Lefkadio Hearn(1850-1904)- Ένας σκιώδης Έλληνας

Το Beton7 παρουσιάζει από τις 27.03 έως τις 16.04.2014 ένα αφιέρωμα στο Λευκάδιο Χερν (1850-1904) σε επιμέλεια Δημοσθένη Αγραφιώτη και υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ιαπωνίας στην Ελλάδα.

Ο Λευκάδιος Χερν ήταν συγγραφέας, μεταφραστής και εκπαιδευτικός. Από το τέλος του 19ου αιώνα, τα βιβλία του, με μια εξωτική και ρομαντική ματιά για τους Ιάπωνες, τα έθιμα και τις λαϊκές παραδόσεις τους, ήταν ευρέως γνωστά και επηρέασαν την Δυτική γνώμη για την Ιαπωνία. Ο Χερν γεννήθηκε στην Λευκάδα, από Ελληνίδα μητέρα και Αγγλο-Ιρλανδό πατέρα, ιατρό-ταγματάρχη του Βρετανικού Στρατού. Μεγάλωσε στο Δουβλίνο. Αργότερα μετακόμισε στο Οχάιο όπου και ασχολήθηκε με την δημοσιογραφία. Το 1889 αποφάσισε να πάει στην Ιαπωνία και κατά την άφιξη του στο Τόκιο το 1890 δέχθηκε βοήθεια και υποστήριξη από τον Basil Hall Chamberlain. Ενώ δούλευε σε ένα κυβερνητικό κολέγιο, ο Χερν ολοκλήρωσε το βιβλίο του "Glimpses of an Unfamiliar Japan" (1894). Παντρεύτηκε την κόρη ενός σαμουράι και έγινε Ιάπωνας πολίτης, αποκτώντας το όνομα Γιακουμο Κοΐζούμι. Το 1894, δέχθηκε την θέση στο αγγλικό Κοbe Chronicle, αλλά σύντομα ο Chamberlain φρόντισε να διδάσκει Αγγλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο, όπου παρέμεινε ως το 1903.

Τα πιο γνωστά έργα του Χερν είναι μια συλλογή από διαλέξεις με το τίτλο "Japan: An Attempt at Interpretation" (1904). Άλλα βιβλία του είναι "Exotics and Retrospectives" (1898), "In Ghostly Japan" (1899), "Shadowings" (1900), "A Japanese Miscellany" (1901) και "Kwaidan" (1904).

«Επειδή είμαι Έλληνας και συνεπώς ανήκω σε νότια φυλή, ζω περισσότερο μ' αυτή απ' όσο με την αγγλοσαξονική», σημειώνει σ ένα γράμμα του ο Λευκάδιος Χερν. Ποια ελληνική υπόσταση διεκδικεί ο συγγραφέας? Τη «βιολογική» ως υιός της Ρόζας Κασιμάτη από τα αγγλοκρατούμενα Κύθηρα? Τη «γλωσσολογική» καθώς το όνομά του αναφέρεται στη Λευκάδα, τον τόπο γέννησης του? Την «πολιτιστική», μια και μελέτησε με ιδιαίτερο πάθος κείμενα και εικόνες από τον αρχαίο ελληνικό κόσμο? Τη «φαντασιακή», ως ένας ποιητής, ένας ταξιδιώτης σε συνεχή αναζήτηση της πολιτιστικής διαφοράς? Την «ψυχαναλυτική» εφόσον στερήθηκε την μητρική τρυφερότητα και γεύτηκε την αυστηρή πειθαρχία του ιρλανδικού πατρικού περιβάλλοντος? Την «πολιτισμική» στο βαθμό που ο Λευκάδιος Χέρν χρησιμοποιεί τον ελληνικό κόσμο σε

συνδυασμό με το ιαπωνικό βουδισμό για να διατυπώσει την πρότασή του για το μέλλον της ανθρωπότητας?

Τα προηγούμενα ερωτήματα αποτελούν το σημείο εκκίνησης σειράς εκδηλώσεων-δράσεων στο ΒΕΤΟΝ7, στα τέλη του Μάρτη 2014-110 χρόνια από τον θάνατο του.

Διαλέξεις, εργαστήρια, στρογγυλές τράπεζες, επιτελέσεις (performances), ταινίες, βίντεο, ραδιοφωνικές εκπομπές συνθέτουν τις πρώτες απαντήσεις στα προαναφερόμενα ερωτήματα. Καλλιτέχνες, ιστορικοί, ποιητές, κοινωνικοί επιστήμονες φιλόσοφοι, ιαπωνολόγοι θα διερευνήσουν τις ελληνικές διαστάσεις του έργου του «εθνικού συγγραφέα» της Ιαπωνίας.

Τα βιβλία του Λ. Χέρν, που έγραψε, στα αγγλικά, στη διάρκεια της παραμονής του στην Ιαπωνία (1890-1904), αναφέρονται στις παραδόσεις του ιαπωνικού λαού και στην ιδιότυπη πολιτιστική ιστορία της ιαπωνικής κοινωνίας. Δυτικός με ανατολικές ευαισθησίες μελέτησε με ιδιαίτερη αγάπη το φαντασιακό, φανταστικό και συμβολικό σύμπαν των «απλών» ιαπώνων, καθώς μέχρι τότε είχε δοθεί έμφαση από τους δυτικούς στα πολιτιστικά πρότυπα της αυτοκρατορικής αυλής, της αριστοκρατίας και των σαμουράι.

Η επιτάφια πλάκα στον ναό Κομπουτέρα γράφει. «Στο Λευκάδιο Χέρν του οποίου η πένα υπήρξε πιο ισχυρή ακόμα και από τη ρομφαία του ενδόξου έθνους που αγάπησε, έθνους που η πιο μεγάλη του τιμή υπήρξε ότι τον δέχτηκε στις αγκάλες του ως πολίτη και του προσέφερε αλίμονο, τον τάφο».