Μπορεί σήμερα να φαίνεται απίστευτο, όμως περίπου έναν αιώνα πριν τα πειράματα μεταξύ των μέντιουμ στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, η συμμετοχή τους στην επίλυση αστυνομικών υποθέσεων και τα άρθρα στον Τύπο για την ερμηνεία και την κατανόηση παραψυχολογικών φαινόμενων ήταν κάτι τι σύνηθες. Βέβαια, ο πνευματισμός τον δέκατο ένατο αιώνα είχε κάνει ήδη τα πρώτα του βήματα στην Ελλάδα. Αρχικά με τα περιστρεφόμενα τραπέζια και τις σεάνς, τις ειδικές πνευματιστικές τελετές, στα σαλόνια της αθηναϊκής υψηλής κοινωνίας, όπου οι λόγιοι αναζητούσαν το υπερβατικό στα μέσα του αιώνα. Έπειτα με τους πειραματικούς ομίλους που είχαν σκοπό τη διάδοση πνευματιστικών ιδεών και αργότερα με τον κύκλο του σατιρικού ποιητή Σουρή, ο οποίος έφερε μετά από χρόνια ξανά στη μόδα τις σεάνς στην πρωτεύουσα. Με τον κόσμο της διανόησης να κάθεται στα τραπεζάκια αναζητώντας το μυστηριώδες, ο πνευματισμός περνούσε στον εικοστό αιώνα, μπαίνοντας σε μια νέα εποχή. Σε αυτήν οι προσπάθειες αποφυγής εξαπάτησης του κόσμου και οι αφηγήσεις για πειράματα και συγκεκριμένα περιστατικά αποτυπώνονται στον Τύπο.
Μελετώντας τον κανείς από τις αρχές εικοστού αιώνα μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του ’50 μπορεί να σχηματίσει μια εικόνα πολυεπίπεδη όσον αφορά τον τρόπο εκδήλωσης τόσο του πνευματισμού όσο και της δράσης των ανθρώπων που εντρύφησαν στην ψυχοφυσιολογία. Γεωμετρικά σχήματα που ταξιδεύουν στον χώρο, διαισθητικές εμπειρίες που οδηγούν σε συλλήψεις και έρευνες που προκαλούν δέος στην κοινωνία εμφανίζονταν στις εφημερίδες.
Η δυναμική του Τανάγρα μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια ήταν μεγάλη και το καλοκαίρι του 1953 ένα από τα μέντιουμ της ΕΨΕ, η Ελένη Κικίδου, θα βρισκόταν στα πρωτοσέλιδα ως συμμετέχουσα στη διαλεύκανση μίας εκ των πιο δημοφιλών υποθέσεων του περασμένου αιώνα, αυτής του Δράκου της Βουλιαγμένης.
Ο Γιώργος Μαντζουρανίδης δηλώνει, ανάμεσα σε άλλα, λάτρης του παραφυσικού εδώ και σχεδόν τριάντα χρόνια. Τα τελευταία οκτώ, ως συνεργάτης ‒και πλέον μέλος‒ της πολιτιστικής εταιρείας dot2dot, υλοποιεί τις εναλλακτικές περιηγήσεις «Αυτός, Αυτή & Τα Μυστήρια» 1 & 2. Αυτός, είναι ο ίδιος. Αυτή, η αρχαιολόγος, ξεναγός και μέλος της dot2dot Βασιλική Καρτσιακλή. Τα Μυστήρια, όλοι οι θρύλοι, οι παράξενες αφηγήσεις, οι ιστορίες στοιχειωμένων σπιτιών και όλα όσα συνθέτουν το «άλλο» προφίλ της Θεσσαλονίκης. Μέσα από τη δική του μελέτη αναφορικά με τον πνευματισμό μάς εισάγει σε μερικά βασικά στοιχεία και πρόσωπα του περασμένου αιώνα.
