ΠΟΣΟ
«ΚΑΚΟΠΟΙΗΤΙΚΟΙ»
ΕΙΝΑΙ ΟΙ
ΣΤΙΧΟΙ ΣΤΗΝ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
ΤΡΑΠ

Δεν είναι κάτι καινούργιο η κριτική που γίνεται στους στίχους της τραπ. Η θεματολογία των τραπ κομματιών είναι κοινή παγκοσμίως (όπλα, ναρκωτικά, υπερτονισμένη σεξουαλικότητα και «ματσίλα», ξεκάθαρη παραβατικότητα στο drill) και ενώ ξεκίνησε με προδιαγραφές να εξελιχθεί στην πιο ενδιαφέρουσα μουσική των millennials (και στην Ελλάδα), κατέληξε στη μονοτονία και τη μονομανία, με στίχους κλισέ που στην πλειονότητα των περιπτώσεων λένε και δείχνουν στα βίντεο τα ίδια ακριβώς: κοπέλες με μαγιό ‒μέρος ενός χαρεμιού που είναι η δεξαμενή για να επιλέξει ο άντρας όποια θέλει‒, ακριβά αυτοκίνητα, χρήμα, όπλα και παράνομες ουσίες σε αφθονία. Τις τελευταίες μέρες, και λόγω του περιστατικού στο «Big Brother», που προκάλεσε τόσο μαζικές αντιδράσεις ώστε κινδυνεύει να τιναχτεί στον αέρα ολόκληρη η παραγωγή, έχουν γίνει πολλές συζητήσεις για τους «σεξιστικούς στίχους της ελληνικής τραπ», που «συχνά φτάνει στα όρια του κακοποιητικού λόγου». Υπήρξαν αρκετοί που σύγκριναν το περιστατικό του «Big Brother» με ορισμένους τραπ στίχους και επειδή η τραπ είναι ένα είδος που, αν δεν το γνωρίζεις, πολύ εύκολα μπορείς να βγάλεις λάθος συμπεράσματα, ζητήσαμε από δυο γυναίκες που το έχουν βιώσει από την αρχή, το άκουγαν και το ακούνε και το γνωρίζουν καλά, να σχολιάσουν τους στίχους. Να πούμε εδώ ότι το τραπ δεν είναι μόνο βιωματική μουσική, στο πλαίσιο της οποίας ο καθένας γράφει αυτό που ζει. Μπορεί να ισχύει αυτό σε μεγάλο βαθμό, αλλά έχει και πολύ role playing, που σημαίνει ότι στο θέμα σχολιάζονται οι στίχοι και όχι οι ράπερ, εξάλλου δεν μπορείς να ξέρεις πώς είναι ο καθένας στην καθημερινή του ζωή, πέρα από τη μουσική του. Δεν έχει και τόση σημασία, βέβαια, γιατί το έργο είναι αυτό που κρίνεται. Πρέπει, επίσης, να ξεκαθαριστεί ότι τα κομμάτια της τραπ δεν είναι τα μόνα που περιέχουν σεξιστικό λόγο, η τραπ όμως είναι η πιο δημοφιλής μουσική στο εφηβικό (ακόμα και πολύ πιο νεαρό) κοινό αυτήν τη στιγμή και εντελώς mainstream. Και όλοι οι στίχοι, στους οποίους γίνεται αναφορά στο θέμα, είναι από κομμάτια τρομερά δημοφιλή, με εκατομμύρια views και streams, που έχουν περάσει από το Νο 1 του επίσημου τσαρτ και έχουν χορευτεί πολύ στα κλαμπ. Είναι η σημερινή ποπ, δεν είναι στίχοι από κομμάτια ράπερ που εκφράζουν το ακραίο ή περιθώριο (τέτοιοι στίχοι δεν συμπεριλήφθηκαν, από επιλογή).

Η Ghetto Queen είναι από τις ελάχιστες γυναίκες που κάνουν αυτή τη στιγμή τραπ στην Ελλάδα και η Ledyba είναι φεμινίστρια, που διασκεδάζει εδώ και χρόνια με τραπ και εξακολουθεί να της αρέσει.

Το αρχικό ερώτημα είναι αν θεωρούν ότι υπάρχει κακοποιητικός λόγος στο τραπ. Αν προωθεί, έστω και ασυναίσθητα, τη σεξουαλική βία ή/και τον βιασμό.

