Τι είναι το Actopolis;
Ένα διασυνοριακό εργαστήριο για τον καλλιτεχνικό ακτιβισμό και την πόλη του αύριο
Οι ασταθείς οικονομίες, η αδυναμία των κρατικών θεσμών ή και η ολοκληρωτική αποτυχία τους, οι τεράστιες κοινωνικές ανισότητες, όπως και η συνεχής μεταναστευτική και προσφυγική ροή καθορίζουν τη ζωή στις κοινωνίες των πόλεων του γεωπολιτικού χώρου που εκτείνεται από την Τουρκία και την Ελλάδα μέχρι και τα υπόλοιπα Βαλκάνια.
Πώς μπορεί ν' αντιδράσει ο μεμονωμένος άνθρωπος σ' αυτές τις ριζικές αλλαγές του χώρου που ζει; Πώς αντιδρούν οι αστικοί χώροι; Σ' αυτές τις προκλήσεις, που αφορούν τελικά ολόκληρη την Ευρώπη, θέλει ν' απαντήσει το πρόγραμμα Actopolis, αποσκοπώντας να είναι ένα υπερεθνικό εργαστήριο για τον καλλιτεχνικό ακτιβισμό και την πόλη του Αύριο.
Καλλιτέχνες, πολεοδόμοι, αρχιτέκτονες, επιστήμονες που ασχολούνται με τον αστικό χώρο και ακτιβιστές από τη Μαρντίν, την Άγκυρα, την Αθήνα, το Βελιγράδι, το Σαράγεβο, το Ζάγκρεμπ, το Βουκουρέστι και το Όμπερχάουζεν συνενώθηκαν το 2015 σε μια πλατφόρμα πέρα από επαγγελματικούς κλάδους, εθνικά σύνορα και πολιτισμικές διαφορές και ανέπτυξαν ιδέες και προγράμματα δράσης, τα οποία θα πραγματοποιήσουν στις πόλεις τους μέσα στο 2016: Εναλλακτικές ζωής στα αστικά κέντρα, πειραματικές δράσεις και παρεμβάσεις στο δημόσιο χώρο – πάντα σε ανοιχτό διάλογο με την κοινωνία των πολιτών.
Σε κάθε μια πόλη εργάζεται αυτήν τη στιγμή μια ομάδα καλλιτεχνών, ειδικών του αστικού χώρου και ακτιβιστών για την υλοποίηση παρεμβάσεων στον αστικό χώρο της συγκεκριμένης πόλης. Για πολλούς από αυτούς τα θέματα που θίγουν δεν είναι μόνον η επικαιρότητα, αλλά και μέρος της προσωπικής τους εμπειρίας, όπως π.χ. τα γεγονότα στο πάρκο Γκεζί ή στην Πλατεία Συντάγματος.
Οι ομάδες αυτές βρίσκονται σε συνεχή επαφή μεταξύ τους, ανταλλάσσοντας εμπειρίες. Το 2017 τα κατά τόπους αποτελέσματα θα συγκεντρωθούν σε μια έκθεση, η οποία θα περιοδεύσει σ' όλες τις πόλεις που συμμετέχουν στο εγχείρημα.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να παρακολουθούν, αλλά και να σχολιάζουν τα προγράμματα όλων των πόλεων στο www.actopolis.net.
Το πρόγραμμα Actopolis – Αθήνα με τίτλο
«The Soft Power Lectures. Πού πάει η ενέργεια μετά από δω;»
επιμελούνται οι θεωρητικοί της τέχνης Ελπίδα Καραμπά και Γλυκερία Σταθοπούλου
«Η Αθήνα βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα» διαπιστώνουν οι δυο επιμελήτριες. «Η πρωτεύουσα της Ελλάδας βρίσκεται στο επίκεντρο τόσο του προσφυγικού ζητήματος όσο και των οικονομικών προβλημάτων της Ευρώπης. Υπό το πρίσμα της κατάρρευσης των θεσμών, η πόλη είναι ένα αντιπαράδειγμα του ευρωπαϊκού κράτους πρόνοιας». Ταυτόχρονα, όπως λένε οι επιμελήτριες, η Αθήνα, ειδικά μετά την κατάληψη της Πλατείας Συντάγματος και τους πολιτικούς μετασχηματισμούς που ακολούθησαν, γίνεται ένας εξωτικός χώρος όπου προβάλλονται οι δυναμικές προοπτικές της κρίσης. Βιώνει η Αθήνα αυτή τη στιγμή ένα Re-Branding ως πόλη δημιουργικών ενεργειών; Τί είδους δυνατότητες δράσης ανοίγονται για τους καλλιτέχνες, τους αρχιτέκτονες, τους ανθρωπολόγους ή τους κοινωνικούς επιστήμονες της πόλης; Πώς μπορούν να επωφεληθούν οι ίδιοι αλλά και η πόλη από αυτές τις ενέργειες; Μπορεί αυτό που ξεκίνησε ως εξωτικοποίηση της κρίσης να αποτελέσει κινητήρια δύναμη και να αξιοποιηθεί παραγωγικά σε ζητήματα όπως η μετανάστευση, ο εθνικισμός και τα κοινωνικά κινήματα; Αυτό είναι το κεντρικό ερώτημα της σειράς των διαλέξεων με τίτλο «The Soft Power Lectures. Πού πάει η ενέργεια μετά από δω;»
Πραγματευόμενες αυτά τα ερωτήματα οι δυο επιμελήτριες σχεδίασαν μια Προσωρινή Ακαδημία Τεχνών (ΠΑΤ), μια κινητή Ακαδημία Τεχνών, που θα «κατασκηνώνει» σε νευραλγικά σημεία της Αθήνας, σε θεσμικούς και εξωθεσμικούς χώρους. Το πρόγραμμα των εκδηλώσεών της, ομιλίες, δημόσιες συζητήσεις, επιτελεστικές διαλέξεις και παρουσιάσεις καλλιτεχνικών έργων απευθύνεται τόσο σε καλλιτέχνες, επιστήμονες, ακτιβιστές όσο και σε ενδιαφερόμενους κατοίκους της πόλης.
