«Η Βενεζουέλα αποτελεί ένα μοντέλο που πρέπει να ακολουθήσουμε ώστε να αφήσουμε πίσω το καπιταλιστικό μοντέλο που κυριαρχεί σήμερα στην Ευρώπη.»
―Αλέξης Τσίπρας σε συνέντευξή του στο λατινοαμερικάνικο κανάλι Telesur, 12/6/2012
Ήταν το 2011 όταν μάθαμε πως η Βενεζουέλα είναι πρώτη χώρα παγκοσμίως σε αποθέματα πετρελαίου. (Σύμφωνα με στοιχεία της BP τα αποδεδειγμένα αποθέματα πετρελαίου στη Βενεζουέλα ήταν 296,5 δισ. βαρέλια, ή περίπου το 18% των παγκόσμιων αποθεμάτων!)
Πώς γίνεται η χώρα με το περισσότερο πετρέλαιο στον κόσμο να μην έχει χρήματα ούτε για να τυπώσει χαρτονομίσματα; Είναι επειδή το πετρέλαιο της Βενεζουέλας είναι βαρύ και δύσκολο να διυλιστεί; Μάλλον όχι: αυτό λύνεται εύκολα με την εισαγωγή αργού πετρελαίου, πράγμα που κάνει η χώρα έτσι αλλιώς. Είναι λόγω της πτώσης της τιμής του πετρελαίου; Οι ελλείψεις ακόμα και σε χαρτί υγείας προϋπήρχαν της μεγάλης πτώσης, αλλά ας δεχτούμε ότι θα ήταν λόγος για να μην είναι πάμπλουτη η χώρα, όχι όμως και για να είναι πάμφτωχη.
Οι πολιτικές που εφαρμόζονται είναι ο βασικότερος λόγος για το χάος που επικρατεί εδώ και καιρό. «Όπως είναι γνωστό, το καθεστώς της Βενεζουέλας έχει καθιερώσει επιδοτήσεις στα βασικά αγαθά (συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου) με αποτέλεσμα οι τιμές των αγαθών αυτών να βρίσκονται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από εκείνα στα οποία θα είχαν φτάσει, αν οι τιμές ήταν το αποτέλεσμα των ελεύθερων συνδιαλλαγών της αγοράς» είχε εξηγήσει ο Τάκης Μϊχας. «Φυσικά οι επιδοτήσεις και η συνεπαγόμενη ακύρωση των μηχανισμών της αγοράς είναι το αποτέλεσμα μιας πολιτικής που πιθανότατα βασίζεται στις καλύτερες των προθέσεων: Να γίνουν αυτά τα αγαθά φτηνότερα για τους φτωχούς. Όμως όπως δείχνουν οι εξελίξεις, οι συνέπειες αυτής της πολιτικής είναι οι ακριβώς αντίθετες: Άδεια ράφια, πλουτισμός των λαθρεμπόρων και η υιοθέτηση μέτρων που περιορίζουν τις ελευθερίες των πολιτών. Οι τεχνητά (λόγω επιδοτήσεων) χαμηλές τιμές στη Βενεζουέλα έχουν ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη ενός τεράστιου λαθρεμπορίου, με φτηνά αγαθά να εξάγονται παράνομα προς τη γειτονική Κολομβία όπου οι τιμές δεν επιδοτούνται και συνεπώς είναι ακριβότερες. Υπολογίζεται έτσι ότι το 40% των επιδοτούμενων αγαθών της Βενεζουέλας εξάγεται στην Κολομβία (το πιο σημαντικό τμήμα του λαθρεμπορίου αφορά το πετρέλαιο). Παράλληλα, τα ράφια στα σούπερ μάρκετ της Βενεζουέλας είναι άδεια καθώς τα επιδοτούμενα αγαθά διοχετεύονται στο λαθρεμπόριο.»
Είναι οι καλές προθέσεις που κάνουν τους ανθρώπους να γίνουν κομμουνιστές ή σοσιαλιστές - χωρίς αμφιβολία. Η κακή εφαρμογή όμως των (καλών) πολιτικών ιδεών έχει καταστρέψει πολλές χώρες. Οι ριζοσπαστικές αριστερές ιδέες πάντα βρίσκουν τοίχο σε κάποια στιγμή, κυρίως επειδή είναι τόσο δογματικός ο τρόπος επιβολής τους που δεν αφήνει περιθώρια για μανούβρες - ή για κοινή λογική. Ο Τσίπρας είχε ως πρότυπο τη Βενεζουέλα, χωρίς όμως να μπορεί να δει πόσο δύσκολη ήταν στην πραγματικότητα η εφαρμογή μιας τέτοιας (φαινομενικά μόνο) φιλολαϊκής πολιτικής. Υποσχέθηκε τα πάντα, θεωρώντας ότι θα γίνουν όλα μ' ένα μαγικό τρόπο...
Η σχέση του ΣΥΡΙΖΑ με τη Βενεζουέλα υπήρξε παραπάνω από θερμή.