«Δεν θεωρώ ότι κάποιος εδραιωμένος ράπερ αυτήν τη στιγμή προωθεί την κακοποίηση στις γυναίκες γενικά» λέει η Ghetto Queen. «Αρχικά, θα είχε πέσει πολύ hate, οπότε δεν τους συμφέρει εμπορικά και δεν το επιτρέπουν ούτε οι ίδιες οι εταιρείες ‒ έχουν ακυρώσει τραγούδια καλλιτεχνών γι’ αυτόν τον λόγο. Ωστόσο, σίγουρα υπάρχουν στίχοι οι οποίοι σκάνε περίεργα, που δεν σέβονται το γυναικείο φύλο, αλλά, to be honest, δεν σέβονται όλες οι γυναίκες τον εαυτό τους, και εκεί πατάνε για να γράφουν αυτά που γράφουν».

Η Ledyba διαφωνεί: «Πολλά τραγούδια έχουν κακοποιητικό λόγο και ακόμα και αν δεν αποτελούν ευθεία προτροπή σε βία, το ερώτημα είναι εσύ τι κάνεις όταν ακούς κάποιον να λέει “στο μουνί πατάω μπουνίδι”. (Στίχος του iLLEOo στο τραγούδι “Kontra / Loumidis”). Σε ποιο πλαίσιο αυτός ο στίχος δεν είναι κακοποιητικός λόγος; Όταν ακούμε αυτούς του στίχους και δεν αντιδρούμε, δημιουργούμε ένα πλαίσιο ανοχής στην κακοποίηση. Όταν ακούμε κάποιον να λέει “με τις γκόμενες πάω με μία κάθε μέρα, για να αδειάζει το πακέτο, αλλιώς έχει βιασμό” και δεν αντιδρούμε, ενισχύουμε την κουλτούρα του βιασμού που υπάρχει στην κοινωνία, γι’ αυτό τη βλέπουμε και στο “Big Brother” και στο τραπ.

Συνοπτικά, κουλτούρα του βιασμού συνιστά η θεώρηση του βιασμού ως κοπλιμέντου, ως κάτι που προκαλείται από την εμφάνιση του θύματος, από τη “φυσική” παρόρμηση του θύτη που δεν κατάφερε να ελέγξει τις ορμές του. Επίσης, η άποψη ότι ο βιασμός προκαλείται από creepy τύπους σε σκοτεινά μέρη και όχι εντός σχέσης ή γάμου, ότι οι γυναίκες από τη φύση τους δεν έχουν σεξουαλικές ορμές ή επιθυμία για σεξ, οπότε, όταν λένε “όχι, δεν θέλω”, δεν το εννοούν πραγματικά, γιατί δεν θα ήθελαν ποτέ, έτσι κι αλλιώς. Τέλος, το ότι μια γυναίκα σε σχέση πρέπει να είναι σεξουαλικά διαθέσιμη στον σύντροφό της 24/7 και να του προσφέρει σεξ ακόμα και όταν δεν το θέλει πραγματικά, μόνο και μόνο για να μην τον χάσει.

Οι παραπάνω πατριαρχικές αντιλήψεις και η τοξική αρρενωπότητα που πιέζει τους άντρες να είναι αρκετά “άντρες” νομίζω ότι είναι πολύ εμφανείς στους στίχους της τραπ. Για να είσαι αρκετά άντρας πρέπει να κάνεις σεξ κάθε μέρα, θέλει δεν θέλει η άλλη, και, αν δεν θέλει, πώς θα δείξεις ότι είσαι άντρας; Παραβιάζοντας τα θέλω της. Όλες αυτές οι έμφυλες διακρίσεις μαθαίνονται και παγιώνονται από πολύ μικρή ηλικία και σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό τις εσωτερικεύουμε όλοι.

Τα τελευταία χρόνια ο φεμινισμός κερδίζει έδαφος και όλο και περισσότεροι άνθρωποι καταλαβαίνουν την ανάγκη για φεμινισμό. Πολλοί καλλιτέχνες υιοθετούν φεμινιστική σκοπιά, ακόμη και αν παλιά είχαν προβληματικές συμπεριφορές, όπως ο Aziz Ansari, που στο τελευταίο του stand-up εμφανίστηκε μετανιωμένος. Πολλές έρευνες αποδεικνύουν ότι γυναίκες βιάζονται ανεξαρτήτως εξωτερικής εμφάνισης ή ρούχων που φορούσαν, ότι το 80% των βιασμών γίνεται σε σπίτια από οικεία πρόσωπα, ότι ο βιασμός δεν συμβαίνει από υπερβολικό θαυμασμό αλλά σε συνθήκες αδυναμίας έκφρασης συναίνεσης ή αντίδρασης, στον ύπνο, μετά από πολύ ποτό, σε λιποθυμία.

