Το πρόγραμμα της ΚΟΑ για την καλλιτεχνική περίοδο 2021-22
Στο πρόγραμμα της καλλιτεχνικής περιόδου 2021-2022 υπάρχουν σπουδαία έργα όπως η 9η και η 6η του Μπετόβεν, η Έκτη αλλά κι η Όγδοη του Μπρούκνερ, έργα εξεχόντων Ελλήνων συνθετών, συναυλίες επετειακές.
«Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, σε μεγάλο βαθμό, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, η Ορχήστρα μας, στερήθηκε την επαφή με το κοινό που για μας αποτελεί υψηλό σημείο αναφοράς κάθε συναυλίας. Στη διάρκεια αυτού του χρόνου, όμως, δεν μείναμε άπραγοι. Αντιθέτως, με δεδομένες τις αντίξοες συνθήκες, δοκιμαστήκαμε (και δοκιμάσαμε) νέους τρόπους επικοινωνίας με τους πολλούς παλιούς και νέους φίλους μας.
Απόδειξη, οι δεκάδες χιλιάδες θεάσεις των διαδικτυακών δράσεων μας που -επειδή ουδέν κακόν αμιγές καλού- διευκόλυναν την προσβασιμότητα στο πολυεπίπεδο έργο της Πρώτης Ορχήστρας της χώρας, της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών. Και -πρέπει να πω- ότι την πρωτιά αυτή της βαριάς ιστορίας μας, την αντιλαμβανόμαστε, όχι ως προνόμιο, αλλά ως ευθύνη». Με αυτά τα λόγια ο Λουκάς Καρυτινός παρουσιάζει το πρόγραμμα της ΚΟΑ για την καλλιτεχνική περίοδο 2021-22.
Στο πρόγραμμα της καλλιτεχνικής περιόδου 2021-2022 υπάρχουν σπουδαία έργα όπως η 9η και η 6η του Μπετόβεν, η Έκτη αλλά κι η Όγδοη του Μπρούκνερ, έργα εξεχόντων Ελλήνων συνθετών, συναυλίες επετειακές, όπως για τα 200 Χρόνια από τη γέννηση του Σεζάρ Φρανκ, για τα 50 χρόνια από τον θάνατο του Ιγκόρ Στραβίνσκι, η συμμετοχή/τιμή στο Έτος Σαιν Σανς, το αφιέρωμα στον Νικόλαο Μάντζαρο, ενώ συνεχίζεται ο Κύκλος Ελληνική Επανάσταση που τιμά τα 200 χρόνια ελευθερίας. Στο πόντιουμ, μεγάλα ονόματα όπως οι αρχιμουσικοί: Λεωνίδας Καβάκος, Κρίστοφ Έσσενμπαχ, Βλατσισλάβ Βόλιτς, Μίχκελ Κίτσον, Πιερ Κάρλο Ορίτσιο. Στους σολίστες ξεχωρίζουν η Ελίζαμπετ Λεόνσκαγια, ο Κυπριανός Κατσαρής, η Κρίστα Μάγιερ, ο Στέφαν Ντορ.
