Nederlands Dans Theater: Μια συζήτηση για μια παράσταση

«Ο τοίχος λοιπόν τι νόημα έχει;» ρωτάω τον Paul Lightfoot, χορογράφο και καλλιτεχνικό διευθυντή των Nederlands Dans Theater. Είμαστε στο φουαγιέ του Μεγάρου Μουσικής, αμέσως μετά την παράσταση, στη μικρή δεξίωση που δόθηκε προς τιμήν τους.

«Εσύ τι πιστεύεις ότι σημαίνει;» μου αντιγυρίζει την ερώτηση ο ψηλόλιγνος Άγγλος χορογράφος, που από μακριά μοιάζει με κυματίζουσα στήλη καπνού.

«Τον χρόνο;».

«Σωστά! Και τι άλλο;» με ρωτάει ο Πολ με μάτια που λάμπουν.

Η Τέχνη όταν εφάπτεται επάνω στην Τέχνη δημιουργεί κάτι σαν καλειδοσκόπιο που σου επιτρέπει να παρατηρείς, σε βάθος χρόνου, τον χρόνο.

Φέρνω στο μυαλό μου τους τρεις ανθρώπους, ντυμένους στα μαύρα, που χορεύουν με κομψές και δυναμικές κινήσεις μπροστά σ' έναν λευκό τοίχο. Τον τοίχο που αρχίζει και κινείται με σταθερή, αμείλικτη κίνηση, κάτω από την καταιγιστική μουσική του Μπαχ, εμφανίζοντας και εξαφανίζοντας οκτώ χορευτές ντυμένους μ' ένα ευάλωτο λευκό.

Άνθρωποι που ζουν, χορεύουν μια ιστορία ή ένα συναίσθημα κι ύστερα χάνονται. Έπειτα οι οκτώ παρατάσσονται σε κύκλο γύρω από τον τοίχο. Οι χορευτές με τα μαύρα επανέρχονται. Οι κομψές τους κινήσεις, τα δυναμικά τους άλματα, η σισύφεια αγωνία τους. Ελέγχουν τα πάντα και τελικά τίποτα. Κοιτάω τον Πολ. Ποια ήταν η ερώτηση;

«Ο τοίχος είναι η διαρκής κίνηση που φέρνει την αλλαγή» λέει. «Οι οκτώ χορευτές είναι τα οκτώ στοιχεία σύμφωνα με το Τάο και οι 3 χορευτές στα μαύρα...»

«... είναι η Αγία Τριάδα!» πετάω χαρούμενη την εξυπνάδα μου.

«Μπορείς να το πεις κι έτσι. Είναι το θεϊκό στοιχείο. Η χορογραφία αυτή έγινε το 2001. Εκείνη την περίοδο τα πράγματα ήταν κάπως ρευστά για την ομάδα επειδή ο Γίρζι (Jiří Kylián) είχε φύγει. Με τη Σολ (Sol Leon) προσπαθήσαμε να αποδώσουμε εκείνη την αίσθηση στη χορογραφία μας. Για αυτό και βάλαμε τίτλο Safe as Houses. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει καμία ασφάλεια. Ούτε σ' αυτό που νιώθουμε ως σπίτι».

Safe as Houses. Φωτο: Rahi Rezvani

Οι φίλοι μου με περιμένουν. Αφήνω τον Πολ και βγαίνω στον παγωμένο αέρα της Κηφισίας.

Σκέφτομαι την πρώτη χορογραφία της Crystal Pite. Χορός ακριβείας. Χορός για τη χαρά του χορού. Ποίηση σε κόκκινο φόντο με φωτισμούς που θυμίζουν πίνακες του Ρόθκο. The detail of the pattern is movement, ακούγεται ο στίχος του TS Eliot. Αλλά αν η κίνηση δεν είναι ασφαλής, τότε πού είμαστε ασφαλείς;

Σκέφτομαι τη δεύτερη επική χορογραφία Walk the Demon του Γκαίκε (Marco Goecke). Κάποια στιγμή οι χορευτές χάρη στον φωτισμό και την κίνηση μου θυμίζουν τους Κηπουρούς του Γ. Λάππα.

Η Τέχνη όταν εφάπτεται επάνω στην Τέχνη δημιουργεί κάτι σαν καλειδοσκόπιο που σου επιτρέπει να παρατηρείς, σε βάθος χρόνου, τον χρόνο. Το δεύτερο κομμάτι, εκεί που η μουσική γίνεται δαιμονική, σου δημιουργεί σκέψεις για το πόσο απλό και σύνθετο είναι το να ζεις. Η σπαρακτική φωνή του Antony & The Johnsons, Everything is new.

Ο Γκαίκε χορογραφεί τη μοναξιά, τον φόβο, τον πόλεμο, τη φρίκη, τον άνθρωπο γυμνό που ζει πάνω σ' ένα βουνό ακούγοντας τον παγωμένο αέρα να ουρλιάζει σαν λύκος γύρω του. Ο Γκαίκε χορογραφεί το αδιανόητο της ζωής. Το ότι μπορεί να ξυπνήσεις ένα πρωί και να έχεις μεταμορφωθεί σ' ένα τεράστιο σκαθάρι.

Walk the Demon. Φωτο: Rahi Rezvani

Nederlands Dans Theater,  3 & 4 Φεβρουαρίου 2019, Μέγαρο Μουσικής.

Η Λίνα Στεφάνου είναι διευθύντρια στο περιοδικό NOMAS