Τι ονομάζουμε πνευματισμό;
Με απλά λόγια, είναι η προσπάθεια επικοινωνίας μας με τους νεκρούς ή το πνευματικό τους κομμάτι που απομένει και μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μας. Οι Άγγλοι τον αποκαλούν spiritualism, ενώ πιθανότατα να τον συναντήσεις και ως μεντιουμισμό. Αυτή την τελευταία ονομασία την έχει πάρει από τον όρο «μέντιουμ» ή «ενδιάμεσο», το πρόσωπο που μεσολαβεί ως επικοινωνιακός συνδετικός κρίκος ανάμεσα στους ζωντανούς και στο «πνευματικό βασίλειο». Τα μέντιουμ θεωρούνται άτομα προικισμένα, που λειτουργούν ως μεσάζοντες χάρη σε αυτές τις ξεχωριστές τους ιδιότητες σε ειδικές τελετές, τις σεάνς [από το γαλλικό séance, που έχει ρίζα στο λατινικό sedere (κάθομαι), καθώς οι συμμετέχοντες κάθονται κατά τη διάρκεια της τελετής].
Τι ήταν η Εταιρεία Ψυχικών Ερευνών (ΕΨΕ) και ποιο το έργο του Τανάγρα;
Η ΕΨΕ ήταν η πρώτη θεσμοθετημένη προσπάθεια καταγραφής και εξήγησης παραψυχολογικών φαινομένων στην Ελλάδα. Πυρήνας, αφετηρία και ηγετική μορφή της ήταν ο Άγγελος Τανάγρας. Γεννημένος τον Μάρτιο του 1877, ο Τανάγρας, κατά κόσμον Άγγελος Ευαγγελίδης, σπούδασε ιατρική σε Ελλάδα και Γερμανία. Είχε ένα εντυπωσιακό παρουσιαστικό ‒ήταν ψηλόλιγνος, επιβλητικός, με διαπεραστικό βλέμμα‒ αλλά και μια εντυπωσιακή πορεία ως αξιωματικός του πεζικού, δίνοντας το «παρών» από τον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897 και την Κρητική Επανάσταση μέχρι τα πεδία των Βαλκανικών Πολέμων.
Ο Τανάγρας υπήρξε ψυχοφυσιολόγος. Η ψυχοφυσιολογία είναι η επιστημονική πλευρά των παραψυχικών φαινομένων και θα γινόταν αργότερα γνωστή ως παραψυχολογία, αν και ο Τανάγρας δεν χρησιμοποίησε ποτέ αυτόν τον όρο. Η ΕΨΕ ξεκίνησε τυπικά στις 5 Δεκεμβρίου του 1924, κατά τη διάρκεια της τρίτης από μια σειρά ομιλιών του στο Λύκειο Ελληνίδων (…).
Είναι ξεκάθαρο ότι ο Τανάγρας, με τη δική του ΕΨΕ, συνέβαλε στην έρευνα των ψυχικών φαινομένων με οργανωμένο τρόπο και για πολλά χρόνια βρισκόταν στο προσκήνιο όσον αφορά τη συγκεκριμένη θεματική, με επιδείξεις μέντιουμ και μέλη της να προκαλούν δέος στις εφημερίδες της εποχής. Στα πρώτα χρόνια της λειτουργίας της εταιρείας βλέπουμε στην εφημερίδα «Αθήναι», στις 10/1/1926, άρθρο με τίτλο: «Από τον κόσμον των Ψυχικών Μυστηρίων - Υπνωτισμός και Μεθυπνωτική Υποβολή - Η χθεσινή επίδειξις μέδιουμ εις την Εταιρείαν των Ψυχικών Ερευνών». Σύμφωνα με αυτό, η δράση της ΕΨΕ θεωρείται ότι άλλαξε τον τρόπο που έβλεπαν την εποχή εκείνη τα ψυχικά φαινόμενα.
«Είνε αναντίρρητον ότι η ίδρυσις της “Εταιρείας των Ψυχικών Ερευνών” έδωσε κάποιαν ώθησιν εις το έργον της ερεύνης των διαφόρων σχετικών φαινομένων τα οποία εις την Ελλάδα παρήχοντο σχεδόν απαρατήρητα ή απετέλουν το ευτράπελον μόνον θέμα χειμερινών συγκεντρώσεων. Σήμερον όμως, με τον κύριον Τανάγραν και τους λοιπούς εταίρους, τα ψυχικά φαινόμενα εισήλθον εις τον κύκλον της επιστημονικής συζητήσεως και ερεύνης. Δεν ελύθησαν βεβαίως, όπως δεν ελύθησαν και αλλαχού. Μελετώνται όμως, εξονυχίζονται και όπερ σπουδαιότερον δεν κατατάσσονται πλέον εις την τάξιν των “ταχυδαχτυλουργικών τεχνασμάτων”».
