Τρεις υπότροφοι του Ιδρύματος Μποδοσάκη μιλούν για μια κοινωνία ίσων ευκαιριών

Μια κοινωνία ίσων ευκαιριών είναι το όραμα του Ιδρύματος Μποδοσάκη και γύρω από την οικοδόμησή της έχτισε όλα τα προγράμματα του Ιδρύματος. Ένα από αυτά είναι το Πρόγραμμα Υποτροφιών του, το οποίο, ακολουθώντας την επιθυμία του ιδρυτή του, έχει προσφέρει από την έναρξη της λειτουργίας του το 1972 περισσότερες από 2.500 υποτροφίες για να βοηθήσει άριστους φοιτητές να πραγματοποιήσουν μεταπτυχιακές, διδακτορικές και μεταδιδακτορικές σπουδές στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, στον επιστημονικό κλάδο της επιλογής τους, με διαχρονικό οδηγό στην επιλογή των νέων υποτρόφων την παροχή ίσων ευκαιριών.

Φέτος, το Ίδρυμα Μποδοσάκη απένειμε συνολικά 63 υποτροφίες για μεταπτυχιακές, διδακτορικές και μεταδιδακτορικές σπουδές στην Ελλάδα και το εξωτερικό σε νέες και νέους με όραμα και διάθεση για προσφορά στο κοινωνικό σύνολο. Μεταξύ αυτών, η Εύα Δαλιέτου θα εξειδικευτεί στον Σχεδιασμό και την Ανακάλυψη Φαρμάκων, ο Ηλίας Σουλεϊμάν θα μελετήσει τις καρδιαγγειακές παθήσεις, επιθυμώντας να συμβάλει στην αντιμετώπισή τους, και ο Κωνσταντίνος Γλύνης θα διερευνήσει τη διαχείριση υδατικών πόρων με όνειρό του το ποιοτικό πόσιμο νερό για όλους. Οι τρεις νέοι μίλησαν στο LIFO.gr για τα όνειρά τους και το πώς οραματίζονται να αλλάξουν τον κόσμο.

Εύα Δαλιέτου

Ο τομέας Σχεδιασμού και Ανακάλυψης Φαρμάκων με ελκύει γιατί θεωρώ ότι συνδυάζει το μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον με τη σημαντική προσφορά στο κοινωνικό σύνολο. Φωτ.: Γιάννης Δασκαλοθανάσης GSC

Ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο ως πτυχιούχος Φαρμακευτικής και υπότροφος του Ιδρύματος Μποδοσάκη τις διδακτορικές της σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης (University of Oxford, DPhil in Interdisciplinary Bioscience), στον τομέα του Σχεδιασμού και Ανακάλυψης Φαρμάκων. Επέλεξε αυτόν τον τομέα, καθώς θεωρεί ότι συνδυάζει τη μεγάλη επιστημονική πρόκληση με τη σημαντική προσφορά στο κοινωνικό σύνολο.

Παράλληλα, ασχολείται με τη συγγραφή και μελέτη ποίησης και θεατρικών έργων, με ειδίκευση στο σαιξπηρικό δράμα. Έχει πτυχία κλασικού μπαλέτου, κλασικού πιάνου αλλά και το πρώτο βραβείο από το υπουργείο Παιδείας για τη συμμετοχή της σε διαγωνισμό ζωγραφικής με θέμα τα ανθρώπινα δικαιώματα. Είναι μέλος και εθελόντρια στη ΜΚΟ «Φαρμακοποιοί του Κόσμου» και υπήρξε εθελόντρια στο Athens Science Festival ως Ambassador.

