Τη «βρόμικη δωδεκάδα» που κατέστρεψε την Ελλάδα, παρουσιάζει το Politico. Το άρθρο σημειώνει ότι ενώ οι διαπραγματεύσεις Ελλάδας - δανειστών βρίσκονται σε εξέλιξη, το βάρος της οικονομικής κατάρρευσης της χώρας φαίνεται να πέφτει στους ώμους του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα αλλά και του υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη, αλλά τα πράγματα δεν είναι έτσι. Όπως αναφέρει ο συντάκτης Damian Mac Con Uladh, η ιστορία παρέχει άπειρες αποδείξεις ότι μια μακρά σειρά των ηγετών συνέβαλε στην άσχημη οικονομική κατάσταση της χώρας.
Η δωδεκάδα του Politico είναι η εξής:
1. Κωνσταντής και Γεώργιος Μαυρομιχάλης (πέθαναν το 1831)
Οι δολοφόνοι του Ιωάννη Καποδίστρια, του πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδας που οραματιζόταν ένα μοντέρνο ελληνικό κράτος. Τον μαχαίρωσαν στο στομάχι και τον πυροβόλησαν στο κεφάλι, ως εκδίκηση για τη φυλάκιση του πατέρα και αδερφού τους, Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Η δολοφονία βύθισε τη χώρα στο χάος, οδηγώντας τις ευρωπαϊκές δυνάμεις να επιβάλλουν έναν ξένο βασιλιά, τον Βαυαρό Οθωνα, δίνοντας στη χώρα μια πρώτη γεύση «γερμανικής ηγεμονίας».
2. Ουίνστον Τσώρτσιλ (1874–1965)
Το 1944, οι αριστεροί αντάρτες της Ελλάδας κατάφεραν να διώξουν τους Γερμανούς μετά από τριάμισι χρόνια βάρβαρης γερμανικής κατοχής. Αυτό που δεν γνώριζαν ήταν ότι ο Βρετανός πρωθυπουργός Τσώρτσιλ και ο Σοβιετικός ηγέτης Στάλιν είχαν ήδη μοιράσει μυστικά την ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια, τοποθετώντας την Ελλάδα στην σφαίρα της βρετανικής επιρροής. Αν και οι κομμουνιστές ηγέτες φέρουν επίσης ευθύνη, η αποφασιστικότητα του Τσώρτσιλ να αποκαταστήσει την αντιδημοφιλή μοναρχία και να αποκλείσει τους τους πρώην κομμουνιστές αντάρτες από τον στρατό της χώρας έσπρωξε την Ελλάδα προς τον εμφύλιο.
3. Τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος (1940)
Από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα το 1974, ο τέως βασιλιάς δεν έχει κανέναν ρόλο στην πολιτική ή δημόσια ζωή του τόπου, γεγονός που έχει γίνει αποδεκτό με καθολική ανακούφιση. Σε ηλικία 23 ετών βρέθηκε στον θρόνο και προκάλεσε αρκετή ζημιά από το 1964 έως το 1967. Σύντομα, ήρθε σε διαμάχη με την κεντρώα κυβέρνηση και τον Γεώργιο Παπανδρέου με τον τελευταίο να παραιτείται τελικά. Ο Κωνσταντίνος θέλησε να δημιουργήσει κυβερνήσεις με αποστάτες από το κεντρώο κόμμα, που οδήγησε σε συνταγματική κρίση και πολιτική αστάθεια που με τη σειρά τους οδήγησαν στην επιβολή της Χούντας το 1967.
4. Γεώργιος Παπαδόπουλος (1919–1999)
Η αδύναμη ελληνική δημοκρατία δέχτηκε ένα ισχυρό πλήγμα το 1967 όταν μία ομάδα συνταγματαρχών, με επικεφαλής τον Γεώργιο Παπαδόπουλο, επέβαλαν στην Ελλάδα στρατιωτικό πραξικόπημα. Ακολούθησαν επτά χρόνια δικτατορίας κατά τα οποία και ο ίδιος ο Παπαδόπουλος ανετράπη. Οι μεταφορές που χρησιμοποιούσε - συχνά παρομοίαζε τον εαυτό του με γιατρό που θα θεραπεύσει τον ασθενή- ακούστηκαν και πάλι από όσους υποστήριξαν μία σκληρή γραμμή απέναντι στην Ελλάδα, όταν ξέσπασε η κρίση το 2009.
