Έχω έναν φίλο γιατρό σε κρατικό νοσοκομείο και πάω να εξετάσει το αίμα μου μια φορά τον χρόνο. Τα εκάστοτε γραφεία του θυμίζουν σιδηρούν παραπέτασμα. Φτωχά, λειψά, σπασμένα κι ένα φυτό στη γλάστρα – συνήθως τηλέγραφος. Πριν από τρεις μήνες που πήγα, τον βρήκα στο δωμάτιο της αιμοκάθαρσης. Τεράστια ουρά από σιωπηλούς, ταλαίπωρους ανθρώπους. Δούλευε μόνο το ένα μηχάνημα. Το άλλο σκεπασμένο με ένα πλαστικό. «Χάλασε και η αντιπροσωπεία δεν το επισκευάζει γιατί της χρωστάμε λεφτά».
Αν και δεν έχω πάθει σοβαρές αρρώστιες ως τώρα (πράγμα που θεωρώ κορυφαία εύνοια της ζωής μου), έχω, όπως όλοι, την εμπειρία μου από νοσοκομεία. Ο άνθρωπος είναι ένα πράγμα που πεθαίνει και συνήθως πεθαίνει εδώ. Εδώ έκλεισα τα μάτια του έκπληκτου πατέρα μου, εδώ κράτησα το χέρι μιας νεαρότατης φίλης μου που συρρικνώθηκε από τις ακτινοβολίες και πέθανε στα 30. Εδώ θα πεθάνω κι εγώ μια μέρα, ελπίζω κρατώντας κάποιο χέρι.
Είναι το μεγάλο τεστ του ανθρώπου το πέρασμα αυτής της πύλης. Τα ψέματα τελειώνουν κι έρχεται αντιμέτωπος με την μπλόφα της φύσης του. Όσο πλήρως κι ενθουσιωδώς και αν έζησε, υπάρχει πάντα μια φοβερή απορία μπροστά στο τελικό ενδεχόμενο. Διότι ο θάνατος που σαν ατμός απλώνεται σε κάθε θάλαμο και σε κάθε διάδρομο είναι, όπως πολύ σωστά λένε, αδιανόητος. Δεν τον χωράει ο νους του ανθρώπου.
Έχει, λοιπόν, μεγάλη, πολύ μεγάλη σημασία, αυτή η κυριολεκτικά ανεπανάληπτη στιγμή να συμβαίνει σε κλίμα αξιοπρέπειας. Όπως και η στιγμή του πόνου, του τραυματισμού, της θεραπείας. Διότι σε αυτές τις στιγμές ο άνθρωπος είναι μόνος – και φοβάται. Δεν πρέπει να σιχαθεί τον εαυτό του ούτε το σώμα του, για να μην απαξιωθεί ό,τι έζησε και ό,τι αγάπησε. Πέφτει στην άβυσσο και πρέπει να πέσει καθαρός. Και όσο το δυνατόν πιο ήσυχος.
Αλλά στα ελληνικά νοσοκομεία ο κανόνας είναι το αντίθετο. Η κρίση ήρθε να αποτελειώσει τα έργα της απληστίας και του εμπορίου. Τους παρτάκηδες γιατρούς, τα ανάλγητο κράτος, το αδιάφορο προσωπικό, την μπίζνα των ιδιωτών.
Η ανθρωπιστική κρίση που έχει ξεσπάσει είναι άνευ προηγουμένου. Για να επιβεβαιωθεί η στατιστική που λέει ότι σε όποιο κράτος μπαίνει το ΔΝΤ, το προσδόκιμο ζωής πέφτει 10 χρόνια.
Δεν είναι όμως μόνο η κρίση – είναι και το άρρωστο ελληνικό γονίδιο. Και ό,τι μας διασώζει τελευταία στιγμή: λίγο φιλότιμο.
Όταν μάθαμε αργοπορημένα ότι ο πατέρας μου έχει καρκίνο στον πνεύμονα, στο τρίτο στάδιο, τον πήγα στο Υγεία. Ό,τι οικονομίες είχα τις έδωσα για να παρατείνω τη ζωή του. Παράλληλα, ρωτούσα να μάθω τι γίνεται, διάβαζα νυχθημερόν στο ίντερνετ όλα τα σχετικά, πήγαινα τις εξετάσεις και σε άλλους γιατρούς. Όλα τα δεδομένα έδειχναν θάνατο. Ωστόσο, οι γιατροί, αεράτοι γιάπηδες, επέμεναν να τον εγχειρίσουν (με το αζημίωτο, βέβαια). Και μετά από δύο μήνες να τον ξανα-εγχειρίσουν! Θυμάμαι ακόμα το κόμπιασμα και την αμηχανία ενός κομψευάμενου μεγαλογιατρού που στρίμωξα με συγκεκριμένες ερωτήσεις – γιατί να πρέπει να ταλαιπωρηθεί τόσο ένας άνθρωπος που πεθαίνει με μια δεύτερη εγχείρηση, όταν πριν από δύο μήνες μας είχαν περίπου αναγγείλει τον θάνατό του; Δεν χρειαζόσουν γνώσεις ψυχολογίας, ο τύπος ήθελε το καθόλου ευκαταφρόνητο πακέτο. Πήρα τον πατέρα μου και πήγαμε στον Άγιο Σάββα. Ένας ακέραιος, νεαρός γιατρός που ζούσε σχεδόν μέσα στο νοσοκομείο και έμοιαζε να χορταίνει από την ίδια του την αυτοθυσία τον ανέλαβε. Του μίλησε σαν άνθρωπος. Μας είπε την αλήθεια. Του χάιδεψε τα μαλλιά. Κάναμε λίγες (μάλλον αχρείαστες) χημειοθεραπείες και μετά μας είπε «Πηγαίνετε στο νησί, στο σπίτι σας, στο νοσοκομείο σας. Να βλέπει οικεία πράγματα, το χώμα του, τους συγγενείς του». Κοκκίνισε από θυμό όταν εξυπονόησα ότι θα 'θελα να του κάνω ένα δώρο. Στον διάδρομο, γερόντια από τα χωριά τού φίλαγαν τα χέρια. Γυρίσαμε. Σε έναν μήνα, ο ασθενής που ο ελεεινός δανδής του Υγεία ήθελε να ξαναεγχειρίσει, είχε πεθάνει.
Αλλά ο νεαρός γιατρός του Άγιου Σάββα είχε σώσει την κατάσταση. Ο πατέρας μου ένιωθε αξιοπρεπής, και σαν προστατευμένος. Δεν κουρελιάστηκε εντελώς...
Υπάρχουν πολλές τέτοιες ιστορίες, όσοι και Έλληνες. Οι περισσότερες είναι απείρως αγριότερες. Και τώρα με την κρίση ακραίες και απάνθρωπες. Τις ξέρουμε, τις ξέρετε. Στη σελίδα 22 δημοσιεύουμε μια έρευνα του Αντώνη Ντινιακού που συγκεφαλαιώνει τη νοσηρή κατάσταση με ονόματα και αριθμούς.
σχόλια