Annie Dorsen, A Piece of Work

Η Annie Dorsen, δεινή πειραματίστρια της αμερικανικής σκηνής, εμφανίζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα για να μας συστήσει το ιδιότυπο θεατρικό ιδίωμά της, ύστερα από πρόσκληση της Στέγης.

Πώς θα ήταν αν ανέβαζαν τον σαιξπηρικό Άμλετ ντανταϊστές, αποδομιστές, δημιουργοί διαδραστικών εφαρμογών και συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης και αναρχικοί χάκερ του Διαδικτύου, από κοινού με τον Heiner Müller και τη Laurie Anderson; Μάλλον θα κατέληγαν σε μια αλλόκοτα πρωτότυπη και άκρως ενδιαφέρουσα αλγοριθμική περφόρμανς, δηλαδή ένα digital, παραστασιακό πλέγμα λέξεων, εικόνων, φωνών, εφέ, ρυθμών, μουσικών μοτίβων και εξελιγμένων εφαρμογών, όπως είναι η παράσταση της βραβευμένης με Obie σκηνοθέτριας και δραματουργού από τη Νέα Υόρκη.

«Τι έργο τέχνης ο άνθρωπος!» αναφωνεί ο Άμλετ· μόνο που εδώ η πιο επιδραστική σαιξπηρική τραγωδία διαβάζεται υπό το πρίσμα των μετα-ουμανιστικών, ψηφιακών καιρών μας, με έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή να ερμηνεύει τον νεαρό πρίγκιπα της Δανίας, τον Κλαύδιο, τη Γερτρούδη, την Οφηλία και τα άλλα πρόσωπα του δράματος... Η βετεράνος Αμερικανός ηθοποιός Joan MacIntosh, από τις πρωταγωνίστριες του φημισμένου Performance Group, ερμηνεύει ζωντανά την Τρίτη Πράξη του Άμλετ, συμπράττοντας σε αυτό το ιδιοφυές σκηνικό παιχνίδι νόησης και αλγορίθμων, ανθρώπου και μηχανών, live performance και new media.

«Θέλω ένα θέατρο που να καταπιάνεται με τον κόσμο, και όχι απλώς με τις αναπαραστάσεις του. Οι αλγόριθμοι ξαναγράφουν, υπό μία έννοια, τον κόσμο. Αν και εφεύρεση του ανθρώπου, είναι ανεξέλεγκτοι.» Αυτό επισημαίνει η Άννι Ντόρσεν, η οποία από το 2009 έχει επινοήσει αυτό το άκρως πρωτότυπο αλγοριθμικό θεατρικό ιδίωμα.

Το Α Piece of Work (2013) που παρουσιάζεται στη Στέγη είναι η δεύτερη αλγοριθμική περφόρμανς της Άννι Ντόρσεν, μετά το παρθενικό Hello Hi There (2010), το οποίο αφορούσε το περίφημο τηλεοπτικό debate του φιλοσόφου Michel Foucault με τον γλωσσολόγο Noam Chomsky το 1971 –μόνο που το YouTube, τα MacBooks και τα chatbots είχαν εκεί τον πρώτο λόγο. Η τριλογία των αλγοριθμικών της περφόρμανς συμπληρώνεται με το Yesterday Tomorrow (2015), μια απροσδόκητη μουσική περιπλάνηση με ενδιάμεσους σταθμούς το "Yesterday" των Beatles και το "Tomorrow" από το μιούζικαλ Annie.

Ακριβώς επειδή στο Α Piece of Work οι αλγόριθμοι αλλάζουν διαρκώς, κάθε παράσταση είναι διαφορετική και κάθε βραδιά μια εμπειρία μοναδική, επανασυστήνοντάς μας τόσο τον Άμλετ όσο και αυτά που πιστεύουμε ότι μπορεί να είναι το θέατρο.

Η Άννι Ντόρσεν υποστηρίζει θεωρητικά την αλγοριθμική της δουλειά αρθρογραφώντας εκτενώς και εκδίδοντας δοκίμια για αυτήν. Διαβάστε ενδεικτικά εδώ: http://www.anniedorsen.com/useruploads/files/on_algorithmic_theatre.pdf.

Εκτός από τις πειραματικές περφόρμανς, η Άννι Ντόρσεν έχει επίσης σκηνοθετήσει ένα από τα πιο σοφιστικέ και πολυβραβευμένα (με βραβεία Tony και Drama Desk) ροκ μιούζικαλ του Μπρόντγουεϊ, με τίτλο Passing Strange (2007), με θέμα τη ζωή του Αφροαμερικανού μουσικού Stew. Ο Spike Lee κινηματογράφησε μάλιστα τις τρεις τελευταίες παραστάσεις, δημιουργώντας την ομώνυμη ταινία-ντοκιμαντέρ που προβλήθηκε το 2009 στο Sundance Film Festival.