Το Ζ του Βασίλη Βασιλικού γίνεται όπερα

Η Κατερίνα Ευαγγελάτου σκηνοθετεί το εμβληματικό μυθιστόρημα με θέμα την δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη

The LiFO team, 12.2.2018 | 11:19

Το μυθιστόρημα του Βασίλη Βασιλικού Ζ παίρνει την μορφή όπερας από τον διακεκριμένο Έλληνα συνθέτη Μηνά Μπορμπουδάκη και ανεβαίνει τον Μάρτιο στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Μία από τις σημαντικότερες στιγμές της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας της χώρας, η δολοφονία του βουλευτή της ΕΔΑ, Γρηγόρη Λαμπράκη, εντάσσεται για πρώτη φορά στο λυρικό ρεπερτόριο.

 

H νέα όπερα Ζ σε λιμπρέτο του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, μουσική διεύθυνση Μηνά Μπορμπουδάκη και Νίκου Βασιλείου, έρχεται μέσα από την σκηνοθετική ματιά της Κατερίνας Ευαγγελάτου θα κάνει πρεμιέρα στις 2 Μαρτίου 2018.

 

Το Ζ έκανε θραύση στην εποχή του και έγινε διεθνώς γνωστό μέσα από τις πολυάριθμες μεταφράσεις του και τη μεταφορά του στο σινεμά από τον Κώστα Γαβρά. Ο συγγραφέας χαρακτηρίζει το βιβλίο του «φανταστικό ντοκιμαντέρ ενός εγκλήματος», που «υπακούει στους νόμους ενός έργου φαντασίας, έχει δική του νομοτέλεια, αυτόνομη, μόνο που τυχαίνει όλα αυτά να μην είναι διόλου φανταστικά, αλλά μια πιστή και υπεύθυνη αντιγραφή της πραγματικότητας».

 

Ο Μηνάς Μπορμπουδάκης συνέθεσε μια όπερα που εξερευνά τα ηχοτοπία της ταραγμένης δεκαετίας του 1960, βασισμένος στο λιμπρέτο του βραβευμένου και πολυμεταφρασμένου συγγραφέα, Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη.

 

Ο συνθέτης αναφέρει για το ηχητικό τοπίο του έργου: «Γκάζια, ο ψίθυρος μιας γυναίκας, παραμορφωμένες φωνές στα μεγάφωνα, πέτρες που χτυπάνε κλειστά παντζούρια, εσωτερικές φωνές και ρυθμικοί θόρυβοι από τις ράγες ενός τρένου μας ταξιδεύουν σε ηχότοπους που ξεδιπλώνονται σε δύο επίπεδα: στον κόσμο των σκέψεων και την πραγματικότητα, θέτοντας το αναπάντητο ερώτημα: Γιατί;».

 

Στην παραγωγή του Ζ συμμετέχει ένα καστ αναγνωρισμένων λυρικών πρωταγωνιστών. Στο ρόλο του Ζ ο ηθοποιός Δημήτρης Παπανικολάου.

 

Το Ζ του Βασίλη Βασιλικού γίνεται όπερα
Φωτο: Γεράσιμος Δομένικος

 

Το Ζ του Βασίλη Βασιλικού γίνεται όπερα
Φωτο: Γεράσιμος Δομένικος

 

Σύνοψη
Στο  καταγώγιο του «Κουλού», όπως και σε άλλα μυστικά σημεία της πόλης, λαμβάνουν χώρα οι συναντήσεις της εθνικιστικής παρακρατικής οργάνωσης που, κάτω από τις οδηγίες και ευλογίες του ίδιου του αρχηγού της αστυνομίας, του Αρχιδεινόσαυρου, έχει απλώσει τα πλοκάμια της σ' ολόκληρη τη Θεσσαλονίκη.

 

Σε ένα τέτοιο καταγώγιο θα δοθεί η εντολή. Η εντολή θανάτωσης του βουλευτή Ζ. Γιατρός, διακεκριμένος αθλητής και υπέρμαχος της ειρήνης. Αφιλοκερδής, μαχητικός, ατίθασος. Ενοχλητικός. Την εκτέλεση αναλαμβάνει ο Γρύλος, ένα από τα πρωτοπαλίκαρα του τάγματος θανάτου. Συνεργός του ο Κάβουρας, σεσημασμένος παιδεραστής.

 

Χρόνος και τόπος προκαθορισμένοι: Τετάρτη 22 Μαΐου 1963, στη διασταύρωση των οδών Ερμού και Βενιζέλου, όπου και είναι προγραμματισμένη ομιλία του Ζ στα πλαίσια εκδήλωσης των φίλων της ειρήνης. “Μα να προσέχεις, να προσέχεις”, ακούμε να λέει με αγωνία η Γυναίκα/Ψυχή.

