Λόενγκριν

Νέα παραγωγή, προερχόμενη από την Εθνική Όπερα της Ουαλίας και το Θέατρο Βιέλκι - Εθνική Όπερα Πολωνίας

LIFOTEAM 27.1.2017 | 00:00
Η εμβληματική όπερα του Ρίχαρντ Βάγκνερ Λόενγκριν, έρχεται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στις 27 Ιανουαρίου 2017 και για πέντε μόνο παραστάσεις, 52 χρόνια μετά την πρώτη, και μοναδική έως σήμερα, παρουσίαση του έργου από την Εθνική Λυρική Σκηνή, τον Ιανουάριο του 1965. Πρόκειται για μια νέα παραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, προερχόμενη από την Εθνική Όπερα της Ουαλίας και το Θέατρο Βιέλκι - Εθνική Όπερα Πολωνίας, σε ένα έργο-ορόσημο της μουσικής ιστορίας, από τα σημαντικότερα του συνθέτη. Η παραγωγή έλαβε θετικότατες κριτικές από το σύνολο του βρετανικού Τύπου, όταν πρωτοπαρουσιάστηκε, το 2013, στο Κάρντιφ και στο Μπέρμινγχαμ της Μεγάλης Βρετανίας. Την Ορχήστρα και τη Χορωδία της ΕΛΣ διευθύνει ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της ΕΛΣ, Μύρων Μιχαηλίδης, ενώ τη σκηνοθεσία, τα σκηνικά και τα κοστούμια υπογράφει ο πολυβραβευμένος Βρετανός σκηνοθέτης και σκηνογράφος Άντονυ ΜακΝτόναλντ. 

Ο Λόενγκριν, μία από τις σημαντικότερες όπερες του Ρίχαρντ Βάγκνερ, σηματοδοτεί τη μετάβαση από τις όπερες της πρώτης περιόδου στα μουσικά δράματα της ωριμότητας του συνθέτη. Ο συνθέτης και αρχιμουσικός Πιερ Μπουλέζ είχε χαρακτηριστικά αναφέρει: «Εκείνο το οποίο χαρακτηρίζει τον Βάγκνερ και αποτελεί μέρος του μεγαλείου του είναι η πρόθεσή του να οικοδομήσει και να ολοκληρώσει ένα πλήρες σύμπαν στο εσωτερικό μιας ύπαρξης και όχι να προσθέτει απλά ένα έργο στο επόμενο, χωρίς να τα εγγράφει όλα μαζί στην απαραίτητη συνέχεια».

 

Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε στις 28 Αυγούστου του 1850 στη Βαϊμάρη, υπό τη διεύθυνση του Φραντς Λιστ, και βασίζεται σε ποιητικό κείμενο του ίδιου του Βάγκνερ, όπως και όλες του οι όπερες. Η υποδοχή του Λόενγκριν αρχικά δεν υπήρξε ιδιαίτερα θερμή, αλλά σε διάστημα λίγων μηνών η παρουσίαση του προκαλούσε τεράστιο ενθουσιασμό, με αποτέλεσμα το έργο σύντομα να αναδειχτεί στο δημοφιλέστερο του Βάγκνερ. Η επιτυχία υπήρξε τόσο σημαντική, ώστε χάρη σε αυτό το έργο ο Βάγκνερ να αποκτήσει φήμη «εθνικού» συνθέτη. Εξάλλου ο Λιστ έγραψε για την μουσική του Λόενγκριν: «Το βασικό χαρακτηριστικό της μουσικής αυτής της όπερας είναι ότι διαθέτει τέτοια ενότητα σύλληψης και ύφους, ώστε δεν υπάρχει ούτε μία μελωδική φράση, πολύ δε λιγότερο κάποιο σύνολο ή οποιοδήποτε μέρος της όπερας, το οποίο μπορεί να γίνει αντιληπτό ξεχωριστά από το σύνολο ως προς την ιδιομορφία και την πραγματική του σημασία. Τα πάντα έχουν σχέση μεταξύ τους, τα πάντα συνδέονται, τα πάντα εντείνονται. Όλα είναι τόσο ενσωματωμένα στην υπόθεση που δεν μπορούν να διαχωριστούν από αυτήν».

