Ο μαραθώνιος είναι ένας αγώνας αντοχής δρόμου κάλυψης επίσημης απόστασης 42,195 χιλιομέτρων, που περιλαμβάνεται πλέον στα σύγχρονα ολυμπιακά αθλήματα. Πήρε το όνομά του από την ιστορική διαδρομή του Αθηναίου στρατιώτη ημεροδρόμου Φειδιππίδη που μετά τη μάχη του Μαραθώνα (490 π.Χ), λέγεται πως διένυσε τρέχοντας αυτά τα 42 χιλιόμετρα, φώναξε το «νενικήκαμεν» και ξεψύχησε.
Αλλά ο Αυθεντικός Μαραθώνιος της Αθήνας είναι πολλά περισσότερα από τα επιμέρους χαρακτηριστικά και τη μακρά ιστορία του. Γιατί ακόμη και οι μεγάλοι πρωταγωνιστές κάθε αγώνα γνωρίζουν καλά ότι το μεγαλείο του δεν κρύβεται στη νίκη. Σημασία έχει να τερματίσεις και ίσως είναι ο μοναδικός αγώνας, στον οποίο όσο νικητής είναι ο πρώτος, άλλο τόσο είναι και ο τελευταίος. Η νίκη δεν είναι άλλωστε τίποτα περισσότερο από την επιβεβαίωση της δικής τους, προσωπικής προσπάθειας και κανενός άλλου. Καθόλου τυχαίο που παρομοιάζεται εξάλλου με μικρογραφία της ζωής. Γιατί, όπως στη ζωή, έτσι κι εδώ, για να καταφέρεις να ολοκληρώσεις τη "διαδρομή" -με όλες τις κατηφόρες και τις ανηφόρες της- χρειάζεσαι πίστη, στοχοπροσήλωση, θέληση και πάνω από όλα ανθρώπους που σε στηρίζουν αθόρυβα σε κάθε βήμα.
Και η συμβολή από όλους αυτούς τους «αφανείς» ήρωες ειδικά στον Αυθεντικό Μαραθώνιο της Αθήνας, που διοργανώνεται από τον ΣΕΓΑΣ, είναι παραπάνω από πολύτιμη. Προσφέρουν απλόχερα τον χρόνο και τις δυνάμεις τους, γίνονται η κινητήρια δύναμη και η ψυχή του αγώνα και μάχονται κάθε φορά όχι για το δικό τους όνειρο, αλλά το όνειρο εκείνων των χιλιάδων δρομέων που κάθε χρόνο ζουν για το όνειρο- το όνειρο κάθε αθλητή να διαπρέψει και να κάνει περήφανο τον εαυτό του.
Δημήτρης Χαλβατζάρας: «Όλα πρέπει να είναι στο δευτερόλεπτο και στον απόλυτο συντονισμό»
«Φέτος πάμε να κάνουμε το μεγαλύτερο μαζικό αγώνα που έγινε ποτέ στη χώρα», λέει ο Δημήτρης Χαλβατζάρας, τεχνικός διευθυντής του Αυθεντικού Μαραθωνίου της Αθήνας, που είναι στη διοργάνωση από το 2003. Η φετινή χρονιά αποτελεί ορόσημο καθώς ο Μαραθώνιος της Αθήνας τον Νοέμβριο του 2023 συμπληρώνει 40 χρόνια. Αυτό σημαίνει πως, όσοι συμμετάσχουν σε αυτόν, είτε τρέχοντας κάποια από τις διαδρομές (5, 10, Universities Night Run ΟΠΑΠ ή 42 χιλιόμετρα), είτε χειροκροτώντας τους δρομείς που τερματίζουν στο Καλλιμάρμαρο, θα γίνουν μέρος της ιστορίας. Και οι αρχικές προσδοκίες έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, αφού οι συμμετοχές στον φετινό, επετειακό Μαραθώνιο ξεπερνούν τις 65.000, με δρομείς από 140 χώρες.