Οι φεμινίστριες, λοιπόν, δεν θεωρούν τους άντρες ούτε ασυγκράτητα ζώα ούτε στυγνούς εγκληματίες. Θεωρούν τον βιασμό πολιτισμικό φαινόμενο και όχι βιολογικό. Η ισότητα θα έρθει όταν σταματήσουν όλες αυτές οι διαστρεβλώσεις που κατατάσσουν τις γυναίκες σε σεξουαλικά αντικείμενα, διαθέσιμα 24/7, χωρίς δική τους επιθυμία, χωρίς να μπορούν να αποφασίσουν οι ίδιες για το σώμα τους. Γι’ αυτό και διεκδίκηση είναι να σταματήσουν να διαιωνίζονται αυτές οι αντιλήψεις ως “φυσικές”, είτε μέσα από ριάλιτι είτε μέσα από τραπ στίχους που εξυμνούν την τοξική αρρενωπότητα και τη θέση της γυναίκας ως αντικειμένου τέρψης της αντρικής ματιάς.

Δυστυχώς, δεν ζούμε σε μια φεμινιστική ουτοπία, ώστε να είναι μόνο το τραπ αυτό που μας χαλάει τη φάση. Δεν υπάρχει κάποια παρθενογένεση στο τραπ, απλώς αναπαράγει την κυρίαρχη ιδεολογία. Αυτά τα ακούς από συγγενείς, φίλους, συναδέλφους και εκπομπές, δεν τα ακούς μόνο από την τραπ και τον Αντώνη του “Big Brother”. Ούτε η λύση θα έρθει από το ελιτίστικο βάθρο που μας προτρέπει “μη βλέπεις «Big Brother»”, “μην ακούς τραπ, αυτά είναι σκουπίδια”. Γιατί αν το επεκτείνω αυτό, θα έπρεπε να μην έχω φίλους, συγγενείς και να μη δουλεύω προκειμένου να αποφύγω την έκθεση. Η λύση είναι συνεχής αγώνας, να εξαλείψουμε τον σεξισμό μέσα μας, στον βαθμό που τον έχουμε εσωτερικεύσει, και γύρω μας, να διεκδικούμε καλύτερο τραπ, καλύτερες εκπομπές, καλύτερη κοινωνία».

Ghetto Queen: Κοίτα, αν το δεις τελείως αντικειμενικά, υπάρχει αρκετά μεγάλος βαθμός σεξισμού. Φέρνω ως παράδειγμα τον στίχο «Η πουτάνα σου, η πουτάνα μου, την κερατώνω και αυτή δεν μ’ αφήνει, η βίζιτα». Γενικά, παρουσιάζουν τις γυναίκες φτηνιάρικες. Εγώ, που βλέπω τα πράγματα λίγο πιο inside, για να λέμε τα πράγματα όπως είναι, δεν φταίνε μόνο oι καλλιτέχνες. Τι εννοώ; Ότι, καλώς ή κακώς, οι περισσότεροι κινούνται με βάση ένα πλάνο που πουλάει. Άμα αυτό ο κόσμος δεν το δεχόταν και ήθελε να ακούει για αγάπες, έρωτες και πόσο σέβεται ο καθένας τη γυναίκα που έχει δίπλα του, όλοι αυτά θα έγραφαν.

Ledyba: Τα τραπ κομμάτια είναι σεξιστικά και γεμάτα slut shaming, ενώ τα γυναικεία σώματα συνήθως αντικειμενοποιούνται. Το σεξ ανάγεται σε ποσοτικό ζήτημα, όσο περισσότερο με όσο περισσότερες ‒ συνήθως θεωρείται απίστευτη μαγκιά για τους άντρες, ενώ για τις γυναίκες χρησιμοποιείται τιμωρητικά. Είναι και ομοφοβικά επίσης. Προωθούν τόσο πολύ τη ματσίλα, που το να είσαι άντρας και όχι «αδερφή» θεωρείται τιμητικός τίτλος, όχι default settings. Στο εξωτερικό υπάρχει περισσότερη διαθεματικότητα, υπάρχουν φεμινιστικές κολεκτίβες που κάνουν τραπ, γυναίκες σούπερ-σταρ, άντρες τράπερ που μιλάνε για συναίνεση, για τη σχέση τους, οι sound cloud rappers που παρουσίασαν ένα εναλλακτικό μοντέλο αρρενωπότητας, πιο συναισθηματικό και ευάλωτο, όπως ο Lil Uzi Vert και η μεγαλύτερη επιτυχία του παγκοσμίως του 2017, το «XO tour life», όπου εξιστορεί τον καβγά με την τότε σχέση του, μιλώντας και για τις δύο πλευρές, και όταν τα ξαναβρήκαν έγραψε άλλο τραγούδι, ειδικά γι’ αυτό.