Η δράση του «αξιοτίμου» και «φιλτάτου» κ. Τανάγρα αναφέρεται και στα «Αστυνομικά Χρονικά» το 1955, συγκεκριμένα στο τέλος του άρθρου «Ψυχικά φαινόμενα και Εγκληματολογική Αστυνομία» του Ν. Αρχιμανδρίτου, αστυνομικού διευθυντή Α’, ο οποίος επισημαίνει και περιστατικά του εξωτερικού, μεταξύ των οποίων και αυτό του Τζακ του Αντεροβγάλτη.
«Και είμεθα ευτυχείς ότι το Ελληνικό πνεύμα ωπλισμένο και με το φακό της Επιστήμης, δεν υστέρησε στην έρευνα των ψυχοφυσιολογικών φαινομένων, πολλάκις δ’ έθαυμάσαμε τας προόδους, που εσημείωσε η Ελληνική Εταιρία των Ψυχικών Ερευνών, η οποία και κατέλαβε εξέχουσα θέση στη διεθνή κίνηση, για την έρευνα των φαινομένων τούτων, χάρις στη δραστηριότητα και την πίστη προς την επιστήμη της Ψυχοφυσιολογίας, του σοφού και, διεθνούς πλέον φήμης Προέδρου αυτής αξιοτίμου και φιλτάτου κ. Αγγέλου Τανάγρα, τον όποιον ευχόμεθα ο Θεός να καταστήση αιωνόβιον».
Στο συγκεκριμένο άρθρο, μετά από αναφορές σε περιστατικά του εξωτερικού, ο συντάκτης μας αφηγείται τη δική του προσωπική εμπειρία, την οποία, όπως λέει, ανέφερε στην ΕΨΕ.
«Ακούστε τώρα κι’ ένα άλλο περιστατικό, που το έχω αναφέρει κι’ αυτό στην Εταιρία Ψυχικών Ερευνών. Στις 27 Ιουνίου 1934 και ώραν 8ην πρωινήν, εδηλώθη στο Β’ Αστυνομικό Τμήμα της Πλάκας η εξαφάνιση του Κωνσταντίνου Σακκοπούλου από το σπίτι της νύφης του Ευσταθίας, συζύγου Γεωργίου Σακκοπούλου, που έμενε στην οδό Μαρωνείας 16. Ο εξαφανισθείς ήταν γέρων 90 ετών και έπασχε από αμνησία λόγω του γήρατος. Οι έρευνες της Αστυνομίας για την ανεύρεση του γέροντος δεν έφεραν αποτέλεσμα. Στις 2 Ιουλίου, ήτοι 5 ημέρες μετά την εξαφάνιση η Ευσταθία Σακκοπούλου μαζί με την Ελένη Σταθακοπούλου, που ήσαν συγγενείς του γέροντος, πήγαν στη δεσποινίδα Παυλάτου, που είναι ανεγνωρισμένη ως διαισθητική από την Εταιρία Ψυχικών Ερευνών κι’ αυτή αυθυποβληθείσα υπέδειξεν ότι ο εξαφανισθείς ευρίσκετο σ’ ένα σπίτι της όδού Βεΐκου αριθ. 2β, όπου μάλιστα και τον έβλεπε».
