Ακούστε τα πουλιά της Αθήνας!

Το πιο κοινό αρπακτικό της πρωτεύουσας, παραμένει όλο τον χρόνο στην Αθήνα και φωλιάζει σε βράχια λόφων της πόλης (Ακρόπολη, Τουρκοβούνια κ.α.) αλλά ακόμα και σε κτίρια. Αναζητά την τροφή του –μικρά πουλιά, τρωκτικά και μεγάλα έντομα– παραμένοντας ακίνητο στον αέρα με χαρακτηριστικά γρήγορα φτερουγίσματα.

Καλοκαιρινός επισκέπτης της πόλης, έρχεται από την Αφρική την άνοιξη και φτιάχνει τη φωλιά του σε σχισμές βράχων αλλά και χαραμάδες παραθύρων και άλλα στενά ανοίγματα σε κτίρια. Κάνει σχεδόν τα πάντα εν πτήσει (τρώει, πίνει, ζευγαρώνει αλλά και κοιμάται). Αν για οποιοδήποτε λόγο πέσει στο έδαφος, είναι σχεδόν αδύνατο να πετάξει καθώς έχει πολύ μακριές φτερούγες και πολύ κοντά πόδια.

Εξωτικός δραπέτης από κλουβιά που κατάφερε μέσα σε λίγα χρόνια να δημιουργήσει αποικίες σε όλο το λεκανοπέδιο. Είναι το μόνο είδος παπαγάλου που φτιάχνει φωλιά από κλαδιά και μάλιστα «υπερπαραγωγή» με διαμερίσματα που φιλοξενούν αρκετά ζευγάρια. Γι αυτό και προτιμά ψηλά πεύκα αλλά και άλλα δέντρα που μπορούν να στηρίξουν τέτοια οικοδομήματα.

Μολονότι είναι από τους πιο κοινούς μόνιμους φτερωτούς κάτοικους του λεκανοπεδίου, οι περισσότεροι Αθηναίοι αγνοούν την ύπαρξή του. Ο κύριος λόγος είναι η προτίμησή του να κινείται μέσα σε θάμνους και δέντρα και να βγαίνει σπάνια σε ανοιχτό πεδίο.

Το πολύχρωμο της φτέρωμα και η πολύ μελωδική φωνή αποτελούν, δυστυχώς, αιτίες για να την παγιδεύουν (παράνομα εννοείται) ακόμα σε μεγάλους αριθμούς. Στην Αθήνα πλέον δεν είναι τόσο κοινή αλλά εξακολουθεί να φωλιάζει σε λίγα πάρκα. Αγαπημένη της τροφή το φθινόπωρο αποτελούν οι σπόροι από γαϊδουράγκαθα.

Η χαρακτηριστική του φωνή αποτελεί σημείο κατατεθέν του ελληνικού καλοκαιριού, στην Αθήνα όμως μπορούμε να τον ακούσουμε και στο καταχείμωνο καθώς παραμένει όλο τον χρόνο και φωλιάζει σε όλα τα πάρκα της πόλης. Πολύ μικρός σε μέγεθος, τρέφεται κυρίως με έντομα και μικρά τρωκτικά τα οποία αναζητά αποκλειστικά τη νύχτα, βοηθούμενος από την εξαιρετική του όραση.

Άλλος ένας πολύ κοινός μόνιμος κάτοικος της Αθήνας, είναι πολύ ευρηματικός στην εύρεση κατάλληλου σημείου για φώλιασμα, γιατί εκτός από κουφάλες δέντρων τον βρίσκουμε και σε τρύπες σε τοίχους, σε στύλους φωτισμού, ακόμα και σε πυροσβεστικές φωλιές! Καταναλώνει μεγάλο αριθμό από κάμπιες και άλλα έντομα την άνοιξη, τον χειμώνα βολεύεται και με σπόρους, ενώ προσελκύεται εύκολα και από ξηρούς καρπούς γι’ αυτό και είναι από τα πιο συχνά πουλιά σε ταΐστρες.

Πολύ κοινός μόνιμος κάτοικος, το πολύ μελωδικό του τραγούδι, που θυμίζει φλάουτο, ακούγεται ήδη από τον Ιανουάριο. Φωλιάζει χαμηλά σε δέντρα και θάμνους ενώ τρελαίνεται για σκουλήκια τα οποία μπορεί να αναζητήσει ακόμα και σε γλάστρες στα μπαλκόνια μας. Αποτελεί δημοφιλές θήραμα για τους κυνηγούς και στην ύπαιθρο κρύβεται συνέχεια, αλλά τα πουλιά της Αθήνας απολαμβάνουν μία τρόπον τινά ασυλία και γι’ αυτό είναι πολύ λιγότερο «ντροπαλά».