Αντίθετα, από την ελληνική τραπ λείπει η ποικιλία, οι στίχοι είναι πιο μονοθεματικοί, δηλαδή όλοι πάνω-κάτω λένε τα ίδια και με θεματικές που το 2020 είναι ξεπερασμένες. Μοιάζει σαν η φάση να έχει μείνει σε ένα εφηβικό στάδιο και να έχει επικρατήσει ένα locker room talk, όπου μόνο άντρες μιλάνε με άλλους άντρες και τους κάνουν χειρότερους.

Ghetto Queen: Πιο πολύ με ενοχλεί η υποτίμηση που δείχνουν στο γυναικείο φύλο. Αρκετοί μας παρουσιάζουν εξαρτημένες απ’ το αντρικό φύλο και «ανίκανες». Αυτό με εκνευρίζει στο 100%. Και, φυσικά, η διαφοροποίηση των δύο φύλων. Έχουμε 2020 και ακόμα υπάρχει στην κοινωνία το στερεότυπο ότι άμα ένας άντρας πηδάει όποια βρει είναι μάγκας, άμα μια γυναίκα το κάνει, είναι δαχτυλοδεικτούμενη. Όχι, είσαι ακριβώς το ίδιο. Και, στο κάτω κάτω, γιατί να κατακρίνεις κάποιον επειδή κάνει σεξ; Είναι sad.

Ledyba: Με ενοχλεί που υπάρχει μια απεικόνιση για τις γυναίκες πολύ συγκεκριμένη, η οποία στην πραγματικότητα δεν ταιριάζει σε καμιά γυναίκα. Δεν υπάρχει γυναικεία εκπροσώπηση, δεν υπάρχει διαθεματικότητα. Με ενοχλεί που το παρουσιάζουν ως μαγκιά το να έχουν πολλές γκόμενες και όχι π.χ. μια ρομαντική σχέση. Προσωπικά, μόνο στους στίχους του FY στο «Just like me», του Saske στο «Χόρεψε μαζί μου» και του Mente Fuerte στο «Cuba libre» έχω βρει παραδείγματα που μιλάνε για τον έρωτά τους για κάποια. Και δεν θεωρώ ότι έχασαν κάτι από αυτό, ίσα-ίσα, στο τελευταίο του άλμπουμ ο FY, εμφανώς επηρεασμένος από τον έρωτά του, κέρδισε πολύ κόσμο ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο.

Ghetto Queen: Σκοοοοοτώωωνειιιι. Στην αρχή, όταν το άκουσα, ψιλοφρίκαρα, γιατί είναι ένα πρότζεκτ που, απ’ όπου και να το πιάσεις, είναι 100% whoring. Το beat, το clip, τα lyrics, όλα, όλα, όλα. Για μένα, πρέπει να βγουν άλλα 180.000 tracks σαν το WAP. Αν το αναλύσεις, ουσιαστικά οι γυναίκες τράπερ κάνουν αυτό που κάνουν οι άντρες, υποτιμούν το αντίθετο φύλο, προωθούν το σεξ, λένε πόσο bosses είναι και γίνεται μόνο ό,τι γουστάρουν αυτές. Σου δίνουν την αξία τους, δεν τους τη δίνεις εσύ. Οι πιο πολλές αντιδράσεις υπήρξαν γιατί η Cardi B είναι worldwide πρόσωπο. Τέτοια tracks υπήρχαν από παλιά από artists της Αμερικής, όπως η Khia («My neck, my back»), η Missy Elliott («Work it») και άλλες πολλές. Γενικά, τα γουστάρω φουλ τέτοια κομμάτια. Και, at the end of the day, όλοι να περάσουν καλά θέλουν, οπότε δεν λένε και κάτι που δεν ισχύει.

