Βάνα Κράβαρη
Ένα Παρασκευόβραδο στο Σανταρόζα μια άγνωστη κοπέλαμε ρωτάει αν μπορεί να κάτσει για λίγο μαζί μου, μέχρι να έρθει η παρέα της. Στην τσάντα της ήταν κρεμασμένο ένα γκλιτεράτο γατοκέφαλο, με πολύ σκληρές γωνίες. “Είναι αυτό που νομίζω;”, τη ρωτάω; “Ναι καλέ! Πώς νομίζεις ότι κυκλοφορούμε;”. Τη λένε Νεφέλη, μένη στο Γκύζη και πλέον διασχίζει όλη την Ασκληπιού, βγαίνει στην Αλεξάνδρας και φτάνει σπίτι της ένα τσακ λιγότερο φοβισμένη. Αυτός ο φόβος, που μόνο μια γυναίκα μπορεί να νιώσει, περπατώντας μόνη το βράδυ, μειώνεται και εξορθολογίζεται χάρη σε ένα γατοκέφαλο, που τελεί χρέη μπρελόκ αλλά και σιδηρογροθιάς. Γατογροθιάς αν θέλετε.
Εκείνο το αγχωτικό βίντεο, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με έναν άγνωστο άντρα να ακολουθεί επίμονα μια κοπέλα μέχρι να μπει, με κομμένη ανάσα, στην πολυκατοικία της, ήταν ένα ωμό δείγμα όσων βιώνει καθημερινά μια γυναίκα στους δρόμους της Αθήνας. Από το κιτς και παραβιαστικό catcalling, τις παρενοχλήσεις και τα αγγίγματα στα μέσα μαζικής μεταφοράς, μέχρι τα φθηνά “χρειάζεσαι κάτι; να σε πετάξω κάπου;” που θα δεχτεί ένα κορίτσι όσο περιμένει τους φίλους ή το ταξί του, έκαναν απαραίτητη μια πιο δραστική λύση ανάγκης από το κλασικό πια σφίξιμο των κλειδιών στην παλάμη του χεριού “just in case”: τα μπρελόκ αυτοάμυνας. Αν δεν έχεις νιώσει ανακούφιση διαπιστώνοντας πως το άτομο που νιώθεις να περπατάει εξωφρενικά κοντά σου στον δρόμο είναι γυναίκα, δεν καταλαβαίνεις λέξη από ό,τι γράφεται αυτή τη στιγμή.
Αυτά τα γκλιτεράτα γατοκέφαλα, εκτός από παιχνιδιάρικα μπρελόκ, αποτελούν και γκατζετάκια αυτοάμυνας, μιμούμενα τις σιδηρογροθιές. Αυτά που τα κάνουν εξαιρετική λύση, είναι πως σε αντίθεση με το σπρέι πιπεριού (που ας μη γελιόμαστε- γυναίκες το έχουν στην τσάντα τους για να νιώθουν ασφαλείς) δεν είναι παράνομα.
Ζητήσαμε από έξι Αθηναίες να μας φωτογραφήσουν τις “γατογροθιές” τους και να μας πουν δυο λόγια για αυτές. Γιατί τις αγόρασαν; Νιώθουν να κινδυνεύουν στους δρόμους της Αθήνας του 2023; Νιώθουν ασφαλείς στις γειτονιές τους;
Νεφέλη Σιώζη: “Σίγουρα νιώθω μια παραπάνω ασφάλεια με αυτό, αλλά δεν με καθησυχάζει 100%”
“Αυτό είναι ένα μπρελόκ αυτοάμυνας, με αιχμηρές άκρες σε σχήμα αυτιών γάτας. Το τοποθετείς στον δείκτη και τον μέσο με σκοπό να αμυνθείς. Λειτουργεί με την ίδια λογική όπως μια σιδερογροθιά, θα μπορούσε να πει κανείς.
Το αγόρασα νομίζω γύρω στο 2021. Μετά τις καραντίνες, η κινητικότητα στους δρόμους είχε ελαττωθεί, όλα τα μαγαζιά κλείνανε νωρίτερα και υπήρχε περισσότερη ερημιά. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αισθάνομαι την επιστροφή στο σπίτι μου ακόμα πιο επίφοβη, στο μυαλό μου τουλάχιστον.
Δυστυχώς ναι, υπήρξαν αφορμές που επέβαλαν την αγορά του. Και δεν ήταν μόνο ένα βράδυ. Με έχουν ακολουθήσει 3-4 φορές και σε όλες τις περιπτώσεις κατέφυγα σε κοντινά περίπτερα, που ήταν 24ωρα ή κλείνανε αργά, λόγω της ώρας που γίνανε τα περιστατικά.