 

Η αποστολή ολοκληρώνεται με επιτυχία. Ο Γρύλος θα γκαζώσει το τρίκυκλό του καταπάνω στο βουλευτή, ο οποίος έχει μόλις τελειώσει την ομιλία του, και ο Κάβουρας θα του καταφέρει από την καρότσα το μοιραίο χτύπημα. Με γκλομπ. Όμως κάποιος πολίτης, μάρτυρας του περιστατικού, θα πηδήξει επάνω στο τρίκυκλο. Θα παλέψει με τους εκτελεστές. Το πράγμα στραβώνει. Ένας διερχόμενος τροχονόμος θα τους συλλάβει και θα τους οδηγήσει όλους στην αστυνομία. Η δολοφονία στα πρωτοσέλιδα.

 

Ένας επιπλοποιός, που είχε ακούσει τον Γρύλο να ομολογεί την πράξη του, αποφασίζει να πάει και να καταθέσει· θα βρεθεί στο νοσοκομείο. Ένας δημοσιογράφος θέλει να ψάξει την υπόθεση σε βάθος, δεν διστάζει να εισβάλει στα άδυτα του παρακράτους. Και τέλος, ένας ανακριτής.

 

Φθάνει εσπευσμένα να αναλάβει την υπόθεση. Είναι ξεροκέφαλος, αρνείται να υποκύψει σε πιέσεις, δωροδοκίες, απειλές. Θα προχωρήσει μέχρι τέρμα, θα βάλει βαθιά το χέρι μέσα στη φιδοφωλιά. Θα αποδώσει δικαιοσύνη. Ε και λοιπόν; Τι σημασία έχει, αναρωτιέται η Γυναίκα/Ψυχή. Για εκείνην, μόνη δικαίωση θα ήταν η επιστροφή του Ζ στη ζωή. Ή, έστω, η δυνατότητα για ένα τελευταίο, αποχαιρετιστήριο φιλί. Όλα τ' άλλα δίχως νόημα.

 

Ωστόσο, για πολλούς ανθρώπους ο θάνατος του Ζ θα σημάνει τον ερχομό μιας νέας εποχής. Οι νεκροί δεν μιλούν· όμως λάμπουν αχνά· και το φως τους, καμιά φορά, χαράζει κατεύθυνση. Χιλιάδες νέοι θα ξεχυθούν τη μέρα της κηδείας στους δρόμους διαλαλώντας το μήνυμα της ειρήνης και παίρνοντας κουράγιο για νέους αγώνες. Αναλογιζόμενοι ότι είναι όμορφη η ζωή όταν κάθε στιγμή είσαι έτοιμος να πεθάνεις.

 

Το Ζ του Βασίλη Βασιλικού γίνεται όπερα
Φωτο: Γεράσιμος Δομένικος

 

Το Ζ του Βασίλη Βασιλικού γίνεται όπερα
Φωτο: Γεράσιμος Δομένικος

 

Συντελεστές

Μουσική διεύθυνση: Μηνάς Μπορμπουδάκης (2, 3, 8, 10, 11, 15, 17, 18/3/2018), Νίκος Βασιλείου (14, 15, 17, 18/4/2018)                  
Λιμπρέτο: Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης, βασισμένο στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Βασίλη Βασιλικού
Σκηνοθεσία: Κατερίνα Ευαγγελάτου
Σκηνικό: Εύα Μανιδάκη
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Φωτισμοί: Σίμος Σαρκετζής

 

Ζ: Δημήτρης Παπανικολάου
Γυναίκα / Ψυχή: Τζίνα Φωτεινοπούλου 
Αρχιδεινόσαυρος: Γιάννης Γιαννίσης
Κάβουρας: Aρκάδιος Ρακόπουλος 
Γρύλος: Χρήστος Κεχρής
Ανακριτής: Βαγγέλης Μανιάτης
Τίγρης: Διονύσης Τσαντίνης 
Νικήτας: Γιώργος Παπαδημητρίου
Δημοσιογράφος: Βασίλης Δημακόπουλος
Ράφτης/Ιατροδικαστής: Μιχάλης Κατσούλης 
Πτεροδάκτυλος: Ιωάννης Κάβουρας
Αδελφή Νικήτα: Διαμαντή Κριτσωτάκη/Αναστασία Κότσαλη
Μάνα Νικήτα: Βασιλική Κατσουπάκη/Όλγα Μπαλωμένου 

 

Φωνητικό σύνολο: Διαμάντη Κριτσωτάκη, Αναστασία Κότσαλη, Βασιλική Κατσουπάκη, Όλγα Μπαλωμένου, Ιωάννης Κάβουρας, Νικόλας Μαραζιώτης, Βασίλης Δημακόπουλος, Μιχάλης Κατσούλης

 

Συμμετέχει το Ergon Ensemble

 

Info

Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ΚΠΙΣΝ

2, 3, 8, 10, 11, 15, 17, 18 Μαρτίου & 14, 15, 17, 18 Απριλίου 2018

Ώρα έναρξης: 20.30

Τιμές εισιτηρίων: 18, 25 ευρώ
Φοιτητικό - παιδικό: 12 ευρώ

Οδηγός Θεάτρου