Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας: Τι είναι η Παγκόσμια Ημέρα Διανοητικής Ιδιοκτησίας που γιορτάζεται στις 26 Απριλίου

ADVERTORIAL

H Παγκόσμια Ημέρα Διανοητικής Ιδιοκτησίας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 26 Απριλίου. Η ημέρα αυτή καθιερώθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Διανοητικής Ιδιοκτησίας (ΠΟΔΙ)/World Intellectual Property Organization (WIPO) το 2000 για να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει το κοινό σχετικά με το ρόλο που παίζουν τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας (ΔΔΙ) στην προώθηση της καινοτομίας και της δημιουργικότητας.

Ήταν στις 26^η Απριλίου 1970 όταν η Συνθήκη WIPO τέθηκε σε ισχύ δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο τον WIPO, οπότε η συγκεκριμένη ημερομηνία επιλέχθηκε για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Διανοητικής Ιδιοκτησίας (World Intellectual Property Day/IP Day). O WIPO είναι διακυβερνητικός οργανισμός και ανήκει στις εξιδεικευμένες υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών.

Η διανοητική ιδιοκτησία (ΔΙ) περιλαμβάνει τόσο την πνευματική ιδιοκτησία (copyright) και τα συγγενικά δικαιώματα (related rights) όσο και τη βιομηχανική ιδιοκτησία (industrial property), όπως εφευρέσεις, υποδείγματα χρησιμότητας, δικαιώματα επί φυτικών ποικιλιών, σήματα, βιομηχανικά σχέδια και προστατευόμενες γεωγραφικές ονομασίες προέλευσης. Στη διανοητική ιδιοκτησία υπάγονται τα δικαιώματα που προκύπτουν από τη δημιουργία ενός προϊόντος του νου, το οποίο αποτελεί άυλο περιουσιακό στοιχείο.

Πιο συγκεκριμένα, πνευματική ιδιοκτησία είναι το δικαίωμα που έχει ο δημιουργός ενός έργου του πνεύματος πάνω σε αυτό, δηλαδή το δικαίωμα που του δίνει τη δυνατότητα να ελέγχει τη χρήση του έργου του.

Συνθέτες, στιχουργοί, σκηνοθέτες, φωτογράφοι, σεναριογράφοι, θεατρικοί συγγραφείς, συγγραφείς, μεταφραστές, διευθυντές φωτογραφίας, σκηνογράφοι, ενδυματολόγοι, ηχολήπτες, μοντέρ, εικαστικοί καλλιτέχνες έχουν δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας πάνω στα έργα τους.

Τα συγγενικά δικαιώματα είναι δικαιώματα που παρέχουν προστασία στα πρόσωπα εκείνα (φυσικά ή νομικά), που συνεισφέρουν στην εμπορική παραγωγή, στην ερμηνεία, στην εκτέλεση και διάθεση των έργων είτε παρουσιάζοντάς τα στο κοινό είτε επενδύοντας οικονομικά στην εκμετάλλευση και διάδοσή τους. Οι συνεισφορές αυτών των προσώπων δεν πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να τους αναγνωριστεί δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας. Παίζουν, ωστόσο, καθοριστικό ρόλο στην ερμηνεία, μεσολάβηση, παραγωγή, διάδοση και εκμετάλλευση των έργων και για αυτό η προστασία τους κρίνεται εξίσου σημαντική.

Συγγενικά δικαιώματα διαθέτουν οι ηθοποιοί, οι τραγουδιστές, οι μουσικοί, οι εκδότες εντύπων, οι παραγωγοί φωνογραφημάτων, οπτικοακουστικών έργων και οι ραδιοτηλεοπτικοί οργανισμοί.

Ο φορέας που είναι αρμόδιος για την πνευματική ιδιοκτησία και τα συγγενικά δικαιώματα στην Ελλάδα είναι ο Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ) www.opi.gr

Το θέμα του φετινού εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Διανοητικής Ιδιοκτησίας από τον WIPO είναι «Διανοητική Ιδιοκτησία και Νέοι: Καινοτομία για ένα καλύτερο μέλλον». Το θέμα που έχει διαλέξει φέτος ο ΟΠΙ είναι «Νέοι και Προστασία των ΔΔΙ» και σκοπό έχει να ενθαρρύνει τη χρήση νόμιμων πηγών για streaming και downloading μουσικής, ταινιών, τηλεοπτικών σειρών, αθλητικών γεγονότων, βιβλίων κλπ. στο διαδίκτυο. Ο εορτασμός είναι μέρος ευρύτερης εκστρατείας ευαισθητοποίησης των νέων με τίτλο RESPECT.

Το RESPECT θέλει να ευαισθητοποιήσει τους νέους σχετικά με τη ζημία που προκαλείται από τη διαδικτυακή πειρατεία, να μειώσει τη λήψη ψηφιακού περιεχομένου από παράνομες πηγές και να ενθαρρύνει τη χρήση νόμιμων εναλλακτικών.

Οι νέοι σε όλο τον κόσμο χρησιμοποιούν την εφευρετικότητα και τη δημιουργικότητά τους για να χαράξουν πορεία προς ένα καλύτερο μέλλον. Οι νέοι δημιουργοί, επιχειρηματίες και εφευρέτες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα ΔΔΙ για να πετύχουν τους στόχους τους, να δημιουργήσουν εισόδημα και θέσεις εργασίας, να αναπτύξουν τις τοπικές κοινότητες και να ανταποκριθούν στις διεθνείς προκλήσεις.

Μάθετε περισσότερα για την Παγκόσμια Ημέρα Διανοητικής Ιδιοκτησίας εδώ:

https://www.wipo.int/ip-outreach/en/ipday/

Μάθετε περισσότερα για την πνευματική ιδιοκτησία και ακολουθήστε το RESPECT εδώ:

https://www.facebook.com/respectproject2021