Έθνος νεόκοπο που αγωνιά να πείσει αφενός για την αυτοσυνείδηση και το αυτεξούσιό του, αφετέρου για το αυθύπαρκτο της γλώσσας του, οι «ακατονόμαστοι» βόρειοι γείτονές μας παρουσιάζουν αξιόλογες επιδόσεις στη λογοτεχνία, την ποίηση, το τραγούδι, τις καλές τέχνες γενικότερα και η γνωριμία μαζί τους μέσω των παγκόσμιων αυτών γλωσσών σίγουρα συμβάλλει στην ειρήνη, τη φιλία, την κατανόηση και τη συνεργασία μεταξύ ανθρώπων και λαών κόντρα στα μίση, τις αντιπαλότητες και τις άναρθρες κραυγές των απανταχού εθνικιστών.

 

Ιδού δύο αντιπροσωπευτικά δείγματα γραφής δύο διακεκριμένων νέων ποιητών από τη βόρεια γείτονα, μαζί και τα βιογραφικά τους σε μετάφραση Μαρίας Δούμπα - τα εν λόγω ποιήματα πρωτοδημοσιεύτηκαν στα Φτερά Χήνας και περιλαμβάνονται στην Ανθολογία Βαλκανικής Ποίησης που θα κυκλοφορήσουν οι εκδόσεις Πανοπτικόν. 

 

Μίτκο Γκόγκοβ (Митко Гогов)

Παραβιασμένη θέα (Видиков прелом )

(πες μου, μήπως κατά τύχη τις φυλάς τις σχισμένες σελίδες
απ' τα αγαπημένα βιβλία;)

όνομα ήταν ή περί πράγματος κατάσταση...

τα ξανασχεδιάζω αργά
τα ξεθωριασμένα τατουάζ
τα απ' τη μέσα μεριά του δέρματος
κρυμμένα.

αγάπες τσακισμένες ή ιερογλυφικά
από περασμένες ζωές,
προτού την καταιγίδα με πονούν,
τα οστά μου κάνουν να στριφογυρίζουν
βροχή σαν να προαναγγέλλουν
από ουρανό γαλήνιο.

τις ψηφιοποιώ τις ανεπιθύμητες
αποφάσεις, σφραγίζω τις μη υπογραφείσες
συμφωνίες με τον θάνατο,
αποφεύγω την επικύρωση της διαθήκης
στην οποία θέλω να σβήσω κάθε τι
που καρδιοχτύπι απανωτά μου προξενεί.

τις όμορφες σκέψεις τις σκοτώνουμε μήπως
με θειικό οξύ ή τρυφερά πάνω τους
εφαρμόζουμε σαμπουάν για ψείρες;

η ιστορία χτενίζεται από μόνη της,
τα από καιρό εγκαταλειμμένα σπίτια μόνα θα καούν
απ' τον ήλιο.
ήρεμοι δεν ήμασταν ακόμη και τότε
που στο σοκάκι ξέραμε πως δεν θα μας βρούνε
ενώ παίζαμε κρυφτό,
κι ακόμη λιγότερο ενώ περιμέναμε την αρχή του αγαπημένου
φιλμ καθισμένοι στην αγκαλιά των γιαγιάδων ή
των παππούδων μας.

μεγαλύτερος σκληρός δίσκος απ' την ψυχή δεν υπάρχει,
τους φακέλους με τις επευφημίες τους συμπιέζουμε με
ψεύτικο όνομα, όχι για να μη τους ανοίξει κάποιος άλλος
και τους αποκαλύψει

αλλά για να τους ξεχάσουμε κι οι ίδιοι.

 

Ο Mitko Gogov γεννήθηκε το 1983 στη Στρώμνιτσα. Γράφει ποίηση, διηγήματα, δοκίμια και δημοσιογραφεί. Η συγγραφική δουλειά του έχει παρουσιαστεί και μεταφραστεί σε πολλές χώρες (Κίνα, Ινδία, Πακιστάν, Φιλιππίνες, ΗΠΑ, Ρωσία, Λευκορωσία, Ισπανία, Τσεχία, Γερμανία, Μεξικό, Γαλλία, Σερβία, Κροατία, Αλβανία, Κοσσυφοπέδιο, Βουλγαρία), η δε συλλογή του «Παγωμένο νερό» έχει εκδοθεί σε Π.Γ.Δ.Μ. και Σερβία (2011).