Η φορά που θυμάμαι έντονα ήταν με την αδερφή μου και μια φίλη, όπου αναγκαστήκαμε να πάρουμε ταξί για μια απόσταση 10 λεπτών με τα πόδια, γιατί μας κύκλωνε συνέχεια ένας γύρω από το τετράγωνο. Τύχαινε να έχει και η φίλη μου pepper spray μαζί της, που απ’ όσο γνωρίζω πρέπει να θεωρείται παράνομο, αλλά ακόμα και με αυτό είπαμε να μην ρισκάρουμε την επιστροφή στα σπίτια μας.
Άλλη φορά, που ήμουν μόνη, με ακολουθούσε ένας τύπος και με πλησίασε τόσο, ώστε να καταφέρει να μου ψιθυρίσει κάτι στο αυτί, που μέσα στην ταραχή μου δεν κατάλαβα καν τι ήταν. Με προσπέρασε γιατί ήμασταν ακόμα σε κεντρικό δρόμο, αλλά όταν μπήκα στα στενά, τον είδα πάλι πίσω μου, γιατί είχε κάνει τον κύκλο του τετραγώνου και είχε κρυφτεί. Πήγα σ’ ένα περίπτερο και ο υπάλληλος του περιπτέρου βγήκε να με βοηθήσει και να τον αναζητήσει, αλλά είχε φύγει. Αφού πέρασε η ώρα, έφυγα και τελικά με περίμενε κρυμμένος σε μια γωνία. Μόλις τον κατάλαβα, γύρισα πάλι στο περίπτερο. Μάλιστα ο περιπτεράς είχε την ευγενή καλοσύνη να μου πει να με γυρίσει σπίτι, κάτι το οποίο αναγκάστηκα τελικά να δεχτώ, ενώ μιλούσα παράλληλα με μια φίλη μου στο τηλέφωνο, καθώς δεν γνώριζα ούτε τον υπάλληλο του περιπτέρου, ώστε να τον εμπιστευτώ απευθείας. Τελικά όλα κύλησαν καλά και όποτε περνούσα απ’ το περίπτερο πάντα τον χαιρετούσα.
Σίγουρα νιώθω μια παραπάνω ασφάλεια με αυτό, αλλά δεν με καθησυχάζει 100%, γιατί πέρα απ’ το γνωστό fight or flight, αν βρεθείς μπροστά σε κάποιον κίνδυνο, μπορεί και να παγώσεις και να μην καταφέρεις να το αξιοποιήσεις. Ωστόσο, θεωρώ ότι ακόμα και αν επιχειρήσω να το χρησιμοποιήσω, θα πρέπει να είμαι σε θέση να αντιδράσω γρήγορα, για να έχει αποτέλεσμα, και να προλάβω μετά να τρέξω μακριά.
Μένω Γκύζη, ψηλά, οπότε στην επιστροφή μου από κάποιο μαγαζί του κέντρου π.χ. έχω να διασχίζω απόσταση για να φτάσω σπίτι μου. Επίσης η περιοχή έχει κυρίως πολυκατοικίες και όχι ιδιαίτερα μαγαζιά που να μένουν ανοιχτά ως αργά. Έχω διαβάσει για κάποια περιστατικά στην περιοχή σε κάποια άρθρα, αν και σίγουρα υπάρχουν και πιο επικίνδυνες περιοχές.
Πάντως το μόνο σίγουρο είναι ότι εμείς οι γυναίκες, όταν γυρίζουμε τα βράδια σπίτια μας, ευχόμαστε νομίζω το χειρότερο σενάριο να είναι να μας ληστέψουν σε όποια περιοχή και να διαμένουμε.”
Ναταλία Swift: “Δεν μπορεί να θεωρηθεί όπλο εάν σε ψάξουν αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προστασία σου”
“Είναι ένα αθώο μπρελόκ γατάκι, σε περίπτωση που υπάρξουν ερωτήσεις από λάθος άτομα και παράλληλα είναι ένα πολύτιμο όπλο όταν γυρνάς μόνη σου στο σπίτι. Δεν μπορεί να θεωρηθεί όπλο εάν σε ψάξουν αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προστασία σου.
Το αγόρασα πριν περίπου 3 χρόνια γιατί η ανασφάλεια μου όταν υπήρχα έξω βράδυ μόνη μου όλο και μεγάλωνε.
Πολλά βραδιά (και μέρες) που έχω νιώσει ότι κινδυνεύω. Στιγμές που χρειάστηκε να αμυνθώ με ό,τι μέσο είχα πρόχειρο. Οπότε όταν το ανακάλυψα, αποφάσισα να μην το αφήνω πια στην τύχη και να αντικαταστήσω επιτέλους τα κλειδιά μου μ’αυτό.
Σίγουρα με κάνει να νιώθω πιο ασφαλής. Δεν ξέρω αν σε κάποιο περιστατικό θα καταφέρω να το χρησιμοποιήσω ή αν θα κοκκαλώσω, αλλα μόνο και μόνο που το χω πάνω αισθάνομαι πολύ μεγαλύτερη ασφάλεια.
