Από το όνομα και μόνο, Athens Book Space, καταλαβαίνεις ότι είναι ένας χώρος που έχει σχέση με το βιβλίο, και η αλήθεια είναι ότι η αναγνωστική εγκατάσταση που στήθηκε μόλις στο ανανεωμένο Πάρκο Ελευθερίας είναι μια κατασκευή που δεν έχουμε ξαναδεί στην Ελλάδα. Ένας χώρος που απευθύνεται σε αναγνώστες κάθε ηλικίας σε αυτή την πόλη, που δεν είναι και η πιο φιλική προς την ανάγνωση, φτιαγμένος από ανθρώπους που αγαπούν το βιβλίο και έχουν όραμα να ενθαρρύνουν την αναγνωστική κουλτούρα.
Το Athens Book Space είναι ένας χώρος πολιτισμού, δημιουργημένος από τον δήμο Αθηναίων με τη βοήθεια μιας παρέας που ξεκίνησε να δουλεύει την πρωτότυπη ιδέα της πριν από χρόνια και κατάφερε, μετά από πολλές δυσκολίες και καθυστερήσεις, να την πραγματοποιήσει. Ένας σύγχρονος χώρος ανάγνωσης, συνάντησης, χαλάρωσης και εκδηλώσεων με επίκεντρο το βιβλίο, σε ένα από το πιο όμορφα πάρκα της Αθήνας, που φιλοδοξεί να ενθαρρύνει την ανάγνωση και να κάνει το βιβλίο ελκυστικό σε όλους τους πολίτες της.
«Η βασική ιδέα πίσω από το Athens Book Space είναι η δημιουργία ενός υβριδικού, δηλαδή φυσικού και ψηφιακού “αναγνωστικού χώρου”, στον οποίο θα έχει πρόσβαση κανείς σε συλλογές έντυπων και ηλεκτρονικών βιβλίων αλλά και την ευκαιρία να κοινωνικοποιηθεί και να διαδράσει με άξονα το βιβλίο, την ανάγνωση και τον πολιτισμό», λέει η Αγιάτη Μπενάρδου, διευθύντρια της Ψηφιακής Ευρωπαϊκής Υποδομής για την Έρευνα στις Τέχνες και τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες Dariah-Eric και ερευνητική συνεργάτις του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και του ΕΚ Αθηνά, που συμμετείχε στην εννοιολογική και λειτουργική ανάπτυξη του Athens Book Space.
Η βασική ιδέα πίσω από το Athens Book Space είναι η δημιουργία ενός υβριδικού, δηλαδή φυσικού και ψηφιακού “αναγνωστικού χώρου”, στον οποίο θα έχει κανείς πρόσβαση σε συλλογές έντυπων και ηλεκτρονικών βιβλίων αλλά και την ευκαιρία να κοινωνικοποιηθεί και να διαδράσει με άξονα το βιβλίο, την ανάγνωση και τον πολιτισμό.
«Το όραμα της ομάδας μας είναι να προσελκύσει όσο το δυνατό περισσότερες ομάδες κοινού: Αθηναίους, επισκέπτες, παιδιά, εφήβους, ηλικιωμένους. Θέλουμε μέσα στο Athens Book Space και γύρω από τις συλλογές του να διοργανώνονται δράσεις για τα παιδιά, βιβλιοπαρουσιάσεις, συναντήσεις βιβλιοφιλικών ομάδων, αλλά και να βρίσκονται όσες και όσοι αγαπούν την ανάγνωση, και όχι μόνο: θέλουμε το ίδιο το Athens Book Space να αποτελέσει τον λόγο που θα ανακαλύψει και θα αγαπήσει κανείς το βιβλίο, ακόμα και αν ως τώρα τα ενδιαφέροντά του ήταν μακριά από αυτό. Φανταζόμαστε το Athens Book Space ως έναν ζωντανό, δυναμικό κόμβο πολιτισμού».
Τη διεπιστημονική ομάδα που οραματίστηκε την ιδέα του ανοιχτού σε όλους αναγνωστηρίου και δούλεψε για την πραγματοποίησή της με την επιμέλεια της MOSAIC ΚΟΙΝΣΕΠ, αποτελούν, εκτός από την Αγιάτη Μπενάρδου, ο Μιχάλης Καλαμαράς, η αρχιτέκτονας (και συντονίστρια του έργου) Μαγδαληνή Σγουρίδη και ο Γιάννης Τσάκωνας, αναπληρωτής προϊστάμενος της Βιβλιοθήκης & Κέντρου Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Πατρών που σχεδίασε και οργάνωσε τη φυσική και την ψηφιακή συλλογή βιβλίων. Η οπτική ταυτότητα έχει σχεδιαστεί από τον Τάσο Χαλκιόπουλο.