Ledyba: Μου άρεσε πάρα πολύ, πολύ απενοχοποιημένα. Η διαφορά εδώ είναι ότι μια γυναίκα μιλάει για την προσωπική της επιθυμία. Ο σεξισμός προϋποθέτει ένα σύστημα που δίνει περισσότερα δικαιώματα σε ένα φύλο και λιγότερα στο άλλο. Γι’ αυτό και δεν νοείται αντίστροφος σεξισμός. Δεν καταπιέζονται οι άντρες για τη σεξουαλικότητά τους κοινωνικά, αντίθετα ενθαρρύνονται, οπότε κανένας στίχος του τραγουδιού δεν είναι triggering για κάποιο τραυματικό τους βίωμα. Όσον αφορά τη γλώσσα, επίσης, η διαφορά έγκειται στο υποκείμενο που εκφέρει τον λόγο. Άτομα μιας μειονότητας ή μιας καταπιεσμένης ομάδας μπορούν να χρησιμοποιούν εκφράσεις που στιγματίζουν την ίδια την ομάδα, κάνοντας reappropriation (π.χ. όταν λέει whores) ‒ αλλάζουν τα ίδια τα άτομα τη χρήση και το στίγμα. Με τον ίδιο τρόπο, οι μαύροι μπορούν να αποκαλούν ο ένας τον άλλον «nigga», αλλά αν το κάνει ένας λευκός, είναι ρατσιστικό. Ή ένας γκέι άντρας μπορεί να πει «είμαι αδερφή», αλλά, αν το πω εγώ σ’ εκείνον, είναι ομοφοβικό.

Η διαφορά με το ελληνικό τραπ είναι ότι στην Ελλάδα, ως επί το πλείστον, έχουμε άντρες που τραγουδάνε πώς και με πόσες το κάνουν. Αν υπήρχαν αντίστοιχα τόσες γυναίκες που έλεγαν το ίδιο και αν το κοινωνικό πλαίσιο δεν θεωρούσε τη γυναικεία σεξουαλικότητα υποδεέστερη, δεν θα υπήρχε πρόβλημα. Εδώ υπάρχει ανισότητα και στον λόγο που εκφέρεται και στα υποκείμενα που τον εκφέρουν. Στην Ελλάδα δεν έχουν βγάλει μια Cardi Β (να βγάλει ένα ενδυναμωτικό anthem όπως το «Bodac Yellow»), μια Nicki Minaj (που έχει βγάλει την κριτική για το male gaze to lookin’ ass), μια Rico Nasty. Δεν θα γίνει maistream ένα κομμάτι σαν το WAP και δεν θα παρουσιαστεί πουθενά το female gaze. Προβληματικό, αν σκεφτούμε ότι η γεννήτορες του trap ήταν οι Three Six Mafia που είχαν μέλος τους, μεταξύ άλλων, την Gangsta Boo.

Το τραπ στην Ελλάδα παραμένει ένα boys’ club. Αν είσαι γυναίκα και ακούς συνέχεια μόνο άντρες να μιλάνε για τη δική τους οπτική, που τη θεωρούν και οικουμενική κάποια στιγμή, βαριέσαι απλώς και δεν σε εκφράζει καθόλου.

Ghetto Queen: Ό,τι είναι πρόστυχο προσωπικά δεν με ενοχλεί. Το θέμα είναι πώς το πουλάς. Άμα κάποιος/-α δεν το στηρίζει, δεν έχει την persona και την πειθώ να το κάνει, το πιο πιθανό είναι να κριντζάρω full ή να πω «μπράβο που έχει τέτοια αυτοπεποίθηση». Ένας κανόνας του industry είναι να πουλάς σωστά αυτό που επιλέγεις. Εφόσον θες να είσαι artist με τέτοια θεματολογία, αυτά που θα λες είναι δεδομένα πάνω-κάτω, οπότε παρουσίασέ τα σωστά. Άμα είσαι artist άλλης κατηγορίας, πάλι, χρειάζονται όλα τα προηγούμενα, αλλά με συνδυασμό άλλης θεματολογίας. Δεν μπορείς να λες ότι δεν έχεις να φας, ότι είσαι του struggle και να σκας με Gucci, θα σε πάρουν με τις πέτρες.