Κλασική έχει μείνει η ανακοίνωση-στήριξη που είχε βγάλει το 2014 ο ΣΥΡΙΖΑ:
«Τις τελευταίες ημέρες έχουμε γίνει μάρτυρες μιας προσπάθειας κλιμάκωσης της βίας από ακραίες ομάδες της αντιπολίτευσης στην Μπολιβαριανή Δημοκρατία της Βενεζουέλας. Η 14χρονη Μπολιβαριανή επαναστατική διαδικασία πραγματοποιείται σε συνθήκες δημοκρατίας και ειρήνης, παρά την προσπάθεια βίαιης ανατροπής με πραξικόπημα το 2001. Οι νοσταλγοί της οπισθοδρόμησης και της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης δεν έχουν καταθέσει τα «όπλα». Ο ΣΥΡΙΖΑ εκφράζει την ολόθερμη αλληλεγγύη του στους προοδευτικούς, δημοκρατικούς και σοσιαλιστικούς δρόμους, που διανύει η χώρα και ο λαός της σε συνθήκες δημοκρατίας και προόδου. Ενώνουμε τη φωνή μας με αυτή των λαών της Λατινικής Αμερικής και όλου του κόσμου, ώστε να νικήσει η δημοκρατία, η ειρήνη και η πρόοδος».
Την τελευταία πενταετία πολλά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ επισκέφθηκαν τη Βενεζουέλα επιβεβαιώνοντας πως ήταν το Ελ Ντοράντο τους.
Ο ίδιος ο Τσίπρας με αφορμή επίσκεψή του στη Βενεζουέλα είχε εξάρει την προσφορά του Τσάβες αλλά και της χώρας του «που αυτή τη φορά δεν ήταν πειραματόζωο βάρβαρων νεοφιλελεύθερων πολιτικών, αλλά δημιουργικό εργαστήριο δημοκρατικής διακυβέρνησης και εθνικής ανεξαρτησίας». Την είχε χαρακτηρίσει επίσης «χώρα-μοντέλο» για την Ελλάδα.
Ο γενικός γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών Γιώργος Τσίπρας -ξάδελφος του Πρωθυπουργού- πήγε για πέντε μέρες ώστε να μας φέρει φτηνό πετρέλαιο. (Ας μην πούμε τι μας έφερε.)
Η νυν Περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου ήταν τόσο ένθερμη υποστηρίκτρια της Βενεζουέλας, που σατιρική σελίδα είχε γράψει πως άλλαζε το επίθετό της σε Μαδούρου. Την φορά που είχε πάει για το παγκόσμιο φόρουμ της Αριστεράς βγήκε και στην πρωινή εκπομπή της τηλεόρασης της Βενεζουέλας:
Η Ελισσάβετ (Μπέττυ) Σκούφα -Βουλεύτρια ΣΥ.ΡΙΖ.Α Πιερίας- πήγε ως παρατηρήτρια εκλογών και έγραψε: «Η συγκεκριμένη αυτή επίσκεψη είναι για μένα εμπειρία ζωής,που δυναμώνει τις πολύτιμες σχέσεις φιλίας και αλληλεγγύης των δύο Λαών. Στα πλαίσια αυτά, είναι τιμή μου το ότι θα ζήσω από κοντά την προσπάθεια του λαού της Βενεζουέλας να συνεχίσει τον αγώνα του για Δημοκρατία, Ελευθερία, Ανεξαρτησία και Κοινωνική Δικαιοσύνη. Για μία άλλη κοινωνία. Προσπερνώντας εμπόδια και δυσκολίες, με βήματα προσεκτικά και δύσκολα, που όμως δεν τους απογοητεύουν αλλά τους πεισμώνουν, για να φτάσουν τον στόχο τους, όπως τον έθεσε ο Ούγκο Τσάβες. Προσπάθεια άλλωστε, παρόμοια και με τον δικό μας εδώ αγώνα.»
Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Ζήσης Ζάννας (πάνω) πήγε στην επέτειο των δύο ετών από τον θάνατο του Hugo Chavez και όλο χαρά φωτογραφήθηκε με τον Μαδούρο, ενώ η Άννα Χατζησοφιά, βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Β' Αθήνας, εκπροσωπώντας τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα, πήγε στο Καράκας για το παγκόσμιο συνέδριο του Δικτύου Διανοούμενων και Καλλιτεχνών που επεδίωξε «να εδραιώσει μια ατζέντα δράσης και να υφάνει νέα επιστημολογικά και πολιτικά μονοπάτια».
Ήταν την ίδια περίοδο που ο ΣΥΡΙΖΑ περιέφερε σαν αξιοθέατο τον πρέσβη της Βενεζουέλας στα Τρίκαλα, την Καβάλα και αλλού τονίζοντας πως «η άνοδος των αριστερών κυβερνήσεων στη Λατινική Αμερική που ξεκίνησε με την εκλογή Τσάβες το 1998 μας εμπνέει και προσφέρει συσσωρευμένη εμπειρία αριστερής διακυβέρνησης».
