Schaubühne Berlin / Κέιτι Μίτσελ - Δεσποινίς Ζυλί

Νόμιζα ότι τα είχα δει όλα στο θέατρο. Αλλά να υψωθεί μπροστά σ’ εμένα, στον αυτοκράτορα θεατή, ο περιβόητος «τέταρτος τοίχος», που έχει καταργηθεί ακριβώς για να μπορώ να βλέπω τι γίνεται πάνω στη σκηνή, δεν το περίμενα.

Όπως δεν περίμενα και τον ενθουσιασμό που θα σκόρπιζε αυτή η «αντιθεατρική» πράξη. Όχι σε όλους, βέβαια. Τι το ανατρεπτικό έκανε η Μίτσελ; Δεν είναι ότι κατάργησε το έργο του Στρίντμπεργκ κρατώντας, κατά τα λεγόμενά της, μόνο το 20% του κειμένου. Δεν είναι ότι από φεμινιστική έγνοια έκανε κεντρικό πρόσωπο του δράματος τη σιωπηλή, ασήμαντη υπηρέτρια Κριστίν, που ο ερωτύλος και αλαζόνας συνάδελφός της Ζαν προδίδει με την αφεντικίνα τους, τη Τζούλια (Ζυλί, εδώ). Είναι ότι η περίεργη (με την καλή έννοια) Βρετανίδα μπουντρούμιασε τη θεατρική δράση σ’ ένα υπέροχο, γεμάτο λεπτομέρειες, νατουραλιστικό, παλιομοδίτικο σκηνικό (μια κουζίνα) κι επέτρεψε την πρόσβαση των θεατών σε αυτό μέσα από την κλειδαρότρυπα. Πέντε κάμερες πάνω στη σκηνή κινηματογραφούσαν με κάθε λεπτομέρεια τα μυστήρια που τελούνταν στο άβατο της κουζίνας. Τα βλέπαμε σε μια μεγάλη οθόνη, αφού, βέβαια, πρώτα περνούσαμε μια μικρή δοκιμασία. Πού να πρωτοεστιάσουμε την προσοχή μας; Στην κουζίνα; Εντάξει, είχε παραθυράκια, όλο και καμιά ακρούλα έπιανε το μάτι σου από τους ζωντανούς ηθοποιούς. Στα σούρτα φέρτα του συνεργείου; Στη βιολοντσελίστρια, που έπαιζε συνεχώς;

Αν, όμως, κάρφωνες το βλέμμα σου στην οθόνη, αποζημιωνόσουν. Σκέτη ποίηση ήταν και το φιλμάκι με τη νυχτερινή κατάκλιση της έρμης Κριστίν στο δωματιάκι της.

Ακουγόντουσαν, άλλωστε, και ποιήματα μιας σύγχρονης Δανής, ήταν σαν να λέμε, η σκέψη της Κριστίν. Γράφτηκαν και ακούστηκαν τα πάντα. Δεν θα διαφωνήσω. Κρατάω, όμως, μια επιφύλαξη. Ίσως γιατί τα σημεία που πραγματικά με κινητοποίησαν ήταν τα ελάχιστα σπαράγματα από το

έργο του Στρίντμπεργκ. Κάτι ικευτευτικές ματιές της Ζυλί. Κάποιες βίαιες κινήσεις του Ζαν. Δυστυχώς, η Κριστίν, όσο τέλεια και αν την έπαιζε η Γιούλε Μπόβε, δεν κρατάει από μόνη της μια ολόκληρη παράσταση. Κι αφού δεν την έφερε ο Στρίντμπεργκ σε πρώτο πλάνο, ούτε η τεχνολογία τα κατάφερε.

Βένα Γεωργακοπούλου