To Pride υπάρχει λόγω μιας γυναίκας. Μιας μαύρης, τρανς γυναίκας που ήταν επίσης εργάτρια του σεξ. Εκείνη πέταξε το πρώτο τούβλο στους αστυνομικούς (σ.σ. στο κλαμπ Stonewall Inn της Νέας Υόρκης, νωρίς τα ξημερώματα της 28ης Ιουνίου 1969), αρχινώντας την εξέγερση.
Τη λέγανε Μάρσα Π. Τζόνσον...» διακηρύττει μια ανάρτηση που κυκλοφορεί αυτές τις μέρες στο Διαδίκτυο, αναφερόμενη στην τραγική αυτή μορφή που στην πορεία παραμερίστηκε, ξεχάστηκε, κατέληξε άστεγη κι εν τέλει δολοφονήθηκε υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες – σε αυτήν, καθώς και στην επίσης πρωτοπόρο ακτιβίστρια τρανς γυναίκα και εργάτρια του σεξ, τη μεξικανικής καταγωγής Σίλβια Ριβέρα, οφείλει πολλά το σύγχρονο ΛOAT+ κίνημα (την ιστορία αυτή ξανάφερε στην επικαιρότητα το συγκινητικό ντοκιμαντέρ The life and death of Marsha P. Johnson που βραβεύτηκε και στο φετινό Outview).
Στην πορεία, βέβαια, τόσο η mainstream γκέι σκηνή όσο και ο θεσμός των Pride προσέλαβαν έναν πιο «λευκό, macho, συστημικό, εμπορικό, καθωσπρέπει» χαρακτήρα. Για τη μεγάλη πλειονότητα των γκέι ανδρών, η θηλυκότητα και η τρανς κατάσταση ήταν ανεκτές μόνο στην ευκαιριακή, drag εκδοχή τους ή σε πλαίσιο ψυχαγωγικό.
«Δεν ήμουνα ούτε γυναικωτός ούτε ανδροπρεπής. Ήμουνα κάτι άλλο που τα περιέκλειε αυτά κι ακόμα περισσότερα. Υπάρχουν τόσοι ωραίοι διαφορετικοί τρόποι να είσαι όμορφος...».
Αν και το «macho» στην γκέι αντρική εκδοχή του είχε αρχικά έναν ανατρεπτικό, μέσω της αποδομητικής ιδιοποίησης της κατεστημένης αρρενωπότητας, χαρακτήρα, το «αντρικό» παρουσιαστικό, οι «αντρίκιοι» τρόποι και το γραμμωμένο, καλογυαλισμένο, τίγκα στην τεστοστερόνη και τα αναβολικά κορμί γίνανε κυρίαρχο αισθητικό καθεστώς (εξού και οι λεγόμενοι «κλώνοι»): όχι ως σεξουαλικό γούστο απλώς αλλά ως μια νέα, συλλογικών αξιώσεων «ταυτότητα» που όφειλε να αποστασιοποιηθεί από το κοινωνικό στερεότυπο ομοφυλόφιλος ίσον γυναικωτός, «αδερφή», ντιγκιντάγκας, άντρας λειψός.
Ακόμα χειρότερα, πολλοί θεώρησαν ότι οι θηλυπρεπείς άντρες, οι τρανς γυναίκες, οι drag queens, οτιδήποτε όχι αρκετά ανδροπρεπές χλευάζει και ξεφτιλίζει τον «σοβαρό» μέσο ομοφυλόφιλο, που πλέον αξίωνε να είναι όχι απλώς ίσος αλλά όμοιος, πιο «ετεροκανονικός» και από τον μέσο στρέιτ καμιά φορά, μετατρεπόμενος σε καρικατούρα ακόμα και όταν παρελαύνει στα Pride. Τέτοιες «απρεπείς» συμπεριφορές δυσχεραίνουν, λέει, την κοινωνική αποδοχή και ενσωμάτωση, διαβάλλουν μέχρι και το ΛΟΑΤ+ κίνημα.
Μια νοοτροπία ομοφοβική και μισογύνικη στον πυρήνα της, που μεταφυτεύτηκε αρχικά στις έντυπες αγγελίες και αργότερα στα ιντερνετικά δίκτυα γνωριμιών: υποτιμητικές εκφράσεις όπως «θηλυπρεπείς μακριά», «να είσαι άντρας σοβαρός και να το δείχνεις», «να μη γυναικοφέρνεις», «μην είσαι λουλού, να τιμάς τα παντελόνια σου» κ.λπ. είναι κοινός τόπος κι έχουν γίνει συχνά αντικείμενο κριτικής, εφόσον διατυπωμένες έτσι αντικατοπτρίζουν όχι απλώς μια ερωτική προτίμηση αλλά ένα ολόκληρο σύστημα αξιών όπου η όποια ένδειξη θηλυκότητας απορρίπτεται, εξοβελίζεται – φυσικά, δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι όλος αυτός ο κόσμος που συχνάζει στα διάφορα romeo, grindr κ.λπ. είναι απελευθερωμένος, συνειδητοποιημένος, προοδευτικός ή κοινωνικά ευαίσθητος (το να εμφανιστείς σε ένα γκέι στέκι στο παρελθόν προϋπέθετε πολύ περισσότερο θάρρος και αυτοσυνείδηση από το να φτιάξεις ένα ανώνυμο ψηφιακό προφίλ), είναι όμως μια χαρακτηριστική ένδειξη.