Παμφάγος μόνιμος κάτοικος που έχει ωφεληθεί πολύ από τον άνθρωπο τις τελευταίες δεκαετίες. Τρώει τα πάντα: σπόρους, έντομα, αβγά και νεοσσούς άλλων πουλιών, σκουπίδια και ψοφίμια… Φτιάχνει μια αρκετά περίτεχνη θολωτή φωλιά και υπερασπίζεται με σθένος την επικράτειά της, κάνοντας επιθέσεις εκφοβισμού (mobbing) σε οποιονδήποτε θηρευτή περάσει κοντά.

Ξάδελφος του καναρινιού, η φλύαρη τρίλια του αρσενικού ακούγεται, δυστυχώς, ολοένα και λιγότερο μέσα στην Αθήνα καθώς ο αναπαραγόμενος πληθυσμός έχει μειωθεί κατά πολύ τα τελευταία χρόνια. Φωλιάζει κυρίως σε κωνοφόρα δέντρα και τρέφεται με σπόρους και άλλα φυτά ενώ την άνοιξη και το καλοκαίρι τρώει και έντομα.

Αγγελιοφόρος της άνοιξης, έρχεται από την Αφρική τον Μάρτιο και φτιάχνει τη φωλιά του σε μπαλκόνια, πιλοτές αλλά και κάτω από γέφυρες. Ορισμένες γειτονιές, όπως η Πλάκα, γεμίζουν με τα τιτιβίσματα τους την άνοιξη. Τρέφεται αποκλειστικά με ιπτάμενα έντομα και γι’ αυτό είναι σύμμαχός μας στη μάχη κατά των μυγών και των κουνουπιών και δεν πρέπει να καταστρέφουμε τις φωλιές τους.

Το εντυπωσιακό του λοφίο και η σιλουέτα του που θυμίζουν γιγάντια πεταλούδα όταν πετάει, έχουν κάνει τον Τσαλαπετεινό εξαιρετικά δημοφιλή. Καλοκαιρινός επισκέπτης από την Αφρική, έχει εγκλιματιστεί πολύ καλά στην Αθήνα και εκμεταλλεύεται την αφθονία των καμπιών του πεύκου, τις οποίες βρίσκει όταν έχουν τη μορφή χρυσαλλίδας, σκάβοντας το έδαφος με το μακρύ του ράμφος. Φωλιάζει σε τρύπες δέντρων αλλά και τοίχων.

Νέα «προσθήκη» στα είδη της Αθήνας, τα τελευταία χρόνια ο πληθυσμός της έχει αυξηθεί σημαντικά και τη βρίσκουμε σε όλα τα πάρκα της πόλης. Η πιθανότερη αιτία αυτής της στροφής στην πόλη είναι οι μεγάλες δασικές πυρκαγιές στα γειτονικά βουνά (Πεντέλη, Πάρνηθα κλπ). Τρέφεται με έντομα, φρούτα, καρπούς αλλά και αβγά και νεοσσούς άλλων πουλιών ενώ οι μιμητικές τις ικανότητες είναι εντυπωσιακές.

Τον αποκαλούν και αηδόνι του Χειμώνα, λόγω του μελωδικού του τραγουδιού που ακούγεται όλο τον χειμώνα από άτομα και των δύο φύλων που έρχονται στην Αθήνα από τη Βόρεια Ευρώπη. Το καλοκαίρι, παραμένει σημαντικός αριθμός ζευγαριών σε πάρκα αλλά και μεγάλους κήπους για να φωλιάσει.

Ο πιο χαρακτηριστικός μόνιμος κάτοικος της Αθήνας, θεωρείται μάλιστα (λανθασμένα φυσικά) ως και το μοναδικό είδος πουλιού που μπορεί να ζήσει στη μεγαλούπολη, μαζί με τα περιστέρια. Φωλιάζει σε στέγες κτιρίων ή τρύπες δέντρων και τρέφεται με σπόρους, ψίχουλα αλλά δε θα πει όχι και σε έντομα την άνοιξη και το καλοκαίρι.