Σύσταση σχετικά με την προτεραιότητα στη διάθεση μονοκλωνικών αντισωμάτων εξέδωσε η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής και Τεχνοηθικής (ΕΕΒΤ), μετά από αίτημα του υπουργείου Υγείας.
Το ζήτημα έχει προκύψει από τη διαθεσιμότητα της θεραπείας των μονοκλωνικών αντισωμάτων σε περιορισμένο αριθμό δόσεων, σε σχέση με τους δυνητικούς λήπτες μεταξύ των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων της Covid-19.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, η θεραπεία μονοκλωνικών ενδείκνυται μόνο για τα πρώτα στάδια εκδήλωσης της νόσου, προ της ενδεχόμενης εισαγωγής για νοσηλεία του ασθενούς. Επίσης:
- Αναγνωρίζει ότι προτεραιότητα πρέπει να δοθεί σε όσους διατρέχουν ύψιστο κίνδυνο σοβαρής νόσου.
- Προτείνει τη χρήση της θεραπείας μόνον εκεί όπου υπάρχει προσδοκία ωφέλειας για την υγεία του προσώπου και όχι ως μέσο «προφύλαξης μετά από έκθεση («post-exposure prophylaxis») και υπό την προϋπόθεση της συναίνεσης ύστερα από ενημέρωση του τελευταίου ή (όταν δεν είναι σε θέση) του νόμιμου αντιπροσώπου του.
- Επισημαίνει ότι ο κίνδυνος αξιολογείται ως προς τη σοβαρότητα και την αμεσότητα λόγω υποκείμενων νόσων και με βάση γενικά αποδεκτούς παράγοντες όπως η ηλικία, το επίπεδο ανοσοκαταστολής και οι συννοσηρότητες. Η παρουσία περισσοτέρων του ενός τέτοιων παραγόντων αυξάνει πολλαπλά τον κίνδυνο σοβαρής νόσου και μπορεί να αποτελέσει κριτήριο προτεραιότητας.
- Προτείνει την προσθήκη δεικτών εκτίμησης και αριθμητικών τιμών στους παράγοντες κινδύνου.
- Προτείνει, όπου είναι δυνατόν, να ληφθεί υπόψη η συνδρομή μετρήσιμων δυσμενών κοινωνικών και οικονομικών παραγόντων που δυνητικά καθιστούν ορισμένες κατηγορίες νοσούντων ιδιαίτερα ευάλωτες (εφόσον δεν λάβουν θεραπεία), προκειμένου να αποφευχθεί η όξυνση των ανισοτήτων.
- Η Επιτροπή θεωρεί ορθή τη συγκρότηση «κεντρικής επιτροπής αξιολόγησης των αιτημάτων θεραπόντων ιατρών», ως μέσου που μπορεί να συμβάλει στην ισότιμη πρόσβαση στη θεραπεία. Η «εντός 24ώρου» απόκριση της Επιτροπής, όπως σχεδιάζεται, είναι σημαντικό να τηρηθεί, διότι από αυτήν εξαρτάται η αποτελεσματικότητα της παρέμβασης.
Όπως τονίζει, χρειάζεται μέριμνα για τη διασφάλιση ίσης δυνατότητας πρόσβασης στα μονοκλωνικά αντισώματα ασθενών από όλες τις περιοχές της χώρας, κεντρικές και απομακρυσμένες.
Καταλήγοντας διευκρινίζει ότι οι ασθενείς που θεωρούνται κατάλληλοι για θεραπεία με μονοκλωνικά, είναι ενήλικες ή παιδιατρικοί εξωτερικοί ασθενείς (ηλικίας άνω των 12 ετών και βάρους άνω των 40 κιλών), που έχουν βρεθεί θετικοί στον κορωνοϊό, με την εμφάνιση ήπιων έως μέτριων συμπτωμάτων Covid-19 τις τελευταίες πέντε ημέρες και με σοβαρό κίνδυνο επιβάρυνσης της κατάστασής τους, λόγω διαφόρων παραγόντων υψηλού κινδύνου όπως μεταμόσχευσης, νεφρικής ανεπάρκειας, κυστικής ίνωσης, καρκίνου κ.α.
