Στα σκοτεινά βάθη του Ειρηνικού Ωκεανού στη Χαβάη, ένας καρχαρίας φαίνεται πως μονομάχησε με ένα τεράστιο καλαμάρι και επέζησε για να αποκαλύψει στους επιστήμονες μια αθέατη ως τώρα πλευρά της άγριας φύσης.
Τα πλοκάμια του τεράστιου κεφαλόποδου άφησαν σημάδια μεγέθους μπάλας του γκολφ, στη ράχη ενός καρχαρία ο οποίος έχει μήκος πάνω από δύο μέτρα.
Αυτή είναι όπως όλα δείχνουν η πρώτη επιστημονική απόδειξη που βρέθηκε ποτέ για αλληλεπίδραση καρχαρία με ένα γιγαντιαίο καλαμάρι ή οποιοδήποτε άλλο παρόμοιο μεγάλο είδος καλαμαριού. Τα καλαμάρια αυτού του είδους ζουν σε μεγάλα βάθη, λένε οι ερευνητές σε μια νέα μελέτη και κανονικά δεν συναντιούνται με τους καρχαρίες αυτούς.
Οι μάχες ανάμεσα στις φάλαινες και τα γιγαντιαία καλαμάρια είναι επίσης φημισμένες, αλλά μέχρι τώρα κανείς δεν είχε απόδειξη ότι ένας καρχαρίας μπορεί να αντιμετωπίσει ένα τεράστιο κεφαλόποδο.
Η αποκάλυψη έγινε σχεδόν κατά λάθος το καλοκαίρι του 2019, όταν ο φωτογράφος Deron Verbeck (iamaquatic.com) παρατήρησε έναν καρχαρία στα ανοικτά της ακτής Kona της Χαβάης. Το θαλάσσιο αρπακτικό είχε μια σειρά σημαδιών στο πλευρό του και ο Deron εκτίμησε ότι οι επιστήμονες αναγνωρίζουν τους καρχαρίες με βάση τα σημάδια τους και τράβηξε μερικές φωτογραφίες.
Επιστρέφοντας στον υπολογιστή του, έκανε μεγέθυνση στις κουκκίδες και είδε έκπληκτος μια σειρά μεγάλων ομοιόμορφων δακτυλίων.
Ο ελληνικής καταγωγής Γιάννης Παπασταματίου, ειδικός στους καρχαρίες στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Φλόριντα, στο Μαϊάμι, είδε τη φωτογραφία και αμέσως επικοινώνησε με τον Verbeck γιατί ήθελε να μάθει περισσότερα για αυτό που έβλεπε,
Ο καθηγητής Γιάννης Παπασταματίου και οι συνεργάτες του περιέγραψαν την φαινομενική αλληλεπίδραση σε έρευνα που δημοσιεύθηκε αυτήν την εβδομάδα στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Fish Biology. Δεν μπορούν να πουν ποιο είδος καλαμαριού άφησε τα σημάδια καθώς υπάρχουν πολλά καλαμάρια αρκετά μεγάλα για να τα προκαλέσουν, αλλά ο Παπασταματίου εκτιμά πως θα «έπρεπε να ήταν κάτι πολύ μεγάλο».
Τέτοιες ανακαλύψεις είναι ιδιαίτερα χρήσιμες για τη μελέτη των ωκεανών, που απειλούνται σοβαρά λόγω της εμπορικής αλιείας και του εμπορίου καρχαριών. Για παράδειγμα, γνωρίζοντας ότι οι λευκοί καρχαρίες μπορεί να κυνηγούν σε βαθύτερα νερά μπορεί να βοηθήσει τους επιστήμονες να συμβουλέψουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής για το ποιο τμήμα του ωκεανού να προστατεύσουν.
Ο θαλάσσιος βιολόγος Γιάννης Παπασταματίου μίλησε στο Lifo.gr για την εικόνα με τον καρχαρία. «Σκέφτηκα αμέσως ότι ήταν τα σημάδια από ένα πολύ μεγάλο καλαμάρι, αλλά δεν είμαι ειδικός καλαμαριών, γι 'αυτό συνεργάστηκα με συναδέλφους που είναι. Ήταν η πρώτη φορά που είχα δει τέτοια σημάδια. Ωστόσο, από χθες πολλά άτομα μου στέλνουν φωτογραφίες καρχαριών με παρόμοιες, αλλά μικρότερες ενδείξεις. Γνωρίζουμε ότι οι καρχαρίες τρώνε καλαμάρια, αλλά δεν είχαμε σκεφτεί ότι μπορεί να κυνηγούν τα μεγάλα είδη! Πιστεύω ότι ο καρχαρίας επιτέθηκε στο καλαμάρι, αλλά δεν έχω ιδέα αν ήταν επιτυχής η επίθεση», λέει.
Ο ωκεάνιος λευκοπτέρυγος καρχαρίας είναι ένα αρκετά επιθετικό είδος ειδικά κατά την αναζήτηση τροφής και τρέφεται κυρίως με κεφαλόποδα και ψάρια. Ενώ είναι πιθανό το καλαμάρι να ξεκίνησε τη μάχη, η συν-συγγραφέας της μελέτης Heather Bracken-Grissom, βιολόγος στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Φλόριντα, λέει στο National Geographic ότι «Είναι πιο πιθανό αυτό το καλαμάρι να δέχθηκε επίθεση από τον καρχαρία και να αμύνθηκε». Εκτιμά ότι με βάση τις ουλές που έμειναν στον καρχαρία το σώμα του καλαμαριού θα είχε μήκος σχεδόν ένα μέτρο, κάτι που σημαίνει πως τα πλοκάμια του θα ήταν πάνω από 8 μέτρα.
«Αυτοί οι καρχαρίες ζουν μόνο στα ανοιχτά των ωκεανών. Δεν έρχονται σε ρηχές περιοχές. Δεν υπάρχει πολύ φαγητό στον ανοιχτό ωκεανό, οπότε αυτοί οι καρχαρίες δυσκολεύονται να βρουν λεία, αλλά, είναι καλοί σε αυτό. Μερικές φορές βουτούν πολύ βαθιά έως και τα 1000 μέτρα ψάχνοντας για λεία», λέει ο Γιάννης Παπασταματίου.
Αυτό που πάντως σημειώνουν οι επιστήμονες είναι ότι με βάση αυτή τη μοναδική φωτογραφία, δεν μπορούν να γνωρίζουν ποια κατάληξη είχε το καλαμάρι, αν δηλαδή έδωσε τη μάχη και διέφυγε ή αν όντως κατέληξε γεύμα του καρχαρία.
«Το να εργάζομαι με καρχαρίες είναι προνόμιο. Είναι μερικά από τα πιο όμορφα πλάσματα στον ωκεανό. Πολλοί από τους αναγνώστες σας θα εκπλαγούν ότι υπάρχουν πολλά είδη μεγάλων καρχαριών στα ελληνικά νερά. Υπήρχαν στο παρελθόν πολλά περισσότερα και μπορείτε να διαβάσετε μερικές ιστορίες για αυτούς από τους μεγάλους ιστορικούς της αρχαίας Ελλάδας», αναφέρει στο Lifo.gr o Γιάννης Παπασταματίου.
