Η Μέδουσα Αίθουσα Τέχνης και η ιστορία της στο Μουσείο Μπενάκη

Την Πέμπτη 24 Μαρτίου ανοίγει για το κοινό η έκθεση με τον τίτλο «Μέδουσα Αίθουσα Τέχνης (1979-2017)», αφιερωμένη στα σχεδόν σαράντα χρόνια λειτουργίας της ιστορικής γκαλερί και στην ιδρύτριά της Μαρία Δημητριάδη. Την έκθεση, που φιλοξενείται στο Μουσείο Μπενάκη / Πειραιώς 138 έως την Κυριακή 22 Μαΐου 2022, επιμελείται η ιστορικός τέχνης Ελισάβετ Πλέσσα και τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό της ανέλαβε ο Σταύρος Παπαγιάννης / Stage Design Office.

Η έκθεση συμπληρώνει την ιδέα της ιδρύτριας της Μέδουσας Αίθουσας Τέχνης, Μαρίας Δημητριάδη να εκδοθεί ένας πλήρης τόμος για την επέτειο των σχεδόν 40 χρόνων λειτουργίας της γκαλερί. Η πορεία της Μέδουσας διακόπηκε από την πρόωρη απώλεια της δημιουργού της το 2017, όμως η ίδια πρόλαβε να φροντίσει για την υλοποίηση αυτού του διπλού –εκδοτικού και εκθεσιακού– εγχειρήματος και να το αναθέσει σε στενούς φίλους και συνεργάτες της: όρισε εκτελεστές της διαθήκης της τον γλύπτη Νάκη Ταστσιόγλου, την επί σειρά ετών υπεύθυνη της Μέδουσας Αίθουσας Τέχνης (1999-2017), Πηνελόπη Ταράτσα, καθώς και τον ζωγράφο Μίλτο Μιχαηλίδη. Επίσης, στη διαθήκη της η Μαρία Δημητριάδη όρισε επιμελήτρια της έκθεσης, καθώς και της έκδοσης, την ιστορικό τέχνης Ελισάβετ Πλέσσα, ενώ ανέθεσε τον σχεδιασμό της έκδοσης στη γραφίστρια Μαρία Βεϊοπούλου.

Η έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη εξιστορεί τη δράση της Μέδουσας Αίθουσας Τέχνης μέσα από έργα των καλλιτεχνών της, τα οποία εκτέθηκαν για πρώτη φορά στην γκαλερί της οδού Ξενοκράτους 7. Η παρουσίαση αυτή αποτελείται από το σύνολο σχεδόν της προσωπικής συλλογής έργων τέχνης που δημιούργησε η Μαρία Δημητριάδη και η οποία, σύμφωνα με την επιθυμία της, δωρήθηκε ολόκληρη στην Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου. Στην έκθεση συμπεριλαμβάνονται επίσης έργα που δανείστηκαν από καλλιτέχνες της Μέδουσας, συλλέκτες, μουσεία και ιδρύματα, ώστε η όλη παρουσίαση να είναι όσο το δυνατόν αντιπροσωπευτικότερη του ύφους της γκαλερί και του έργου των καλλιτεχνών κατά τις χρονικές περιόδους που η Μέδουσα τους εκπροσώπησε. 

Συνολικά παρουσιάζονται 230 έργα των παρακάτω καλλιτεχνών:

