Αρχαία Ολυμπία. Ο ιερός τόπος διεξαγωγής των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων. Ένα πνευματικό, αθλητικό και καλλιτεχνικό κέντρο του αρχαίου κόσμου. Σημείο αναφοράς και έμπνευσης αλλά και παγκόσμιο σύμβολο των πανανθρώπινων αξιών.
Σήμερα, σε αυτόν τον μεγαλειώδη λατρευτικό τόπο της αρχαιότητας η Microsoft και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού παρουσίασαν το πρότζεκτ «Αρχαία Ολυμπία: Κοινός Τόπος». Πρόκειται για ένα πρωτοπόρο δημιούργημα το οποίο αφορά την ψηφιακή διατήρηση του Αρχαιολογικού Χώρου της Αρχαίας Ολυμπίας με την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης. Το έργο εγκαινίασε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
Τι συμβαίνει, λοιπόν, όταν η καινοτομία συναντά την πολιτιστική κληρονομιά και η τεχνολογία συνδέεται με τον αρχαίο πολιτισμό; Από πολύ νωρίς, πολιτικοί, φορείς της αυτοδιοίκησης, στελέχη της εταιρείας αλλά και μαθητές του γυμνασίου Αρχαίας Ολυμπίας, περίμεναν στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου προκειμένου να ξεκινήσει η ξενάγηση στους πολιτιστικούς θησαυρούς του παρελθόντος.
Ουσιαστικά, το έργο ψηφιακής αναβίωσης επιτρέπει στους θεατές σε όλο τον κόσμο να εξερευνήσουν την Αρχαία Ολυμπία όπως ήταν πριν από περισσότερα από 2.000 χρόνια με μια συναρπαστική εμπειρία μέσω διαδραστικής εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα, μίας εμπειρίας μέσω υπολογιστή, καθώς και της έκθεσης του Microsoft HoloLens 2, που στεγάζεται στο Ολυμπιακό Μουσείο Αθηνών.
Ειδικότερα, η ψηφιακή διατήρηση της Αρχαίας Ολυμπίας επιτρέπει στον επισκέπτη να περπατήσει στους δρόμους του αρχαιολογικού χώρου σε μια από τις πιο σημαντικές περιόδους της ιστορίας - που ζωντανεύει με έναν ρεαλιστικό, συναρπαστικό τρόπο που μέχρι σήμερα δεν ήταν δυνατός. Αυτή η νέα μορφή ψηφιακής αρχειοθέτησης θα συνεχίσει να προσφέρει μια «πύλη» σε μια άλλη εποχή, βοηθώντας μας να κατανοήσουμε τι έχει επιτύχει η ανθρωπότητα στο παρελθόν και υπενθυμίζοντάς μας τι μπορούμε να καταφέρουμε σήμερα.
«Το έργο "Αρχαία Ολυμπία: Κοινός Τόπος" είναι ένας μοναδικός τρόπος να γνωρίσεις την πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας. Οι επισκέπτες από ολόκληρο τον κόσμο μπορούν να "επισκεφθούν" μέσα από τη ψηφιακή απεικόνιση το χώρο όπως ήταν στην αρχαιότητα και να βιώσουν την ιστορία και τις αξίες που πρεσβεύει χρησιμοποιώντας την τεχνολογία της επαυξημένης πραγματικότητας», σημείωσε στην ομιλία του ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης και υπενθύμισε πότε αυτή η ιδέα αποφασίστηκε να γίνει πράξη.