Ledyba: Δεν μου φαίνεται πρόστυχο, μου φαίνεται cringe, γιατί ακούμε αποκλειστικά στρέιτ άντρες στην τραπ να μιλάνε εμμονικά για το σεξ που κάνουν. Δεν ακούμε γυναίκες, γκέι άντρες ή λεσβίες γυναίκες, τρανς άτομα. Οπότε δεν είναι ότι ο καθένας μιλάει για τις σεξουαλικές του προτιμήσεις και τα γεννητικά του όργανα αλλά ότι μόνο οι στρέιτ άντρες το κάνουν κι αυτό δεν μας καλύπτει όλους. Με κριντζάρει απίστευτα ο στίχος «Κούνα την κωλάρα κι ακολούθα τον πελώριο» ή το «Θέλω κώλο-Colombiana. Έξω κυρία και στο κρεβάτι πουτάνα», ενώ δεν με κριντζάρει το «This pussy is wet, come take a dive», οπότε δεν θα έλεγα ότι έχει να κάνει τόσο με τον τρόπο ή το θέμα, αλλά με το ποιος/-α το λέει και σε ποιο context.

* Κριντζάρω: φρίττω, αηδιάζω, μου σηκώνεται η τρίχα
* Είμαι του struggle: είμαι άνθρωπος που δύσκολα τα βγάζει πέρα, που αγωνίζεται

Ledyba: Δεν είναι άσχετο, ο αγώνας συνεχίζεται μέχρι την εξάλειψη της πατριαρχίας και την κατάκτηση της ισότητας. Ο αγώνας ούτε περιορίζεται στην τραπ αλλά ούτε και την εξαιρεί. Τα τελευταία χρόνια έχουν αλλάξει πολλά πράγματα, έχει γίνει πρόοδος στη γλώσσα που χρησιμοποιούμε. Σκέψου πως όταν πηγαίναμε δημοτικό π.χ. δεν υπήρχε η λέξη bullying, δεν υπήρχε καν ο τρόπος να περιγράψει κάποιος την κακοποίηση που βίωνε, πόσο μάλλον να δικαιωθεί όταν την υφίστατο.

Ο cancel culture, που δεν επιτρέπει σε celebrities να προσβάλλουν δημόσια μειονότητες ή άτομα, ή το call-out, που γίνεται στα social media, έχουν εμφανιστεί μόλις τα τελευταία τρία χρόνια. Πλέον υπάρχει αντίλογος, υπάρχουν συνέπειες για τις αδικίες, την υποτίμηση και τις προσβολές. Γιατί να κάνουμε cancel έναν stand-up comedian και όχι έναν τράπερ που αναπαράγει τα ίδια στερεότυπα; Οι λέξεις έχουν σημασία και είναι φορείς καταπίεσης, δεν είναι άλλο η καταπίεση κι άλλο οι λέξεις. Όταν οι μόνες αναφορές του τραπ στίχου σε γυναίκες τις περιγράφουν ως «μουνάρες», «κωλάρες», «bitches» και «πουτάνες», στηρίζεις την αντικειμενοποίηση, το slut shaming, την κουλτούρα του βιασμού και κατ’ επέκταση την κατώτερη θέση της γυναίκας, η οποία, με τη σειρά της, οδηγεί στη βία κατά των γυναικών.

Ghetto Queen: Γενικά, σε αυτόν τον χώρο ή θα κάψεις κόσμο ή θα καείς. Ένα απ’ τα δύο, δεν έχει ενδιάμεσο. Είναι στην κρίση κάθε ανθρώπου πόσο θα επηρεαστεί. Μιλώντας πάλι προσωπικά, εγώ άκουγα τραπ πριν καν έρθει στην Ελλάδα, απ’ το 2011-12, και μόνο καλό μου έκανε, μου ανέβασε το ηθικό, με έκανε πιο σίγουρη για τον εαυτό μου, μου έδωσε ώθηση να θέσω στόχους, να κυνηγάω τα λεφτά και γενικά να θέλω να πετύχω σε αυτά που θέλω να κάνω. Θα με ρωτήσεις πώς, αφού τα περισσότερα τραγούδια δεν έχουν στίχους που να δίνουν τέτοια κίνητρα. Κι όμως, έχουν, απλώς έχει σημασία πώς τα μεταφράζει ο καθένας και τι θέλει να κρατήσει απ’ όσα ακούει. Υπάρχει και η άλλη πλευρά, ανθρώπων που έχουν επηρεαστεί αρνητικά είτε στη συμπεριφορά τους είτε στο lifestyle τους. Όχι ότι είναι κακό αυτό το lifestyle, απλώς δεν είναι για όλους αυτό. Όταν το συνειδητοποιήσουν, θα κάνουν αυτό που θεωρούν σωστό για τους ίδιους.