Η πρώτη εκδήλωση πραγματοποιείται το Σάββατο 27 Φεβρουαρίου 2016, 19:00
Χώρος: State of Concept, Τούσα Μπότσαρη 19, Αθήνα, Τηλ. 21 3031 8576
Η γλώσσα της εκδήλωσης θα είναι η ελληνική και η είσοδος ελεύθερη.
Αθήνα – Όμπερχάουζεν. Η ενέργεια δυο πόλεων
Πρώτη διάλεξη της Προσωρινής Ακαδημίας Τεχνών (ΠΑΤ)
Η διάλεξη ξεκινά με το ταξίδι της ΠΑΤ στο πλαίσιο της συμμετοχής της στο πρόγραμμα Actopolis στην πρώην βιομηχανική πόλη Όμπερχάουζεν της περιοχής Ρουρ. Η ΠΑΤ επιχειρεί να σκεφτεί φωναχτά τους όρους υπό τους οποίους πραγματοποιείται ένα πρόγραμμα αστικής ρύθμισης σε έξι βαλκανικές πόλεις. Η ΠΑΤ καλείται να ενεργοποιήσει την τέχνη σε σχέση με ζητήματα που αφορούν την πόλη, τους μετανάστες, την εργασία.
Από πού προκύπτει η υπόθεση πως η κρίση παράγει δημιουργικά υποκείμενα και «δημιουργικές πόλεις»; Πώς κατασκευάζονται οι αφηγήσεις σύγχρονων αστικών κέντρων ως «ενέργειες»;
Θα παρουσιαστούν τα έργα:
"The Poem begins with the unloving sun, Πάνος Σκλαβενίτης"
Το πρότζεκτ "The poem begins with the unloving sun" είναι ένα έργο σε εξέλιξη που αποτελείται από μια σειρά διαφορετικών δράσεων (performances, lectures, workshops etc.). Ο ήλιος, η θάλασσα και το καλό κλίμα της χώρας είναι οι βασικότεροι συντελεστές στις κυρίαρχες αφηγήσεις εθνικής υπερηφάνειας.
Το έργο επιχειρεί να αναδείξει και να ανιχνεύσει τους τρόπους με τους οποίους όλα αυτά διαμορφώνουν από κοινού τη φυσιογνωμία της σημερινής Ελλάδας και της πρωτεύουσάς της.
Fire Walker 2, Κωνσταντίνος Χατζηνικολάου
1. Τι σημαίνει η εικόνα εκείνου του άντρα που κουβαλά ένα στρώμα στον ώμο του;
2. Τίποτα μάλλον.
3. Βαδίζει σ' ένα ελάχιστο κομμάτι της πόλης.
4. Έχουν περάσει δέκα χρόνια.
5. Ξαναβλέπω το φιλμ αμέτρητες φορές.
6. Αυτός ο άντρας συνεχίζει να κουβαλά το στρώμα του.
7. Τι συμβαίνει λοιπόν;
8. Μάλλον τίποτα.
Apparatus: Αναστασία Δούκα, Queen Makita_ηλεκτρικά εργαλεία, 2004 - (ημικυκλικό παγκάκι)
Ομαδικό λυόμενο κάθισμα πάνω σε έξι πανομοιότυπες φέτες με κοινό ιστίο. Αντί να κάθεσαι θα μπορούσες να τρέξεις, να φύγεις, να σηκωθείς, να εξηγήσεις αντί να εξηγηθείς.
ACTOPOLIS
Ένα εγχείρημα του Goethe-Institut και του ιδρύματος Urbane Künste Ruhr
Σχεδιασμός/Σύλληψη: Angelika Fitz
Καλλιτεχνική διεύθυνση: Katja Aßmann και Angelika Fitz