Berliner Ensemble - Bob Wilson - Η όπερα της πεντάρας

Berliner Ensemble - Bob Wilson
Η όπερα της πεντάρας
Θέατρο Παλλάς
Παρασκευή 16 Ιανουαρίου

Υποκλίθηκε όλη η Αθήνα, που λένε, μπροστά στoν Τιτάνα της διεθνούς πρωτοπορίας Μπομπ Ουίλσον, κατά την πρεμιέρα της Όπερας της πεντάρας από το Μπερλίνερ Ανσάμπλ στο Παλλάς της οδού Βουκουρεστίου. Άστραψαν και βρόντηξαν τα φλας και οι τηλεοπτικές κάμερες στην έλευση της πολιτειακής, πολιτικής και πνευματικής ηγεσίας του τόπου, από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Παπούλια μέχρι τους: Θόδωρο Αγγελόπουλο, Διονύση Σαββόπουλο, Διονύση Φωτόπουλο, Κώστα Γεωργουσόπουλο, Γιάννη Χουβαρδά, Δημήτρη Παπαϊωάννου, Σταμάτη Φασουλή, Νίκο Μαστοράκη, και τελειωμό δεν έχει η λίστα των καλλιτεχνικών μας ταγών που παρευρέθηκαν, και θα αναλωθούμε σ' αυτούς αν συνεχίσω, ενώ το θέμα μας είναι το θέαμα του σπουδαίου Αμερικάνου εικαστικού σκηνοθέτη, δημιουργού αριστουργηματικών εικόνων και επικών θεατρικών παραστάσεων. Του καλλιτέχνη που στις αρχές της δεκαετίας του '70 ταρακούνησε συθέμελα το σύγχρονο θέατρο και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού με τη βουβή όπερα Το βλέμμα του κουφού, που κίνησε ορδές στρατού -χάρη στη συνδρομή της Φαράχ και του Σάχη- πάνω στα ιρανικά βουνά επί επτά μέρες για το υπερθέαμα KA MOUNTain and GUARDenia Terrace, που μαζί με τον Φίλιπ Γκλας και χάρη στο τετράωρο οπτικοακουστικό δρώμενο Einstein on the beach έδωσαν στην performance art διαστάσεις έπους, κι έκτοτε τον έχει υιοθετήσει η Γαλλία για τις σούπερ αβανγκαρντίστικες παραστάσεις του, και που τα τελευταία χρόνια θριαμβεύει πια στις σκηνές του Βερολίνου. Αποσπάσματα έργων του έχει φέρει στους Δελφούς, στην Αθήνα μας παρουσίασε έναν κατώτερο των προσδοκιών μας Προμηθέα στο Μέγαρο, ένα video art σε ποίηση του Τζελαλαντίν Ρούμι και τους Δερβίσηδές του που έμοιαζαν σαν «αρπαχτή», όπως πολύ σωστά παρατήρησε σε συνέντευξη το πνευματικό του τέκνο εν Ελλάδι. Βέβαια, είχαμε και την τύχη να δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών την αναμφισβήτητα ευφυέστατη παράσταση του Κουαρτέτου του Χάινερ Μίλερ με την Ιζαμπέλ Ιπέρ πρωταγωνίστρια.