«Η ΕΨΕ γνώρισε σχεδόν για δεκαπέντε χρόνια ημέρες δόξας», λέει ο κ. Μαντζουρανίδης. «Όλες οι μελέτες και τα πειράματα των μελών της γίνονταν σε αυστηρά επιστημονική βάση, ενώ επίκεντρό τους ήταν η έρευνα της υπεραισθητήριας αντίληψης (Extra-Sensory Perception ή ESP, δηλαδή η αντίληψη πέρα από τις πέντε αισθήσεις) και η ψυχοκίνηση (PsychoKinesis ή PK, ο επηρεασμός της ύλης με τη δύναμη του νου). Πέρα, όμως, από τις εργαστηριακές μελέτες, ο Τανάγρας και οι συνεργάτες του πήγαιναν όπου αναφέρονταν παράξενα φαινόμενα. Ήταν ένα είδος “ψυχικών ερευνητών” ή ντετέκτιβ. Άφηνε στην άκρη δεισιδαιμονίες και προλήψεις και προσπαθούσε, με όπλο την παρατήρηση και τη λογική, να ερμηνεύσει αυτό που για τους περισσότερους ήταν ακατάληπτο και τρομακτικό, από φωνές που έρχονταν από το πουθενά μέχρι μετακινούμενα αντικείμενα. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα φαινόμενα που συνέβαιναν τα προκαλούσε κάποιος από τους ενοίκους του χώρου ‒ συνήθως ήταν γυναίκα νεαρής ηλικίας. Για τα άτομα αυτά ο Τανάγρας χρησιμοποιούσε τον όρο “δυναμόλυτον”».
Τα πειράματα
Ανάμεσα σε όσα έκανε η ΕΨΕ περιλαμβάνονται και τα πειράματα που γίνονταν μεταξύ Ελλάδας και εξωτερικού. Κατά τη διάρκεια ενός τηλεπαθητικού πειράματος «εκπέμπονταν» σύμβολα και γεωμετρικά σχήματα τα οποία λάμβαναν μέντιουμ όπως η κ. Ζακυνθινού, η κ. Παυλάτου, η Κωνσταντίνα, η κ. Ηρωφίλη, η κ. Κικίδου, η κ. Σκαρλάτου, η κ. Χ. Περακάκη και τα απέδιδαν με τη μορφή που τα αποτύπωνε η φαντασία τους. Στη «Βραδυνή» της 28ης Απριλίου 1938 υπάρχει άρθρο με τίτλο «Τηλεπαθητικά πειράματα Αθηνών Λονδίνου», όπου, μεταξύ άλλων, αναφέρεται αναλυτικά ο τρόπος που έγιναν τα πειράματα.
«Η Εταιρίαν Ψυχικών Ερευνών ενεκαινίασε την παρελθούσαν εβδομάδα δοκιμαστικά τηλεπαθητικά πειράματα μεταξύ Αθηνών και της εν Λονδίνω ομάδος του Διεθνούς Ινστιτούτου Ψυχικής Ερεύνης, διευθυνομένου υπό του γνωστού ψυχοφυσιολόγου Δρος Ναντόρ Φόδορ (…)».
«(…) εις την περίπτωσιν αυτήν τα αποτελέσματα ήσαν τόσο χαρακτηριστικά ώστε να επιτρέπουν τας μεγαλυτέρας ελπίδας κατά την συνέχισιν των πειραμάτων (…)».
Οι αναφορές σε πειράματα που διεξήχθησαν συνεχίζονται και σε άλλες εφημερίδες της ίδιας χρονιάς. Στο φύλλο της 12ης/10/1938 της εφημερίδας «Ακρόπολις» υπάρχουν αναφορές τόσο στα πειράματα που γίνονται τηλεπαθητικά όσο και σε αυτά που θα διεξάγονται δημοσίως εβδομαδιαία. Ανάμεσα στα μέντιουμ και η Κλειώ Γεωργίου, με «τηλεκινητικάς ιδιότητας μοναδικάς εις τον κόσμο όπως τονίζεται κατά τον κ. Τανάγραν, μετακινούσα μαγνητικήν βελόνην δια του βλέμματος, η Ελένη Κικίδου, η Κωνσταντίνα και η εικονιζόμενη Μαρίνα Σκαρλάτου, ζωγράφος, αρθρογράφος, η οποία ζωγραφίζει τηλεπαθητικώς εν υπνώσει…».