5. Ανδρέας Παπανδρέου (1919–1996)
Ο μακροβιότερος πρωθυπουργός της Ελλάδας μετά τη Μεταπολίτευση το 1974, ο Ανδρέας Παπανδρέου άφησε ανεξίτηλο το σημάδι του στην ελληνική πολιτική και οικονομία. Κατά τη θητεία του, Παπανδρέου, που είχε σπουδάσει στο Χάρβαρντ, εισήγαγε κοινωνικές και προοδευτικές μεταρρυθμίσεις, που είχαν ήδη καθυστερήσει, ενώ προσέλαβε στο Δημόσιο τους υποστηρικτές του σοσιαλιστικού του κόμματος, του ΠΑΣΟΚ. Ενώ «σήκωσε» πολλούς Έλληνες στη μεσαία τάξη, αυτή η επιτυχία είχε βαρύ κόστος, αυξάνοντας δραστικά το δημοσιονομικό έλλειμμα και του δημόσιο χρέος. Ενώ ξεσπούσαν σκάνδαλα διαφθοράς στο τέλος της δεκαετίας του 1980, ο Παπανδρέου έκανε το δικό του σόου, με το να αντικαταστήσει την σύζυγο του με την αεροσυνοδό ερωμένη του.
6. Κώστας Καραμανλής (1956)
Όπως αρκετοί Έλληνες πρωθυπουργοί, ο Κώστας Καραμανλής έγινε ηγέτης της χώρας κυρίως με τη δύναμη του επιθέτου του -ο θείος του ήταν πρωθυπουργός και πρόεδρος της Δημοκρατίας σε διάφορες περιόδους από το 1955 μέχρι το 1995- και επειδή υποσχέθηκε την «επανίδρυση του κράτους». Αλλά, στα πέντε χρόνια της διακυβέρνησης του (2004–2009), πολύ λίγες μεταρρυθμίσεις εφαρμόστηκαν και η κυβέρνηση έχασε τον έλεγχο των δημόσιων οικονομικών. Αν είχε περάσει λιγότερο χρόνο μπροστά στο Playstation, όπως ευρέως φημολογείται, ίσως τα πράγματα να ήταν καλύτερα. Η εκτίναξη του ελλείμματος και του χρέους ως προς το ΑΕΠ, στα χρόνια της πρωθυπουργίας του και μετά, άνοιξε τον δρόμο για την επόμενη κυβέρνηση ώστε να ζητήσει πρόγραμμα διάσωσης.
7. Γιώργος Παπανδρέου (1952)
Πρωθυπουργός όπως ο πατέρας του και ο παππούς του πριν από αυτόν, ο Γιώργος Παπανδρέου εκλέχτηκε τον Οκτώβριο του 2009, χρησιμοποιώντας το λαοφιλές σύνθημα «λεφτά υπάρχουν», παρά το γεγονός ότι γνώριζε τη δεινή οικονομική κατάσταση της χώρας. Μη μπορώντας να διαχειριστεί την επακόλουθη κρίση, ο Παπανδρέου ζήτησε πακέτο διάσωσης 110 δισεκατομμυρίων ευρώ από την ΕΕ και το ΔΝΤ, έξι μήνες μετά. Παρά την δυσπιστία των περισσότερων Ελλήνων, ο πρώην ηγέτης της χώρας επιχείρησε πολιτικό comeback στις εκλογές του 2015, κάνοντας πολιτική εκστρατεία κατά της λιτότητας.
8. Άκης Τσοχατζόπουλος (1939)
Η χώρα θα ήταν σε πολύ χειρότερη κατάσταση σήμερα αν ο πρώην υπουργός Εσωτερικών Άκης Τσοχατζόπουλος είχε κατορθώσει να γίνει πρωθυπουργός το 1996. Ευτυχώς για έξι μόλις ψήφους δεν αντικατέστησε τον Ανδρέα Παπανδρέου στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Το 2013 το δικαστήριο καταδίκασε τον Τσοχατζόπουλο σε ισόβια για μίζες 55 εκατομμυρίων ευρώ που αποκόμισε από συμφωνίες για εξοπλιστικά προγράμματα, ενώ ήταν υπουργός Άμυνας της χώρας από το 1996 έως το 2001. Η γυναίκα του, η πρώην γυναίκα του, η κόρη του, ο ξάδερφός του και συνεργάτες του εμπλέκονταν στο σκάνδαλο, και οι περισσότεροι φυλακίστηκαν.