— Τι σηματοδοτεί για σένα η υποτροφία του Ιδρύματος Μποδοσάκη;

Την εμπιστοσύνη και την έμπρακτη στήριξη του ιδρύματος σε έναν σπουδαστή που φιλοδοξεί να γίνει νέος επιστήμονας. Επίσης, αποδεικνύει ότι το Ίδρυμα εργάζεται ουσιαστικά προς την κατεύθυνση της οικοδόμησης μιας κοινωνίας ίσων ευκαιριών. Καθώς η υποτροφία αφορά διδακτορικές σπουδές, η επιλογή μου ως υποτρόφου αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης της επιστημονικής επιτροπής όχι μόνο στο πρόσωπό μου, αλλά και στο πεδίο της έρευνάς μου. Αυτό με ενθαρρύνει να προχωρήσω, καθώς αξιολογείται θετικά τόσο η επιστημονική καινοτομία και η βιωσιμότητα του πεδίου όσο και η εφαρμογή της βασικής αυτής έρευνας στην κοινωνία και την κλινική πράξη.

— Θέλεις να εμβαθύνεις στον τομέα του Σχεδιασμού και Ανακάλυψης Φαρμάκων. Τι είναι αυτό που σε ελκύει στον συγκεκριμένο τομέα;

Ο τομέας Σχεδιασμού και Ανακάλυψης Φαρμάκων με ελκύει γιατί θεωρώ ότι συνδυάζει το μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον με τη σημαντική προσφορά στο κοινωνικό σύνολο. Η ανάγκη για γρήγορη ανακάλυψη αποτελεσματικών θεραπειών και φαρμάκων αναδεικνύεται επιτακτική στις παρούσες συνθήκες υγειονομικής κρίσης.

Επίσης, η φύση του τομέα του Σχεδιασμού και Ανακάλυψης Φαρμάκων επιτρέπει –για την ακρίβεια επιτάσσει– τη διεπιστημονική έρευνα και απαιτεί τη συνεργασία πολλών επιστημόνων διαφορετικής εξειδίκευσης. Αυτή η πολύπλευρη προσέγγιση με ελκύει ιδιαίτερα, καθώς θεωρώ ότι η απόλυτη και μονοδιάστατη εξειδίκευση σημαίνει τον θάνατο της δημιουργικότητας και της φαντασίας. Είναι πράγματι απαραίτητο να εξετάζεις κάτι που νομίζεις οικείο και γνωστό από τελείως διαφορετική οπτική γωνία, γιατί αμέσως διαφαίνονται πτυχές και δυνατότητες που μέχρι τότε βρίσκονταν στη σκιά.

— Ποια είναι η δική σου κινητήρια δύναμη;

Tο έμφυτο ενδιαφέρον και η αγάπη μου για την επιστημονική αναζήτηση με ωθούν στη διερεύνηση των μοριακών και χημικών μηχανισμών με στόχο την ανακάλυψη των σχέσεων και των δυνάμεων που διέπουν την ανθρώπινη ζωή. Με ενδιαφέρει, τόσο σε επιστημονικό όσο και σε φιλοσοφικό επίπεδο, αυτό που διαχωρίζει την έμβια από την άβια ύλη και με ποιους μηχανισμούς η πρώτη αυτο-οργανώνεται, λειτουργεί και μεταβάλλεται. Βρισκόμαστε σε μια σημαντική καμπή όσον αφορά την κατεύθυνση της επιστημονικής σκέψης, απομακρυνόμενοι από τη διερεύνηση της πλέον –έστω και αδρά– γνωστής χημείας «hardware» και στρεφόμενοι στην περιεχόμενη βιολογική πληροφορία «software» των βιολογικών συστημάτων και οργανισμών.

Πηγή έμπνευσης γι' αυτές μου τις αναζητήσεις αποτέλεσε το έργο καθηγητών και ερευνητών για τους οποίους τρέφω μεγάλο θαυμασμό και εκτίμηση, ιδιαίτερα οι συζητήσεις και οι συναντήσεις μου μαζί τους που διαφώτισαν τον δρόμο προς την έρευνα, ο οποίος φάνταζε μυστηριώδης και δυσπρόσιτος.