Μέντιουμ και επίλυση υποθέσεων
Η συμμετοχή των μέντιουμ στην επίλυση υποθέσεων παίρνει συγκεκριμένη μορφή σε ένα άλλο δημοσίευμα, το 1934. Σε αυτό βλέπουμε το όνομα της κ. Ζακυνθινού. Το δημοσίευμα της 30ής Αυγούστου εκείνης της χρονιάς στη «Βραδυνή» έχει τίτλο «Πώς ένα μέντιουμ οδήγησε τας αστυνομικάς αρχάς εις την ανακάλυψιν δύο διαρρηκτών» και εκεί περιγράφεται με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες η υπόθεση όπως και η δράση της Ζακυνθινού για την επίλυσή της. Οι προβλέψεις είναι αναλυτικές: από την ηλικία των δραστών και ποιο ακριβώς τραμ πήραν μέχρι τις γυναίκες που τους συνάντησαν μετά την κλοπή και την ηλικία τους και τον τελικό προορισμό τους, τα Ταμπούρια. Μετά τα στοιχεία που προέκυψαν, ο παθών, μαζί με φίλο του δημοσιογράφο, δεν πήγαν στην αστυνομία, «διότι αι αστυνομικαί αρχαί δεν ήτο δυνατόν να δώσουν πίστιν “εις αυτά τα παραμύθια”», όπως αναφέρει το άρθρο, αλλά στην ακτοπλοΐα. Έπειτα από τις απαραίτητες διατυπώσεις έγινε η σύλληψη.
Οι δράστες ήταν δύο ναυτοθερμαστές του πληρώματος ενός πλοίου, οι οποίοι αναζητούνται ως διαρρήκτες. Όπως μας ενημερώνει η εφημερίδα, είχαν κλέψει μια βαλίτσα η οποία περιείχε ένα σμόκιν, μία γούνα, γυναικεία είδη αμφιέσεως, ένα περιδέραιο, μια τσάντα, μια πουδροθήκη πολυτελείας κ.ά. συνολικής αξίας 20.000 δραχμών. Η κ. Ζακυνθινού, που κλήθηκε να συμμετάσχει στη διαλεύκανση της υπόθεσης από το θύμα, χαρακτηρίζεται ως ένα «από τα καλύτερα μέντιουμ της Εταιρίας Ψυχικών Ερευνών, γνωστή από τας μέχρι τούδε πραγματικώς εκπληκτικάς επιτυχίας της».
Αναλυτικότερα, μεταξύ άλλων, διαβάζουμε: «Η αστυνομία του Πειραιώς και συγκεκριμένα η Ασφάλεια του Λιμένος, προέβη εις την σύλληψιν δύο διαρρηκτών καθοδηγούμενη υπό στοιχείων τα οποία εχορήγησεν εις αυτήν ένα μέντιουμ της Εταιρίας Ψυχικών Ερευνών, η κ. Ελένη Ζακυνθινού. Είνε η πρώτη φορά κατά την οποίαν μέντιουμ κατορθώνει να εισχωρήση εις μίαν εντελώς σκοτεινήν υπόθεσιν και να αποκαλύψη ονόματα και γεγονότα με καταπληκτικήν επιτυχίαν (….) Διά μίαν ακόμη φοράν η Εταιρία των Ψυχικών Ερευνών, διά της κ. Ζακυνθινού, του καλυτέρου της τηλεπαθητικού μέντιουμ μακράς αποστάσεως, εξυπηρέτησεν την κοινωνίαν, παραδώσασα εις τας χείρας της δικαιοσύνης δύο κακοποιά στοιχεία».
Πάντως, τη γενικότερη τάση της εποχής στην προσέγγιση αντίστοιχων ζητημάτων μπορούμε να δούμε και σε άρθρα ευρύτερου ενδιαφέροντος και προβληματισμού. Το θέμα της μετεμψύχωσης αναλύεται σε ένα φύλλο της «Βραδυνής» της 16ης Οκτωβρίου 1936. Στην ουσία πρόκειται για περιστατικό που συνέβη σε κινηματογράφο στο Λίβερπουλ και, όπως αναφέρεται, «είχον αναγράψει πριν λίγου καιρού οι εφημερίδες όλου του κόσμου». Κατά τη διάρκεια της προβολής ταινίας με θέμα τη ζωή της Ιωάννας Γκρέι που καταδικάστηκε σε αποκεφαλισμό, στην επίμαχη σκηνή, μια γυναίκα από το κοινό πετάχτηκε όρθια, άρχισε να φωνάζει «τίποτε από όλα αυτά δεν είναι σωστό, εγώ παρευρέθηκα στην εκτέλεση», και αμέσως έπεσε λιπόθυμη. Συνοπτικά, η 18χρονη Δωροθέα Τζόρνταν είχε ζήσει και μια άλλη ζωή, κατά την οποία και διετέλεσε ακόλουθος της Ιωάννας Γκρέι και την ημέρα εκείνη «ησθάνθη μια ακαταμάχητη δύναμι να την ωθεί προς τον κινηματογράφο». Το άρθρο κλείνει με αναφορές στη μετενσάρκωση, στον βουδισμό και σε ένα παιδί, που απεικονίζεται κιόλας, στο οποίο οι Θιβετιανοί θεωρούν ότι «κατοικεί» η ψυχή του Δαλάι Λάμα.