Και για ακόμη μια χρονιά, ο ΟΠΑΠ συμβάλλει καθοριστικά στην πραγματοποίηση του κορυφαίου αθλητικού γεγονότος της χώρας μας, αφού αποτελεί τον Μεγάλο Χορηγό του Αυθεντικού Μαραθωνίου αλλά και του ΣΕΓΑΣ.
Προφανώς μιλάμε για αριθμό ρεκόρ. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της διοργάνωσης που θα συμμετάσχει τόσο μεγάλος αριθμός αθλητών και αθλητριών στα 42,195μ. «Γνωρίζω αρκετά καλά τον αγώνα, αλλά πάντα θα μας διαφεύγουν πράγματα και πάντα θα μαθαίνουμε. Η στατιστική λέει ότι υπάρχουν και λάθη, αλλά το κάνουμε χρόνια», προσθέτει. Οι προκλήσεις στη διοργάνωση ενός τέτοιου αγώνα είναι αναμφίβολα τεράστιες. Ο δικός μας Μαραθώνιος, άλλωστε, είναι ο μοναδικός στον κόσμο που επιτρέπεται να γίνεται από σημείο σε σημείο, point to point. Όλοι οι άλλοι έχουν κυκλική διαδρομή. «Εμείς έχουμε μια πάρα πολύ δύσκολη διαδρομή. Έχει μεγάλη υψομετρική διαφορά, μέχρι το 30-35 πας ανηφόρα και μετά ξεκινά η κατηφόρα. Όπως καταλαβαίνετε, έχει δυσκολία και στο να ανέβεις και γιατί μετά, κατά κάποιον τρόπο, πηγαίνεις φρενάροντας. Ο αθλητής επιβαρύνεται», τονίζει.
Εκτός, όμως από την αγωνιστική πλευρά, υπάρχουν και πολλές τεχνικές δυσκολίες. Και η μεγαλύτερη, σύμφωνα με τον Δημήτρη Χαλβατζάρα, έγκειται στο ότι «όλα πρέπει να είναι στο δευτερόλεπτο και στον απόλυτο συντονισμό», συν το γεγονός πως, όπως τονίζει, «η δική μας μαραθώνια διαδρομή είναι ένας δρόμος, δεν υπάρχει διαφυγή δεξιά- αριστερά».
Και, όπως εξηγεί, πρακτικά η διαδικασία έχει περίπου ως εξής: «Το πρωί του αγώνα, οι αθλητές φεύγουν από τα επτά σημεία που ορίζουμε μέσα στην Αθήνα και με λεωφορεία - συνολικά 415 φέτος- μεταφέρονται σε ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα στην αφετηρία κι εκεί αφήνουν τα ρούχα τους για να τα παραλάβουν μετά τον τερματισμό. Φανταστείτε ότι ο πρώτος θα φτάσει εκεί γύρω στις 6.30 το πρωί. Η εκκίνηση δίνεται στις 9.00 για τον πρώτο, στις 9.42 για τον τελευταίο- για 45 λεπτά θα δίνονται συνεχώς εκκινήσεις. Αφού αφήσουν τα ρούχα, θα πρέπει να πάνε στο blocks τους, όπου κατατάσσονται σύμφωνα με τον χρόνο που έχουν πετύχει σε αναγνωρισμένες διαδρομές και διοργανώσεις. Δεν δεχόμαστε να μας πει κάποιος ξέρεις, εγώ έχω κάνει τρεις ώρες, πρέπει να είναι πιστοποιημένο. Υπάρχει άνθρωπος που κάνει την αριθμοδότηση και ξέρει αν έκανες τον Μαραθώνιο της Θεσσαλονίκης, για παράδειγμα».
Κι ενώ οι χιλιάδες δρομείς ετοιμάζονται για τον μεγάλο αγώνα, τα λεωφορεία με τα ρούχα τους, φεύγουν ξανά με προορισμό αυτή τη φορά το Παναθηναϊκό Στάδιο. «Επειδή δεν υπάρχει άλλος τρόπος διαφυγής, περνούν μέσα από τη μαραθώνια διαδρομή. Όλα πρέπει να είναι στο δευτερόλεπτο και στον απόλυτο συντονισμό, κι αυτό είναι κάτι πολύ δύσκολο. Είναι μια τεράστια επιχείρηση, οπότε είμαστε όλοι σε μια εγρήγορση», σημειώνει. Φυσικά υπάρχουν και απρόοπτα, όπως το 2003 όταν τα ρούχα κατέληξαν να φτάσουν στο Παναθηναϊκό Στάδιο μετά τους δρομείς ή όταν κάποια στιγμή δεν είχε σφραγιστεί η διαδρομή λόγω του τραμ. «Ευτυχώς είχαμε αίσια κατάληξη», προσθέτει.
