Ψηφίστηκε στην ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας, που περιλαμβάνει την τροπολογία προφυλακτικής αγωγής για τον HIV, PrEP.
Υπέρ της αρχής του νομοσχεδίου για την θεσμική αναβάθμιση του κλάδου των τεχνολόγων ακτινολογίας και ακτινοθεραπείας και τη χρονική επέκταση ρυθμίσεων για την αντιμετώπιση της πανδημίας και την προστασία της δημόσιας υγείας δήλωσε η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, ενώ καταψήφισαν τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, Ελληνική Λύση και ΜέΡΑ 25.
«Επιτέλους και στην Ελλάδα θα αρχίσει να συνταγογραφείται η προληπτική αντιρετροϊκή αγωγή για τον HIV, που είναι διαθέσιμη στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης τα τελευταία χρόνια. Αυτή τη στιγμή αποτελεί ειδικά για τους άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες (ΑΣΑ), τον καλύτερο και πιο ασφαλή τρόπο για την πρόληψη από τον HIV. Και επιτέλους θα μπορούμε να την έχουμε δωρεάν, επίσημα και στην Ελλάδα, διότι πάρα πολλοί άνδρες αναγκάζονταν να προμηθεύονται γενόσημα φάρμακα με online παραγγελίες από το εξωτερικό. Διαδικασία που ήταν και πολύ δύσκολη και πάρα πολύ κοστοβόρα, μιλάμε 150 με 170 ευρώ κάθε τρίμηνο», σημειώνει ο αρχισυντάκτης της LiFO Αλέξανδρος Διακοσάββας.
Τι είναι το PreP;
Με τον όρο PrEP (Pre-Exposure Prophylaxis) αναφερόμαστε στην αγωγή που λαμβάνει κάποιος που είναι αρνητικός στον HIV προκειμένου να προστατευθεί σε περίπτωση έκθεσης στον ιό. Η PrEP είναι ένα αντιρετροϊκό φάρμακο, το οποίο έχει συνήθως τη μορφή χαπιού που λαμβάνεται σε καθημερινή βάση. Η PrEP έχει αποδειχθεί πως είναι αποτελεσματική στην αποτροπή εξάπλωσης του ιού μειώνοντας τον κίνδυνο μετάδοσης κατά 99+% (εφόσον λαμβάνεται σωστά). Αποτρέπει αποκλειστικά τη μετάδοση του HIV και στις χώρες που επιτρέπεται η χρήση της συνίσταται σε σεξουαλικά δραστήρια άτομα και σε συνδυασμό με άλλα μέσα αποτροπής μετάδοσης σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων (ΣΜΝ) όπως η χρήση προφυλακτικού και οι περιοδικές εξετάσεις για το σύνολο των ΣΜΝ. Σε πολλές χώρες σε όλον τον κόσμο -με πρώτες τις Η.Π.Α το 2012- διατίθενται τα εν λόγω φάρμακα.
Τι συνέβαινε μέχρι σήμερα στην Ελλάδα;
Τα φάρμακα που χορηγούνται ως PrEP (Truvada, Cimduo ή γενόσημα) δεν είναι διαθέσιμα στην Ελλάδα. Σε ορισμένες περιπτώσεις κάποιοι τα παραγγέλνουν διαδικτυακά (αν και υπάρχουν και εκεί περιορισμοί) και καταβάλλουν φυσικά το πλήρες αντίτιμο. Η Ελλάδα προσέγγισε ερευνητικά την προφυλακτική θεραπεία PrEP μέσω της πιλοτικής μελέτης SOPHOCLES-P4G (PrEP for Greece) κατά το διάστημα 2016-2018. Η συγκεκριμένη μελέτη σχεδιάστηκε με απώτερο σκοπό να εντοπίσει, μέσα στο δίκτυο των ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες (MSM), τον πληθυσμό που διατρέχει τον υψηλότερο κίνδυνο για τη μετάδοση του HIV. Βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων και εφαρμόζοντας μια τεχνική RDS (δειγματοληψία κατευθυνόμενη από τους συμμετέχοντες), επιλέχθηκαν 100 συμμετέχοντες για τη δωρεάν χορήγηση PrEP για ένα έτος στο Λαϊκό Νοσοκομείο. Από τη μελέτη προέκυψε η ανάγκη εφαρμογής ενός προγράμματος χορήγησης PrEP, ως μια επιπρόσθετη επιλογή για την πρόληψη της HIV.
Τι συμβαίνει σε άλλες χώρες;
Στις περισσότερες χώρες του κόσμου διατίθεται η προφυλακτική αγωγή (βλ. χάρτη WHO). Στην Ευρώπη (έως και τον Οκτώβριο του 2020) η PrEP ήταν διαθέσιμη από τα εθνικά συστήματα υγείας των εξής χωρών: Βέλγιο, Βοσνία Ερζεγοβίνη, Κροατία, Δανία, Γαλλία, Γερμανία, Ισλανδία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Μολδαβία, Ολλανδία, Νορβηγία Πορτογαλία, Ισπανία, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο. Ακόμη γενόσημη PrEP με οικονομική συμμετοχή των ληπτών σε ορισμένες περιπτώσεις χορηγείται στις εξής χώρες: Αρμενία, Αυστρία, Τσεχία, Φινλανδία, Ισραήλ, Ιταλία, Μάλτα και Ελβετία. Ακόμη, φορείς όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, το Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων και άλλοι συνιστούν τη χρήση PrEP σε συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού.
Ακολουθεί η διάταξη που κατατέθηκε με τροπολογία στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Yγείας:
Άρθρο 6
Διάθεση αντιιϊκών/αντιρετροϊκών φαρμάκων για την πρόληψη της εξάπλωσης του Ιού Ανοσοανεπάρκειας του Ανθρώπου (HIV)
1. Θεσπίζεται διαδικασία προληπτικής διάθεσης αντιιϊκών/αντιρετροϊκών φαρμάκων («προφύλαξη πριν από την έκθεση», [Pre-Exposure Prophylaxis, PrEP]) σε άτομα αρνητικά στον ιό ανοσοανεπάρκειας του ανθρώπου (HIV), που εκτίθενται σε υψηλό κίνδυνο επιμόλυνσης.
2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Υγείας, Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης ρυθμίζονται και εξειδικεύονται οι λεπτομέρειες εφαρμογής της παρ. 1, όπως η διαδικασία προμήθειας και διάθεσης των αντιιϊκών/αντιρετροϊκών φαρμάκων, οι δικαιούχοι, τα κριτήρια υπαγωγής των δικαιούχων στο πεδίο εφαρμογής της παρ. 1 καθώς και ο τρόπος διασφάλισης των προσωπικών δεδομένων τους.