Φέτος, αποτελεί προτεραιότητα η ανάδειξη της λυτρωτικής πλευράς της μουσικής. Για το λόγο αυτό, εγκαινιάζεται φέτος η σειρά διαδραστικών συναυλιών «Ταξίδι στο Κέντρο της Μουσικής» με τη συμβολή του χαρισματικού συνθέτη - πιανίστα Χρήστου Παπαγεωργίου και της διακεκριμένης ιστορικού Μαρίας Ευθυμίου. Πρόκειται για καινοτόμες συναυλίες στις οποίες θα συγκλίνουν διαφορετικά μέσα (ομιλίες, βίντεο, μουσική) με σκοπό την παρουσίαση κάθε φορά ενός διαφορετικού συμφωνικού είδους. Οι καινοτόμες αυτές συναυλίες απευθύνονται σε όλες/ους, ανεξαρτήτως της σχέσης τους με το αντικείμενο. Ο στόχος σαφής: μέσα από την σκηνοθετημένη ερμηνεία έργων, τη γνωριμία με τα όργανα και τους μουσικούς, επεξηγηματικές ομιλίες, αλλά και με τη συνδρομή της τεχνολογίας, σκιαγραφείται η διαχρονική αξία της συμφωνικής μουσικής με τρόπο κατανοητό στις/ους αμύητες/ους. Είμαστε αποφασισμένοι να φέρουμε στον γεμάτο συγκινήσεις κόσμο μας όσο γίνεται περισσότερες/ους. Όσες/οι μέχρι σήμερα δεν είχαν ασχοληθεί με το είδος θα διαπιστώσουν ότι το μονοπάτι γνώσης που καλούνται να διασχίσουν κάθεάλλο παρά δύσβατο είναι. Ο κύκλος «Ταξίδι στο Κέντρο της Μουσικής» ξεκινά στις 28 Ιανουαρίου και η πρώτη συναυλία είναι αφιερωμένη στο είδος του συμφωνικού ποιήματος.
Η συνέχεια γίνεται στις 18 Μαρτίου, με ένα αφιέρωμα στο κοντσέρτο, το είδος που αναδεικνύει όσο κανένα άλλο τις ικανότητες των δεξιοτεχνών μουσικών. Τι περιμένουμε να ακούσουμε όταν εμφανίζεται στη σκηνή ο σολίστ; Αυτά και πολλά άλλα ερωτήματα θα απαντηθούν κατά τη διάρκεια της συναυλίας. Το θεμελιώδες αφιέρωμα στο είδος της συμφωνίας θα γίνει στην τελευταία συναυλία του κύκλου που θα πραγματοποιηθεί στις 13 Μαΐου.
Η εναρκτήρια συναυλία της ορχήστρας με τίτλο «Έξοδος στο φως»,δηλώνει το πνεύμα της καλλιτεχνικής περιόδου που ξεκινά. Η Μουσική, χωρίς να γίνεται διδακτική, φανερώνει τέλεια τη μικρή απόσταση που υπάρχει ανάμεσα στο πένθος και το θρίαμβο της ζωής που επέρχεται στο τέλος. Στις 8 Οκτωβρίου, η αρχή θα γίνει τιμώντας τον Έλληνα συνθέτη και πρώην Καλλιτεχνικό Διευθυντή της Κ.Ο.Α., τον σπουδαίο Γιάννη Ιωαννίδη με το έργο «Μεταπλάσεις Β’».
Ακολουθούν τα συγκλονιστικά, όσο και βιωματικά, «Τραγούδια για τα νεκρά παιδιά» του Γκούσταβ Μάλερ. Η συναυλία ολοκληρώνεται με τη μεγαλειώδη Πρώτη Συμφωνία του Μπραμς, η οποία θα σημάνει την έναρξη μιας - ελπίζουμε - δραστήριας και γεμάτης έμπνευση καλλιτεχνικής χρονιάς.
Από το φετινό πρόγραμμα δε λείπουν οι συνεργασίες με διεθνώς καταξιωμένους, αλλά και θρυλικούς μουσικούς και αρχιμουσικούς. Στις 15 Οκτωβρίου, σε συμπαραγωγή με τον Ο.Μ.Μ.Α., θα έχουμε τη χαρά να συμπράξουμε με τον πρώτο αρχιμουσικό της Εθνικής Όπερας της Οδησσού, Βιατσεσλάβ Βόλιτς. Η συναυλία γίνεται με αφορμή τη συμπλήρωση ενός αιώνα από τον θάνατο του Γάλλου συνθέτη Καμίγ Σαιν-Σανς. Στην ίδια συναυλία, ένας από τους εκατό καλύτερους πιανίστες του 20ού αιώνα, ο Συπριέν Κατσαρής, θα ερμηνεύσει δεξιοτεχνικά δύο φαντασμαγορικά έργα του Φραντς Λιστ.