Η θρυλική Όπερα της πεντάρας των Μπρεχτ - Βάιλ, σκηνοθετημένη για το θέατρο του Μπρεχτ, το Μπερλίνερ Ανσάμπλ, ίσως αποδειχθεί ότι ήταν το καλλιτεχνικό γεγονός του χειμώνα, αν και βρισκόμαστε μόλις στην αρχή του. Μια εβδομάδα πριν τις παραστάσεις είχαν ξεπουληθεί όλα τα εισιτήρια, από τα πιο φθηνά των 20 ευρώ μέχρι τα πανάκριβα των 120 ευρώ! Όπως πάντα συμβαίνει με αυτό, τρέχουν όλοι οι κοσμικοί να δουν το έργο ορόσημο-μανιφέστο του Μπρεχτ που συνοψίζεται στη διάσημη ατάκα «τι είναι μια ληστεία μπροστά στην ίδρυση μιας τράπεζας» κι όπου εκμετάλλευση του οίκτου, παραοικονομία, πορνεία ταυτίζονται με την έννομη τάξη , ενώ επικυρώνονται από ένα βασιλικό αποθεωτικό φινάλε! Από τη βραδιά της πρεμιέρας του 1928 που μεγαλοαστοί Βερολινέζοι κατέκλυσαν το θέατρο δεν έχει πάψει παγκοσμίως να παίζεται πάντα με αμείωτο ενδιαφέρον και επιτυχία στα πολυτελέστερα θέατρα του κόσμου. Ίσως για την αξεπέραστη μουσική του Κουρτ Βάιλ. Στην προκειμένη περίπτωση, η μανιέρα του Γουίλσον ξεπέρασε τον ίδιο τον μύθο του έργου, το προσάρμοσε αριστοτεχνικά στη γνωστή του αισθητική, με εξαιρετικό light design και σκηνογραφία που υπογράφει ο ίδιος, εκπληκτικές εξπρεσιονιστικές φιγούρες που παρέπεμπαν στον κινηματογράφο του 1920 -καρικατούρες βγαλμένες από τον Μουρνάου και τον Τσάπλιν (πόσο συχνά βλέπουμε στο ελληνικό θέατρο να δέχονται οι ηθοποιοί να στραπατσαριστούν και να παραμορφωθούν;)-, τη ζωγραφική του Γκρος και του Ντιξ αλλά και το βερολινέζικο καμπαρέ, όπως ο Μακίθ που θύμιζε περισσότερο βαμπ και Μάρλεν Ντίντριχ παρά σκληροτράχηλο αρχηγό συμμορίας, εξαιρετικά κοστούμια του Ζακ Ρενό -μαύρες σκαλιστές αντιθέσεις στο γαλάζιο φόντο-, κλοουνίστικο μακιγιάζ σαν μάσκες της σύγχρονης απελπισίας και φαιδρότητας, φωνές εκπληκτικές συνοδευμένες από ζωντανή ορχήστρα, υποκριτική υψηλού επιπέδου - ξεχώρισα την Κριστίνα Ντρέξλερ ως Πόλυ. Παρ' όλα αυτά, η μεγαλειώδης αυτή παράσταση, που έχει περάσει ήδη από το Σπολέτο και το Παρίσι, άφησε το αθηναϊκό κοινό διχασμένο. Πολλοί ήταν αυτοί που το βρήκαν βαρετό και ανεπιτυχές εγχείρημα! Όχι όμως και η πλειοψηφία, που βγήκε εκστασιασμένη από την τρίωρη εμπειρία, λέγοντας ότι είχαν χρόνια να δουν τέτοιου επιπέδου θέατρο στην Αθήνα...

Τα χειροκροτήματα κράτησαν τουλάχιστον είκοσι λεπτά, από τη σκηνή πέρασαν και ξαναπέρασαν όλοι οι ηθοποιοί, από τον πιο «ασήμαντο» ρόλο μέχρι τους πρωταγωνιστές, όλοι εκπληκτικοί κι ανεπανάληπτοι, ώσπου στο τέλος ανέβηκαν επί σκηνής και καμιά τριανταριά αν όχι και παραπάνω τεχνικοί, μαζί τους και ο μάγος Μπομπ Γουίλσον με το απέριττο μαύρο κοστούμι του, επιβεβαιώνοντας το συλλογικό πνεύμα του ενός Ensemble.

Χρήστος Παρίδης

RUN DMC
Bios
Κυριακή 17 Ιανουαρίου

Το πιο αξιοπερίεργο στην εμφάνιση του Run-Dmc (ή καλύτερα «DMC» σκέτο, μιας και ο εκπρόσωπος του γκρουπ που είδαμε ήταν ο Darryl NcDaniels, πληροφοριακά ο Jam Master Jay έχει πλέον περάσει στην επόμενη ζωή και ο «Run» Joseph Simmons ασχολείται με άλλα πράγματα) στο Bios την Κυριακή ήταν ότι αντί να προσελκύσει σκληροπυρηνικούς χιπχοπάδες, το κοινό ήταν αρκετά νεανικό στην πλειοψηφία του και, όπως το χαρακτηρίσαμε εκείνη τη στιγμή, τρέντι. Σαφώς, όταν ένα τόσο θρυλικό συγκρότημα έχει επηρεάσει σε τόσο μεγάλο βαθμό τη γενιά του MTV, ειδικά με τη συνεργασία του με τους Aerosmith στα μέσα της δεκαετία του '80 αλλά και με την εκτόξευση ξανά στα τσαρτ του remix του Jason Nevins «It's like that» στα τέλη της δεκαετίας του '90, δεν πρέπει να φαίνεται περίεργο καθόλου το ότι έχουν μεγαλώσει γενιές και γενιές. Βέβαια, το τρελό χοροπηδητό δεν έλειψε και φυσικά χαμός έγινε στο encore που δεν ήταν άλλο από το «Walk this way». Φετίχ αντικείμενο της βραδιάς ήταν τα κορδόνια adidas που μοιράζονταν στο κοινό. Ο δε Darryl McDaniels αποδείχτηκε ο πιο φιλικός άνθρωπος του κόσμου. Όπως μάθαμε, δεν σταμάτησε να μοιράζει αυτόγραφα πριν και μετά τη συναυλία και να υπογράφει αφίσες, ακόμη και παπούτσια, κατά τη διάρκεια του sound-check.Απολύτως λογικό, επειδή οι Run-Dmc ήταν από τους κύριους υπεύθυνους που έκαναν τα παπούτσια adidas originals μόδα, για να λυθεί και όλη η συνωμοσία με τα κορδόνια. Κάποιοι φανατικοί είχαν φέρει μάλιστα και ειδικό μοντέλο για να τους υπογράψει. Από ό,τι έμαθα, το συγκεκριμένο ήταν το Superstar!

