αυτό που εισέπραξα από τους θεατρανθρώπους της Αμερικής που βρέθηκαν στο δρόμο μου είναι ότι έχουν γνώση της αρχαίας ελληνικής γραμματείας και θαυμάζουν τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, πολλοί από αυτούς έχουν επισκεφτεί την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και αρκετά από τα νησιά μας για να χαρούν το ελληνικό καλοκαίρι και το ελληνικό φαγητό, είναι αρκετά ενημερωμένοι για την κατάσταση που βιώνουμε και εκφράζουν το ενδιαφέρον τους, είναι πάντα χαρούμενοι και σε γενικές γραμμές, αποθεώνουν το ελληνικό στοιχείο. Άκουγα στα ονόματα Greek goddess (Ελληνίδα θεά), Greeka (παράφραση από το Γλύκα), Μαρία Κάλλας, Σοφία Λόρεν και Τζίνα Λολομπριτζίτα (με αμερικανική προφορά φυσικά). Για την αποθέωση του ελληνικού στοιχείου είχα ακούσει από κάμποσους φίλους και γνωστούς που έχουν ζήσει ή εξακολουθούν να ζουν στην Αμερική. Άλλο να το ακούς βέβαια και άλλο να το βιώνεις. Εχθρική συμπεριφορά δεν αντιμετώπισα. Ίσως στάθηκα τυχερή.
Είμαι ευγνώμων για όλα αυτά που είδα, που άκουσα, που έμαθα, για τους καλλιτέχνες που συνάντησα και συνομίλησα, για τους ανθρώπους που με βοήθησαν να πάω στην άκρη της γης, για ένα ακόμα όνειρο που έγινε πραγματικότητα με αγώνα δρόμου (37 ώρες να πάω – 48 να γυρίσω). Το παράδειγμα του Δον Κιχώτη ας δίνει κουράγιο σε όλους τους ονειροπόλους αυτού του κόσμου. Ας κάνουμε τη ζωή μας ένα όνειρο και τα όνειρά μας πραγματικότητα. Τα προβλήματα υπάρχουν για να λύνονται και τα εμπόδια για να ξεπερνιούνται. Keep dreaming. And beware of bears!
σχόλια