— Τι είναι αυτό που σου δίνει ελπίδα σήμερα;

Η ιλιγγιώδης ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας και η ενσωμάτωσή της στην ανθρώπινη καθημερινότητα, που έχει οδηγήσει, τον τελευταίο αιώνα, στον εκδημοκρατισμό της πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες, όπως η εκπαίδευση, η υγειονομική περίθαλψη, η κινητικότητα και η ασφάλεια. Ποτέ άλλοτε στην ανθρώπινη ιστορία οι πολίτες δεν είχαν απρόσκοπτη πρόσβαση στην επιστημονική και μη πληροφορία, στη λογοτεχνία, στην ενημέρωση, στη ψυχαγωγία και γενικά στο σύνολο των καρπών της ανθρώπινης διανόησης και δημιουργίας, όπως έχουν σήμερα. Αυτή η μοναδική ευκαιρία έχει την προοπτική, αν την εκμεταλλευτούμε σωστά, να οδηγήσει σε πλήρη κοινωνική αναδόμηση, στην αποδόμηση της έννοιας της αυθεντίας και στο τέλος του σκοταδισμού και της δημαγωγίας.

Θεωρώ τη ρήση «Το μόνο έρεβος είναι αυτό της άγνοιας» («Τhere is no darkness except ignorance», Δωδεκάτη Νύχτα, IV.2, William Shakespeare) μια πολύ αισιόδοξη και ελπιδοφόρα σκέψη, γιατί η άγνοια είναι κάτι που τόσο σε συλλογικό (εκπαίδευση) όσο και σε ατομικό (παιδεία) μπορεί να κατανικηθεί, άρα όλοι μπορούμε να ελπίζουμε σε μια κοινωνία χωρίς σκοτάδι.

Ηλίας Σουλεϊμάν

Η στιγμή που έμαθα πως πήρα την υποτροφία ήταν μια στιγμή απερίγραπτης χαράς και συγκίνησης, καθώς και ιδιαίτερα τιμητική. Φωτ.: Γιάννης Δασκαλοθανάσης GSC

Επιθυμούσε πάντα να συνεισφέρει στην αντιμετώπισή των καρδιαγγειακών προβλημάτων, που αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως. Τον Σεπτέμβριο αναχωρεί για Msc in Cardiovascular Science στο UCL (University College London) με υποτροφία του Ιδρύματος Μποδοσάκη και επιθυμεί να μεταφέρει την τεχνογνωσία που θα αποκτήσει στην Ελλάδα, βάζοντας το δικό του λιθαράκι στην προαγωγή της έρευνας στη χώρα μας. Είναι πτυχιούχος Φαρμακευτικής, κατάγεται από τη Συρία, γεννήθηκε στην Κρήτη, ζει στην Αθήνα.

— Τι σηματοδοτεί για σένα η υποτροφία του Ιδρύματος Μποδοσάκη;

Η στιγμή που έμαθα πως πήρα την υποτροφία ήταν μια στιγμή απερίγραπτης χαράς και συγκίνησης, καθώς και ιδιαίτερα τιμητική. Η υποτροφία του Ιδρύματος Μποδοσάκη σηματοδοτεί το εναρκτήριο βήμα για την επίτευξη των στόχων και των ονείρων μου, δίνοντάς μου τη δυνατότητα να συνεχίσω την ακαδημαϊκή μου πορεία, να σπουδάσω το αντικείμενο του ενδιαφέροντός μου σε ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια διεθνώς και να συνεργαστώ με εξέχοντες επιστήμονες και ερευνητές.

— Τι είναι αυτό που σε γοητεύει στον τομέα του μεταπτυχιακού σου;

Τα καρδιαγγειακά προβλήματα αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως και είχα πάντοτε την επιθυμία να συμβάλω στην αντιμετώπισή τους, εξειδικευόμενος στον τομέα αυτόν. Το συγκεκριμένο μεταπτυχιακό μού παρέχει αυτήν τη δυνατότητα, καθώς καλύπτει όλα τα κρίσιμα θέματα που αφορούν την καρδιά, ενώ παράλληλα μου επιτρέπει να εμβαθύνω στην έρευνα που μελετά τις καρδιαγγειακές παθήσεις και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Θα έχω την ευκαιρία να διεκπεραιώσω την ερευνητική διπλωματική μου εργασία, μελετώντας μια ασθένεια του καρδιαγγειακού και την πιθανή επίδραση φαρμάκων σε αυτήν.