Ελευθερία Μάνου

Ryan McGinley
The Breeder
Πέμπτη 14 Ιανουαρίου

Ο Ryan McGinley είναι ένας ψηλός, ξανθός τύπος, αρκετά άνετος και cool. Στην Αθήνα έφτασε απ' το Λονδίνο με τα δυο του χέρια σπασμένα, το ένα στον γύψο, το άλλο με νάρθηκα, αλλά με πολύ καλή διάθεση· είχε ετοιμάσει μάλιστα ένα μικρό fanzine ειδικά για τη συγκεκριμένη έκθεση, που το υπέγραφε με αφιέρωση σε όποιον εκδήλωνε ενδιαφέρον. Με αυτό τον τρόπο ακριβώς ξεκίνησε την καριέρα του το 2002, φτιάχνοντας μικρά fanzine με τίτλο «The kids are alright» (δανεισμένο από το ομώνυμο τραγούδι των Who), που τα μοίραζε σε ανθρώπους του χώρου - όποιοι τυχεροί απέκτησαν το πολύτιμο βιβλιαράκι στην Breeder πιθανόν στο μέλλον να έχουν στα χέρια τους μια περιουσία. Ο πάνω χώρος, στο ισόγειο, είχε ασπρόμαυρα πορτρέτα που τράβηξε για πρώτη φορά με ψηφιακή μηχανή, με '70s αισθητική δανεισμένη από τον Robert Mapplethorpe, ενώ στο υπόγειο είχε τις ψυχεδελικές πολύχρωμες φωτογραφίες του με ανθρώπους μέσα σε σπηλιές. Μέσα κι έξω από την γκαλερί ο κόσμος πολύς, από hipsters και διανοούμενους μέχρι καλλιτέχνες και δημοσιογράφους, οι οποίοι κατέληξαν στο Carousel όπου γινόταν το πάρτι. Ο McGinley εμφανίστηκε στις τρεις το πρωί, την ώρα που όλοι ξεφάντωναν, το ίδιο σοβαρός και συγκρατημένος...

M. Hulot

Christiana Soulou
Tarot
Bernier/Eliades Gallery
Πέμπτη 14 Ιανουαρίου

Μπαίνοντας στην γκαλερί Bernier/Eliades, στο Θησείο, για τα εγκαίνια της έκθεσης Ταρώ της Χριστιάνας Σούλου, συνειδητοποίησα πόσο με γοητεύει τελικά το γεγονός ότι τα έργα της από μακριά είναι ωσεί απόντα. Καθώς τα πλησιάζεις, οι αέρινες γραμμές των σχεδίων της αναδύονται λες από το χαρτί, σαν μια εικόνα μαγική, που θα χαθεί αν κάνεις μερικά βήματα πίσω. «Επαναλαμβάνεται», άκουσα δίπλα μου να λέει μια κυρία, που δεν φαινόταν να συντονίζεται με τους υπόλοιπους παριστάμενους. Εγώ πάλι σε κάθε, μα κάθε έργο της ανακαλύπτω κάτι γοητευτικό, κάτι που έχει λόγο να υπάρχει, όχι ως κλώνος μιας «συνταγής» επιτυχημένης, αλλά ως μια αυτοτελής οντότητα - παιδιά που, ακόμη κι αν μοιάζουν, δεν παύουν να είναι μοναδικά. Ντυμένη με ένα φόρεμα απέριττα υπέροχο, η ίδια συναγωνιζόταν σε κομψότητα της φιγούρες της - και αν την γνώριζε ο Albert Elbaz, του οίκου Lanvin, νομίζω πολύ θα το χαιρόταν.

Π.Κ.