Η Χριστουγεννιάτικη συναυλία της ΚΟΑ

«Ο Γ. Σ. Μπαχ και οι γιοι του» ο τίτλος της

ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ- ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ/ SHOWTIME 19.12.2013 | 10:35

Το Πρώτο από τα έξι Βραδεμβούργια Κοντσέρτα του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, έργο στο σύνολό του εμβληματικό για την εξέλιξη του Μπαρόκ καθώς και για ολόκληρη την ιστορία της συμφωνικής μουσικής, δεσπόζει στην χριστουγεννιάτικη συναυλία που θα δώσει η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών υπό την μουσική διεύθυνση του «μύστη» του Μπαρόκ Μάρκελλου Χρυσικόπουλου, την Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου, στις 20.00, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Το εορταστικό πρόγραμμα περιλαμβάνει όμως και δύο κατανυκτικά θρησκευτικά έργα των γιών του μεγάλου Κάντορα, το Si nocte tenebrosa του Γιόχαν Κρίστιαν Μπαχ και το Magnificat του Καρλ Φίλιπ Εμμάνουελ Μπαχ. Με την Ορχήστρα συμπράττουν ως σολίστ οι τέσσερις εξαιρετικοί λυρικοί τραγουδιστές Ελπινίκη Ζερβού, Θεοδώρα Μπάκα, Βασίλης Καβάγιας, Κωνσταντίνος Μαυρογένης. Συμμετέχει η Παιδική Χορωδία Rosarte, με την διδασκαλία της Ρόζης Μαστροσάββα.

Μάρκελλος Χρυσικόπουλος

Με αποσπάσματα από το ίδιο πρόγραμμα που λειτουργεί ως προανάκρουσμα του εορτασμού το 2014 των 300 χρόνων από την γέννηση του Καρλ Φίλιπ Εμμάνουελ Μπαχ (Βαϊμάρη, 8 Μαρτίου 1714), η Κ.Ο.Α. θα περιοδεύσει νωρίτερα στο Καρπενήσι (20/12) και τη Λαμία (21/12).

Τα έξι Βραδεμβούργια Κοντσέρτα ή «Έξη Κοντσέρτα για διαφορετικά μουσικά όργανα» όπως τα είχε ονομάσει ο ίδιος ο Μπαχ, αποτελούν από πολλές απόψεις την κορωνίδα των οργανικών του έργων. Γράφτηκαν στο διάστημα 1717-1721, περίοδο κατά την οποία ο συνθέτης υπηρέτησε στην Αυλή του Πρίγκηπα του Άνχαλτ-Κέτεν. Το όνομά τους οφείλεται στην αφιέρωσή τους στον ηγεμόνα του Βραδεμβούργου, Κρίστιαν Λούντβιχ. Φαίνεται ωστόσο ότι ο Μπαχ δεν είχε την χαρά να ακούσει ολοκληρωμένη την εκτέλεση των έργων του. Οι παρτιτούρες παρέμειναν στην βιβλιοθήκη του ηγεμόνα του Βραδεμβούργου μέχρι τον θάνατό του, το 1734, και μετά τα ίχνη τους χάθηκαν έως το 1849 όταν ανακαλύφθηκαν τυχαία στα αρχεία του Βραδεμβούργου κι εκδόθηκαν έναν χρόνο αργότερα. Στο πρώτο από τα Βραδεμβούργια Κοντσέρτα αντιπαρατίθενται δύο ομάδες οργάνων: δύο κόρνα, τρία όμποε και σόλο βιολί (γραμμένο για ένα ιδιότυπο μικρό βιολί της εποχής που χόρδιζε υψηλότερα από το κανονικό) από τη μία πλευρά και από την άλλη το κυρίως σώμα των εγχόρδων, το φαγκότο και το μπάσο κοντίνουο.

Παιδική Χορωδία Rosarte

Ο Γιόχαν Κρίστιαν Μπαχ ήταν o νεότερος από τους 13 γιους του Μπαχ. Αν και έμεινε στην ιστορία ως «ο Μπαχ του Λονδίνου», αφού εκεί έζησε και δραστηριοποιήθηκε τα τελευταία είκοσι χρόνια της ζωής του, το συνθετικό του έργο επηρεάστηκε και από την παραμονή του νωρίτερα στην Ιταλία (Μιλάνο, 1755-1762) όπου ασπάστηκε τον καθολικισμό και θήτευσε στην ιταλική όπερα. Κατά την ιταλική του περίοδο γράφτηκε και το Si nocte tenebrosa, καθώς και άλλα θρησκευτικά έργα του συνθέτη που εκτιμούσε βαθιά ο Μότσαρτ.

Λίγο μετά τον θάνατο του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, «Μεγάλος Μπαχ» χαρακτηριζόταν συχνά ο δευτερότοκος γιός του Καρλ Φίλιπ Εμμάνουελ. Ο χαρακτηρισμός είναι ενδεικτικός της σημαντικής συνεισφοράς του τελευταίου στην μεταβατική περίοδο από το μπαρόκ στον κλασικισμό. Ο Κ.Φ.Ε. Μπαχ συνέθεσε το Magnificat το 1749 στο Πότσνταμ, σε μία περίοδο που υπηρετούσε ως τσεμπαλίστας της Αυλής του Φρειδερίκου του Μεγάλου της Πρωσίας. Πρότυπό του υπήρξε αναμφίβολα το ομώνυμο έργο του πατέρα του.