Όσο για την συμβουλή που έχει να δώσει σε όσους ακόμη διστάζουν να πάρουν μέρος, είναι να το κάνουν κλιμακωτά. «Δεν μπορείς να πεις ξεκινάω σήμερα και πάω να τρέξω μαραθώνιο, αν δεν το έχεις ξανακάνει. Αρχίζεις με τους "πρωτάρηδες" στα 5 χιλιόμετρα, μετά 10 χιλιόμετρα, το πας μαραθώνιο- μαραθώνιο. Καλό είναι να έχεις ελέγξει την υγεία σου και γενικά να είσαι καλά προετοιμασμένος για να ξέρεις ακριβώς πώς θα κατανείμεις τις δυνάμεις σου», καταλήγει.
Δήμητρα Εμμανουήλ: «Οι γιατροί να είμαστε αχρείαστοι και απλά να χειροκροτούμε τους δρομείς»
Η Δήμητρα Εμμανουήλ συμμετέχει σε ένα διαφορετικό, εξίσου δύσκολο και απαιτητικό κομμάτι του Αυθεντικού Μαραθωνίου της Αθήνας- είναι φυσίατρος. Κι εδώ οι προκλήσεις είναι επίσης τεράστιες, αφού η συμμετοχή αποτελεί παραδοσιακά τον διακαή πόθο δρομέων από όλο τον πλανήτη. Μάλιστα η συμπλήρωση 40 χρόνων από την πρώτη διοργάνωση έδωσε επιπλέον κίνητρο σε δρομείς από Ελλάδα και εξωτερικό, που επιδίωξαν να σταθούν στη γραμμή εκκίνησης του φετινού αγώνα.
«Η μεγαλύτερη δυσκολία είναι να μπορούμε να καλύψουμε με ασφάλεια όλη τη διαδρομή για έναν πολύ μεγάλο αριθμό ανθρώπων που συμμετέχουν και δεν είναι σωστά προετοιμασμένοι», αναφέρει, υπογραμμίζοντας κι εκείνη την ιδιαιτερότητα της διαδρομής του Αυθεντικού Μαραθωνίου της Αθήνας, που δεν είναι κυκλική ούτε επαναλαμβάνεται. Γι' αυτό και η συμβουλή που δίνει σε όσους ετοιμάζονται φέτος να τρέξουν για πρώτη φορά είναι λιτή και πολύ συγκεκριμένη- «να ακούσουν το σώμα τους και να προσπαθήσουν να το ευχαριστηθούν ώστε να είναι στο τέλος μια ωραία εμπειρία».