Η Μαγδαληνή Σγουρίδη είναι υπεύθυνη για την πρωτότυπη και μοναδική στο είδος της κατασκευή που δημιουργεί την έννοια ότι είναι ανοιχτή και κλειστή ταυτόχρονα, αφήνοντας το φυσικό φως να λούζει τον χώρο, ούσα παράλληλα προστατευμένη από τον ήλιο.
«Αρχιτεκτονικά η κατασκευή είναι κτίριο και έχει οροφή», λέει. «Είναι μια μεταλλική κατασκευή που κλείνει γύρω-γύρω και έχει πόρτες. Είναι ένα αρχιτεκτόνημα, ένας σχεδιασμένος κλειστός χώρος, ο οποίος όμως δεν είναι ακριβώς κλειστός, έχει πάρα πολλές διαφυγές. Μένει ανοιχτός. Κάθεσαι μέσα και βλέπεις το πράσινο, βλέπεις την πόλη, βλέπεις το πάρκο του Βενιζέλου, βλέπεις τον Υμηττό, οπότε είναι μεν κτίριο, αλλά προσπαθούμε να σπάσουμε τα όρια του ανοιχτού-κλειστού. Είναι όπως θα ήταν ένας αρχαίος ναός, όπως το στέγαστρο σε μια παραλία που θα φτιάχναμε μόνοι μας με ξύλα, ό,τι πιο απλό δηλαδή, με υποστυλώματα και δοκάρια. Ο Δημήτρης Κορρές έκανε πολύ ωραία δουλειά στον τρόπο που συνέδεσε όλα αυτά, τις μεταλλικές διατομές, τα κενά που θα αφήσουν – οι εξωτερικές περσίδες λειτουργούν όλες μαζί με μια μανιβέλα. Είναι ένα καταπληκτικό στοιχείο μηχανικής. Προσπαθήσαμε να μην έχουμε τίποτε άλλο από υλικά, να είναι όσο πιο απλό γίνεται και να βάλουμε πάρα πολλά βιβλία. Δώσαμε έμφαση σε αυτό.
Νομίζω ότι το Πάρκο Ελευθερίας ήταν ο ιδανικός χώρος για να τοποθετηθεί, γιατί είναι σε ένα ξέφωτο, μέσα στο πράσινο, έχει όλη αυτή την ανοιχτότητα, αλλά ταυτόχρονα, με δύο λεπτά περπάτημα, είσαι στο μετρό και στο Μέγαρο Μουσικής. Νομίζω ότι είναι το πιο ωραία σχεδιασμένο πάρκο. Αυτό και της Σάντα Ρόζα είναι δύο πλατείες για τις οποίες μπορούμε να είμαστε πάρα πολύ περήφανοι. Έχει κάτι πάρα πολύ σημαντικό σε αυτό το σημείο, την Αμερικανική Πρεσβεία του Γκρόπιους, με ό,τι αυτό σημαίνει αρχιτεκτονικά, έχει το Hilton του Βουρέκα με τα υπέροχα κλωστρά στο ισόγειο και το Μέγαρο Μουσικής. Το πιο σημαντικό είναι ότι το Σαββατοκύριακο, όταν περνάς, πάντα βλέπεις κόσμο στο γρασίδι του να κάνει γυμναστική, να είναι στο λάπτοπ, ανθρώπους κάθε ηλικίας».
«To Athens Book Space διαθέτει ψηφιακή συλλογή που αποτελείται από ηλεκτρονικά βιβλία (ebooks) σε μορφή EPUB και PDF, όπου περιλαμβάνονται τίτλοι που έχουν εκδοθεί πρόσφατα ή είναι ελεύθεροι δικαιωμάτων», συνεχίζει ο Μιχάλης Καλαμαράς, σύμβουλος εκδόσεων και ιδρυτής της ενημερωτικής ιστοσελίδας www.eAnagnostis.gr, όπου αρθρογραφεί για τα ebooks, τα audiobooks και τον ψηφιακό μετασχηματισμό στον κλάδο του βιβλίου, και επικεφαλής περιεχομένου και μάρκετινγκ στην εταιρεία τεχνολογίας και design Thinking. Έχει εργαστεί στον σχεδιασμό των ψηφιακών υπηρεσιών και της λειτουργίας του Athens Book Space καθώς και στη διασύνδεσή του με τον κλάδο του βιβλίου.
