Ο «Ερωτόκριτος» από τους Χαΐνηδες και την ομάδα Κι όμΩς κινείται

Μια διαφορετική ανάγνωση του εμβληματικού έργου του Βιτσέντζου Κορνάρου

LIFOTEAM 8.7.2016 | 14:45

 

Ο «Ερωτόκριτος» από τους Χαΐνηδες και την ομάδα Κι όμΩς κινείται
© Θωμάς Δασκαλάκης / Φεστιβάλ Αθηνών 2014

 

Την επανάληψη της παράστασης Ερωτόκριτος που ανέβηκε στο Φεστιβάλ Αθηνών το 2014, θα έχουμε την ευκαιρία να ξαναδούμε το Σεπτέμβριο στην Αθήνα. Έργο-σταθμός στην ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και της Κρήτης του 17ου αιώνα, ο Ερωτόκριτος του Βιτσέντζου Κορνάρου είναι σήμερα το μοναδικό ίσως έργο που συντηρεί τη μεγάλη λαϊκή παράδοση των ραψωδών. Δύο γκουρού της κρητικής μουσικής, ο μύστης-λυράρης Ψαραντώνης και ο Δημήτρης Αποστολάκης των Χαΐνηδων «διαβάζουν» τον Ερωτόκριτο ως μικτό θέαμα, που επιστρατεύοντας ακόμα και ακροβάτες κλείνει το μάτι στις μεσαιωνικές λαϊκές γιορτές και εισάγει τον όρο «τραγουδαφήγηση». Με τους Χαΐνηδες, σε πλήρη ανάπτυξη, συμπράττει η ομάδα κι όμΩς κινείται, και πολλοί ακόμα καλλιτέχνες.

 
Oι συντελεστές της παράστασης εξηγούν το όραμά τους για τον δικό τους Ερωτόκριτο: «Πρόκειται για μια τραγουδαφήγηση, που πότισε, με τέτοιο απόλυτο τρόπο, τη μουσική παράδοση, έπλασε σε μεγάλο βαθμό τη γλώσσα που μιλιέται σε αυτόν τον τόπο, συγκίνησε γενιές ανθρώπων, τους δάνεισε εικόνες και σύμβολα για τον έρωτα, τον ηρωισμό, τη φιλία, τη γενναιότητα, την αξιοπρέπεια, τον πόνο, το σωστό, το λάθος και τελικά υιοθετήθηκε απόλυτα ως σύμβολο-αντιπρόσωπος του πολιτισμού τους.  Για μας, δεν είναι συγκινητικό μόνο το παρελθόν του. Η επαναστατική του πίστη, στον άνθρωπο που αλλάζει τη μοίρα του, η βαθειά διαλεκτική του λόγου των προσώπων του, η μουσική του φόρμα και η μορφή του γλώσσας του, είναι συγκινητικά στο παρόν. Ο Ερωτόκριτος εκδιώχτηκε από τα χωριά της Κρήτης. Τη θέση του πήραν το δελτίο των 8 στην τηλεόραση, το facebook, ο αυτισμός των sms και ο θόρυβος από την εκβιομηχάνηση της γεωργικής εργασίας. Συνήθως τον συναντάμε στα χείλη τραγουδιστών, που του αφιερώνουν ένα τρίλεπτο γλυκερής και αυτάρεσκης ευαισθησίας και σε θεατρικές παραστάσεις ως φολκλόρ ή ως φολκλόρ «πειραγμένο». Ο λόγος της αποτυχίας των προσπαθειών αυτών είναι, όπως προανέφερα ότι ο Ερωτόκριτος καθώς δεν είναι ούτε ποίημα, ούτε τραγούδι, ούτε θεατρικό έργο, απαιτεί άλλη στάση, άλλη ευθύνη, άλλη απεύθυνση, άλλη πίστη και εντέλει, άλλη αναπαράσταση.

 

Ο «Ερωτόκριτος» από τους Χαΐνηδες και την ομάδα Κι όμΩς κινείται
© Θωμάς Δασκαλάκης / Φεστιβάλ Αθηνών 2014


Με στόχο την  ανάδειξη αυτών των θησαυρών θα επιχειρήσουμε μιαν άλλη αναπαράσταση της διαλεκτικής του Ερωτόκριτου, στηριγμένη στη δύναμη, την πίστη και την τέχνη των ιδιαίτερων προσώπων, που θα καταδυθούν σ' αυτή την αρχέγονη συνειδησιακή κατάσταση του Ομηρίδη- Λυράρη-Ράπερ. Η διαλεκτική της τραγουδαφήγησης από τα πολλά διαφορετικά όργανα και τις φωνές, συμπληρώνεται και διαχέεται στη θεατρική πτυχή του έργου, από τη στικτική ή αντιστικτική παρουσία της ομάδας κι όμΩς κινείται. Η ανάγκη που μας οδήγησε στην παρουσία του χορού, είναι η άμεση και καθαρή σχέση του με τη ρυθμολογία και την εκστατική υπόσταση του έπους, μια σχέση απαλλαγμένη από τη θεατρική του αναπαράσταση».

 


Χαΐνηδες, Ψαραντώνης, κι όμΩς κινείται 

«Ερωτόκριτος»του Βιτσέντζου Κορνάρου

Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου 9.00μ.μ.

Θέατρο Βράχων «Μελίνα Μερκούρη» Εισ.: €8-15

Μουσική: Το μουσικό σχήμα Χαΐνηδες, Δημήτρης Αποστολάκης: λύρα, Δημήτρης Ζαχαριουδάκης: τραγούδι –κιθάρα
Σπυριδούλα Μπάκα: τραγούδι, Τάκης Κανέλλος: κρουστά, Κλέων Αντωνίου: ηλεκτρική κιθάρα, Μιχάλης Νικόπουλος: λαούτο, μαντολίνο, Ρέλλος Θοδωρής: σαξόφωνο, Νόνης Γιάννης: μπάσο

Κίνηση: Κι όμΩς κινείται, Χορός – Ακροβασία:Δημάς Βασίλης, Καραχανίδης Τάσος, Λινάρδου Αντιγόνη, Μακατσώρης Χριστόφορος, Ιωάννα Παρασκευοπούλου, Χριστίνα Σουγιουλτζή, Χαμηλοθώρη Λία

 

Μια παραγωγή του Φεστιβάλ Αθηνών (Ωδείο Ηρώδου Αττικού 30 Ιουνίου 2014)