Οι απαιτήσεις της συγκεκριμένης διαδρομής, είναι ένας από τους λόγους που πολλοί αθλητές αναγκάζονται να εγκαταλείψουν χωρίς να ολοκληρώσουν. Πρόκεται για έναν ιδιαίτερα απαιτητικό αγώνα, με την καταπόνηση των δρομέων να είναι πολύ μεγάλη, όπως και την πιθανότητα τραυματισμού. Βέβαια, τους δρομείς ακολουθεί συνεχώς λεωφορείο της Οργανωτικής Επιτροπής, το οποίο μεταφέρει στον τερματισμό όσους δεν μπορούν ή δεν επιθυμούν να ολοκληρώσουν την προσπάθεια. Ποια ακριβώς είναι, όμως, εκείνα τα σημάδια που πρέπει να αναγνωρίσει και να αναζητήσει άμεσα ιατρική βοήθεια;
«Εκτός από το να ακούσω το σώμα μου, πρέπει να έχω πάρει κι ενέργεια από πριν, να έχω φάει. Γιατί πολλοί μπαίνουν στον αγώνα, όποια απόσταση κι αν είναι, με άδειο στομάχι κι αυτό έχει αποδειχθεί ότι είναι καταστροφικό γιατί δεν έχουν ενέργεια να βγάλουν εις πέρας τη διαδρομή. Όταν πηγαίνουν πιο γρήγορα από όσο χρειάζεται, όταν έχουν ξεκινήσει χωρίς να έχουν φάει σωστά ή κατά τη διάρκεια της προσπάθειας δεν ενυδατώνονται όπως πρέπει, μπορεί να καταλάβουν ότι τα πόδια τους αρχίζουν να μην τους ακούν, ενδεχομένως να ζαλιστούν ή να πονάνε πάρα πολύ έντονα. Εκεί θα πρέπει ίσως να σκεφτούν ότι θα ήταν καλύτερο να εγκαταλείψουν. Κανένας δεν θέλει και το καταλαβαίνω, αλλά πρώτο λόγο έχει η υγεία μας. Θα έχουν ξανά μια ευκαιρία», σημειώνει.
Όσο για την αποκατάσταση, η Δήμητρα Εμμανουήλ τονίζει πως είναι εξίσου σημαντικό να γίνει σωστά. «Δεν σταματάμε απότομα, συνεχίζουμε με λίγο περπάτημα να ξεμουδιάσουμε, φροντίζουμε να ενυδατωθούμε πολύ καλά, ήρεμα αλλά σωστά με ηλεκτρολύτες και διάφορα άλλα που δίνουμε κι εμείς στον τερματισμό, όπως μπανάνες και μπάρες, για τις πρώτες ώρες τουλάχιστον και φυσικά αρκετές διατάσεις. Με ήρεμη δραστηριότητα πρέπει να κυλίσουν αντίστοιχα και οι επόμενες ημέρες», προσθέτει.
«Όσοι θέλουν να συμμετέχουν πρέπει να έχουν προετοιμαστεί όσο γίνεται πιο σωστά, να μην κάνουν υπερβολές την τελευταία περίοδο ούτε νέες δοκιμές, να ακολουθήσουν πράγματα που έχουν ήδη δοκιμάσει και έχει προσαρμοστεί σε αυτά ο οργανισμός τους και από εκεί και πέρα να απολαύσουν τον αγώνα. Αν είναι καλά τα πράγματα για τους δρομείς, θα είναι και για εμάς. Οι γιατροί να είμαστε αχρείαστοι και απλά να τους χειροκροτούμε!», καταλήγει.
Γιώργος Πεπονάκης: «Όπως σε κάθε διοργάνωση, έτσι και σε αυτήν θα δώσουμε τον καλύτερο μας εαυτό»
Ο Αυθεντικός Μαραθώνιος της Αθήνας είναι ένα μοναδικό γεγονός, μέρος της αθλητικής αλλά και πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας, που κάθε χρόνο εμπνέει εκατομμύρια δρομείς απ’ όλο τον κόσμο.
Αν υπάρχει, ωστόσο, κάτι, στο οποίο συμφωνούμε όλοι είναι πως δεν θα ήταν αυτός που είναι χωρίς την βοήθεια των εθελοντών, που αφιερώνουν προσωπικό χρόνο, με απόλυτη ανιδιοτέλεια, για να κάνουν τη συμμετοχή των χιλιάδων δρομέων βραχυπρόσθεσμα πιο εύκολη, μακροπρόθεσμα πιο αλησμόνητη. Και όταν μιλάμε για τον μεγαλύτερο αγώνα της χώρας μας, όπως ο Αυθεντικός Μαραθώνιος της Αθήνας, η βοήθειά τους γίνεται ακόμη πιο σπουδαία.