Το ενδιαφέρον ήταν πως η Βενεζουέλα ήταν ήδη από τότε σχεδόν χρεοκοπημένη με πληθωρισμό 60% και μισθούς πείνας, όμως αυτή τη χώρα παρουσίαζε ως πρότυπο ακόμα και ο ΣΥΡΙΖΑ Καβάλας. Την δε «συσσωρευμένη εμπειρία αριστερής διακυβέρνησης» θα βλέπαμε αργότερα πως θα την αξιοποιούσε αργότερα κι ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ...
Την προεκλογική περίοδο του Ιανουαρίου του 2015, η Βενεζουέλα ακούστηκε πολύ, με τον Σαμαρά να προειδοποιεί, και τις συριζαϊκές εφημερίδες να θεωρούν πως πρόκειται περί «εκφοβισμού και κινδυνολογίας». Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί την εξέλιξη των πραγμάτων...
Μετά την πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ, ο Μαδούρο ενθουσιασμένος έβγαλε θριαμβευτική ανακοίνωση για να συγχαίρει τον ελληνικό λαό για τη δημοκρατική απόφαση του και τον ΣΥΡΙΖΑ για την ιστορική, όπως αναφέρει, νίκη του.
Η βολιβαριανή κυβέρνηση, βεβαιώνει την απόφασή της να συνεργαστεί με τη νέα κυβέρνηση για την ανάπτυξη, την ειρήνη, τη συνεργασία και την στήριξη μια πολυπολικής διεθνούς τάξης πραγμάτων ενώ εύχεται στον Αλέξη Τσίπρα επιτυχία στο έργο του.
Ο Μαδούρο αναφέρει ότι με τη συνείδηση του ο λαός απέρριψε τη βρώμικη, όπως την χαρακτηρίζει προεκλογική εκστρατεία που πραγματοποίησε η δεξιά εναντίον του λαού της Βενεζουέλας και της βολιβαριανής επανάστασης. Λίγο μετά, σε τηλεοπτικό του διάγγελμα τόνισε ότι παρά το γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας δεν είναι θρήσκος, στη σύντομη συνομιλία τους, τού είπε: «Αλέξη, στο όνομα του Δημιουργού που προστατεύει τη Βενεζουέλα, ζητώ από αυτόν τον Θεό να σε ευλογεί, να σε προστατεύει, να σε προσέχει. Εσένα και τον ελληνικό λαό. Αυτό ζήτησα. Αμήν, αμήν, αμήν».
Παρόμοιο μήνυμα στήριξης θα έστελνε και την 1η Ιουλίου 2015, μια μέρα μετά το default μας, λέγοντάς μας να ψηφίσουμε ΟΧΙ: «Εμείς όλα αυτά τα έχουμε ήδη ζήσει. Αν μπορούσαμε να μιλήσουμε με τους Έλληνες και τις Ελληνίδες, θα μπορούσαμε να τραγουδήσουμε μαζί τους και να τους πούμε πως εδώ είχαν ιδιωτικοποιηθεί όλα, πως είχαν εξαφανιστεί οι συντάξεις και η δημόσια εκπαίδευση, πως η εκπαίδευση ιδιωτικοποιήθηκε. Επίσης πώς ο λαός μας έτρωγε «perrarina» (μάρκα ζωοτροφής).»
Δεν γνωρίζουμε αν η συγκεκριμένη ζωοτροφή βρίσκεται σήμερα στα ράφια ή αν παρουσιάζει κι αυτή έλλειψη.
Όταν πριν λίγες εβδομάδες αποκαλύφθηκε ότι η Βενεζουέλα χρηματοδοτούσε κρυφά του Podemos της Ισπανίας για να ακολουθήσουν την πολιτική του Τσάβες, πολλοί αναρωτήθηκαν (και επισήμως, στην ελληνική Βουλή) αν το ίδιο είχε συμβεί και με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ίσως κάποτε μάθουμε.
Το περίεργο (και ελαφρώς ανακουφιστικό) είναι ότι παρά τα χάλια μας, είμαστε, ακόμα, σε καλύτερη κατάσταση από τη χώρα στην οποία θέλαμε να μοιάσουμε!
Η Βενεζουέλα πάντως φέρεται δυσαρεστημένη με τον ΣΥΡΙΖΑ τον τελευταίο χρόνο, κατηγορώντας τον πως άλλαξε τελείως και πλέον ακολουθεί «φιλοαμερικανική» και «φιλομνημονιακή» πολιτική. Ίσως είναι αλήθεια, αλλά δεν μπορούμε καν να φανταστούμε σε τι κατάσταση θα ήμασταν αν ακολουθούσαμε τελικά «φιλοΒενεζουελική» πολιτική.
Ή ίσως μπορούμε:
σχόλια