 

O μύθος ανάγεται σε ένα από τα πλέον αιματηρά ποιήματα ηρωικών ανδραγαθημάτων –chanson de geste– των τροβαδούρων του 12ου αιώνα. Σύμφωνα με την υπόθεση, ένας μυστηριώδης ιππότης έρχεται να υπερασπιστεί την Έλζα της Βραβάντης, η οποία κατηγορείται για τη δολοφονία του αδερφού της, που έχει εξαφανιστεί. Για να αγωνιστεί υπέρ της θέτει ως μοναδικό όρο εκείνη να μη ρωτήσει ποτέ σχετικά με το όνομα και την καταγωγή του. Ο Λόενγκριν νικά, η Έλζα αθωώνεται και γίνεται σύζυγός του. Ο κόμης Τέλραμουντ, υποκινούμενος από τη μάγισσα σύζυγό του Όρτρουντ, κατορθώνουν τελικά να σπείρουν στην Έλζα την αμφιβολία και να την κάνουν να θέσει την ερώτηση. Ο ιππότης αποκαλύπτει την ταυτότητά του κι έτσι υποχρεώνεται πλέον να αναχωρήσει. Ως τελευταία προσφορά, λύνει τα μάγια της Όρτρουντ και επιστρέφει στην Έλζα τον αγαπημένο της αδερφό. 

 

Η υπόθεση ενέπνευσε στον Βάγκνερ ορισμένες από τις ωραιότερες μουσικές σελίδες, αλλά και κάποιες από τις πιο γνωστές, όπως το περίφημο «γαμήλιο εμβατήριο» στην αρχή της Γ’ Πράξης. Στον Λόενγκριν η χορωδία έχει ξεχωριστή θέση, αφενός λόγω της εξαιρετικής ποιότητας της μουσικής -μεταξύ άλλων του «γαμήλιου εμβατηρίου»-, την οποία της προσφέρει ο Βάγκνερ, αφετέρου λόγω του ρόλου που της επιφυλάσσει ο συνθέτης στη θεατρική δραματουργία του έργου.

 

Η Ορχήστρα και η Χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, υπό τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή της ΕΛΣ, αρχιμουσικό Μύρωνα Μιχαηλίδη, θα αναμετρηθούν με ένα έργο ύψιστων απαιτήσεων, του οποίου η πλαστική ρευστότητα της μορφής το καθιστά ένα από τα πιο δύσκολα του ρεπερτορίου. 
Διανομή:

Χάινριχ, βασιλιάς της Γερμανίας: Τάσος Αποστόλου (27/1, 1 & 5/2) / Πέτρος Μαγουλάς (29/1, 3/2)
Λόενγκριν: Peter Wedd


Έλζα της Βραβάντης: Jolana Fogašová (27/1, 1 & 5/2)


Φρήντριχ φον Τέλραμουντ: Δημήτρης Πλατανιάς (27/1, 1, 3 & 5/2) / Valentin Vasiliu (29/1)


Όρτρουντ, η σύζυγός του: Martina Dike (27/1, 1 /2) / Τζούλια Σουγλάκου (29/1, 3 & 5/2)


Κήρυκας του βασιλιά: Διονύσης Σούρμπης (27/1, 1 & 5/2) / Δημήτρης Κασιούμης (29/1, 3/2)


Τέσσερις ευγενείς: Μανώλης Λορέντζος (27 & 29/1, 1, 3 & 5/2) / Παναγιώτης Πρίφτης (27/1, 1 & 5/2) / Βασίλης Κωτσικογιάννης (29/1, 3/2) / Αναστάσιος Λαζάρου (27 & 29/1, 1 ,3 & 5/2) / Θεόδωρος Μωραΐτης (27 & 29/1, 1, 3 & 5/2)


Τέσσερις νεαροί ευγενείς: Τριανταφυλλιά Γεωργιάδου (27/1, 1 & 5/2) / Ελένη Κουτσούμπη (27/1, 1 & 5/2) / Φωτεινή Χατζιδάκη (29/1, 3/2) / Θέη Σταύρου (29/1, 3/2) / Μπαρούνα Πράισινγκερ (27/1, 1 & 5/2) / Βάσω Πετρόγιαννη (27/1, 1 & 5/2) / Ελένη Σωτηρίου (29/1, 3/2) / Βικτώρια Μαϊφάτοβα (29/1, 3/2)                                   

Ορχήστρα και Χορωδία της ΕΛΣ
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Μουσική διεύθυνση: Μύρων Μιχαηλίδης

 

ΠΟΤΕ27/01/2017 - 05/02/2017
ΠΟΥΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
Αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη
ΣυγγραφέαςΡίχαρντ Βάγκνερ
Σκηνοθεσία Άντονυ ΜακΝτόναλντ
Άλλοι συντελεστέςΜουσική διεύθυνση: Μύρων Μιχαηλίδης
Οδηγός Θεάτρου