 

Είναι επίσης ακτιβιστής καλλιτέχνης – έχει παρουσιάσει εγκαταστάσεις, παραστάσεις, σκηνικά και έργα πολυμέσων σε Νορβηγία, Γαλλία, Ιταλία, Σερβία, Π.Γ.Δ.Μ. και Βουλγαρία – καθώς και πρόεδρος του σωματείου για την ανάπτυξη του πολιτισμού και της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς «Context – Strumica».

 

Διοργανώνει, επιπλέον, την εκδήλωση παγκόσμιας ποίησης «100 Iljadi poeti za promena» («100 χιλιάδες ποιητές για την αλλαγή») που πραγματοποιείται στην Π.Γ.Δ.Μ, την οποία και αντιπροσωπεύει στην Παγκόσμια Ένωση Ποιητών.

 

Τίχομιρ Γιάντσοβσκι (Tихомир Јанчовски)

Για τα ψέματα (За лагите)

Ψέματα λένε ότι χίλιες λέξεις η εικόνα αξίζει
η εικόνα είν΄ εικόνα, λέξεις δεν είναι...
υπάρχουν εικόνες κι εικόνες, κάποιες δεν αξίζουν
γι' αυτές να ξοδεύονται λέξεις
άλλες ολοένα λένε κι άλλο παραμύθι
τρίτες γιατρεύουν, κι αυτές είν' οι πιο καλές...
Ψέματα επίσης λένε ότι στο κρασί βρίσκεται η αλήθεια,
με το κρασί είσαι μεθυσμένος, με την αλήθεια νηφάλιος
το κρασί είναι από σταφύλι, η αλήθεια δεν είναι
με το κρασί δεν έχει σχέση, λευκό ή κόκκινο.
Ψέματα λένε ότι τα γουρούνια τρώνε μαργαριτάρια,
δοκίμασε να τους ρίξεις, μόνο θα τα μυρίσουν
και θα φάνε απ' τον χυλό τους κι εκείνα θα τ' αφήσουν
δεν είναι για φάγωμα...
Ψέματα λένε ότι το ψέμα έχει κοντά ποδάρια,
το ψέμα δεν έχει πόδια, μήτε κορμί, μήτε τίποτε
φάντασμα είναι και δεν έχει υπόσταση...
Και για άλλα πράγματα ψέματα λένε. Και για κάθε τι.
Ήδη έχω ζήσει αρκετά κι από καιρό να ψεύδομαι δεν μπορώ,
το ψέμα δεν μου πάει. Ούτε η αφηρημένη σκέψη.
Ο λόγος με προδίδει κι η μορφή επίσης. Αυτή ακόμη περισσότερο.
Κάποιοι άνθρωποι εύκολα διαβάζονται.

 

Ο Tihomir Janchovski είναι ποιητής, μεταφραστής και αρθρογράφος. Γεννημένος το 1967 στα Σκόπια, σπούδασε Γενική και Συγκριτική Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου (UKIM, 1991). Αποφοιτώντας ειδικεύτηκε στις Μεσαιωνικές Σπουδές στην Ουγγαρία ενώ απέκτησε και μεταπτυχιακό στη Σύγχρονη Ιστορία.

 

Εκτός από τη γενέτειρά του έζησε κατά καιρούς στη Βουδαπέστη, τις Βρυξέλλες, το Λονδίνο, το Άμστερνταμ και τη Σκιάθο, έχει επίσης επισκεφθεί επανειλημμένα το Άγιο Όρος.

 

Το βιογραφικό του αναφέρει ότι έχει εργαστεί ως αχθοφόρος, καμαριέρης σε ξενοδοχεία, θεριστής χόρτων, διανομέας εφημερίδων, εργάτης σε εργοστάσιο χυμών, σερβιτόρος, φύλακας σε παραλία, μπάρμαν, δημοσιογράφος, μουσικός, αρθρογράφος, μεταφραστής, καθηγητής της λογοτεχνίας και παγκόσμιας ιστορίας. Έχει εκδώσει μέχρι στιγμής δέκα ποιητικά βιβλία. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε διάφορες ευρωπαϊκές γλώσσες καθώς και στα φαρσί (περσικά).

 

Οδηγός Βιβλίου