Η «ανάρμοστη» αυτή θηλυπρέπεια, είτε είναι εμφανής είτε απλώς ως εξ ορισμού ταυτιζόμενη με την ομοφυλοφιλία, είναι κιόλας η κύρια κατηγορία-καταφρόνια που προσάπτουν στους γκέι άντρες οι «απέξω», ήδη από τις πιο τρυφερές ηλικίες – το σχολικό μπούλινγκ σε τέτοια παιδιά συχνότατα σχετίζεται με τον «ελλειμματικό» τους ανδρισμό, την προσβολή ενάντια στο «φυσικό» τους φύλο.
Κάτι που πρεσβεύουν ακόμα και όσοι δεν έχουν, υποτίθεται, κανένα πρόβλημα με τους ομοφυλόφιλους, «αρκεί να μην προκαλούν» (όπερ συχνά σημαίνει να μην υιοθετούν «γυναικουλίστικες» συμπεριφορές), αλλά και μία από τις κύριες αιτίες δημιουργίας και εσωτερίκευσης της ενοχής από τα ίδια τα υποκείμενα.
Έξω από το πλαίσιο της παραδοσιακής μητρότητας, η θηλυκότητα ως έννοια λαμβάνει συνήθως αρνητικές συνδηλώσεις, έστω κι αν πρόκειται για την ερωτική προσέλκυση του άλλου φύλου.
Ταυτίζεται με το ξελόγιασμα, την «πουτανιά», τον ποταπό βιβλικό όφι που η Εύα έβαλε να παρασύρει τον Αδάμ, προκαλώντας την πτώση και τη θνητότητα, με κάτι σχεδόν εγγενώς ανήθικο, πονηρό, υστερικό, «ακάθαρτο» (λόγω έμμηνης ρύσης), ενίοτε ύπουλο, μοχθηρό και μειωμένης γενικά συγκριτικά με τον άνδρα αντίληψης, συγκρότησης και ικανοτήτων.
Ήταν το queer κίνημα καθώς και το λεγόμενο τρίτο φεμινιστικό κύμα που από τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας άρχισαν να αναδεικνύουν ξανά, να τιμούν και να εξυψώνουν τις αξίες της θηλυκότητας (έστω απολυτοποιώντας τες κάποιες φορές), καθώς επίσης και τη ρευστότητα, την πολλαπλότητα των έμφυλων εκφράσεων και ταυτοτήτων.
Athens Pride 2018 - ΠΑΡΟΥΣΑ
Να στηρίζουν τις τρανς γυναίκες και άντρες, να απενοχοποιούν την αυτόβουλη, συνειδητή εργασία στο σεξ, να θέτουν προβληματισμούς και διεκδικήσεις σχετικά με τις μη προνομιούχες ομάδες εντός της ΛΟΑΤ+ κοινότητας, όπως οι μετανάστες/-στριες, οι πρόσφυγες, οι αλλόφυλοι-ες, οι εύσωμοι-ες, οι πέραν κάθε φύλου και σεξουαλικότητας αυτοπροσδιοριζόμενοι/-ες, καθώς και οι άστεγοι, οι άποροι/-ες, οι χρήστες/-τριες ουσιών κ.λπ., ξαναθέτοντας το βαθιά πολιτικό ερώτημα τι απελευθέρωση θέλουμε τελικά, πώς και για ποιους.
Η κριτική στην πατριαρχία επανήλθε στο προσκήνιο ως μια κουλτούρα θεμελιωδώς αυταρχική, σεξιστική και καταπιεστική παρά το νεωτερικό της «ρετουσάρισμα», όχι μόνο για τις γυναίκες, τους ΛΟΑΤ+ και εν γένει τους «αποκλίνοντες» αλλά για τους ίδιους τους «cis» ετεροφυλόφιλους άντρες καταρχάς.
Οι τελευταίοι, μάλιστα, είναι όχι σπάνια τα μεγαλύτερά της «θύματα», καθώς, για να διατηρήσουν τα υποτιθέμενα προνόμιά τους, οφείλουν να αποδεικνύουν αγχωμένα και διαρκώς ότι είναι πράγματι τόσο «macho» όσο η κυρίαρχη αρσενική κουλτούρα επιβάλλει (αρρενωπότητα και πατριαρχία δεν ταυτίζονται απαραίτητα, αλλά αυτή είναι μια άλλη κουβέντα).