Ledyba: Ο στίχος της τραπ συμβάλλει στην ενίσχυση σεξιστικών αντιλήψεων που ήδη υπάρχουν στην κοινωνία, οπότε θα έλεγα ότι δεν κινδυνεύει η κοινωνία από την τραπ. Απλώς η τραπ αυτήν τη στιγμή δεν κάνει ακτιβισμό, δεν πάει κόντρα στο κατεστημένο, συνυπάρχει με το status quo.
Από κει και πέρα, οι άνθρωποι σήμερα έχουν πολλά ερεθίσματα, πολλές πηγές ενημέρωσης, δεν διαμορφώνουν χαρακτήρα και συμπεριφορά μόνο από τα τραγούδια. Πολύς κόσμος ακούει τραπ ειρωνικά, άλλοι ακούνε γιατί τους αρέσει το μπιτ, παρότι τους χαλάει ο στίχος. Λόγω της πατριαρχίας, ο ι περισσότερες καλλιτεχνικές δημιουργίες (ταινίες, βιβλία, ζωγραφική, μουσική, φωτογραφία) είναι σεξιστικές. Θα δυσκολευόμουν πάρα πολύ να βρω μια μορφή τέχνης που να μην την κάνουν άντρες στο μεγαλύτερο ποσοστό και να μην εκφράζεται μέσα από το male gaze. Και ο Ταρκόφσκι και ο Κιούμπρικ σεξιστές ήταν. Και στην τραπ παγκοσμίως υπάρχουν σεξιστικοί και κακοποιητικοί στίχοι που ενισχύουν προβληματικά στερεότυπα. Οπότε, αν η τέχνη διαμορφώνει λάθος πρότυπα, και η ελληνική τραπ αυτήν τη στιγμή αυτό κάνει.

1. Blvck Medusa x Big Towl - PUTA

Ghetto Queen: Θα μιλήσω ξεκάθαρα μουσικά και υποκειμενικά, ανεξαρτήτως του ποιος είναι ο καλλιτέχνης. Το συγκεκριμένο ανήκει στην κατηγορία που με κριντζάρει γενικά. «Κοίτα τις μουνάρες» ‒ μου σκάει overdose κάγκουρα. Το «Δεν θέλω κο(;) μες στα μούτρα σου να μπω» δεν έχει καμία συνοχή και σκάει κριντζ στα αυτιά μου. Λέει «είδαν χρήμα και μας τρέχουν σαν τρελές, δώσ’ τους ένα αυτόγραφο με αυτό να κάνουν flex». Τι εννοείς; Σε τρέχουν; Ποιος σε τρέχει; Ποιος ζητάει ακόμα αυτόγραφα; Και γιατί να flex-άρουν αυτόγραφο από έναν που δεν είναι τουλάχιστον worldwide γνωστός; Όσο για το «δεν θέλω, χρειάζομαι φράγκα για να βγάλω μουνί», τι είναι το μουνί να το βγάλεις; Δεν ξέρω, γενικά γέλασα λίγο. No disrespect, αλλά όχι κι έτσι, ρε μάγκες.

Ledyba: Bλέπει απλώς τις μουνάρες να κουνιούνται και δεν θα συγκρατηθεί ‒ κουλτούρα του βιασμού intensifies. «Καμιά πουτάνα δεν έχω στις επαφές»: δύσκολο να βρεις τραπ κομμάτι χωρίς τη λέξη «πουτάνα». «Πες σε αυτόν τον πούστη να μη σε ακουμπάει / θέλουν εμάς για να φάνε το cash / δεν θέλω τα χρυσά για να βγάλω μουνί, έχω προσωπικότητα κι εσύ είσαι αδερφή / Mike, δες, gold diggers είναι αυτές, άσε τις πουτάνες δεν μας ξέρουν από χθες»: εδώ έχουμε την ταμπέλα της gold digger, που είναι η ύπουλη γυναίκα που θέλει να του φάει τα λεφτά, παρότι αυτό το κάνουν και άντρες, αλλά δεν τους στιγματίζει τόσο.