Στις 4 Φεβρουαρίου, η Ορχήστρα και το Μ.Μ.Α. θα έχουν την τιμή να συμπράξουν με τον διεθνώς καταξιωμένο Βραζιλιάνο πιανίστα Ζαν Λουί Στόιερμαν σε μια ερμηνεία του γεμάτου συναισθηματισμό Κοντσέρτου για πιάνο του Ρόμπερτ Σούμαν.
Στις 11 Φεβρουαρίου, η Ορχήστρα συμπράττει ξανά με τον μυθικόπιανίστα και αρχιμουσικό Κρίστοφ Έσσενμπαχ, τον Γερμανό μαέστρο που εντυπωσίασε κοινό και κριτικούς στις 29 Ιανουαρίου του 2020, διευθύνοντας έργα Μπετόβεν και Μάλερ σε μια θριαμβευτική συναυλία. Αυτή τη φορά, θα διευθύνει το ατμοσφαιρικό 20ό Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα σε ρε ελάσσονα του Μότσαρτ συμπράττοντας με την εντυπωσιακή πιανίστα Νεφέλη Μούσουρα. Σύμφωνα με την επιθυμία του Μαέστρου, ο οποίος αποποιείται της αμοιβής του, τα έσοδα της συναυλίας θα διατεθούν για φιλανθρωπικό σκοπό.
Στο πόντιουμ επιστρέφει, ο εμπνευσμένος μαέστρος, Μάρκους Μπος. Η Ορχήστρα έχει συμπράξει μαζί του το 2014 στον Κύκλο Μπραμς και το 2016 στην Πασχαλινή συναυλία. Αυτή τη φορά, θα τον απολαύσουμε στην επιβλητική 35η Συμφωνία σε ρε μείζονα του Μότσαρτ (27.05).
Ο δραστήριος Ιταλός μαέστρος Πιερ-Κάρλο Ορίτσιο θα οδηγήσει την Ορχήστρα σε μια ερμηνεία της θυελλώδους «Φραντσέσκα ντα Ρίμινι» του Τσαϊκόφσκι (5.11) τιμώντας τα 700 χρόνια από το θάνατο του Ντάντε.
Ακόμα, ο κορυφαίος Κορνίστας Στέφαν Ντορ (πρώτο Κόρνο στη Φιλαρμονική του Βερολίνου) θα συμπράξει μαζί μας ερμηνεύοντας το εύθυμο 2ο Κοντσέρτο για κόρνο και ορχήστρα σε μι ύφεση μείζονα του Ρίχαρντ Στράους (11.03). Τη μουσική διεύθυνση θα αναλάβει ο δημοφιλής στο ελληνικό κοινό, Φρανκ Μπέερμαν. Και βέβαια η θρυλική Ελίζαμπετ Λεόνσκαγια επιστρέφει κοντά μας, για να αποδώσει με τον δικό της συνταρακτικό τρόπο, το γοητευτικό 2ο Κοντσέρτο για πιάνο του Μπραμς (01.04).
Στις 15 Οκτωβρίου, σε πρώτη εκτέλεση «Ο Χορός του Ζαλόγγου», έργο – ανάθεση της Κ.Ο.Α. στον διεθνώς αναγνωρισμένο Δημήτρη Σκύλλα. Ενώ στις 5 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί η πολυαναμενόμενη α’ εκτέλεση του έργου «Ελευθερία ή Θάνατος» του Χρήστου Σαμαρά, σύνθεση – ανάθεση της Κ.Ο.Α. με αφορμή τα 200 χρόνια. Η παρουσίαση θα γίνει σε συνδυασμό με μια ακόμα σημαντική επέτειο, αυτή των 50 χρόνων από το θάνατο του ρηξικέλευθου Ιγκόρ Στραβίνσκυ (05.11).