Έχουν, επομένως, δίκιο όσοι/-ες επιμένουν ότι η πεμπτουσία της ομοφοβίας είναι βασικά ένας από συγκαλυμμένος έως απροκάλυπτος μισογυνισμός. Δίκιο έχουν επίσης όσοι/-ες πιστεύουν ότι η θηλυκότητα, ούσα πιο ευαίσθητη, λιγότερο επιθετική και ανταγωνιστική (όταν δεν είναι αντρικό κακέκτυπο), έχει πολύ περισσότερες πιθανότητες να σώσει τον κόσμο απ' ό,τι η κυρίαρχη αρρενωπότητα.
Και όχι, αγαπητοί κέρβεροι του ΕΣΡ, κανείς ανήλικος δεν πρόκειται να μπερδευτεί με το σύνθημα «Παρούσα» του φετινού Athens Pride, που ταράζει τα νερά και δικές του παλιότερες παραλείψεις «διασκεδάζει».
Αν τυχόν σας διαφεύγει, τα σημερινά γυμνασιόπαιδα είναι πολύ πιο ενημερωμένα και υποψιασμένα σε τέτοια θέματα απ' ό,τι ήσασταν ενδεχομένως εσείς ακόμα και ως απόφοιτοι πανεπιστημίου – η παιδεία τους είναι που χρειάζεται να εμβαθύνει. Προσωπικά, πάντως, το χαίρομαι που βλέπω αυτές τις μέρες στα κοινωνικά δίκτυα πολλά νέα και μεγαλύτερα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, γκέι αλλά και στρέιτ, να ανεβάζουν φωτογραφία τους με τη λεζάντα «Παρούσα!» στα χρώματα του ουράνιου τόξου.
«Παρούσα», λοιπόν, κι εγώ κι ας μην είμαι βιολογικά θηλυκό, με την ίδια έννοια που ο αείμνηστος Κερτ Κομπέιν είχε κάποτε δηλώσει ότι «είμαι περήφανος που είμαι γκέι, έστω κι αν δεν είμαι».
Ή, όπως το έθετε σε μια του συνέντευξη ο Αμερικανός συγγραφέας Μάικλ Κάνινγκαμ: «Δεν ήμουνα ούτε γυναικωτός ούτε ανδροπρεπής. Ήμουνα κάτι άλλο που τα περιέκλειε αυτά κι ακόμα περισσότερα. Υπάρχουν τόσοι ωραίοι διαφορετικοί τρόποι να είσαι όμορφος...».
Info:
Athens Pride 2018
Σάββατο 9 Ιουνίου, Πλατεία Συντάγματος
Πρόγραμμα Ημέρας
12:00-00:00 Athens Pride Village
12:00-17:00 Πρωινές δράσεις, face and body painting με τα χρώματα του ουράνιου τόξου - Rainbow Games
13:00-17:00 DJ sets
17:00 Χαιρετισμοί
18:00 Pre-Parade party
18:30 Επίσημη έναρξη παρέλασης
19:00 Παρέλαση
21:00-00:00 Athens Pride live show & party
Παράλληλες δράσεις, στο πλαίσιο της Athens Pride Week
7/6
Performance: Chloe Moglia - Horizon
18:30 & 20:30, πλατεία Συντάγματος
Ανοιχτή συζήτηση: Ανοιχτή ημέρα πληροφόρησης για την LGBTQI κοινότητα και επαγγελματίες υγείας
Ώρα & χώρος: TBA
Performance: Τραγέλαφος
23:00, HOMY Café Bar (Θησέως 18)
8/6
Προβολές:
21:00 Animapride 2018 (ταινίες animation μικρού μήκους με queer θέματα)
21:30 To Παιχνίδι των Λυγμών (The Crying Game, Neil Jordan, 1992), διοργάνωση του 8ου Athens Open Air Film Festival σε
συνεργασία με το Animasyros και το Φεστιβάλ Αθηνών
Πλατεία Αυδή, Μεταξουργείο
Performance: The Wet Gala Mini Ball
19:00 + party, El Convento Del Arte (Βιργινίας Μπενάκη 7, Μεταξουργείο)
Πάρτι
7/6
Treta Athens
w/Aretuza Lovi, Thi Araujo, Gui Acrizio, Holly Grace κ.ά.
Shamone (Κωνσταντινουπόλεως 46, Γκάζι)
8-11/6
Utopia Pride Festival Athens
5 πάρτι στον Κεραμεικό
Omicron2 (Τριπτολέμου 34 & Βουτάδων), The Apartment (Ευμολπιδών 26), Blast (Ευμολπιδών 11), ACRO (Ιερά Οδός 7-13), Terraza
(Τριπτολέμου 31)
9/6
Amateurboyz are Proud Of You!
w/ Pjotr, Stathis, ClubKid, Figkott
Ρώσικη Ντίσκο (Νίκης 11), 23:59
9/6
BananaGuuurls
Από την ομάδα των Banana Boys, music by IOAN, show by Imiterasu
Ρομάντσο (Αναξαγόρα 3-5), 23:59