Οι εθελοντές είναι η κινητήρια δύναμη και η ψυχή του αγώνα- κάθε πόστο, κάθε κουκίδα στον χάρτη της αγωνιστικής διαδρομής έχει όνομα και σφραγίδα...εθελοντή. Και η επιτυχία της διοργάνωσης δεν θα μπορούσε να είναι τόσο μεγάλη χωρίς την καθοριστική συνδρομή ανθρώπων όλων των ηλικιών, που δηλώνουν κάθε χρόνο συμμετοχή στο εθελοντικό πρόγραμμα για να γίνουν κι εκείνοι κομμάτι της ιστορίας του. Ανάμεσά τους και ο Γιώργος Πεπονάκης, που συμμετέχει σταθερά από το 2010, οπότε φέτος θα είναι η 14η χρονιά του.
«Μάλιστα το 2010 ήταν μία επετειακή χρονιά (όπως και η φετινή), καθώς συμπληρώνονταν 2.500 χρόνια από την ιστορική Μάχη του Μαραθώνα», λέει. Όσο για τους λόγους που τον ώθησαν σε αυτή την επιλογή, αυτοί ήταν η αγάπη του για τον αθλητισμό αλλά και οι σπουδές του στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, στο Τμήμα Οργάνωσης και Διαχείρισης Αθλητισμού. «Μία επιλογή που ακόμα με συναρπάζει, μετά από τόσα χρόνια!», προσθέτει.
Προσωπικά εικάζω πως και μία φορά στη ζωή του να λάβει κανείς μέρος σε μια τόσο ιστορική διοργάνωση, η εμπειρία θα του μείνει αξέχαστη. Μαζί και τα περιστατικά που θα έχει να αφηγηθεί. Ο Γιώργος Πεπονάκης έχει, όμως, ένα που έχει χαραχθεί για τα καλά στη μνήμη του. «Κάθε διοργάνωση είναι διαφορετική, και σε γεμίζει από πολλές ξεχωριστές στιγμές, είτε από την θετική διάθεση των εθελοντών για προσφορά, είτε από τη ψυχική και σωματική δύναμη των δρομέων. Όμως ένα περιστατικό που νομίζω θα το θυμάμαι για πάντα, έγινε το 2021, μία χρονιά που ακόμα τα μέτρα προστασίας κατά του Covid-19 ήταν έντονα στη ζωή μας. Στο 37ο χιλιόμετρο του Αυθεντικού Μαραθωνίου, ένας τυφλός δρομέας είχε χάσει τη συνοδό του, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να συνεχίσει τη διαδρομή και να την ολοκληρώσει. Εκεί ένας εθελοντής από το σταθμό τροφοδοσίας, χωρίς δεύτερη σκέψη πήγε δίπλα του και συνέχισαν μαζί τα τελευταία 5 χιλιόμετρα, καταφέρνοντας να τερματίσει!».
Προφανώς, λοιπόν, το να είναι και στη φετινή διοργάνωση για τα 40 χρόνια Αυθεντικού Μαραθωνίου, είναι μεγάλη τιμή. «Είναι μεγάλη η χαρά μου να συμμετέχω σε μία επετειακή διοργάνωση, όπως ο Αυθεντικός Μαραθώνιος, που θα συγκεντρώσει τα βλέμματα του αθλητισμού εντός και εκτός Ελλάδας. Όπως σε κάθε διοργάνωση, έτσι και σε αυτήν θα δώσουμε τον καλύτερο μας εαυτό», σημειώνει.
Κι ως «βετεράνος» του εθελοντισμού έχει, κατά τη γνώμη μου, την καλύτερη συμβουλή να δώσει σε όσους πηγαίνουν στον Μαραθώνιο ως θεατές για να ενθαρρύνουν τους δρομείς. «Θαυμάζω τη δύναμη όλων όσοι τρέχουν στους Μαραθωνίους, και ειδικά την Αυθεντική διαδρομή, η οποία πέρα από ιστορική είναι και ιδιαίτερα απαιτητική. Για αυτό το λόγο προτρέπω τον κόσμο την Κυριακή εκείνη να βγει στους δρόμους, κατά μήκος της διαδρομής και να χειροκροτήσει την προσπάθεια των χιλιάδων δρομέων, δίνοντας τους επιπλέον δύναμη για να τερματίσουν στα βήματα του Φειδιππίδη!», καταλήγει.
Φωτογραφίες: Eurokinissi