«Όσον αφορά τους πρόσφατους τίτλους, χορηγία ελληνικών εκδοτικών οίκων, οι επισκέπτες του Athens Book Space αλλά και του περιβάλλοντος χώρου μπορούν να έχουν πρόσβαση στη συλλογή και να διαβάσουν τα βιβλία στο σύνολό τους απλώς και μόνο με τη σύνδεσή τους από το προσωπικό τους τηλέφωνο ή tablet στο τοπικό δίκτυο WiFi. Τα ebooks που είναι ελεύθερα δικαιωμάτων, χορηγία της Ανοικτής Βιβλιοθήκης, όπως και ο κατάλογος με όλους τους διαθέσιμους τίτλους, είναι διαθέσιμα στην υπό ανάπτυξη ιστοσελίδα του χώρου στο www.athensbookspace.gr. Επιπλέον, η ψηφιακή αυτή συλλογή είναι προεγκατεστημένη στα tablets που βρίσκονται στον χώρο προς χρήση των επισκεπτών. Ετοιμάζεται, παράλληλα, η ανάπτυξη της ψηφιακής συλλογής με audiobooks στα ελληνικά, που έχουν αρχίσει να έχουν σημαντική απήχηση και στη χώρα μας.
Έτσι, το Athens Book Space, πέρα από μια συλλογή έντυπων βιβλίων για ανάγνωση επί τόπου, δίνει τη δυνατότητα ψηφιακής ανάγνωσης, ανάλογα με τον τίτλο, με τρεις τρόπους: μέσα στο κτίριο, στον περιβάλλοντα χώρο, εξ αποστάσεως. Συνιστά μια συμβολή στην ανάδειξη της ψηφιακής ανάγνωσης βιβλίων, που είναι ακόμα περιορισμένη στην Ελλάδα, αλλά και ένα μήνυμα ότι το βιβλίο έχει θέση και στις οθόνες μας και καθένας από εμάς κρατάει στα χέρια του μια συσκευή ανάγνωσης. Επιπλέον, οι ψηφιακοί τίτλοι, ebooks και σύντομα audiobooks, διευρύνουν την πρόσβαση στην ανάγνωση με βιβλία φιλικά προς τους εντυποανάπηρους.
Από την αρχή που παρουσιάσαμε την ιδέα του Athens Book Space στους εκδοτικούς οίκους βρήκαμε άμεσα θετική ανταπόκριση που ενθάρρυνε και την ομάδα σχεδιασμού αλλά και τον δήμο Αθηναίων για την υλοποίηση του έργου. Η πρωτότυπη αρχιτεκτονική του κτιρίου, η ιδέα μιας υβριδικής συλλογής βιβλίων, ένα αναγνωστήριο πιο κοντά στους αναγνώστες, η δυνατότητα φιλοξενίας εκδηλώσεων και εργαστηρίων σε ένα σημείο με εύκολη πρόσβαση, τελικά ένας νέος χώρος για το βιβλίο και την ανάγνωση στην Αθήνα ήταν τα στοιχεία που κέρδισαν το ενδιαφέρον των εκδοτών.
Σήμερα το Athens Books Space στηρίζουν με τη χορηγία έντυπων και ηλεκτρονικών βιβλίων οι εκδόσεις Αντίποδες, Διόπτρα, Δώμα, Ίκαρος, Καστανιώτη, Μεταίχμιο, Μίνωας, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Παπαδόπουλος, Πατάκη, Ψυχογιός, το Δόντι καθώς και το Κέντρου Πολιτισμού, Έρευνας και Τεκμηρίωσης (ΚΕΠΟΕΤ) της Τράπεζας της Ελλάδος και η ψηφιακή Ανοικτή Βιβλιοθήκη. Με το άνοιγμα του χώρου στο κοινό και τις πρώτες επισκέψεις και ξεναγήσεις στο Athens Book Space διαπιστώσαμε ένα νέο κύμα ενδιαφέροντος τόσο από εκδοτικούς οίκους που θα ήθελαν κι εκείνοι να συμβάλουν όσο και για τη διοργάνωση εκδηλώσεων βιβλίου στον χώρο το προσεχές διάστημα».
Το Athens Book Space υλοποιείται από την Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων. Περισσότερα στο https://athensbookspace.gr