Η συναυλία Ελληνική Επανάσταση IV, που λόγω κρούσματος Covid 19 δεν ήταν εφικτό να διεξαχθεί πέρυσι, θα δοθεί φέτος στις 12 Νοεμβρίου. Θα παρουσιαστούν τέσσερα έργα Ελλήνων συνθετών, μεταξύ των οποίων η Palingenesis, ανάθεση της Κ.Ο.Α. στον πολυβραβευμένο Ευριπίδη Μπέκο. Συνθέσεις ενδεικτικές της μουσικής μας πορείας, που αναδεικνύουν την εθνική μας ταυτότητα διαχρονικά: η Σουίτα αρ.1 του Μίκη Θεοδωράκη, οι Παραλλαγές και Φούγκα σε ένα δημοτικό τραγούδι του Αντίοχου Ευαγγελάτου και η Εισαγωγή και Φούγκα πάνω σε δύο ελληνικά θέματα του Διονυσίου Λαυράγκα. Διευθύνει ο ανερχόμενος μαέστρος Διονύσης Γραμμένος. Στο πιάνο, η διακεκριμένη σολίστ Τατιάνα Παπαγεωργίου (12.11).
Στις 8 και 10 Δεκεμβρίου δίνεται η πρεμιέρα της όπερας «Ελπίς Πατρίδος» του συνθέτη Γιώργου Κουρουπού σε λιμπρέτο της ποιήτριας Ιουλίτας Ηλιοπούλου.
Φέτος, με τις συναυλίες 26 & 28 Νοεμβρίου σε Πάτρα (εφόσον οι συνθήκες το επιτρέψουν) και Αθήνα, το σπουδαίο φιλανθρωπικό Πρόγραμμα «Προσφορά Μουσικής & και Μουσική Προσφορά» θα συμπληρώσει αισίως έξι χρόνια. Ο παγκοσμίως κορυφαίος βιολονίστας και αρχιμουσικός Λεωνίδας Καβάκος θα διευθύνει το Κοντσέρτο για βιολοντσέλο σε Ντο μείζονα του Γιόσεφ Χάυντν και τη βαθυστόχαστη Έκτη Συμφωνία του Σεργκέι Προκόφιεφ. Στο βιολοντσέλο, θα βρίσκεται ο ραγδαία ανερχόμενος Τιμόθεος Πετρίν.
Η αρχή για το 2022 θα γίνει με μια συναυλία αφιερωμένη στην επέτειο των 200 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου δασκάλου Σεζάρ Φρανκ(21.1). Μετά από χρόνια, η Ορχήστρα θα ερμηνεύσει το αγωνιώδες συμφωνικό ποίημα «Ο καταραμένος κυνηγός». Θα ακολουθήσει το Κοντσέρτο για φλάουτο και ορχήστρα του Μιχάλη Τραυλού με σολίστ τη βαθιά γνώστρια του οργάνου, Ιβόνα Γκλίνκα. Μια συναυλία που ολοκληρώνεται με τη φορτισμένη συγκινησιακά 4η Συμφωνία του Τσαϊκόφσκι.
Στο πρόγραμμα και το αφιέρωμα στη συμπλήρωση 150 χρόνων από τον θάνατο του πρωτοπόρου Νικόλαου Μάντζαρου. Σε α’ εκτέλεση θα παρουσιαστούν έργα ενδεικτικά της εργογραφίας του σε έναν μακρινό διάλογο με το «The Chairman Dances» του μινιμαλιστή John Adams υπό τη μουσική διεύθυνση του Σπύρου Προσωπάρη. Πρόκειται για έναν ελάχιστο φόρο τιμής που αποδίδεται στον συνθέτη του Εθνικού μας Ύμνου, ιδρυτή της Επτανησιακής σχολής.
Και βέβαια η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών τιμά τα 50 χρόνια από το θάνατο του Ιγκόρ Στραβίνσκυ, ενός από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους του μουσικού μοντερνισμού. Στις 5 Νοεμβρίου θα ερμηνεύσει το Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα σε ρε, ενώ την ερχόμενη άνοιξη, στις 11.03 το «Ντάμπαρτον Όουκς» και στις 27.05 το συναρπαστικό «Πουλί της Φωτιάς».
