Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ από την πρόσφατη έκτακτη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου για την αντιμετώπιση της αύξησης των κρουσμάτων κορωνοϊού, με τον καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα να φοράει τη μάσκα του και τους περισσότερους γύρω του όχι, αποτυπώνει και τη γενικότερη κατάσταση.
Οι καθηγητές εκφράζουν εδώ και αρκετό καιρό την ανησυχία τους για τη χαλάρωση των μέτρων, αλλά μοιάζει σαν να μην τους ακούει πια σχεδόν κανείς. Είναι και αυτό που ο καθηγητής του LSE, Ηλίας Μόσιαλος, αναφέρει συχνά ως «παράδοξο της πρόληψης». Όταν η πρόληψη έχει αποτέλεσμα, πολλοί νομίζουν ότι δεν υπήρξε κίνδυνος.
Για την πολιτική ηγεσία της χώρας ξεκάθαρη προτεραιότητα πλέον είναι ο τουρισμός και η οικονομία. Εδώ και αρκετό καιρό η κυβέρνηση προσπαθεί να περάσει προς τα έξω μια εικόνα που να μη θυμίζει καραντίνα και Covid, προκειμένου να έρθουν οι τουρίστες, κάνοντας μάλιστα αρκετά περισσότερες εκπτώσεις από όσες σκεφτόταν να κάνει αρχικά.
Αυτή ήταν σε μεγάλο βαθμό και η κριτική που γίνονταν από πολλά στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατά την διάρκεια του lockdown, τα οποία υποστήριζαν ότι η ζημιά στην οικονομία από την καραντίνα και τα αυστηρά μέτρα θα ήταν μεγαλύτερη από εκείνη του κορωνοϊού.
Η ανησυχία των αρχών και των ειδικών είναι μεγαλύτερη για τα τοπικά, παρά για τα εισαγόμενα κρούσματα και κυρίως για τα λεγόμενα «ορφανά». Η περαιτέρω έξαρση το επόμενο διάστημα θεωρείται βέβαιη, αλλά το βάρος θα δοθεί στην καλύτερη διαχείριση και την προστασία των ευπαθών.
Τα κρούσματα –όπως αναμενόταν– έχουν αρχίσει να αυξάνονται. Οι εισαγωγές στα νοσοκομεία και τις μονάδες εντατικής θεραπείας, ωστόσο, που είναι ένας σημαντικός δείκτης ανησυχίας, δεν έχουν αυξηθεί δραματικά. Μία εξήγηση που δίνεται για αυτό είναι ότι παρά τη γενικότερη χαλάρωση που κυριαρχεί σε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού, οι ηλικιωμένοι και οι ευπαθείς, σε αντίθεση με τους όλους τους άλλους, προφυλάσσονται και λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα. Ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας είχε ζητήσει από την αρχή –πολύ απαιτητικά– να ληφθεί ιδιαίτερη μέριμνα για τα γηροκομεία, στα οποία δεν δικαιολογείται καμία χαλάρωση, ειδικά για όσο δεν υπάρχει θεραπεία και εμβόλιο.
Οι πολιτικοί, πάντως, ενώ όταν μιλούν επαναλαμβάνουν ότι «ο ιός είναι εδώ και πρέπει να τηρούμε τα μέτρα», οι ίδιοι συχνά δεν φροντίζουν να δίνουν το καλό παράδειγμα και να περνάνε το μήνυμα μέσα από την προσωπική τους συμπεριφορά. Έτσι έχουμε δει αυτές τις μέρες πολιτικούς να μη φοράνε μάσκες και να μην τηρούν την απόσταση ασφαλείας. Ακόμα και χειραψίες είδαμε κάποιους να κάνουν την περασμένη εβδομάδα, ενώ είναι «απαγορευμένες».
Η συμπεριφορά τους αυτή γίνεται συχνά αντικείμενο σχολίων, ενώ την επικαλούνται και οι αρνητές της πανδημίας ως επιχείρημα για τον ισχυρισμό τους ότι δεν υπάρχει πανδημία και ο Covid-19 δεν είναι επικίνδυνος.
Γιατί το κάνουν αυτό; Οι μεν κυβερνητικοί μάλλον για να δημιουργήσουν την εντύπωση ότι όλα πάνε καλά, οι δε της αξιωματικής αντιπολίτευσης για να υποβαθμίσουν την πανδημία –άρα και την αντιμετώπισή της ως κατόρθωμα– καθώς από την αρχή υποστήριζαν ότι στην Ελλάδα δεν ήταν τόσο μεγάλο το πρόβλημα, γιατί, μαζί με τα υπόλοιπα Βαλκάνια, «ήμασταν τυχεροί».
Φυσικά η χαλάρωση οδήγησε στην αύξηση των κρουσμάτων και τα Βαλκάνια αποδείχθηκε ότι τελικά δεν ήταν τυχερά, ούτε είχαν μαγικό DNA, αλλά κολλάνε κι εκεί όπως σε όλα τα μέρη.
Επίσκεψη Αλέξη Τσίπρα στη Ζάκυνθο
Η κυβέρνηση για την ώρα δεν θέλει να πάρει περισσότερα μέτρα. Οι οδηγίες του πρωθυπουργού είναι να ελέγχεται ουσιαστικότερα η εφαρμογή των ήδη υπαρχόντων. Οι επιστήμονες δεν βρίσκονται πια στο κέντρο της λήψης των αποφάσεων. Αυτές έχουν επιστρέψει στους πολιτικούς. Ο ρόλος των λοιμωξιολόγων δεν είναι ο ίδιος με αυτόν που ήταν στην αρχή της πανδημίας. Σήμερα ο πρώτος λόγος δίνεται στους Χριστόφορο Πισσαρίδη και Αλέξη Πατέλη και όχι στον Σωτήρη Τσιόδρα, καθώς η ανόρθωση της οικονομίας είναι η προτεραιότητα.
Κάποιες γκρίνιες υπάρχουν – κυρίως για τον ΕΟΔΥ, ότι καθυστερεί, ότι δεν γίνονται τα μαζικά τεστ στον πληθυσμό με τις 500 κινητές μονάδες, ότι υπάρχει πρόβλημα συντονισμού και ότι η κατάσταση εκεί είναι λίγο «χύμα». Επίσης ότι δεν έχουν δοθεί ακόμα τα χρήματα που ήταν να δοθούν για την έρευνα (δύο εκατομμύρια ευρώ). Υπάρχει ανάγκη για περισσότερες υποδομές στις πύλες εισόδου και αρκετοί αναρωτιούνται γιατί προτιμήθηκε ο αλγόριθμος αντί της αρχικής απόφασης για μαζικά τεστ σε pools.
Πάντως η ανησυχία των αρχών και των ειδικών είναι μεγαλύτερη για τα τοπικά, παρά για τα εισαγόμενα κρούσματα και κυρίως για τα λεγόμενα «ορφανά». Η περαιτέρω έξαρση το επόμενο διάστημα θεωρείται βέβαιη, αλλά το βάρος θα δοθεί στην καλύτερη διαχείριση και την προστασία των ευπαθών. Απολύτως αναγκαία είναι και η αναβάθμιση της πρωτοβάθμιας υγείας, που η κυβέρνηση έχει υποσχεθεί, καθώς το φθινόπωρο δεν ξέρουμε τι μας περιμένει και η πανδημία ανέδειξε όλες τις αδυναμίες του συστήματος Υγείας.