9. Έλληνες ολιγάρχες
Με δυναστείες που μετρούν δεκαετίες, οι Έλληνες ολιγάρχες είναι αυτοί που έμειναν σχετικά αλώβητοι από την ελληνική κρίση και συνεχίζουν να ελέγχουν τεράστιο πλούτο, που σε μεγάλο βαθμό αποτελεί κληρονομιά αλλά απορρέει και από τα συνεχιζόμενα συμφέροντά τους στους τομείς της ναυτιλίας, επικοινωνίας, τραπεζών, κατασκευών και δημόσιων έργων. Αυτή η κλίκα των ισχυρών Ελλήνων επιχειρηματιών χρησιμοποίησε πολιτικές διασυνδέσεις με τις συντηρητικές και σοσιαλιστικές πρώην κυβερνήσεις για να κερδίσει δημόσιες συμβάσεις και να περιορίσει την ελληνική αγορά. Ελέγχουν επίσης ένα μεγάλο μέρος -αν όχι το σύνολο- των ιδιωτικών ΜΜΕ στην Ελλάδα, σε μια χώρα όπου η δημόσια ραδιοτηλεόραση παραμένει σε μεγάλο βαθμό υπό τον έλεγχο του κράτους. Η νέα κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έχει υποσχεθεί να χαλιναγωγήσει τους ολιγάρχες, αν και μερικά πράγματα είναι πιο εύκολα στα λόγια παρά στις πράξεις.
10. Πέτρος Κωστόπουλος (1954)
Επιχειρηματίας και «φανταχτερός» εκδότης, ο Πέτρος Κωστόπουλος κέρδισε δόξα τη δεκαετία του 1990 κατά την αλματώδη ανάπτυξη των ΜΜΕ. Εισήγαγε μια σειρά ιδιαίτερα δημοφιλών lifestyle περιοδικών στην Αθήνα που υποτίθεται ότι θα έσπαγαν τα ταμπού και θα μιμούνταν τις αστικές μόδες των εύπορων δυτικών χωρών. Το μήνυμα ανάμεσα στις γραμμές στα κείμενά του όμως ήταν εκείνο του άκρατου καταναλωτισμού. Πολλαπλές πιστωτικές κάρτες, Καγιέν, διακοπές για σκι, υπέρογκα στεγαστικά δάνεια και ιδιωτικές πισίνες. Όλα αυτά τα σύμβολα κοινωνικού κύρους έγιναν ακόμα πιο προσιτά, όταν η Ελλάδα, μία από τις πιο φτωχές χώρες της ΕΕ, υιοθέτησε το ευρώ το 2001, γεγονός που έδωσε στις τράπεζές της πρόσβαση σε πιο εύκολο χρήμα.
11. Νίκος Μιχαλολιάκος (1957)
Σχετικά άγνωστος μέχρι πριν λίγα χρόνια, ο Νίκος Μιχαλολιάκος και το νεοναζιστικό κόμμα της Χρυσής Αυγής καπηλεύτηκαν την ελληνική κρίση για να μπουν στη Βουλή των Ελλήνων και το Ευρωκοινοβούλιο. Σαν να είχαν μια ιδιότυπη ασυλία από την αστυνομία και τη Δικαιοσύνη, τα τάγματα της Χρυσής Αυγής έκαναν περιπολίες στους δρόμους, εκφοβίζοντας και κάποιες φορές επιτίθενταν σε μετανάστες και πολιτικούς τους αντιπάλους. Μόνο μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα το 2013, το κράτος αντέδρασε φυλακίζοντας τον Μιχαλολιάκο και άλλα εξέχοντα στελέχη της οργάνωσης, που σύντομα θα δικαστούν αντιμετωπίζοντας κατηγορίες για σύσταση και διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης.
12. Τρόικα
Η τρόικα, που αποτελείται από την Κομισιόν, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, φέρει μεγάλο μερίδιο ευθύνης για τη σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα. Τα προγράμματα που εφάρμοσε, βασισμένα σε υπερβολικά αισιόδοξες οικονομικές εκτιμήσεις, οδήγησαν σε πολλές αναθεωρήσεις της βιωσιμότητας του χρέους της Ελλάδας. Η σκληρή λιτότητα είχε ένα τεράστιο κοινωνικό κόστος οδηγώντας τους ανθρώπους στην ανεργία και τη φτώχεια, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες έμειναν χωρίς δημόσια ιατρική περίθαλψη.