Χορωδιακά έργα - Όπερα
Εκτός από τις συμφωνικές συναυλίες, το φετινό πρόγραμμα περιλαμβάνει πολλά σημαντικά αποσπάσματα από διάσημες όπερες. Άλλωστε, η Ορχήστρα μας συχνά ερμηνεύει όπερες κοντσερτάντε και συμμετέχει σε γκαλά, εστιάζοντας στη μουσική και την ερμηνεία. Η αρχή γίνεται με την Εορταστική Συναυλία των Χριστουγέννων όπου θα παρουσιαστεί η 9η του Μπετόβεν (18.12). Ακολουθούν, το καθιερωμένο Πρωτοχρονιάτικο Γκαλά (30.12) - και το Γκαλά Όπερας με τον διάσημο Δημήτρη Πλατανιά και την πολυβραβευμένη Ντινάρα Αλίεβα σε παραγωγή Ο.Μ.Μ.Α. (03.03). Τέλος, την Μεγάλη Τετάρτη, μεταξύ άλλων έργων, θα παρουσιαστεί το δημοφιλές Ρέκβιεμ του Μότσαρτ (20.04 σε συμπαραγωγή με τον Ο.Μ.Μ.Α.).
Πέραν των προαναφερθέντων, η καλλιτεχνική περίοδος 2021 – 22, έχει έντονο ελληνικό χρώμα. Μια σειρά εξαιρετικών Ελλήνων ερμηνευτών διεθνούς ακτινοβολίας, ανεβάζει τον πήχη των δεξιοτεχνικών απαιτήσεων. Στη συναυλία Σκοτεινά Ρεύματα – Έτος Σαιν – Σανς, ο Θοδωρής Τζοβανάκης ιχνηλατεί το Τρίτο Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα σε μι ύφεση μείζονα του Καμίγ Σαιν – Σανς σε α’ εκτέλεση από την Κ.Ο.Α.(22.10). Στις αρχές Νοεμβρίου, ο Αντώνης Σουσάμογλου επανασυστήνει το Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα σε ρε του Ιγκόρ Στραβίνσκι (05.11). Ο ακμαίος Μίλτος Λογιάδης εκτός από την Ποιμενική Συμφωνία του Μπετόβεν, διευθύνει και το Γκαλά Όπερας στις 03.03. Μια πλειάδα διακεκριμένων ερμηνευτών συμμετέχουν στο Πρωτοχρονιάτικο Γκαλά: Μυρτώ Παπαθανασίου, Μαρισία Παπαλεξίου Μάριο Τζεφίρι και Δημήτρης Τηλιακός υπό τον έμπειρο Βύρωνα Φιδετζή (30.12). Μεταξύ των Ελλήνων που ξεχωρίζουν κι ο παγκοσμίου φήμης συνθέτης Χρήστος Χατζής, παρουσιάζει σύνθεση για μαρίμπα εμπνευσμένη από το φαινόμενο της εαρινής ισημερίας, αφιερωμένη στον δικό μας Θεόδωρο Μιλκώφ (29.04). Τον Μάϊο, ο διεθνώς αναγνωρισμένος Βασίλης Χριστόπουλος ανεβαίνει στο πόντιουμ για να οδηγήσει την αποκαλυπτική Όγδοη Συμφωνία σε ντο ελάσσονα του Άντον Μπρούκνερ (06.05). Λίγες μέρες αργότερα, ο εκρηκτικός Βασίλης Βαρβαρέσος αναμετριέται με το Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα σε λα ελάσσονα τουΈντβαρντ Γκρηγκ. Μια συναυλία που – όχι τυχαία- τιτλοφορείται Με Πάθος, το οποίο άλλωστε διακρίνει και τον μαέστρο της, Γιώργο Μπαλατσινό (20.05).