— Έχεις διανύσει μια δύσκολη διαδρομή. Τι χρειάζεται προκειμένου να πετύχει ένας νέος τους στόχους του;

Το να θέτεις υψηλούς στόχους και να τους πετυχαίνεις σίγουρα δεν είναι μια εύκολη διαδικασία. Απαιτεί αρκετό κόπο και πολλές θυσίες, αλλά η ανταμοιβή που ακολουθεί κάνει κάθε δύσκολο βήμα της προηγούμενης διαδρομής να αξίζει απόλυτα.

Για να πετύχει ένας νέος τους υψηλούς του στόχους πρέπει να αφοσιωθεί σοβαρά στις σπουδές του, κυρίως όμως πρέπει να αγαπά το αντικείμενο των σπουδών του και να αναζητήσει αυτό που τον συμπληρώνει πραγματικά. Αυτό για μένα είναι το «μυστικό της επιτυχίας»: όταν υπάρχει αγάπη για το αντικείμενο των σπουδών και του εργασιακού σου αντικειμένου έπειτα, η επιτυχία είναι σίγουρα μονόδρομος.

— Τι όνειρα κάνεις;

Το πιο μεγάλο μου όνειρο είναι να συνεισφέρω κι εγώ στη θεραπεία των καρδιαγγειακών παθήσεων, να δουλέψω πάνω στην έρευνα και να ασχοληθώ με την ανακάλυψη και τη μελέτη μορίων και φαρμάκων γι' αυτές.

Στόχος μου, επίσης, είναι να συνεργαστώ με εξέχοντες επιστήμονες στον χώρο της υγείας και των φαρμάκων, ώστε τελικά να μεταφέρω την τεχνογνωσία που θα αποκτήσω στην Ελλάδα. Έχοντας πολύ καλά πανεπιστήμια και ελληνικά ερευνητικά ιδρύματα, θεωρώ πως υπάρχουν ακόμα πολλές δυνατότητες για την ενίσχυση και την προαγωγή της έρευνας στη χώρα μας, και μακάρι να βάλω το δικό μου λιθαράκι προς αυτή την κατεύθυνση.

Κωνσταντίνος Γλύνης

Αν μπορούσα να κάνω μία μόνο σημαντική αλλαγή στον κόσμο, αυτή θα ήταν να εξασφαλίσω για όλους τους ανθρώπους ποιοτικό πόσιμο νερό. Φωτ.: Γιάννης Δασκαλοθανάσης GSC

Πιστεύει ότι οι αλλαγές στον κόσμο έρχονται από το σύνολο των ατομικών, μικρών ή μεγάλων, συνεισφορών. Αρθρογραφεί για περιβαλλοντικά ζητήματα, έχει μαύρη ζώνη στο ΤΑΕ ΚΒΟ ΝΤΟ, παίζει βόλεϊ και ασχολείται με την κηπουρική. Είναι επίσης απόφοιτος του τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ με βαθμό 9,47/10. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του γοητεύτηκε από τη θεωρία και τις ερευνητικές δυνατότητες που παρέχει ο τομέας Υδατικών Πόρων και Περιβαλλοντικής Μηχανικής. Ένας από τους παράγοντες που τον δελέασαν ώστε να ασχοληθεί με το συγκεκριμένο αντικείμενο ήταν ο σχεδιασμός και η εφαρμογή υποδομών υδατικών πόρων που προάγουν την ανθρώπινη ανάπτυξη και ασφάλεια. Τον Σεπτέμβριο αναχωρεί για MSc in Civil Engineering (Water Management) στο Delft University of Technology στην Ολλανδία. Μετά το πέρας των μεταπτυχιακών του σπουδών θα ήθελε να συνεχίσει σε ερευνητικό επίπεδο σε κάποιο ερευνητικό ίδρυμα.