Αλέξης Ακριθάκης, Anton, Ειρήνη Απέργη, Κατερίνα Αποστολίδου, Μίνως Αργυράκης, Αννίτα Αργυροηλιοπούλου, Ιουλία Βεντίκου, Μαρία Βλαντή, Νίκος Βλάχος, Μαρία Γρηγοριάδη, Γιώργος Γυπαράκης, Μαρία Δάρα, Γιάννης Δημητράκης, Ελένη Ζούνη, Γιώργος Καζάζης, Μαριγώ Κάσση, Γιάννης Κονταράτος, Κώστας Κουλεντιανός, Έλλη Κουτσουκέλλη, Γιώργος Λαζόγκας, Γιάννης Λασηθιωτάκης, Κώστας Λευκόχειρ, Βαρβάρα Λιακουνάκου, Παναγιώτης Λιναρδάκης, Μαριάννα Λύρα, Τάσος Μαντζαβίνος, Κατερίνα Μαρούδα, Βούλα Μασούρα, Βαρβάρα Μαυρακάκη, Μίλτος Μιχαηλίδης, Λίνα Μπέμπη, Βάλλυ Νομίδου, Αννίτα Ξάνθου, Αιμιλία Παπαφιλίππου, Ναυσικά Πάστρα, Ντόρα Πούλμαν, Μάριος Πράσινος, Πάνος Ραϋμόνδος, Γιώργος Ρόρρης, Δημήτρης Σακελλίων, Πέπη Σβορώνου-Κοκκινίδου, Δήμητρα Σιατερλή, Μαρία Σπέντζα, Στέργιος Στάμος, Άσπα Στασινοπούλου, Harold Stevenson, Μαριάννα Στραπατσάκη, Takis, Νάκης Ταστσιόγλου, Γιάννης Τζερμιάς, Χρήστος Τζίβελος, Νίκος Τζιώτης, Δημήτρης Τράγκας, Βασιλική Τσεκούρα, Κώστας Τσικνής, Ελένη Φιλιπποπούλου, Αχιλλέας Χρηστίδης.

Μέσα από μια χαλαρή χρονολογική πορεία και πλούσιο φωτογραφικό και αρχειακό υλικό, αλλά κυρίως μέσω μιας αλληλουχίας ενοτήτων που βασίζεται στις εκλεκτικές συγγένειες των καλλιτεχνών και των έργων τους, η έκθεση προβάλλει την ιστορική εξέλιξη της Μέδουσας Αίθουσας Τέχνης. Επίσης, αναδεικνύεται ο –ακόμα και για τα σημερινά δεδομένα– πρωτοποριακός χαρακτήρας των επιλογών της Μαρίας Δημητριάδη, ενώ συγχρόνως εγείρονται σκέψεις και ερωτήματα γύρω από έναν ολόκληρο κύκλο ζωής των ελληνικών αιθουσών τέχνης από τα χρόνια της Μεταπολίτευσης μέχρι σήμερα. Μέσα από όλη αυτή τη διαδρομή αναδύεται αναπόφευκτα και η ξεχωριστή προσωπικότητα της Μαρίας Δημητριάδη, που άφησε έντονο το στίγμα της στην αθηναϊκή εικαστική σκηνή των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών.

ΕΚΔΟΣΗ
Ειδική μνεία οφείλεται στη σημαντική έκδοση που πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τις οδηγίες που άφησε η Μαρία Δημητριάδη, η οποία είχε εξασφαλίσει και τους πόρους για την παραγωγή της: ένα πλήρως εικονογραφημένο λεύκωμα 456 σελίδων, που συνοδεύεται από την έκθεση και κυκλοφορεί σε χωριστό ελληνικό και αγγλικό τόμο από τις Εκδόσεις του Μουσείου Μπενάκη.

ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Η επιμελήτρια της έκθεσης θα πραγματοποιήσει ξεναγήσεις για το κοινό τις ακόλουθες ημέρες και ώρες:

Απρίλιος: Σάββατο 9, 16 και 30, και ώρα 12:00

Μάιος: Σάββατο 7, 14 και 21, και ώρα 12:00

Η προαγορά θέσης στο tickets.benaki.org είναι απαραίτητη.

Τέλος, στο πλαίσιο της έκθεσης, την Πέμπτη 14 Απριλίου στις 20:00 θα πραγματοποιηθεί συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με θέμα «Μια Μέδουσα στο οικοσύστημα της ελληνικής τέχνης». Τη συζήτηση θα συντονίσει η δημοσιογράφος Μαργαρίτα Πουρνάρα. Τα ονόματα των συμμετεχόντων θα ανακοινωθούν το προσεχές διάστημα.

Επιμέλεια έκθεσης και έκδοσης: Ελισάβετ Πλέσσα

Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός: Σταύρος Παπαγιάννης / Stage Design Office

Φωτισμοί: Χρήστος Τζιόγκας