Υπάρχουν κάποια έργα που δεν εξέφρασαν απλώς την εποχή τους αλλά άλλαξαν τον ρου της μουσικής ιστορίας· χωρίς αυτά η Μουσική δεν θα ήταν μόνο φτωχότερη αλλά διαφορετική. Και τα δύο έργα της συναυλίας ανήκουν, πέραν πάσης αμφισβήτησης, σε αυτή την κατηγορία. Η Ιεροτελεστία της Άνοιξης σηματοδότησε τη (σκανδαλιστική!) ανάδυση του μοντερνισμού, ενώ ο Μπετόβεν με το Τέταρτο Κοντσέρτο του έδειξε τον δρόμο που θα ακολουθούσαν -σχεδόν απαρέγκλιτα- οι μεταγενέστεροι ρομαντικοί συνθέτες στα μεγαλεπήβολα ανάλογα έργα τους.