— Τι σηματοδοτεί για σένα η υποτροφία του Ιδρύματος Μποδοσάκη;

Νιώθω τρομερά χαρούμενος που μετά από τόσα χρόνια σταθερής πορείας προς τον στόχο μου ένας ούριος άνεμος με σπρώχνει προς αυτόν! Η υποτροφία του Ιδρύματος Μποδοσάκη αποτελεί για μένα το εισιτήριο για την πραγματοποίηση του ονείρου μου για σπουδές στο Πολυτεχνείο του Delft πάνω στη διαχείριση υδατικών πόρων. Παράλληλα, είναι ενδεικτική της εμπιστοσύνης του Ιδρύματος στην έως σήμερα πορεία μου και στις δυνατότητές μου, αλλά αποτελεί και αναγνώριση αυτών, κάτι που μου δίνει μεγάλη ηθική ικανοποίηση.

— Αν σου δινόταν η ευκαιρία να κάνεις πράξη μια σημαντική αλλαγή, ποια θα ήταν αυτή;

Αν μπορούσα να κάνω μία μόνο σημαντική αλλαγή στον κόσμο, αυτή θα ήταν να εξασφαλίσω για όλους τους ανθρώπους ποιοτικό πόσιμο νερό. Μπορεί να φαντάζει ρομαντική αυτή η επιδίωξή μου, αλλά ίσως είναι δύσκολο για κάποιον που έχει μεγαλώσει στην Ελλάδα να φανταστεί πώς είναι να ζεις υπό συνθήκες πραγματικής έλλειψης νερού. Χωρίς νερό ο άνθρωπος δεν μπορεί ούτε να εργαστεί για να εξασφαλίσει τα προς το ζην, ούτε να μορφωθεί, ούτε καν να υπάρξει. Αν ληφθούν υπ' όψιν και οι κοινωνικοί, οικονομικοί και περιβαλλοντικοί περιορισμοί που υπάρχουν, τότε γίνεται εύκολα αντιληπτό γιατί δίνω προτεραιότητα στην πρόσβαση στο νερό, έναντι άλλων προβλημάτων.

— Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για το περιβάλλον στην εποχή μας;

Θεωρώ πως είναι η ρύπανση που προκαλεί ο άνθρωπος! Από τα πλαστικά στις χωματερές μέχρι τα βαρέα μέταλλα στους ωκεανούς, η ρύπανση που προκαλείται από τον δυτικό τρόπο ζωής επιτείνει την ήδη επιβαρυμένη κατάσταση του περιβάλλοντος σε μεγάλο βαθμό, σε πολλές περιπτώσεις ανεπανόρθωτα. Επίσης, όλες αυτές οι χημικές ενώσεις που απορροφώνται από τους φυτοφάγους και στη συνέχεια τους σαρκοφάγους οργανισμούς καταλήγουν εν τέλει στον ίδιο τον άνθρωπο. Επομένως, η ρύπανση δεν είναι απλώς ένα πρόβλημα «περιβαλλοντικό» αλλά πρόβλημα δημόσιας υγείας, που αποκαλύπτει τα σφάλματα της σημερινής κουλτούρας μας.

— Σε ποιους πιστεύεις ότι ανήκει το μέλλον;

Πιστεύω ότι το μέλλον ανήκει στους ανθρώπους που συνεργάζονται! Στην εποχή που ζούμε, και σε αυτήν που φαίνεται ότι θα ακολουθήσει, εμφανίζονται προκλήσεις και προβλήματα όλο και πιο σύνθετα, όλο και πιο πολυδιάστατα. Η επίλυση αυτών απαιτεί επιμονή, υπομονή, μα, πάνω απ' όλα, συνεργασία. Η συνεργασία, σε οποιοδήποτε επίπεδο, από το διαπροσωπικό ως το διακρατικό, μόνο σε καλύτερα και μεγαλύτερα αποτελέσματα οδηγεί. Είναι στο χέρι μας να παραμερίσουμε διαφωνίες και ιδιοτελείς σκοπούς και να χτίσουμε έναν κόσμο πιο δίκαιο, πιο ασφαλή, πιο βιώσιμο!

Περισσότερες πληροφορίες για τις υποτροφίες και τις δράσεις του ιδρύματος Μποδοσάκη στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.bodossaki.gr