Μένω στον Λυκαββητό. Περιστατικά παρενοχλήσεις συμβαίνουν παντού. Δεν έχει να κάνει με την περιοχή, με τον χρόνο, με την ώρα της ημέρας, ούτε καν με το ίδιο το άτομο. Είναι μία παθογένεια που όλο και διογκώνεται και μπορει να σου συμβεί ανά πάσα στιγμή.”
Χάρις Παγωνίδου: “Είναι η αίσθηση που σου δίνει, όχι η πραγματική χρησιμότητα του”
“Αυτό είναι ένα γατάκι στην όψη, μπρελόκ, μπιχλιμπίδι, κάτι κοριτσίστικο κιουτ, που ΟΜΩΣ μπορεί να αποτελέσει ένα αιχμηρό αντικείμενο που θα χρειαστείς όταν βρεθείς σε ανάγκη αυτοάμυνας. Μου το έκανε δώρο ο φίλος Αλεξ, όπως και στα υπόλοιπα κορίτσια της παρέας.
Λίγες μέρες αφού το είχα περάσει στα κλειδιά μου, περπατούσα κάπου κάτω από την πλατεία Κοραή, ήταν βράδυ σκοτεινά και ένιωσα κίνδυνο να περπατάω μόνη μου εκεί. Οπότε δοκίμασα να βγάλω τα κλειδιά μου και να κρατάω αυτό στο χέρι μου για να δω πως θα νιώσω. Και εδώ είναι το παράδοξο της ιστορίας: Ενώ περπατούσα με αυτό στο χέρι και είχα αρχίσει όντως νιώθω πιο δυνατή και ότι δεν έχω να φοβηθώ τίποτα, ένας τύπος έτρεξε δίπλα μου, σταμάτησε μπροστά μου και φωνάζοντας «κοπελιά, κοπελιά, ξέρεις πού εχει κανένα καλό μπαρ;». Τρόμαξα τόσο πολύ που του φώναξα «ΠΑΣ ΚΑΛΑ;» και έμεινα παγωτό με κομμένη την ανάσα. Μου απάντησε «καλά πώς κάνεις έτσι» και προσπαθώντας να βρω την ψυχραιμία μου, του είπα ότι μόλις είχα νιώσει κίνδυνο επειδή περπατούσα μόνη και έκανε ότι έπρεπε για να με τρομάξει ακόμα περισσότερο. Δεν νομίζω να κατάλαβε, κούνησε το κεφάλι και έφυγε. Δεν ένιωσα πραγματικό κίνδυνο από τον ίδιο όταν έτρεξε δίπλα μου γιατί τον είχα δει πιο πίσω ότι κάτι έψαχνε. Ωστόσο το τάιμινγκ ήταν κατάλληλο για να πάθω αυτή την σύντομη ανακοπή. Πέρα από κείνη τη φορά, ευτυχώς δεν έχει χρειαστεί να το χρησιμοποιήσω.
Είναι η αίσθηση που σου δίνει, όχι η πραγματική χρησιμότητα του. Μένω στα Εξάρχεια και έχω ακούσει για κάποια περιστατικά παρενόχλησης στο δρόμο και όχι μόνο, ωστόσο η γειτονιά και οι άνθρωποι που μένουν εδώ με κάνουν να πιστεύω ότι οτιδήποτε συμβεί θα έχω την ανάλογη στήριξη και βοήθεια, αν αυτή βρεθεί γύρω μου. Και αυτό είναι πιο σημαντικό και ισχυρό από κάθε μπρελόκ – όπλο.”
Λένα Αποστόλου: “Θα προτιμούσα να νιώθω ασφαλής χωρίς αυτό”
“Αυτό το μικροσκοπικό όπλο είναι μπρελόκ γατογροθιά (κατά το σιδηρογροθιά). Μου το χάρισε μια φίλη πριν χρόνια. Όταν πρωτοκυκλοφόρησε σαν gadget αν θυμάμαι καλά. Αφορμή ήταν οι επιθέσεις ανδρών σε γυναίκες που μαθαίναμε καθημερινά από τα social media. Είχε πάρει δικό της, για μένα και για μια άλλη φίλη. Μας τα έδωσε και είπαμε και οι τρεις “ας είναι αχρείαστα”.
Όχι, δεν το έχω χρησιμοποιήσει ποτέ και η αλήθεια είναι πως ενώ το έχω κρατήσει σφιγμένο στη γροθιά μου πολλές φορές, δεν ξέρω αν θα έχω την ψυχραιμία να το χρησιμοποιήσω σε περίπτωση επίθεσης.
Με κάνει να νιώθω αρκετά ασφαλής, αλλά θα προτιμούσα να νιώθω ασφαλής χωρίς αυτό.