* Μου σκάει overdose: που φαίνεται υπερβολικά
* Κάνουν φλεξ (ή φλεξάρουν): επιδεικνύουν φιγουρατζίδικα

2. Trannos - Kargiola

Ghetto Queen: Τον Τρανό τον έχω τσεκάρει και, γενικά, έχει καλές δουλειές. Το συγκεκριμένο δεν το είχα τσεκάρει. Ok, λέει για μια καψούρα του, πόσο τη γουστάρει, πόσο καλά περνάνε και τι ωραίο σεξ κάνουν. Δεν μου έβγαλε κάτι σε φάση κακό η disrespect στο γυναικείο φύλο. Το πούλησε κομπλέ. Sexy σκάει. Παρ’ όλα αυτά, δεν με έψησε ως τρακ

Ledyba: Παρότι του ενέπνευσε όλο το μεγαλείο των συναισθημάτων, λιώνει γι’ αυτή, «δεν μιλάει πια στα κινητά», το μεγαλύτερο κομπλιμέντο που μπορούσε να σκεφτεί ήταν το καριόλα. Στην καλύτερη κατώτερος των περιστάσεων, στη χειρότερη μισογύνης.

3. Madclip x Ypo - Megistanas

Ghetto Queen: Ήμουν σίγουρη ότι αυτό το κομμάτι θα ήταν στη λίστα! Δεν ξέρω, εγώ το γουστάρω φουλ. Λέει για το lifestyle γυναικών που γουστάρουν πλούσια ζωή, δεν με χαλάει καθόλου, αλήθεια. Όπως είπα ήδη, όλα έχουν να κάνουν με το πώς πουλάς κάτι. Εγώ βαϊμπάρω φουλ όταν το ακούω. Στιχουργικά εντάξει, αν το πάρεις τελείως αντικειμενικά. Αν το ακούσει ένας άνθρωπος που ακούει λαϊκά, ας πούμε, θα κριντζάρει 100%.
Αλλά αυτό δεν ισχύει μόνο για το συγκεκριμένο τρακ. Γενικά, όσοι δεν ακούνε στην καθημερινότητά τους τραπ, δεν καταλαβαίνουν.

Ledyba: Ο ορισμός του mansplaining! Θα το χορεύαμε ακόμα περισσότερο και θα κριντζάραμε πολύ λιγότερο αν ήταν πιο μινιμαλιστές με το «πουτάνα». Ακούγεται σαν διαγωνισμός Mad Clip - Ypo ποιος θα πει τη λέξη «πουτάνα» σε κάθε δεύτερη ρίμα. «Το άρωμά μου είναι άντρας, μυρίζω τεστοστερόνη»: νομίζω ότι αυτό τα λέει όλα. Γελάω πάρα πολύ με αυτόν τον στίχο, όπως και με τον άλλο του Ypo στο «Monte Christo», που είναι και από τα αγαπημένα μου τραγούδια, που λέει: «Θέλει τα Fendi της και τον αφέντη της».

* Βαϊμπάρω: μου αρέσει, μου δημιουργούνται θετικά συναισθήματα

4. iLLEOo - Galika&Piano

Ghetto Queen: Και αυτό το γουστάρω, γιατί λέει για τις γκόμενες που το παίζουν high class. Εγώ τις λέω «οι μη μου άπτου», που εν τέλει μόνο έτσι δεν είναι. Κατά τα άλλα, στο υπόλοιπο τρακ δεν λέει κάτι άλλο. Έχει bounce, γουστάρω. Και για του λόγου το αληθές, δεν είναι όλες οι γυναίκες αγίες, ούτε το να μιλάς με facts είναι κακό. Όντως, υπάρχουν κοπέλες που το παίζουν πολύ σεμνές, αλλά είναι οι χειρότερες. Ας φάνε expose σιγά-σιγά.

Ledyba: «Ποιος έχει το draco; (Εγώ!) / Ποιος έχει το uzi; (Εγώ!) / Ποιο high κι από Quavo! (Εγώ!)»: αυτή είναι η αγαπημένη μου ρίμα από το κομμάτι, όλος ο υπόλοιπος σεξιστικός αχταρμάς και το μάτσο σουαγκάρισμα θα μπορούσε και να λείπει. Αλλά και πάλι, όπως είπα εξαρχής, δεν είναι αυτό το χειρότερο τραγούδι του iLLEo.

* Έχει bounce: σε κάνει να χοροπηδάς
* Ας φάνε expose: ας τις αποκαλύψουμε, ας τις «δώσουμε»
* Σουαγκάρω: (ειρωνικά) επιδεικνύομαι αυτάρεσκα για κάτι πάρα πολύ κουλ, καμαρώνω υπερβολικά