«Πριν από 21 μήνες, ήταν Ιανουάριος του 2020, λίγο πριν η πανδημία χτυπήσει την πόρτα του πλανήτη, συναντήθηκα για πρώτη φορά, στο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, με τον πρόεδρο της Microsoft, τον κ. Brad Smith. Συζητήσαμε τότε για πολλά, για τη δυνατότητα της εταιρείας να επενδύσει στην πατρίδα μας. Έπεσε όμως τότε και στο τραπέζι, από εμένα, η ιδέα να συνεργαστούμε με την Microsoft σε ένα εμβληματικό πρότζεκτ το οποίο πάντα τριγυρνούσε στο μυαλό μου εδώ και πολλά χρόνια: πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη σύγχρονη τεχνολογία και να αναδείξουμε με νέο τρόπο την πολιτιστική μας κληρονομιά», δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Και συμπλήρωσε: «Και χωρίς την συνεργασία των αρχαιολόγων του Υπουργού Πολιτισμού, χωρίς το μεράκι τους, χωρίς την ενέργεια με την οποία πιστεύω ότι εντρυφήσαν και πάλι στις πηγές και να σκεφτούν σε λεπτομέρεια τι σημαίνει να ξαναχτίσεις ψηφιακά 27 διαφορετικά μνημεία, πιστεύω ότι το έργο αυτό δεν θα μπορούσε τελικά να υλοποιηθεί. Και είμαι πραγματικά χαρούμενος, είμαι συγκινημένος, που σήμερα, εδώ στην Ολυμπία, κάνουμε ένα πρώτο μεγάλο όχι απλά ελληνικό, αλλά παγκόσμιο βήμα να δείξουμε πως ο αρχαίος πολιτισμός, οποιοσδήποτε πολιτισμός, μπορεί να συναντηθεί με την τεχνολογία για να δώσει τελικά στον επισκέπτη μια τελείως διαφορετική δυνατότητα να αντιληφθεί πραγματικά τι συνέβαινε σε αυτόν τον ιερό χώρο τόσους αιώνες πριν. Είχα την ευκαιρία να περιηγηθώ μαζί με την κα Πρόεδρο και μαζί με όλους σας στον αρχαιολογικό χώρο, αλλά κυρίως αυτό το οποίο συγκράτησα σήμερα δεν ήταν τόσο τη δύναμη της τεχνολογίας όσο τον ενθουσιασμό στα μάτια των νέων μαθητών του γυμνασίου της Αρχαίας Ολυμπίας. Τη δυνατότητα να αντιληφθούν πράγματι τι συνέβαινε σε αυτό το χώρο πριν από 25 αιώνες, να ξαναζωντανέψει μπροστά στα μάτια τους η δύναμη της Αρχαίας Ολυμπίας».
Στη συνέχεια στέλνοντας μαγνητοσκοπημένο μήνυμα ο Πρόεδρος της Microsoft, Brad Smith, υποστήριξε ότι: «Το έργο για την ψηφιακή διατήρηση της Αρχαίας Ολυμπίας αποτελεί ένα σημαντικό επίτευγμα στον τομέα της ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς. Φέρνει κοντά τον ανθρώπινο παράγοντα και την τεχνολογία αιχμής και προσκαλεί τις επόμενες γενιές να εξερευνήσουν το παρελθόν μας με νέους τρόπους».
Από την πλευρά της η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, τόνισε πως: «Με την ψηφιακή αναπαράσταση του πανελλήνιου ιερού της Αρχαίας Ολυμπίας, η πολιτιστική κληρονομιά, αλλά και οι αξίες του Ολυμπισμού, της ειρήνης, της αρμονίας, της αριστείας, της ευγενούς άμιλλας, γίνονται προσβάσιμες σε όλο τον κόσμο, σε όλο τον πλανήτη, μέσω της χρήσης τεχνολογίας αιχμής. Το έργο Ψηφιακής Διατήρησης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Αρχαίας Ολυμπίας μέσω της χρήσης τεχνολογιών Τεχνητής Νοημοσύνης και Μεικτής Πραγματικότητας, που υλοποιήθηκε μέσω πολιτιστικής χορηγίας της Microsoft, προβάλλει και αναδεικνύει τον μοναδικό και εμβληματικό αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Ολυμπίας, συμβάλλει στην έρευνα και αποτύπωση των μνημείων, υποστηρίζει τον τουρισμό και την εξωστρέφεια της χώρας ως μιας σύγχρονης και ισχυρής δημοκρατίας με μεγάλο ιστορικό και πολιτισμικό παρελθόν και αναμφισβήτητη αναπτυξιακή δυναμική».