Μένω στου Ζωγράφου. Έχω μάθει πολλά κατά καιρούς, κυρίως κοντά στις φοιτητικές εστίες και τις σχολές.”
Νιόβη Σταυροπούλου: “Αν νιώθω ότι κάτι δεν πάει καλά βέβαια, το βγάζω από την τσάντα μου και το κρατάω”
“Το μικροσκοπικό αυτό «όπλο», είναι ένα πλαστικό φλατ κεφάλι γάτας (μωβ με γκλίτερ, πολύ έξτρα) που το χρησιμοποιώ ως μπρελόκ για τα κλειδιά του σπιτιού μου. Τα «μάτια» της γάτας αποτελούνται από δύο τρύπες, αρκετά μεγάλες ώστε να μπορούν να περάσουν τα δάχτυλά μου (δείκτης και ο μέσος), έτσι ώστε όταν σφίγγω το χέρι μου σε μπουνιά, να μπορέσω να αμυνθώ σε περίπτωση που κάποιος μου επιτεθεί. Μοιάζει σαν μια γκλιτεράτη σιδερογροθιά αν θες.
Το συγκεκριμένο δεν το αγόρασα. Μια μέρα, η φίλη μου η Κ. έφερε σε όλα τα κορίτσια της παρέας από ένα (διαφορετικά χρώματα βέβαια), όλα γκλιτεράτα, όλα σε μορφή μπρελόκ, όλα για την (κούφια) ώρα που μπορεί να το χρησιμοποιήσουμε.
Ευτυχώς δεν έχει χρειαστεί ποτέ να το χρησιμοποιήσω ως εργαλείο αυτοάμυνας. Αν νιώθω ότι κάτι δεν πάει καλά βέβαια, το βγάζω από την τσάντα μου και το κρατάω.
Η αλήθεια είναι πως ναι, με κάνει να νιώθω πιο ασφαλής. Ας ελπίσουμε να μην χρειαστεί ποτέ να το χρησιμοποιήσω έτσι ώστε να μάθω αν όντως κάνει δουλειά.
Πρόσφατα μετακόμισα τον Χολαργό. Είναι ήσυχη και οικογενειακή περιοχή οπότε νιώθω μια σχετική ασφάλεια. Λόγω δουλειάς και διασκέδασης όμως κυκλοφορώ οπουδήποτε εκτός του Χολαργού και κυρίως σε γειτονιές του κέντρου – Εξάρχεια, Κεραμικός, Κυψέλη κτλ.- στις οποίες έχω νιώσει αρκετές φορές ανασφαλής. Όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο, το κρατάω ανάμεσα στα δάχτυλά μου, κάνονοντας μπουνίτσα, και περπατάω έχοντας το νου μου στο τί συμβαίνει γύρω μου.”
Μαριάννα Ράντου: “Δυστυχώς είναι πολλές οι φορές που ένιωσα ότι κινδυνεύω περπατώντας μόνη τα βράδια στην Αθήνα”
“Είναι μια πράσινη γάτα που ομορφαίνει την τσάντα μου και αν την πιάσω στα χέρια μου νιώθω πιο ασφαλής.
Το αγόρασα όταν μετακόμισα μόνη μου από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα. Δούλευα μέχρι αργά το βράδυ μακριά από το σπίτι μου και είχα αρκετό άγχος όταν περπατούσα στο δρόμο, ακόμα και όταν έμπαινα στην πολυκατοικία μου.
Δυστυχώς είναι πολλές οι φορές που ένιωσα ότι κινδυνεύω περπατώντας μόνη τα βράδια στην Αθήνα. Πρόσφατα είχαμε μείνει με το αμάξι μιας φίλης σε ένα στενό στην πλατεία Βάθης. Περιμέναμε την οδική βοήθεια και γύρω μας υπήρχαν αρκετοί άνδρες που μας προσέγγιζαν και έκαναν παραβιαστικά σχόλια. Αναγκαστήκαμε να μείνουμε κλειδωμένες στο αμάξι, αρκετά άβολα, μέχρι να έρθει βοήθεια.
Δεν το έχω χρησιμοποιήσει ακόμα, ευτυχώς. Αλλά με κάνει να νιώθω ασφαλής, φυσικά.
Μένω στο Παγκράτι που δεν νιώθω πως είναι επικίνδυνο μέρος να ζεις, όμως περπατάω πολύ σε κεντρικές γειτονιές της πόλης και το να έχω κάτι τέτοιο μαζί μου νιώθω ότι με προστατεύει, ακόμα και ως αντιπερισπασμό.
Δεν έχω ακούσει για περιστατικά παρενόχλησης στη γειτονιά μου τελευταία, όμως υπάρχουν αφισοκολλημένες καταγγελίες για βιασμό κοπέλας στην περιοχή.”