«Αι εκμεταλλευταί των ψυχικών φαινομένων»
Ο ίδιος ο Τανάγρας, πάντως, στα «Αστυνομικά Χρονικά» της 7ης Σεπτεμβρίου 1953 προτείνει να εξετάζονται τα μέντιουμ για να μην εξαπατούν τον κόσμο. Δεν θέλει να πέφτει το κοινό θύμα εκμετάλλευσης και εξυψώνει τα πραγματικά μέντιουμ σε άρθρο με τίτλο «Αι εκμεταλλευταί των ψυχικών φαινόμενων», όπου αναλύει και τον τρόπο με τον οποίο θυματοποιούνται αυτοί που βρίσκονται υπό την επήρεια έντονων συναισθημάτων μίσους, έρωτα κ.λπ.
«Η Εταιρεία Ψυχοφυσιολογίας, εν τη επιθυμία της, όπως συμβάλη διά της τριακονταετούς πείρας της εις τον τρόπον εξασφαλίσεως του κοινού από της ασύδοτου εκμεταλλεύσεως των διαφόρων ψευδoμάγων-ψευδοθεραπευτών και ψευδομέντιουμ, θεωρεί υποχρέωσιν να διαφώτιση το κοινόν, άλλα και τας αρμοδίας δια την πρόληψιν και καταστολήν των αδικημάτων Αρχάς (…)».
«(…) Τα αναγνωρισθέντα ως πραγματικά μέντιουμ τα συνεχίζοντα την Ελληνικήν παράδοσιν των αρχαίων Πυθίων και άτινα άλλως τε πληρώνουν και φόρον επιτηδεύματος, δέον να τυγχάνουν της προστασίας των αστυνομικών αρχών, ου μόνον διά το πολύτιμον τάλαντον αυτών, αλλά και διότι ξέναι αστυνομίαι μεταχειρίζονται επίσημα αστυνομικά μέντιουμ. Δέον όμως να τονίζεται πάντοτε ότι αι απαντήσεις των μέντιουμ δέον να μη λαμβάνωνται ως αποδεικτικά στοιχεία, αλλά μόνον ως ενδείξεις, ως νέα ίχνη προς εξακρίβωσιν».
Ο κ. Μαντζουρανίδης συμπληρώνει σχετικά: «Απώτερος σκοπός του Τανάγρα, τον οποίο επιδίωκε μέχρι και τον θάνατό του το 1971, ήταν τόσο η εκπαίδευση του κοινού απέναντι στον φόβο του παραφυσικού όσο και η δημιουργία ενός κύκλου διαισθητικών ή μέντιουμ. Τα άτομα αυτά ονομάζονταν και διάμεσα ή μεσάζοντες, ένας όρος όμως που στο μυαλό του Τανάγρα παρέπεμπε σε προαγωγούς. Γι’ αυτό είχε αντιπροτείνει προς χρήση τον όρο Πυθίες, που όμως δεν πέρασε. Το όνομα αυτό θα ήταν πολύ ταιριαστό, μια και η συντριπτική πλειονότητα των διαισθητικών του «κύκλου Τανάγρα» ήταν γυναίκες: Κωνσταντίνα Νικολαΐδου, Κλειώ Γεωργίου, Ελένη Ζακυνθινού, Δάφνη Ντόλα, Μαρίνα Χαϊκάλη, Ελπίδα Παυλάτου, και φυσικά, η Ελένη Κικίδου…»
Η δυναμική του Τανάγρα μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια ήταν μεγάλη και το καλοκαίρι του 1953 ένα από τα μέντιουμ της ΕΨΕ, η Ελένη Κικίδου, θα βρισκόταν στα πρωτοσέλιδα ως συμμετέχουσα στη διαλεύκανση μίας εκ των πιο δημοφιλών υποθέσεων του περασμένου αιώνα, αυτής του Δράκου της Βουλιαγμένης.