«Ευχαριστούμε την ελληνική κυβέρνηση για την εμπιστοσύνη και τη συνεργασία που χρειάστηκε για να γίνει πραγματικότητα αυτό το έργο. Ανυπομονούμε να ανακαλύψουμε μαζί τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους μπορούμε να συνεργαστούμε για να αξιοποιήσουμε ακόμη περισσότερο το έργο αυτό για να ενισχύσουμε τον τουρισμό, την εκπαίδευση αλλά και το τι σημαίνει σήμερα η Ελλάδα για τον υπόλοιπο κόσμο» ήταν τα λόγια του Θεοδόση Μιχαλόπουλου, Γενικού Διευθυντή για τη Microsoft Ελλάδας Κύπρου και Μάλτας. Επίσης, έκανε λόγο για «νίκη της τεχνολογίας και για μέρα – ορόσημο», προσθέτοντας ότι το συγκεκριμένο προτζεκτ έχει ιδιαίτερη βαρύτητα αφού μέσω αυτής αναδεικνύεται «η συνεργασία μεταξύ του ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και της Microsoft η οποία έφερε κοντά ανθρώπους από διαφορετικά υπόβαθρα –θεωρητικά και τεχνικά, όπως αρχαιολόγοι, αρχιτέκτονες και προγραμματιστές– και από διάφορα μέρη του κόσμου για να εργαστούν, να βρουν νέους τρόπους για να ξεπεράσουν τις προκλήσεις και τελικά να βρουν ένα κοινό έδαφος για να ζωντανέψει αυτό το έργο - όχι μόνο για να διατηρήσει το παρελθόν με τη χρήση της τεχνολογίας AI, αλλά και για να οδηγήσει αυτές τις αρχές στο μέλλον».
Συνολικά, το έργο αποκαθιστά ψηφιακά 27 μνημεία στο χώρο, μεταξύ αυτών, το Στάδιο, τους ναούς του Δία και της Ήρας, το εργαστήριο του Φειδία. Στην τρισδιάστατη εμπειρία, αυτά τα κτίρια ανασυντίθενται με ρεαλιστική λεπτομέρεια, με επίπονη έρευνα από διεπιστημονική ομάδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, για να είναι όσο το δυνατόν πιο πιστά στην αρχική τους μορφή. Αυτό περιλαμβάνει ιστορικά χρονοδιαγράμματα των αλλαγών του χώρου, με την πάροδο του χρόνου και απεικονίσεις τεχνουργημάτων από κάθε περίοδο.
Μέσω της πρωτοβουλίας της, AI for Cultural Heritage, η Microsoft συνεργάστηκε με την εταιρεία τεχνολογίας Iconem, η οποία ειδικεύεται στην ψηφιοποίηση ιστορικών τοποθεσιών σε 3D, για να δημιουργήσει το θεμελιώδες μοντέλο της Αρχαίας Ολυμπίας. Χρησιμοποιώντας επίγειες κάμερες και drones για τη λήψη εκατοντάδων χιλιάδων εικόνων του αρχαιολογικού χώρου, η Microsoft AI επεξεργάστηκε στη συνέχεια τις εικόνες για να δημιουργήσει μοντέλα τόσο ακριβή, που αποδίδονται ως φωτορεαλιστικά.
Αυτά τα μνημεία επέζησαν χιλιάδων ετών από καιρικές συνθήκες, πολέμους, σεισμούς και αλλαγών που επέφερε διαδοχικά ο χρόνος, και χρειάζονται ψηφιακή συντήρηση για να διασφαλιστεί ότι όλα τα στοιχεία της πλούσιας ιστορίας και των κοινών αξιών, τις οποίες εκπέμπουν τα μνημεία, θα παραδοθούν στις μελλοντικές γενιές.
Μπορείτε να δείτε την εμπειρία στο olympiacommongrounds.gr και να κατεβάσετε την Εφαρμογή στα καταστήματα εφαρμογών iOS και Android μέσω αυτού του συνδέσμου από το κινητό τηλέφωνο.
H έκθεση «Αρχαία Ολυμπία: Κοινός Τόπος», που περιλαμβάνει εικονική περιήγηση με το HoloLens 2, είναι ανοιχτή σε ειδικό χώρο τον οποίο το Ολυμπιακό Μουσείο της Αθήνας, που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία της Lamda Development, και το οποίο στεγάζει ένα σημαντικό μέρος της ολυμπιακής κληρονομιάς της χώρας μας, παραχώρησε στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, στο πλαίσιο Πολιτιστικής Χορηγίας, η οποία εκτός από τη διάθεση του χώρου, περιλαμβάνει και τη λειτουργία του. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν από σήμερα να επισκεφθούν την έκθεση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού στο Ολυμπιακό Μουσείο Αθήνας, που βρίσκεται στη Λεωφόρο Κηφισίας 37Α στο Μαρούσι. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να εξερευνήσουν ψηφιακά και χωρίς αντίτιμο εισιτηρίου τα εμβληματικά μνημεία της Αρχαίας Ολυμπίας και να ζήσουν μια συναρπαστική εμπειρία.
