Hannele - Γκέρχαρντ Χάουπτμαν

Τι θέση μπορεί να έχει ένα υπέρτατο hit της ποπ μουσικής βιομηχανίας, όπως το «DancingQueen» των Abba, σε ένα απόλυτα καταθλιπτικό ονειρόδραμα του 1893; Kι όμως, ο βραβευμένος με το βραβείο Δημήτρης Χορν ηθοποιός Θάνος Τοκάκης κατάφερε να συνδυάσει και τα δύο σ’ ένα ιδιότυπο ποιητικό «μιούζικαλ» που μυρίζει φρεσκάδα, σφραγίζοντας με επιτυχία το πρώτο σκηνοθετικό εγχείρημά του. Πρωταγωνίστριά του είναι η δεκατετράχρονη Χάνελε, η ηρωίδα του ομώνυμου έργου του νομπελίστα Γερμανού συγγραφέα Γκέρχαρντ Χάουπτμαν.

Για την ιστορία, η Xάνελε βρίσκεται ημιθανής από τον δάσκαλό της, τον κύριο Γκότβαλτ, σε ένα απροσδιόριστο γερμανικό χωριό μετά την απόπειρά της να πνιγεί στα νερά της λίμνης του. Θα καταλήξει στο κρεβάτι ενός πτωχοκομείου, όπου θ’ αποκαλυφθούν και οι υπόλοιπες πτυχές του βιογραφικού της: η πρόσφατη απώλεια της πολυαγαπημένης μητέρας της (τη συναντά στα όνειρά της ως άγγελο) και η κακοποίησή της από τον αλκοολικό πατριό της (από τον οποίο κρύβεται στους εφιάλτες της). Έχει προαποφασίσει πως η μόνη διέξοδος στην ατυχή ζωή της είναι ο θάνατος και η επακόλουθη σωτηρία της -σύμφυτη με τη θρησκομανία της εποχής-, συναντώντας τον λυτρωτή «Χριστούλη» (όπως τον αποκαλεί στον παραλήρημα του πυρετού της).

Τα μεταφυσικά οράματα της Χάνελε τη θέλουν μακριά από την εξαθλιωμένη καθημερινότητά της. Σαν να μετεωρίζεται ανάμεσα σ’ ένα ρεαλιστικό «κοριτσάκι με τα σπίρτα» και την ονειρική, ευτυχισμένη πριγκίπισσα, φωτοκόπια σ’ όλα τα κλασικά παραμύθια. Είναι το μοναδικό έργο του Χάουπτμαν το οποίο πάει κόντρα στην πεπατημένη που τον θέλει «πάπα του νατουραλισμού» του γερμανικού θεάτρου. Κι αυτό το παιχνίδι του πραγματικού με το φανταστικό που υπαγορεύει ο συγγραφέας είναι και το μεγάλο ατού του εγχειρήματος του σκηνοθέτη. «Κλείδωσε» μαζί του και το μπόλιασε με έξυπνες, mass culture αναφορές, χωρίς να θυσιάσει τη φρέσκια ματιά του στη θεματολογία ενός έργου που είναι εξ ορισμού βαριά και ασήκωτη.

Έτσι, στη θλιβερή σκηνή με τον μιζερέρε ρεαλισμό της έφηβης και τους ζητιάνους να παλινδρομούν τριγύρω της, φορώντας τις κουρελιασμένες από λινάτσα κάπες τους, υπήρχε κι ο κωμικός αντίποδας: ένα DIY πάρτι με κεφάτους αγγέλους, φωσφορούχα φωτοστέφανα και ’80s χορευτικές φιγούρες και φυσικά τη Χάνελε να νιώθει «the beat from the tambourine». 

Από το καλοδουλεμένο καστ ξεχωρίζουν στον ρόλο της Χάνελε η ηθοποιός (και frontwoman της ψυχεδελικής μπάντας ΜyDrunkenHaze) Ειρήνη Φαναριώτη και η Κωνσταντίνα Τάκαλου στον διπλό ρόλο της αδελφής-νοσοκόμας Μάρθας και του αγγέλου-μητέρας της. Μόνη παραφωνία η κάπως απλοϊκή σκηνογραφία, η οποία στέκεται συνολικά άνιση στις ερμηνείες των ηθοποιών.   

Αλέξανδρος Ρουκουτάκης