Ο Δράκος της Βουλιαγμένης και η υπόθεση Πεπέ
«Ο Δράκος της Βουλιαγμένης ήταν μια υπόθεση πρωτόγνωρη για τα ελληνικά αστυνομικά χρονικά, μιλάμε για το καλοκαίρι του 1953», εξηγεί ο κ. Μαντζουρανίδης. «Το προσωνύμιο “Δράκος της Βουλιαγμένης” τού το “χάρισε” ο Τύπος της εποχής, μαζί με αρκετό χώρο στα πρωτοσέλιδά του. Και η ίδια η Κικίδου, όμως, αποτέλεσε κομμάτι της ιστορίας εξαιτίας ενός εκπροσώπου του Τύπου, ενός δημοσιογράφου με το επίθετο Δράκος (και όμως, αυτή η ιστορία χωρούσε δύο Δράκους), που κάλεσε την Κικίδου να συμμετάσχει στις έρευνες. Η ίδια, αν και αρχικά δίστασε, τελικά είπε το «ναι». Και το βράδυ της 19ης Αυγούστου έγραψε ιστορία ως η πρώτη ψυχική ντετέκτιβ που συνεργαζόταν με την Ελληνική Αστυνομία, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη σύλληψη του δράστη: περιέγραψε την εμφάνισή του, το όπλο που χρησιμοποίησε, ακόμα και την τοποθεσία στην οποία βρισκόταν. Η εύρεσή του ήταν θέμα χρόνου. Ο Μιχάλης Στεφανόπουλος συνελήφθη λίγα 24ωρα αργότερα στο πατρικό του, στον Λυκαβηττό».
Όσον αφορά την υπόθεση Πεπέ, διευκρινίζει: «Ήταν η δεύτερη μεγάλη που ανέλαβε η Κικίδου, κατά μία παράξενη σύμπτωση και αυτή Αύγουστο (και με καύσωνα), και πάλι μετά από παρέμβαση-εισήγηση του Δράκου. Είχε μεσολαβήσει μια τετραετία από την υπόθεση της Βουλιαγμένης, κατά τη διάρκεια της οποίας πρόσφερε τις υπηρεσίες της ως διαισθητικού στο Κάιρο με το όνομα Μαντάμ Ελέν. Ο Δημήτρης Πεπές ήταν σιδηροδρομικός και το πτώμα του είχε βρεθεί σε ένα σπίτι στον Κολωνό, μαχαιρωμένο δεκαεννιά φορές, μόνο με τα εσώρουχα, ενώ δεν υπήρχαν σημάδια πάλης ή παραβίασης. Χάρη στην Κικίδου και την εικόνα ενός ρολογιού που “είδε” (το οποίο ανήκε στο θύμα), βρέθηκε ο δράστης. Ήταν ο εραστής του Πεπέ, Μηνάς Χατζηχρήστος, οικοδόμος, με τον οποίο είχε ομοφυλοφιλικές σχέσεις. Όσο για το ρολόι, το στοιχείο-κλειδί του ροζ εγκλήματος που οδήγησε στη σύλληψή του, βρέθηκε λίγες μέρες μετά σε ανταλλακτήριο, το οποίο είχε κρατήσει τα πλήρη στοιχεία του Χατζηχρήστου. Η υπόθεση αυτή μπορεί να ήταν η τελευταία στην οποία η Κικίδου συνεργάστηκε επίσημα με την Αστυνομία, αλλά δεν ήταν η τελευταία της γενικά. Από τότε και για πολλά χρόνια θεωρούνταν το κορυφαίο μέντιουμ στην Ελλάδα και ένα από τα καλύτερα στην Ευρώπη».
Εκφώνηση: Μαρία Δρουκοπούλου
